Ως εισαγωγή θεωρώ απαραίτητο να δώσω μία σύντομη περιγραφή τι εννοούμε σήμερα όταν λέμε τοξικός. Το τόξο είναι ένα αρχαίο όπλο με το οποίο ρίχνουμε τα βέλη με σκοπό να πλήξουμε κάποιον. Σήμερα το τόξο χρησιμοποιείται στο άθλημα της τοξοβολίας. Τοξικό φάρμακο είναι το δηλητήριο με το οποίο άλειφαν τα βέλη –δηλαδή τις αιχμές των βελών– ώστε να είναι πιο αποτελεσματικό, εάν δεν σε σκοτώσω με αυτό, να σε δηλητηριάσω και να επιφέρω το θάνατο. Στην περιγραφή «τοξικό φάρμακο» αποβλήθηκε το φάρμακο και έμεινε μόνο ο τοξικός –και ως ουσιαστικό- να σημαίνει αυτός που περιέχει δηλητήριο. Λέμε τοξική ουσία = αυτή που περιέχει δηλητηριώδη ουσία, όπως και τοξική ατμόσφαιρα. Στα Αγγλικά έγινε Toxic=poisonous, deadly.
Όλοι μας παρατηρούμε πως τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερος λόγος γίνεται για την οικολογική κρίση και τα περιβαλλοντικά προβλήματα που έχει ο πλανήτης µας. Το περιβάλλον είναι ο ζωτικός χώρος της ανάπτυξης του ανθρώπου και έχει όλα τα απαραίτητα για τη ζωή και την επιβίωσή του. Στα πλαίσια όμως της ανάπτυξης των κοινωνιών, η ικανοποίηση των ολοένα αυξανόμενων αναγκών κατά τη διάρκεια της ιστορίας, ο άνθρωπος προκάλεσε έντονες παρεμβάσεις στο περιβάλλον οι οποίες οδήγησαν στην υποβάθμισή του.
Από το 18ο αιώνα µε την ανάπτυξη της τεχνολογίας αλλάζει ριζικά η σχέση ανθρώπου και περιβάλλοντος, αφού οι µη ανανεώσιµες πλέον πηγές ενέργειας χρησιµοποιούνται αλόγιστα και τα απόβλητα που παράγονται δεν µπορούν να αφοµοιωθούν και συσσωρεύονται µε τη µορφή διαφόρων ειδών ρύπανσης.
Επιπλέον, ο ανεξάντλητος πόρος για την ικανοποίηση των ανθρωπίνων αναγκών έφερε αρνητικά αποτελέσματα για το Περιβάλλον και έτσι εμφανίστηκε η οικολογική κρίση με τον υπερκαταναλωτισμό και την αλόγιστη χρήση των φυσικών πόρων της γης. Με όλα αυτά και άλλα ήρθαν τα οικολογικά προβλήματα όπως: η τρύπα του όζοντος, η ατμοσφαιρική ρύπανση, η καταστροφή του εδάφους, τα οικιακά απορρίμματα, τα ραδιενεργά κατάλοιπα, τα φυτοφάρµακα και πολλά άλλα.
Η παγκόσµια ανησυχία για τα περιβαλλοντικά προβλήµατα αύξησε το ενδιαφέρον στην κοινή γνώµη. Αυτό οδήγησε στην επιτακτική ανάγκη να βρεθεί ένα τρόπος ώστε να διαµορφωθούν συνειδητοί ως προς το περιβάλλον πολίτες, αυτό που τα τελευταία χρόνια ονομάζουμε Κλιματική Αλλαγή. Αυτά όλα τα βλέπουμε κάθε μέρα και γίνονται πιο έντονα πλέον τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
«Η αλήθεια είναι μία: τα ακραία καιρικά φαινόμενα ήλθαν για να μείνουν στον πλανήτη. Αν μείνουμε με σταυρωμένα τα χέρια, θα αποτελούν στο μέλλον μια οδυνηρή και θανατηφόρα πραγματικότητα. Ο πλανήτης Γη «φιλοξενεί» ως εν-οίκους αλυσίδες όντων που αλληλοεξαρτιούνται, αλλά και τον άνθρωπο. Η δε νεότατη επιστήμη, η Οικολογία, προσπαθεί να υπερασπισθεί τον πλανήτη και τα όντα του, με τους ακτιβιστές «πρασίνους» και με τους ευσυνείδητους περιβαλλοντικούς επιστήμονες. …
Οι άνθρωποι, αφελώς πιστεύουμε πως οι μαζικοί θάνατοι γίνονται «αλλού» και αφορούν μόνο τις στατιστικές! Δυστυχώς, η πραγματικότητα μας διαψεύδει καθημερινά. Πηγαίνετε στα νοσοκομεία να δείτε το πλήθος των ασθενών, μετρήστε τις χιλιάδες πνιγμένους μετανάστες στη Μεσόγειο, θυμηθείτε τους νεκρούς στο «Μάτι» και στη Μάνδρα, απαριθμήστε τις φετινές καταστροφές στον πλανήτη. Κι όμως, αντί να ξεσηκωθούμε, να επαναστατήσουμε ως σκεπτόμενα όντα εναντίον του επερχόμενου εγκλήματος της ολοκληρωτικής κλιματικής καταστροφής μας, ανεχόμαστε τους «ενεργειακούς πολέμους» κάποιων ισχυρών με επακόλουθο την ερήμωση, τη ρύπανση της ατμόσφαιρας και των θαλασσών…
Διανύουμε ήδη μια νέα πολύ κρίσιμη κλιματική περίοδο, με ρευστότητα γεγονότων και πραγμάτων (πολλοί την ονομάζουν «νέο μεσαίωνα»). Το χειρότερο είναι ότι δεν διαθέτουμε, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, ικανούς ηγέτες, ενώ διαθέτουμε ικανότατους επιστήμονες. Μια Παγκόσμια Οικοπολιτική πιθανόν να βρίσκεται στα σπάργανα. Ίσως όμως τα πολλαπλά συμφέροντα να μη της επιτρέπουν να «μιλήσει» και να δράση. Όμως επείγει πάση θυσία η ανάδειξή της.
Σίγουρα το 2018 θα χαρακτηρισθεί ως μια από τις φονικότερες χρονιές εξαιτίας των αναρίθμητων φυσικών καταστροφών: θανατηφόρες πυρκαγιές με τεράστιες καμένες εκτάσεις (ΗΠΑ, Ευρώπη, Ελλάδα, Πορτογαλία), πλημμύρες (Ελλάδα, Ευρώπη), τυφώνες (ΗΠΑ, Ασία), ιώσεις (Αφρική), μεταναστεύσεις λαών (Μεσόγειος), πόλεμοι (Συρία), εκρήξεις υφαιστείων, καταρρεύσεις γεφυρών…»*
Και τέλος να προσθέσουμε και την ερήμωση της Αυστραλίας από τη λειψυδρία, – την οποία εμείς που ζούμε στις πόλεις και στις ακτές της -δυστυχώς δεν τη βλέπουμε και επαναπαυόμαστε πως όλα είναι ρόδινα εδώ. Πολύ μεγάλος αριθμός βουλευτών στη σημερινή μας κυβέρνηση, σκέφτονται να αποσύρουν την Αυστραλία από τη Συμφωνία για το Περιβάλλον των Παρισίων, όπως το έπραξε ο αλλοπρόσαλλος πρόεδρος των ΗΠΑ! Τρομάρα μας!
*Από άρθρο του καθηγητή Σταύρου Καλαϊτζόγλου στα «Χανιώτικα Νέα», 20/8/2018.