Πληθαίνουν μέρα με τη μέρα τα φαινόμενα οικογενειακής βίας υπό την μορφή της οικονομικής εκμετάλλευσης, όπου τα θύματα είναι ηλικιωμένοι άνθρωποι και θύτες τα παιδιά τους.
Σύμφωνα με στοιχεία του Αυστραλιανού Ινστιτούτου Οικογενειακών Μελετών, το 10% των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών είναι θύματα οικογενειακής βίας, με την πλειοψηφία εξ αυτών να πέφτει θύμα οικονομικής εκμετάλλευσης από κάποιο άλλο μέλος της οικογένειάς τους και τα παιδιά τους είναι τις περισσότερες φορές οι δράστες.
Τα στοιχεία αυτά μπορεί να εκπλήσσουν κάποιους αναγνώστες μας, αλλά είναι λίγοι. Για τους περισσότερους και, κυρίως, τους ηλικιωμένους συμπαροίκους μας, δεν αποτελούν έκπληξη, γιατί είτε γνωρίζουν οι ίδιοι κάποιον συνομήλικο συμπατριώτη τους που τα παιδιά του, τον ή την «πέταξαν» στο δρόμο (τα περισσότερα θύματα οικονομικής εκμετάλλευσης είναι γυναίκες), αφού πρώτα τους “έγραψε” όλη του ή της την περιουσία είτε είναι οι ίδιοι θύματα. Τα στοιχεία αυτά δεν εκπλήσσουν ούτε τους ομογενείς δικηγόρους που κάθε χρόνο βλέπουν όλο και περισσότερους ηλικιωμένους να τους χτυπούν την πόρτα για να τους ζητήσουν νομικές συμβουλές προκειμένου να μην καταλήξουν στο «δρόμο».
ΠΑΓΙΔΑ ΚΑΙ… ΕΠΑΘΛΟ Η ΣΥΝΤΑΞΗ
Όσο και αν ακούγεται υπερβολικό, η εμμονή πολλών συμπαροίκων να πάρουν την κρατική σύνταξή τους, τους καθιστά πιο ευάλωτους στο να πέσουν κάποια στιγμή θύματα οικονομικής εκμετάλλευσης από τα παιδιά τους.
«Η πρώτη φορά που χειρίστηκα τέτοιου είδους υπόθεση ήταν πριν από δεκα περίπου χρόνια» μας λέει ο ομογενής δικηγόρος, Κώστας Καλυμνιός.
Όπως αναφέρει, η συγκεκριμένη χρονική στιγμή είναι σημαντική γιατί ήταν την εποχή που τέθηκε σε ισχύ ο κανονισμός ότι προκειμένου κάποιος να πάρει όλο το ποσόν της κρατικής σύνταξης θα πρέπει να αποδείξει ότι τα τελευταία πέντε χρόνια δεν είχε περιουσιακά στοιχεία.
Από τότε πολλοί συμπάροικοι άρχισαν να τον επισκέπτονται προκειμένου να μεταβιβάσουν άμεσα σπίτια και άλλα περιουσιακά στοιχεία για να μην χάσουν την κρατική σύνταξη. Αυτοί και πολλοί άλλοι συμπάροικοι που μεταβίβασαν την περιουσία τους είναι ως επί το πλείστον και τα σημερινά θύματα οικονομικής εκμετάλλευσης από τα παιδιά τους που «εν μία νυκτί» τους βγάζουν από το σπίτι τους για να το πουλήσουν.
«Σύμφωνα με τη δική μου εμπειρία, οι περισσότεροι, για να μην πω όλοι, πήραν την απόφαση να γράψουν την περιουσία τους στα παιδιά τους για να πάρουν τη σύνταξη. Είναι τόσο αποφασισμένοι και αρνούνται να ακούσουν τις προειδοποιήσεις που τους δίνω ότι με το να μεταβιβάσουν την περιουσία τους στα παιδιά μένουν εκτεθειμένοι» μας λέει ο κ. Καλυμνιός.
«Αυτό που μου λένε είναι ‘εγώ δούλεψα σκληρά και δικαιούμαι τη σύνταξη. Γιατί να μην μου δώσει και μένα το κράτος σύνταξη και να την δίνει σε αυτούς που δεν δούλεψαν ποτέ στην ζωή τους;’. Και αυτό αφορά όλους είτε έχουν ένα είτε έχουν πέντε σπίτια. Εγώ τους εξηγώ ότι δεν είναι σωστή αυτή η απόφαση και ότι μπορεί κάποια στιγμή να αλλάξουν τα πράγματα, εντούτοις αρνούνται κατηγορηματικά να με ακούσουν».
Η εμμονή τους στο να πάρουν την σύνταξη δεν οφείλεται σε άγνοια ή έλλειψη οικονομικής αντίληψης. Η τραγική ειρωνεία είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι ηθελημένα βάζουν τον εαυτό τους σε αυτήν την τόσο δύσκολη θέση, γιατί πιστεύουν ότι εξασφαλίζοντας τη σύνταξη βοηθούν τα παιδιά τους, έστω και αν στο τέλος κάποιοι από αυτούς το μετανιώνουν πικρά.
«Αυτή η γενιά εργάστηκε σκληρά, ακόμα εργάζεται σκληρά και μεριμνά για παιδιά και εγγόνια. Αυτό που σκέπτονται ότι αν μπορούν να εξασφαλίσουν για τους εαυτούς τους μία μικρή σύνταξη για να τα βγάζουν πέρα, εκπληρώνουν την υποχρέωσή τους και απέναντι στα παιδιά τους και δεν θα τους γίνουν βάρος. Επίσης, αποτελεί πεποίθησή τους ότι επειδή εργάστηκαν σκληρά σ’ αυτήν τη χώρα, έζησαν τον ρατσισμό και το ότι κατάφεραν να δημιουργήσουν την περιουσία που δημιούργησαν, είναι ένα επίτευγμα που το κράτος είναι υποχρεωμένο να τους το αναγνωρίσει και να τους ανταμείψει γι’ αυτό, δίνοντάς τους κάτι πίσω. Βλέπουν, δηλαδή, τη σύνταξη ως έπαθλο».
Όπως μας λέει, μάλιστα, ο κ. Καλυμνιός, ο αριθμός αυτών που έγραψαν την περιουσία τους στα παιδιά τους και το μετάνιωσαν γιατί βρέθηκαν από την μία στιγμή στην άλλη να ζουν ως «άποροι», τα τελευταία δέκα χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά και συνεχίζει να αυξάνεται. «Μιλώ από τη δική μου εμπειρία και πάλι. Αυτό που διαπιστώνω είναι ότι τα θύματα αυξάνονται ή, για να είμαι πιο ακριβής, φαίνεται ότι αυξάνονται γιατί μαθαίνονται αυτά τα περιστατικά. Αυτό οφείλεται στο ότι υπάρχει λιγότερη οικογενειακή ντροπή και τα θύματα αισθάνονται πιο άνετα να πουν το πρόβλημά τους. Παλιά δεν είχαν το θάρρος να το μοιραστούν, γιατί δεν ήθελαν να εκθέσουν την οικογένειά τους. Αυτό πλέον σιγά-σιγά αλλάζει».
Το ανησυχητικό είναι επίσης, όπως εύστοχα παρατηρεί ο ομογενής δικηγόρος, ότι παρά τις συνεχείς προσπάθειες της Πολιτείας, αλλά και οργανισμών παροχής κοινωνικών υπηρεσιών, όπως είναι η “Πρόνοια”, πολλοί ηλικιωμένοι συμπάροικοι συνεχίζουν να μεταβιβάζουν την περιουσία τους χωρίς να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για να προστατευτούν οι ίδιοι.
«Δεν έχουν αλλάξει πολλά σ’ αυτήν την συμπεριφορά» αναφέρει ο κ. Καλυμνιός. «Εκείνο που έχει αλλάξει, όπως είπα παραπάνω, είναι ο αριθμός αυτών που πέφτουν θύματα οικονομικής εκμετάλλευσης».
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι για τα εγκλήματα οικογενειακής βίας στα οποία εντάσσεται και η οικονομική εκμετάλλευση ενός ηλικιωμένου από μέλη του στενού του οικογενειακού κύκλου, ευθύνεται ο δράστης. Το σίγουρο είναι ότι κανένας γονέας δεν θέλει να ζήσει αυτόν τον εφιάλτη και να νοιώσει προδομένος από το ίδιο του το παιδί. Προκειμένου αυτό να αποφευχθεί, καλό είναι όσοι συμπάροικοι σκέπτονται να μεταβιβάσουν την περιουσία τους, να λαμβάνουν πάντα νομική συμβουλή και να εξετάζουν σοβαρά όλα τα ενδεχόμενα, έστω και αν αυτά τα ενδεχόμενα «ζωγραφίζουν» μία άσχημη μελλοντική εικόνα για τη συμπεριφορά των παιδιών τους.
