Ένας συνταξιούχος που ζει από την κρατική σύνταξη και νοικιάζει διαμέρισμα με ένα υπνοδωμάτιο στην καλύτερη πόλη του κόσμου -και εννοούμε τη Μελβούρνη- διαθέτει αποκλειστικά για το ενοίκιο το 70% της σύνταξής του. Το γεγονός αυτό επαληθεύει τις ζοφερές προβλέψεις πρόσφατης έρευνας που διαπιστώνει ότι τα τελευταία πέντε χρόνια ο αριθμός των ηλικιωμένων που κινδυνεύουν να βρεθούν στο δρόμο λόγω της κατακόρυφης αύξησης των ενοικίων σε κάποιες Πολιτείες της Αυστραλίας όπως είναι η Ν.Ν. Ουαλία, αυξήθηκε κατά 50%.

Μάλιστα, για τους υπόλοιπους ηλικιωμένους συνανθρώπους μας, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται και πολλοί συμπάροικοι, που αναγκάζονται να φύγουν από την περιοχή που έζησαν χρόνια επειδή το πενιχρό κρατικό επίδομα σύνταξης που λαμβάνουν δεν επαρκεί για να καλύψει το ενοίκιο, παραμονεύει ένας άλλος κίνδυνος, αυτός της κατάθλιψης, καθώς οδηγούνται στην απομόνωση όπως είπε στον «Νέο Κόσμο» ο κοινωνικός λειτουργός της «Πρόνοιας», Δημήτρης Μπούρας.

«Το κλασσικό προφίλ των ηλικιωμένων μας που αντιμετωπίζουν τα προβλήματα στέγασης είναι αυτοί που είτε δεν κατάφεραν να αγοράσουν δικό τους σπίτι και έχασαν τον/την σύντροφό τους και τα χρήματα που λαμβάνουν από τη σύνταξη δεν επαρκούν πλέον, είτε αναγκάστηκαν να φύγουν από το σπίτι τους λόγω διαζυγίου, οικογενειακής βίας ή κάποιας άλλης ατυχίας και νοικιάζουν. Επειδή ο μόνος οικονομικός τους πόρος που έχουν είναι η κρατική σύνταξη και τα ενοίκια έχουν φτάσει στο ναδίρ βρίσκονται σε απόγνωση» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Μπούρας, παρουσιάζοντας την εικόνα των περιπτώσεων που αντιμετωπίζει πολύ συχνά όταν συμπάροικοι που βρίσκονται στο πιο ευάλωτο στάδιο της ζωής τους, χτυπούν την πόρτα της «Πρόνοιας» ζητώντας βοήθεια.

«Υπάρχουν άλλες περιπτώσεις ατόμων που κατοικούν με τον γιο τους ή κάποιο στενό συγγενικό τους άτομο και αυτό το άτομο τους κακοποιεί και προτιμούν, αν και είναι ιδιοκτήτες του σπιτιού, να φύγουν από το σπίτι τους για να γλυτώσουν από την βία» προσθέτει δίνοντας μία άλλη διάσταση των κοινωνικών προβλημάτων που δημιουργεί η ενδοοικογενειακή βία.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της διετούς έκθεσης του οργανισμού οικονομικοκοινωνικών μελετών SGS Economics & Planning που καθορίζει τον δείκτη οικονομικής προσιτότητας ενοικίων σε παναυστραλιανό επίπεδο (National Rental Affordability Index), οι συνταξιούχοι και οι μονογονεϊκές οικογένειες στις δύο μεγαλύτερες πόλεις της Αυστραλίας βρίσκονται σε δυσχερέστερη θέση, με αυτούς που ζουν στο Σίδνεϊ να μην μπορούν να εξασφαλίσουν στέγη αν δεν διαθέσουν το 90% του ετήσιου εισοδήματός τους.

Ο αριθμός των νοικοκυριών ηλικιωμένων συνανθρώπων μας που βρίσκονται ένα βήμα πριν καταλήξουν στο δρόμο, σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας που εκπόνησε το πανεπιστήμιο της Αδελαϊδας για λογαριασμό του οργανισμού προάσπισης των δικαιωμάτων στέγασης ηλικιωμένων ατόμων Housing for the Aged Action Group (HAAG),

είναι γύρω στις 7.000 στις Πολιτείες της Δ. Αυστραλίας και Ν. Αυστραλίας, γύρω στις 15.000 στη Βικτώρια και στη Ν.Ν. Ουαλία, την Πολιτεία με τα ακριβότερα ενοίκια της Αυστραλίας, φτάνουν τις 32.000.

Όπως μάλιστα αναφέρει στην έκθεσή του ο οργανισμός SCG Economics & Planning όσοι ενοικιαστές έχουν εισόδημα χαμηλότερο των $90,000 στο Σίδνεϊ και $84,000 στην Μελβούρνη οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια στο δρόμο.

ΑΠΕΛΠΙΣΜΕΝΟΙ ΚΑΤΑΛΗΓΟΥΝ ΣΤΑ ΓΚΑΡΑΖ ΣΥΓΓΕΝΩΝ ΚΑΙ ΦΙΛΩΝ ΕΝΩ Η ΑΛΛΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΟΛΛΩΝ ΕΙΝΑΙ Η ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ

Η κατάσταση που αντιμετωπίζουν πολλοί ηλικιωμένοι μας αγγίζει το όριο της τραγωδίας, επισημαίνει ο κ. Μπούρας, μίας τραγωδίας που θα συνεχίσει να κορυφώνεται όσο οι τιμές των ενοικίων συνεχίζουν να αυξάνονται.

«Το άτομο που νοικιάζει παρά το γεγονός ότι ξέρει ότι σε λίγες μέρες θα βρεθεί στο δρόμο, αφού δεν μπορεί να πληρώσει το ενοίκιο και είναι ζήτημα χρόνου το πότε ο ιδιοκτήτης θα τον πετάξει στον δρόμο, για τις κρατικές υπηρεσίες επειδή ακόμα νοικιάζει δεν θεωρείται άστεγος ή προτεραιότητα. Πρέπει κάποιος να καταλήξει στο δρόμο ή στο σπίτι κάποιου συγγενούς και οι Έλληνες συνήθως καταλήγουν στο γκαράζ κάποιου φίλου ή συγγενούς με πληγωμένη περηφάνια και ψυχολογική κατάσταση στο ναδίρ» μας λέει ο κ. Μπούρας.

«Δικαιολογημένα αυτοί οι άνθρωποι είναι μονίμως αγχωμένοι, δεν μπορούν να βρουν ηρεμία και ξεκούραση πουθενά. Πέφτουν σε κατάθλιψη επειδή έχασαν την στέγη τους. Η ανασφάλεια που αισθάνονταν χρόνια επειδή νοίκιαζαν τελικά διαπιστώνουν ότι ήταν δικαιολογημένη και οι χειρότεροι φόβοι τους επαληθεύονται στην πιο δύσκολη περίοδο της ζωής τους που είναι τα γηρατειά». Έτσι περιγράφει ο κοινωνικός λειτουργός της «Πρόνοιας» την ψυχολογική κατάσταση που βρίσκονται πολλοί συμπάροικοι που αντιμετωπίζουν πρόβλημα στέγασης. Επιπροσθέτως, δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς πώς νοιώθει ένας άνθρωπος που αναγκάζεται να πουλήσει πολλά από τα υπάρχοντά του, τις αναμνήσεις μίας ζωής σε πολλές περιπτώσεις, αφού αυτές δεν χωρούν σε ένα γκαράζ. «Είναι η απόλυτη απελπισία» προσθέτει ο Δημήτρης.

«Υπάρχει γενικά στην κοινωνία της Αυστραλίας μία κτηματολαγνεία και αυτή έχει οδηγήσει στην αφαίρεση της ανθρωπιάς. Πολλοί ιδιοκτήτες δεν ενδιαφέρονται για το ποιος θα νοικιάσει το σπίτι τους, δεν νοιάζονται αν κάποιος έχει ανάγκη. Απλώς θέλουν το ενοίκιο να μπαίνει στην τράπεζα και αν δεν έρχεται το ενοίκιο από τον ανήμπορο, θα βρεθεί κάποιος άλλος να αντικαταστήσει τον ενοικιαστή που δεν έχει. Παρόμοιες υποθέσεις καταλήγουν συνήθως στο VCAT που ενώ βλέπει την ανθρωπιστική πλευρά της όλης κατάστασης δεν μπορεί όμως να κάνει τίποτα» λέει ο Δημήτρης Μπούρας.

Στη Βικτώρια προκειμένου να δοθεί σε κάποιο ηλικιωμένο (άνω των 55 ετών) δημόσια κατοικία, θα πρέπει αυτό να πληροί μία σειρά προϋποθέσεις και η όλη διαδικασία από την στιγμή που θα μετακομίσει στο γκαράζ ενός φίλου έως ότου βάλει το κλειδί στην πόρτα ενός σπιτιού μπορεί να διαρκέσει από δύο μήνες έως ένα χρόνο από την στιγμή που θα ζητήσει βοήθεια.

Για όσους ζουν στο Σίδνεϊ τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία προκειμένου κάποιος ηλικιωμένος να μπορεί να διεκδικήσει δημόσια κατοικία θα πρέπει να είναι άνω των 80 ετών. Εξ ου και το ότι ο οργανισμός HAAG, πιέζει για χρόνια τώρα την πολιτειακή κυβέρνηση να κατεβάσει το όριο ηλικίας στα 55 έτη.

Και ενώ τα ενοίκια πάνω στα ύψη η πολιτειακή κυβέρνηση Ν.Ν. Ουαλίας συνεχίζει να γυρίζει την πλάτη στους πιο ευάλωτους πολίτες της, λέγοντας ότι το όριο των 80 ετών είναι το σωστό και δεν υπάρχουν σχέδια να αλλάξει.

Βέβαια έστω και αν… «το μη χείρον βέλτιστον», ακόμα και όσοι ηλικιωμένοι μας καταφέρουν να βρουν στέγη αντιμετωπίζουν μία σειρά άλλων προβλημάτων που στην περίπτωση των ηλικιωμένων εθνοτικής καταγωγής είναι οξύτερα λόγω της έλλειψης καλής γνώσης της αγγλικής μίας μεγάλης μερίδας εξ αυτών.

«Εν τω μεταξύ, υπάρχει κάποιο άλλο θέμα. Ας πούμε ότι κάποιος ζει για 50 χρόνια στο Reservoir εκεί είναι οι γνωστοί του, εκεί βρίσκεται ο γιατρός του, τα μαγαζιά που ψωνίζει, ο κοινωνικός του κύκλος. Εκείνη την περιοχή ξέρει. Αν καταλήξει άστεγος και η αρμόδια κρατική υπηρεσία του βρει κάποιο σπίτι ας πούμε στο Frankston πρέπει να μετακομίσει εκεί, διαφορετικά χάνει την ευκαιρία. Αν δεν θέλουν να βρεθούν στον δρόμο λοιπόν η επόμενη λύση για πολλούς ηλικιωμένους είναι η απομόνωση και αυτή η κατάσταση δημιουργεί άλλα προβλήματα. Μάλιστα κάποιοι συμπάροικοι αρνούνται να απομακρυνθούν από την περιοχή που γνωρίζουν και επιλέγουν το γκαράζ δυστυχώς» προσθέτει ο κ. Μπούρας.

ΑΔΙΑΦΟΡΗ Η ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Το θέμα της οικονομικής προσιτότητας στέγασης λαμβάνει αρκετή δημοσιότητα τα τελευταία χρόνια αλλά εστιάζεται κυρίως στο πόσο δύσκολο είναι το να καταφέρει ένας νέος άνθρωπος να αγοράσει το δικό του σπίτι. Ως συνήθως οι ηλικιωμένοι και ιδιαίτερα αυτοί που λαμβάνουν την κρατική σύνταξη βρίσκονται στην τελευταία θέση των προτεραιοτήτων της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.

Το πρόγραμμα επιδότησης ενοικίων σε άτομα με πενιχρά εισοδήματα το επονομαζόμενο Νational Rental Affordability Scheme λήγει σε λίγους μήνες και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν ενδιαφέρεται να το ανανεώσει.

«Δεν βλέπουμε καμία διάθεση ή ενδιαφέρον από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση» δηλώνει η επικεφαλής Συμβουλίου Αστέγων της Βικτώριας, κ. Jenny Smith.

«Η πολιτειακή κυβέρνηση της Βικτώριας έχει αποδείξει εντούτοις ότι ενδιαφέρεται με έργα και ζητούμε από την πολιτεία να κάνει ακόμα περισσότερα. Αν μη τι άλλο η Βικτώρια διανύει μία ιδιαίτερα εύρωστη οικονομικά περίοδο και πρέπει να λάβει περισσότερα μέτρα ώστε να αντιμετωπίσει την κρίση που έχει δημιουργηθεί. Δυστυχώς, η οικονομική ανάπτυξη, η αύξηση των επενδύσεων και των εσόδων της πολιτείας έχει και την σκοτεινή της πλευρά» προσθέτει επισημαίνοντας ότι είναι συνήθως οι πιο ευάλωτοι συνάνθρωποί μας που μένουν εγκλωβισμένοι σ’ αυτήν την σκοτεινή πλευρά.