Τα ασφαλιστικά μέτρα επιτελούν στο ελληνικό δίκαιο λειτουργία αντίστοιχη με εκείνη του τμήματος επειγόντων περιστατικών ενός νοσοκομείου. Παρέχουν άμεση νομική προστασία, με όσο το δυνατόν ποιοτικότερη δικαστική κρίση σε όποιον την έχει άμεση ανάγκη, εντός συντόμου χρονικού διαστήματος. Τα ασφαλιστικά μέτρα είναι γρήγορη απονομή δικαιοσύνης για να θεραπεύσουμε μία άμεση ανάγκη και μία επείγουσα κατάσταση. Η ταχεία απονομή δικαιοσύνης δεν μπορεί να είναι πάντα το ίδιο ποιοτική όσο μία μελετημένη, αναλυτική και επί μακρόν εξέταση μίας υποθέσεως. Στην απόφαση τον ασφαλιστικών μέτρων, που συνήθως εκδίδει ένας δικαστής, αφού έχει ακούσει τα επιχειρήματα και έχει εκτιμήσει τα αποδεικτικά στοιχεία αμφοτέρων των πλευρών, δεν επιτρέπεται έφεση. Για πιο αναλυτική εκτίμηση της νομικής υποθέσεως και για μία πιο βαθειά εξέταση της διαμάχης, η κάθε πλευρά πρέπει να προσφύγει στην τακτική διαδικασία, που σημαίνει καλύτερη και μεγαλύτερης έκτασης εξέταση της υποθέσεως, αλλά και μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μέχρι να εκδοθεί οριστική απόφαση. Τα ασφαλιστικά είναι ταχεία επίλυση μίας υποθέσεως που χρήζει άμεση αντιμετώπιση, έχει επείγοντα χαρακτήρα και απαιτεί άμεση νομική λύση.
Η απόφαση ασφαλιστικών μέτρων μπορεί να μην υπόκειται σε έφεση, μπορεί όμως να ανακληθεί ή να μεταρρυθμισθεί (δηλαδή να τροποποιηθεί), μόνον όμως εάν προκύψουν νέα στοιχεία, που δεν υπήρχαν στην διάθεση του δικαστή και των διαδίκων, όταν εκδόθηκε η απόφαση των ασφαλιστικών μέτρων.
Στην υπόθεση όπου εκδόθηκε η υπ’ αριθ. 4977/2018 απόφαση ασφαλιστικών μέτρων του Πρωτοδικείου Αθηνών, δύο πρώην σύζυγοι διεκδίκησαν την επιμέλεια των ανηλίκων τέκνων τους. Ο δικαστής των ασφαλιστικών μέτρων εκτίμησε ότι η μητέρα των παιδιών δεν δύναται να ανταποκριθεί στο γονικό της ρόλο, δεν επιδεικνύει το απαιτούμενο εvδιαφέρov της προς τα τέκνα της και δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίζει τις ανάγκες τους κατά τρόπο σταθερό και συνήθη, όπως απαιτεί η ηλικία τους, δηλαδή να τα φροντίζει εξίσου αποτελεσματικά όσο ο πατέρας τους, γεγονός που σχετίζεται άμεσα με το πρόβλημα εξάρτησης που είχε αντιμετωπίσει στο παρελθόν. Έτσι, ο δικαστής των ασφαλιστικών μέτρων εδέχθη την αίτηση του πατέρα και απέρριψε εκείνη της μητέρας, διέταξε να φύγει η μητέρα από τη συζυγική οικία εντός διαστήματος πέντε (5) μηνών από την έκδοση της απόφασης και ανέθεσε προσωρινώς την επιμέλεια των ανήλικων τέκνων αποκλειστικά στον πατέρα.
Η μητέρα μετά την έκδοση της απόφασης των ασφαλιστικών μέτρων υπέβαλε αίτηση ανάκλησης αυτής, ισχυριζόμενη ότι η απόφαση είχε κάνει λάθος ως προς την δυνατότητά της να ασκεί σωστά την επιμέλεια των ανηλίκων τέκνων της και ότι δεν είχε πρόβλημα εξάρτησης, το οποίο είχε υπάρξει ενδεχομένως στο παρελθόν μόνο. Προσκόμισε μάλιστα κατά την δίκη περί ανάκλησης της απόφασης των ασφαλιστικών, ψυχιατρική πραγματογνωμοσύνη από νευρολόγο-ψυχίατρο, καθηγητή ψυχοφυσιολογίας και ψυχικής υγιεινής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τακτικό καθηγητή δικαστικής ψυχολογίας και δικαστικής ψυχιατρικής Σχολής Αξιωματικών της Ελληνικής αστυνομίας που συμπεραίνει ότι «δεν παρουσιάζει συμπτώματα ψυχικής διαταραχής, δεν λαμβάνει ναρκωτικές ουσίες, διαθέτει πλήρως την αναγκαία ψυχοσυναισθηματική ισορροπία για να επιτελεί με επιτυχία το καθήκον της ανατροφής των ανήλικων τέκνων της …. ». Επιπροσθέτως, προσκόμισε και έκθεση από ψυχολόγο, Msc κλινικής ψυχολογίας, αφού υποβλήθηκε σε τεστ προσωπικότητας ΜΜΡΙ-2, σύμφωνα με την οποία «δεν εμφανίζεται ενεργός ψυχοπαθολογία κατά την παρούσα εκτίμηση».
Ωστόσο, η δικαστής απέρριψε και την αίτηση περί ανακλήσεως, άλλως μεταρρυθμίσεως της απόφασης που έδινε την επιμέλεια στον πατέρα, με το αιτιολογικό ότι όλα όσα υποστήριξε η μητέρα δεν αποτελούσαν νέα στοιχεία, όπως απαιτεί ο νόμος, για να μπορεί να ανακληθεί ή να μεταρρυθμισθεί μία απόφαση ασφαλιστικών μέτρων και επομένως η επιμέλεια περέμεινε στον πατέρα των ανηλίκων τέκνων.
* Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws.
www.greekadvocate.eu
bm-bioxoi@otenet.gr
