Τα παιδιά μας τα έχουμε κοντά στην παράδοση του τόπου μας; Και πόσο βοηθάει αυτό στο μεγάλωμά τους και στο κτίσιμο του χαρακτήρα και της προσωπικότητάς τους;

Η συγγραφέας Λία Μπακλαβά, με αφορμή το λογοτεχνικό της έργο «Ουράνιες και επίγειες γεύσεις», έρχεται να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματά μας και να μας παροτρύνει να φέρουμε τα παιδιά μας κοντά στις ρίζες και τα έθιμα του τόπου της.

Το βιβλίο της, το οποίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Αντάμωμα και είναι διαθέσιμο στην Ελληνική, Αγγλική και Ρωσική γλώσσα, είναι ένα ταξίδι στην Θεσσαλία του χθες και του σήμερα, μέσα από ιστορίες, γεύσεις και μύθους! Ας ακούσουμε τις απόψεις της, σίγουρα θα γνωρίσουμε καλύτερα εκείνη και το έργο της.

Τι θα μπορούσαν να κερδίσουν τα παιδιά μέσα από το βιβλίο σας;

Το βιβλίο μας μοιάζει σαν ένα ταξίδι. Στο τέλος του ταξιδιού υπάρχουν παραδοσιακές συνταγές της Θεσσαλίας. Η διατροφή στον τόπο μας είναι κίνηση, είναι αίσθημα, είναι πολιτισμός. Από το φύτεμα ενός σπόρου, το άρμεγμα ενός ζώου, τα πρώτα άνθη ενός δέντρου, μέχρι να φτάσει ένα έδεσμα στο πιάτο μας, μεσολαβεί ένα σημαντικό χρονικό διάστημα στο οποίο ο άνθρωπος πρωταγωνιστεί με το κορμί του, τα συναισθήματά του, αλλά και με μια σειρά εθίμων που πλαισιώνουν το χρόνο. Αυτή η διαδρομή είναι γεμάτη αξίες, μόχθο, δημιουργία, μνήμες. Πρόκειται για ένα λαογραφικό και πολιτιστικό ντοκουμέντο που αξίζει να διατηρούμε αλλά κάθε τόσο να ξετυλίγουμε και το νήμα της παράδοσης, αφού αν αποκοπούμε από αυτήν είναι σαν να χάνουμε ένα μεγάλο μέρος της μνήμης μας.

Πώς η γαστρονομία και η παράδοση βοηθούν στο μεγάλωμα των παιδιών;

Θα σας απαντήσω με ένα απόσπασμα του Νίκου Καζαντζάκη, από το βιβλίο του «Ασκητική». «Δε φτάνει ν’ ακούς μέσα σου τη βουή των προγόνων. Δε φτάνει να τους νιώθεις να παλεύουν μπροστά από το κατώφλι του νου σου. Όλοι χύνουνται να πιαστούν από το ζεστό μυαλό σου, ν’ ανέβουν πάλι στο φως της μέρας. Φώτισε το σκοτεινό αίμα των προγόνων σου, σύνταξε τις κραυγές τους σε λόγο, καθάρισε τη βούληση τους, πλάτυνε το στενό τους ανήλεο μέτωπο. Είσαι ένα φύλλο στο μέγα δέντρο της ράτσας. Να νιώθεις το χώμα ν’ ανεβαίνει από τις σκοτεινές ρίζες και ν’ απλοκαμιέται στα κλαριά και στα φύλλα. Ποιός είναι ο σκοπός σου; Να μάχεσαι να πιαστείς στέρεα από το κλαρί κι είτε σα φύλλο είτε σαν άνθος είτε σαν καρπός να σαλεύει μέσα σου, ν’ ανανεώνεται και ν’ αναπνέει ολάκερο το δέντρο. Το πρώτο σου χρέος, εκτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους πρόγονους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιο τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει…». Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είμαστε ένας λαός ιστορικής μνήμης που ζούμε βιωματικά την ιστορία μας από την οποία είναι αδύνατον να ξεκόψουμε αφού την κουβαλάμε στο αίμα μας. Όσο για τη γαστρονομία μας, αυτή αποτελεί επίτευγμα, αλλά και επιστέγασμα του πολιτισμού μας.

Τι θα συμβουλεύατε στα Ελληνόπουλα που μεγαλώνουν μακριά από την πατρίδα τους ώστε να μην λησμονήσουν το παρελθόν και την ιστορία μας; Και οι γονείς τι πρέπει να κάνουν;

Οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι έλεγαν… «Από τη γλώσσα, παρά από τη γενιά θα ονομάσουμε κάποιον Έλληνα».

Γλώσσα σημαίνει λαός και η μνήμη ενός λαού είναι η γλώσσα του. Η απώλειά της οδηγεί μοιραία στην αμνησία της ιστορίας του, στη λησμοσύνη του πολιτισμού του, των ηθών και των εθίμων.

Βασική προϋπόθεση για να επιβιώσει η Ελληνική γλώσσα και στις επόμενες γενιές Ελλήνων της Διασποράς, είναι να συνεχισθεί η διδασκαλία της με κάθε τρόπο. Αυτό που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι η γνώση της ελληνικής γλώσσας για τα παιδιά μας, δεν είναι απλώς θέμα μιας στοιχειώδους γλωσσικής επικοινωνίας στα Ελληνικά, αλλά αίσθηση ταυτότητας, να συνειδητοποιήσουν την καταγωγή τους, θέμα γνώσης μιας καλλιεργημένης ευρωπαϊκής γλώσσας που η κατάκτησή της προάγει τη σκέψη τους, αποτελώντας ένα είδος γυμναστικής τού μυαλού τους και, συγχρόνως, μια σημαντική στήριξη για τα Αγγλικά τους.

Η πολιτισμική επιβίωση του Ελληνισμού στην Διασπορά βασίζεται στην Παιδεία. Και Παιδεία, δεν υπάρχει χωρίς Ελληνική γλώσσα. Η ομογένεια είναι η πρέσβειρα της Ελλάδας σε όλο τον κόσμο, είναι η δύναμη που διατηρεί αλώβητες τις παραδόσεις της Φυλής και του Έθνους μας, ο ομφάλιος λώρος που ενώνει τον ελληνικό πολιτισμό με την Οικουμένη, που μεταδίδει τις διαχρονικές αξίες, τις αρχές και τις παραδόσεις του λαού μας στην σύγχρονη εποχή της παγκοσμιότητας, που τείνει να εξαφανίσει τις κοινωνικές και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες των επιμέρους εθνών.

Μόνον μαθαίνοντας Ελληνικά, τα παιδιά μας στην ομογένεια μπορούν να κατανοήσουν στην πληρότητά του τον πολιτισμό μας, παλαιότερο, νεώτερο και σύγχρονο. Αναμφισβήτητα, η Ελληνική γλώσσα και η λογοτεχνία μας, από τον Όμηρο έως τον Ελύτη, συνιστούν τη σημαντικότερη συμβολή του ελληνικού πολιτισμού στον σύγχρονο κόσμο. Η γλώσσα μας δημιούργησε την ποίηση, την ιστοριογραφία, την πολιτική και τη φιλοσοφική σκέψη, τις ιδέες της Δημοκρατίας, της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων, της δικαιοσύνης. Το ελληνικό λεξιλόγιο και οι διαχρονικές αυτές αξίες του Ελληνισμού διοχετεύθηκαν στον πολιτισμό όλου του κόσμου. Και οι ομογενείς μας σήμερα αποτελούν τον έμπρακτο δεσμό, τον συνδετικό κρίκο της Ελλάδας με τον κόσμο. Εμείς ως εταιρεία έχουμε κάνει σκέψεις για διαδραστικό βιβλίο και ιστοσελίδα που θα λειτουργεί ως γλωσσικό εργαλείο, αρκεί να υπάρξει ενδιαφέρον…

*Για επικοινωνία με την συγγραφέα: liabaklava@gmail.com

*Η Παρασκευή Παπατσιφλικιώτη είναι δημοσιογράφος (μέλος της Ε.Δ.Σ.Τ.Ε.), συγγραφέας και παιδαγωγός, με έδρα τη Θεσσαλονίκη.