Σήμερα με τη λέξη φεστιβάλ εννοούμε τις διάφορες καλλιτεχνικές διοργανώσεις που συνήθως έχουν πανηγυρικό χαρακτήρα και συνήθως σε αυτά προσφέρεται και φαγητό. Λέμε φεστιβάλ χορού, τραγουδιού, αλλά και κινηματογράφου κ.λπ. Ανεβάσαμε το επίπεδο στο Φεστιβάλ Αθηνών, Βενετίας, Μπετόβεν κ.λπ. Το επίθετο το κάναμε κανονικά φεστιβαλικός.
Ο διακεκριμένος καθηγητής μας, Ιωάννης Κακριδής, όταν μάς επισκέφθηκε στο Πανεπιστήμιο Μελβούρνης τον Οκτώβριο του 1976, γι’ αυτή τη λέξη μάς είπε τα εξής: «Για το φεστιβάλ: εάν το αυτί μας το δεχόταν να το λέμε το φεστιβάλι, τότε θα ήταν ελληνική λέξη και θα έμπαινε κανονικά στο ελληνικό κλιτικό σύστημα και θα κλινόταν: το φεστιβάλι και πληθυντικός τα φεστιβάλια, όπως το χέρι – τα χέρια και τόσα άλλα. Εδώ το αυτί μας πατάει φρένο και δεν το δέχεται ως φεστιβάλι. Βλέπετε ότι και τα αυτιά μας ορίζουν τη γλώσσα μας και πρέπει να τα …ακούσουμε! Ούτε τα φεστιβαλς δεχόμαστε. Άρα είναι μόνο το φεστιβάλ και πληθυντικός τα φεστιβάλ!»
Ο σημερινός -και επίσης διακεκριμένος καθηγητής- Γιώργος Μπαμπινιώτης, στο κλασικό του πλέον Λεξικό Νέας Ελληνικής Γλώσσας, λέει ότι προέρχεται από το γαλλικό festival και αυτό από το μεσαιωνικό λατινικό festivalis (dies) εορταστική (ημέρα) και αυτό από το λατινικό Festivus» ευφρόσυνος, χαριτωμένος και αυτό από το festus «εορταστικός». Δεν σκάβει όμως παρακάτω. Γιατί όχι κ. καθηγητά;
Μερικοί όμως νέοι και άλλοι παλιοί καθηγητές -ονόματα, βιβλία και εκδόσεις είναι στη διάθεση όποιου ενδιαφέρεται- ψάχνουν πιο βαθιά για να βρουν το λευκό πεντελικό μάρμαρο της λέξης και βλέπουν ότι όσο πιο βαθιά πάει κανείς βρίσκει την ελληνική γλώσσα. Αυτήν την κατασκέπασαν οι «αθεόφοβοι καθηγητές» της ινδοευρωπαϊκής θεωρίας και είπαν -και ο κόσμος τούς πιστεύει ακόμη δυστυχώς!- ότι δεν είναι αυτό το υπόστρωμα η ελληνική γλώσσα παρά μόνο η… Ινδοευρωπαϊκή!
Ένας άλλος καθηγητής, ο Francis Valpy, σημειώνει: Festus is festive, jovial, merry. Whence festum = a festival. It comes from Greek εστιάω, εστιώ, to give a feast. All from φαιστός = bright, and hence, gay, cheerful, merry.
Να σημειώσουμε εδώ ότι το ρήμα μας εστιάω = εστιώ δασύνεται και γι’ αυτό οι Λατίνοι έβαλαν μπροστά το F που είναι το ελληνικό μας γράμμα/ψηφείο Δίγαμμα. Ένα Γ πάνω στο άλλο = F.
Το ίδιο έγινε στον Ειρμό (με δασεία) που σημαίνει: τη νοηματική συνοχή και αλληλουχία των σκέψεων, και οι Λατίνοι τον έκαναν Firmus! Από εδώ οι αγγλόφωνοι γέννησαν τις «λέξεις» τους: Firm = σταθερός, εταιρεία, δικηγορικό γραφείο, Affirm = βεβαιώνω, Affirmation = βεβαίωση, Affirmative = καταφατικός (Τι σημαίνει το Affirmative Action? Βλέπετε πόσο πλησιάζει την ελληνική σημασία;), Affirmation = βεβαίωση, Confirm = επιβεβαιώνω, ακόμη και Farm = αγρόκτημα (πού να φανταστεί κανείς ότι όλες οι φάρμες είναι ελληνικές!! Υπάρχουν και άλλες πάρα πολλές, ίσως 50 άλλες λέξεις παράγωγες από αυτές, αλλά ήδη σας κούρασα πολύ. Αλήθεια, όμως, είχατε σκεφτεί ότι όλες αυτές προέρχονται από τον ελληνικό Ειρμό! Καταπληκτική και απρόβλεπτη εννεάμηνη γέννα! Σκεφτείτε το λίγο!
Το ρήμα Εστιάω είναι ζωντανό μέχρι σήμερα. Σημαίνει Φιλοξενώ. Όταν φιλοξενείς κάποιον τού παρέχεις στέγη, περιποίηση αλλά και φαγητό. Έχουμε και τη θεά Εστία που προστατεύει το σπίτι, την οικία και τον οικογενειακό βίο. Από την Εστία και το Εστιάω έχουμε σήμερα το εστίασμα, την εστίαση και τη συνεστίαση, αλλά και το εστιατόριο. Όλα με δασεία. Σήμερα επίσης έχουμε το εστιάζω = βάζω στο κέντρο, το αγγλικό to focus (και αυτό το πήραν από τον ελληνικό φακό!). Το εστιάω συνδέεται ετυμολογικά και με το ρήμα εσθίω = τρώω, φυσικά και με το εστιατόριο. Και όταν φάει και πιεί κανείς είναι χαρούμενος που οι αρχαίοι τον έλεγαν φαιστό (γεμάτος φως) ή bright που το αναφέρει ο Valpy.
Το φεστιβάλ λοιπόν είναι το χαρούμενο πανηγύρι όπου καταναλώνονται και άφθονα φαγητά. Πιστεύω ότι κι εσείς που διαβάζετε τις γραμμές αυτές, να πειστήκατε ότι το φεστιβάλ έγινε με ελληνικά γλωσσικά υλικά. Υπάρχουν χιλιάδες τέτοιες λέξεις στην Αγγλική που με μεγάλη και σοβαρή έρευνα μπορούν να αποδειχθούν ελληνικές όχι μόνο στην αγγλική γλώσσα, αλλά και σε πολλές άλλες γλώσσες της Ευρώπης και του υπόλοιπου κόσμου.
Εάν κάποιος μπορεί να αποδείξει κάτι άλλο, ας το κάνει για να τον πιστέψουμε. Εάν όχι, τότε λέμε ότι το φεστιβάλ –μια σημαντική λέξη για σήμερα– το γέννησε η γλώσσα μας, η μητέρα γλώσσα μας η ΕΛΛΗΝΙΚΗ!
