Έκκληση στον λαό της Αυστραλίας να ενωθεί με τους αυτόχθονες σε μία κοινή πορεία για το μέλλον της χώρας, απεύθυναν οι ηγέτες των κοινοτήτων των αυτοχθόνων Αυστραλών-Αμπορίτζιναλ και κατοίκων των Νησιών του Πορθμού Τόρες – απορρίπτοντας την πρόταση συνταγματικής αναγνώρισης.
Στο τέλος μίας ιστορικής συνόδου που κράτησε τρεις μέρες, και ήρθε μετά από έξι μήνες συνεχών διαβουλεύσεων, οι 250 και πλέον ηγέτες των κοινοτήτων κατέληξαν σε μία κοινή «Δήλωση από την Καρδιά του Έθνους», στην οποία τονίζουν ότι ποτέ δεν εκχώρησαν την κυριαρχία τους επί της γης τους και καλούν την πολιτική ηγεσία της χώρας να κατοχυρώσει συνταγματικά την κοινοβουλευτική τους εκπροσώπηση, αλλά και να θεσπίσει μία επιτροπή για την υπογραφή Συνθήκης.
Οι συναντήσεις στο Uluru ήταν πολύωρες και κρατούσαν μέχρι αργά την νύχτα, ενώ για την σύνταξη αυτής της «δήλωσης από την καρδιά του έθνους», οι εκπρόσωποι των Αυτοχθόνων συνεδρίαζαν μέχρι τις 4πμ. τα ξημερώματα της Παρασκευής. Η δήλωση, την οποία διάβασε δημοσίως η καθηγήτρια Megan Davis, κάνει εκτενή αναφορά στην «δομική φύση του προβλήματος» των σχέσεων μεταξύ των αυτοχθόνων και της πολιτικής εξουσίας, τονίζοντας ότι οι Αβορίγινες είναι – τηρουμένων των αναλογιών – ο περισσότερο φυλακισμένος πληθυσμός της Γης.
«Αυτό είναι το βασανιστήριο της ανισχυρότητάς μας» αναφέρει η δήλωση και συνεχίζει: «Ζητάμε συνταγματικές μεταρρυθμίσεις για να ενδυναμώσουμε τον λαό μας και να πάρουμε την θέση που δικαιούμαστε στην ίδια μας τη χώρα. Όταν έχουμε την εξουσία να ορίσουμε την μοίρα μας, τότε τα παιδιά μας θα ανθίσουν. Θα περπατήσουν σε δύο κόσμους και η κουλτούρα τους θα είναι δώρο για την χώρα». Κάνοντας έκκληση για την υπογραφή Συνθήκης, οι ηγέτες των Αβοριγίνων τονίζουν: «Το 1967 μετρηθήκαμε, το 2017 θέλουμε να ακουστούμε».
Η δήλωση έγινε ομόφωνα δεκτή από όλα τα μέλη των αντιπροσωπειών, ενώ η ανάγνωσή της έγινε δεκτή με ενθουσιασμό και επευφημίες.
ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΦΩΝΗΣ ΤΩΝ ΑΥΤΟΧΘΟΝΩΝ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ
Η δήλωση ξεκινά με μία ιστορική αναφορά στα κυριαρχικά δικαιώματα των αυτοχθόνων επί της αυστραλιανής γης, εδώ και εξήντα χιλιάδες χρόνια ή από Κτίσεως Κόσμου. «Οι φυλές μας ήταν τα πρώτα κυρίαρχα Έθνη της Αυστραλιανής ηπείρου και των παρακείμενων νησιών και την κατείχαν κάτω από τους δικούς μας νόμους και τα έθιμά μας», τονίζει η δήλωση για να συνεχίσει: «Αυτή η κυριαρχία είναι μία πνευματική έννοια: οι προγονικοί δεσμοί μεταξύ της γης, ή της ‘μητέρας φύσης’ και των ανθρώπων που γεννήθηκαν από αυτήν, που παραμένουν συνδεδεμένοι με αυτήν και που πρέπει κάποια μέρα να επιστρέψουν σ’ αυτήν για να ενωθούν με τους προγόνους μας. Αυτός ο δεσμός είναι η βάση της ιδιοκτησίας του εδάφους ή μάλλον, της κυριαρχίας. Δεν έχει εκχωρηθεί ή σβήσει ποτέ και συνυπάρχει με την κυριαρχία του Στέμματος.
Πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά; Να κατέχουν οι λαοί μία γη για εξήντα χιλιετίες και να εξαφανιστεί αυτός ο ιερός δεσμός από την ιστορία μέσα σε μόλις διακόσια χρόνια;
Με ουσιαστική συνταγματική αλλαγή και δομικές μεταρρυθμίσεις, πιστεύουμε ότι αυτή η αρχαία κυριαρχία μπορεί να λάμψει ως μία πληρέστερη έκφραση της Αυστραλιανής εθνικότητας».
Η δήλωση αυτή ουσιαστικά τορπιλίζει τις διαδικασίες της συνταγματικής αναγνώρισης των αυτοχθόνων, ως ‘πρώτων κατοίκων της Αυστραλίας’, απορρίπτοντας τον χαρακτήρα της ως συμβολικό και όχι ουσιαστικό. Αυτή η πρόταση τροποποίησης του Συντάγματος έχει εκπονηθεί κατά κύριο λόγο από μη-αυτόχθονες πολιτικούς και έχει κερδίσει την υποστήριξη τόσο της κυβέρνησης όσο και της αντιπολίτευσης. Η απόρριψή της από τους αυτόχθονες φέρνει σε δύσκολη θέση την πολιτική ηγεσία της χώρας, είναι όμως απόλυτα συνεπής με την πορεία και τις διεκδικήσεις των Αυτοχθόνων, οι οποίοι επιδιώκουν την υπογραφή μίας Συνθήκης.
Απορρίπτοντας, όχι μόνο την πράξη της αναγνώρισης, αλλά ακόμη και τον όρο ‘αναγνώριση’ και αντιπροτείνοντας «μεταρρυθμίσεις», η ηγεσία των Αυτοχθόνων φέρνει σε δύσκολη θέση όχι μόνο την πολιτική ηγεσία της Αυστραλίας, αλλά και την οργάνωση με το όνομα ‘Recognition’, η οποία έχει λάβει εκατομμύρια ως χρηματοδότηση από την κυβέρνηση, για να εκπονήσει εκστρατεία υπέρ των προτεινόμενων αλλαγών. Αντιθέτως, οι Αβορίγινες ηγέτες ζητούν μία πολύ πιο ουσιαστική δομική αλλαγή. Κεντρική θέση στα αιτήματά τους κατέχει η θέσπιση ενός κοινοβουλευτικού σώματος Αυτοχθόνων, μία πρόταση που πολλοί θεωρούν ότι έχει νομικό έρεισμα ενώ ίσως αποτελεί την μοναδική βιώσιμη πολιτική λύση του ζητήματος.
ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
«Τώρα, περισσότερο από ποτέ, είναι ζωτικής σημασίας να προχωρήσει η κυβέρνηση από την ρητορική στις πράξεις με ειλικρίνεια και να ξεκινήσει την διαδικασία που περιγράφεται στην δήλωση» τόνισε η Rachel Siewert, γερουσιαστής των Πράσινων, της μοναδικής κοινοβουλευτικής δύναμης που στηρίζει απόλυτα την κίνηση των Αυτοχθόνων, λέγοντας ότι αυτή η ισχυρή θέση δεν μπορεί να αγνοηθεί. Από την μεριά του, ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, τόνισε ότι χρειάζεται η συζήτηση να γίνει με «ανοιχτό μυαλό».
Μιλώντας σε μία εκδήλωση για τον εορτασμό της επετείου του δημοψηφίσματος του 1967 για την αναγνώριση των Αυτοχθόνων, ο Bill Shorten τόνισε ότι το Εργατικό Κόμμα δεν μπορεί να αποφύγει τα «μεγάλα ερωτήματα», απέφυγε όμως να δεσμευτεί: «Οφείλουμε στους [αντιπροσώπους των Αυτοχθόνων στο Uluru] ένα ανοιχτό μυαλό στα μεγάλα ερωτήματα για την μορφή που θα έχει η αναγνώριση, για τις συνθήκες για τις αλλαγές που απαιτούνται στο Σύνταγμα και για τον καλύτερο τρόπο να πραγματοποιηθούν οι θεμιτές και μακρόχρονες φιλοδοξίες των Αβοριγίνων για την απόκτηση μιας ίσης θέσης στο δημοκρατικό μας σύστημα.
Όσο για τον πρωθυπουργό, Malcolm Turnbull, ήταν ακόμη πιο προσεκτικός στην προσέγγισή του από τον αρχηγό της Αντιπολίτευσης, προειδοποιώντας ότι μία ριζική συνταγματική αναθεώρηση θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη: «Η Ιστορία έχει δείξει ότι για να πετύχει, δεν χρειάζεται μόνο μεγάλη υποστήριξη, αλλά επίσης ελάχιστη αντίθεση». Αποφεύγοντας να αναφερθεί στα συγκεκριμένα αιτήματα της Δήλωσης, είπε ότι τόσο το συμβούλιο για το δημοψήφισμα όσο και το Κοινοβούλιο, θα εξετάσουν τις προτάσεις που έγιναν στο Uluru και τόνισε ότι δεν είναι στο χέρι του Κοινοβουλίου η αναθεώρηση, αλλά στο χέρι του λαού της Αυστραλίας. «Καμία πολιτική συμφωνία, κανένας διακομματικός συμβιβασμός, καμία χειραψία μεταξύ ηγετών δεν μπορεί να εξασφαλίσει συνταγματικές αλλαγές», είπε και τόνισε ότι οποιαδήποτε αλλαγή θα πρέπει να σέβεται τις θεμελιώδεις αξίες του συντάγματος και να επιφέρει συγκεκριμένες, ξεκάθαρες αλλαγές οι οποίες θα είναι επωφελείς για όλους τους Αυστραλούς.
