Η Κύπρος δέχεται πλέον τις περισσότερες αιτήσεις για χορήγηση πολιτικού ασύλου από άλλες ευρωπαϊκές χώρες κατ’ αναλογία πληθυσμού με αποτέλεσμα οι αρμόδιες υπηρεσίες να είναι έτοιμες να σηκώσουν τα χέρια. Έλλειψη υποδομών παραπέμπει σε κράτος ανέτοιμο να διαχειριστεί τόσους μεγάλους αριθμούς.
Από διαμετακομιστικός σταθμός που ήταν μέχρι πρότινος η χώρα, τώρα έχει μετατραπεί σε προορισμό. Αν οι πληροφορίες που κάνουν λόγο για δεκάδες πρόσφυγες που αναμένουν στον Λίβανο και την Τουρκία να έρθουν στην Κύπρο ευσταθούν, τότε θα μιλάμε για πρόβλημα που δεν θα είναι πλέον διαχειρίσιμο. Δεν υπάρχουν χώροι διαμονής, ούτε και τα οικονομικά του κράτους είναι τέτοια για να συντηρεί οικογένειες προσφύγων σε μεγάλους αριθμούς, με αποτέλεσμα οι αρμόδιοι να αναζητούν λύσεις ανάγκης. Ήδη ο υπουργός Εσωτερικών έχει ήδη προειδοποιήσει ότι αν συνεχιστούν οι ροές μετανάστευσης, δεν θα μπορεί η χώρα μας να τις ελέγξει.
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους για το πρόβλημα αφού μέχρι τώρα η Δημοκρατία έχει παραχωρήσει το καθεστώς πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας σε 8 χιλιάδες άτομα. Επίσης σήμερα εκκρεμούν 7.406 αιτήσεις για χορήγηση πολιτικού ασύλου και αυτές αυξάνονται λόγω της έλευσης νέων άτυπων μεταναστών. Όπως δήλωσε αρμόδιος λειτουργός του Τμήματος Μετανάστευσης, το πρόβλημα της Κύπρου είναι πως έρχονται κάποιοι εδώ, αυτοί φέρνουν άλλους, στη συνέχεια αυτοί φέρνουν τους συγγενείς τους κ.ο.κ. Είναι γι’ αυτό που το πρόβλημα διογκούται διαρκώς και ουδείς γνωρίζει πού θα σταματήσει. Όπως επίσης μας αναφέρθηκε, αυτά τα άτομα βρίσκονται για μεγάλο χρονικό διάστημα στην Τουρκία, δεν έχουν πλέον πατρίδα, δεν έχουν ελπίδα και είναι απελπισμένοι, γι’ αυτό και παίρνουν τη μεγάλη απόφαση να μπουν σ’ ένα σαπιοκάραβο για να φύγουν για άλλες πολιτείες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, κατά τους οκτώ μήνες του 2018, τα αιτήματα παροχής διεθνούς προστασίας συνεχίζουν να παρουσιάζουν αυξητική τάση και συγκεκριμένα παρουσιάζονται αυξημένα κατά 55%, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017. Φέτος η Κύπρος δέχτηκε 4.022 αιτήσεις πολιτικού ασύλου σε σχέση με 2.600 την αντίστοιχη περίοδο πέρσι. Πέρσι υπήρξε ανάλογη αύξηση 56% σε σχέση με το 2016. Τα στοιχεία αυτά, δηλαδή το γεγονός ότι είχαμε αύξηση τα τελευταία δύο χρόνια κατά 100% στις αιτήσεις για πολιτικό άσυλο, έχουν θορυβήσει τους αρμοδίους που έσπευσαν να πάρουν μέτρα, όπως η πιο αυστηρή επιτήρηση των θαλάσσιων ακτών και της πράσινης γραμμής, καθώς και οι επαφές με την ΕΕ.
ΔΕΝ «ΑΝΤΕΧΕΙ» ΑΛΛΟΥΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ Η ΚΥΠΡΟΣ
Όπως ανέφερε ο υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, το πρόβλημα διογκούται λόγω της εκμετάλλευσης της κατάστασης από τους λαθρομετανάστες και αυτούς που οι αιτήσεις τους είναι προδήλως αβάσιμες για χορήγηση πολιτικού ασύλου, καθώς και η αποτυχία σε ευρωπαϊκό επίπεδο να ελεγχθεί η κατάσταση. Είναι γι’ αυτό που θα γίνουν επαφές με Ευρωπαίους αξιωματούχους ώστε να υπάρξει καλύτερη κατανομή των προσφύγων και οι χώρες της πρώτης γραμμής να μη δέχονται όλο το βάρος και κάποιες άλλες καθόλου.
Μέσα από τα στατιστικά στοιχεία προκύπτει ότι, πέρα από τους Σύρους οι οποίοι δικαιολογημένα παραμένουν σε υψηλούς αριθμούς, αδικαιολόγητα μεγάλοι είναι οι αριθμοί αιτητών από χώρες που συνήθως δεν παράγουν πρόσφυγες και η συντριπτική πλειονότητα των οποίων καταχράται τις αδυναμίες/κενά του συστήματος που υπάρχει στην Κύπρο.
Σε σχέση με την απόδοση διεθνούς προστασίας, από το 2008 μέχρι και τους πέντε πρώτους μήνες του 2018 έχει παραχωρηθεί το καθεστώς του πρόσφυγα σε 1.090 άτομα και το καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας σε 6.784 άτομα. Διευκρινίζεται ότι για ένα μικρό ποσοστό από αυτούς έχει ανακληθεί το καθεστώς τους λόγω αλλαγής της κατάστασής τους και ένα άλλο μικρό ποσοστό έχει αναχωρήσει από την Κύπρο.
Οι περισσότεροι αιτητές πολιτικού ασύλου στην Κύπρο είναι Σύροι, που φέτος ανέρχονται στα 860 άτομα. Ακολουθούν άτομα από την Ινδία με 516 αιτήσεις, το Πακιστάν με 327 αιτήσεις, το Μπαγκλαντές με 321 αιτήσεις, την Αίγυπτο με 291 άτομα και το Ιράκ με 238 αιτήσεις. Κατά το 2018, 1.520 άτομα εισήλθαν παράνομα μέσω των κατεχομένων, 1.659 εισήλθαν νόμιμα στη Δημοκρατία και 72 εισήλθαν διά θαλάσσης, αριθμός που αυξήθηκε τις τελευταίες ημέρες. Από το 2008 μέχρι σήμερα έχει παραχωρηθεί το καθεστώς του πρόσφυγα σε 1.090 άτομα και το καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας σε 6.784, ενώ εκκρεμούν οι αιτήσεις 7.406 ατόμων.
Πρόσφατα διϋπουργική σύσκεψη, που συνήλθε και συζήτησε το θέμα, αποφάσισε επίσης όπως καθιερωθούν τάχιστες διαδικασίες για εξέταση όσων αιτήσεων για πολιτικό άσυλο φαίνονται έκδηλα αβάσιμες ώστε να ξεκαθαρίσουν από τις 7.500 χιλιάδες. Θα γίνουν ακόμα επαφές με τον Λίβανο για επανεισδοχή των προσφύγων αφού η χώρα αυτή λαμβάνει χορηγία από την ΕΕ.
Η ΤΡΥΠΑ ΑΠΟ ΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ ΣΤΟ ΑΚΑΚΙ
Σε σχέση με τον τρόπο εισόδου των αιτητών στη Δημοκρατία σημειώνεται ότι κατά το 2018 1.520 αιτητές εισήλθαν παράνομα μέσω των κατεχομένων, 1.659 εισήλθαν νόμιμα στη Δημοκρατία και 72 εισήλθαν στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές, με βάρκες. Για 142 αιτητές είναι άγνωστος ο τρόπος εισόδου. Κατά το 2017 (ολόκληρο το έτος) 1.529 αιτητές εισήλθαν παράνομα μέσω των κατεχομένων, 1.754 εισήλθαν νόμιμα στη Δημοκρατία και 961 εισήλθαν στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές με βάρκες. Σημειώνεται ότι η μεγάλη πλειονότητα των αιτητών που εισήλθαν μέσω κατεχομένων είναι Σύροι ή καταγόμενοι από αφρικανικές χώρες, ενώ η πλειονότητα των αιτητών που εισήλθε από τις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές αφορά καταγόμενους από χώρες που συνήθως δεν παράγουν πρόσφυγες, όπως Μπαγκλαντές, Ινδία, Βιετνάμ κ.τ.λ.
Σύμφωνα με πληροφορίες , οι δίοδοι έλευσης των άτυπων μεταναστών στο νησί μας είναι στην ουσία τρεις: Πάφος – Πόλη Χρυσοχούς – Λατσί, Αμμόχωστος – Κάβο Γκρέκο – Αγία Νάπα και Ακάκι – Περιστερώνα μέσω κατεχομένων. Για ανακοπή των ροών μετανάστευσης αποφασίστηκαν πιο αυστηρά μέτρα ελέγχου όπως η επιτήρηση των ακτών, οι περιπολίες στην πράσινη γραμμή με μοτοσυκλέτες, κάμερες για παρακολούθηση σημείων διέλευσης και παρακολούθηση της κατάστασης στις γειτονικές χώρες.
ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙ
Διαχειρίσιμη θεωρεί πως είναι προς το παρόν η κατάσταση σε ό,τι αφορά τις αφίξεις προσφύγων στην Κύπρο, το Γραφείο της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρος για τους πρόσφυγες, παρά την αύξηση των αριθμών. Η υπεύθυνη του Γραφείου Αιμιλία Στροβολίδου ανέφερε ότι θα πρέπει να διαμορφωθεί ένα πιο διευρυμένο σχέδιο ετοιμότητας από αυτό που ήδη υπάρχει για την περίπτωση μαζικών αφίξεων. Η ίδια πρόσθεσε ότι έχει ήδη υποβληθεί ένα προσχέδιο ενός τέτοιου σχεδίου ετοιμότητας για τυχόν μαζικές αφίξεις για να συζητηθεί περαιτέρω με την Κυβέρνηση.
Σημασία για το Γραφείο, τόνισε η κ. Στροβολίδου, είναι να συνεχίσουν οι πρόσφυγες να έχουν πρόσβαση στην επικράτεια της χώρας, σε δίκαιες διαδικασίες ασύλου, προσθέτοντας πως όσον αφορά το θέμα της υποδοχής και της ένταξης των αιτητών ασύλου και προσφύγων στην κοινωνία υπάρχουν τομείς όπου χρειάζονται ενίσχυση. «Υπάρχουν κενά και θεωρούμε ότι μπορεί να γίνει βελτίωση μέσω διαβούλευσης, ώστε να υπάρχει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο όσον αφορά την υποδοχή και την ένταξη αυτών των ανθρώπων στην κοινωνία», πρόσθεσε. Η ίδια υπογράμμισε πως τα οποιαδήποτε μέτρα ληφθούν σε ότι αφορά τους πρόσφυγες που φθάνουν στην Κύπρο θα πρέπει να συμβαδίζουν με τις διεθνείς και ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας όσον αφορά την προστασία τους.
Η κ. Στροβολίδου τάχθηκε υπέρ των δίκαιων, αποτελεσματικών, και σύντομων διαδικασιών εξέτασης των αιτήσεων για παροχή ασύλου, κάτι που είναι προς όφελος όλων. «Κάτι τέτοιο θα οδηγήσει στην πιο γρήγορη ένταξη των ανθρώπων που έχουν αναγνωριστεί ως πρόσφυγες στην κοινωνία και δεν θα παρατείνεται το διάστημα της αβεβαιότητας στο οποίο ζουν οι αιτητές ασύλου, των οποίων εκκρεμούν οι αιτήσεις», ανέφερε. Σε σχέση με τις προδήλως αβάσιμες αιτήσεις επεσήμανε πως η δημιουργία ταχύρρυθμων διαδικασιών εξέτασής τους αποτελεί πρόνοια της νομοθεσίας που μέχρι τώρα δεν έχει ενεργοποιηθεί.
Η κ. Στροβολίδου ανέφερε πως πίσω από τους αριθμούς υπάρχει πάντα ο άνθρωπος και μια ιστορία πόνου, αγωνίας αλλά ταυτόχρονα και αποφασιστικότητας των ανθρώπων αυτών να ξανακτίσουν τη ζωή τους. Επομένως θα πρέπει να στηρίξουμε την προσπάθεια αυτών των ανθρώπων να έχουν μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή, σημείωσε.
Περαιτέρω τόνισε πως σε ευρωπαϊκό επίπεδο θεωρείται ότι ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης της προσφυγικής κατάστασης είναι η αλληλεγγύη. Τα μονομερή μέτρα και η προσπάθεια μετατόπισης της ευθύνης από το ένα κράτος στο άλλο δεν θα εξαφανίσουν το προσφυγικό ζήτημα στην Ευρώπη, σημείωσε. Τόνισε ακόμη πως πρέπει να αυξηθούν οι ασφαλείς εναλλακτικές επιλογές για τους πρόσφυγες που φεύγουν από τις χώρες τους μέσω προγραμμάτων μετεγκατάστασης είτε στην Ευρώπη είτε αλλού, ούτως ώστε να μην χρειάζεται να καταφεύγουν σε διακινητές και λαθρέμπορους και να κινδυνεύουν να χάσουν τη ζωή τους. Επεσήμανε πως θα πρέπει να διευκολυνθεί η οικογενειακή επανένωση σε επίπεδο ΕΕ, διότι ένας από τους λόγους που πολλοί αποτολμούν αυτό το επικίνδυνο ταξίδι προς την Ευρώπη είναι για να επανενωθούν με μέλη των οικογενειών τους που βρίσκονται ήδη εκεί.
Η ίδια χαρακτήρισε ως ένα πολύ θετικό μέτρο την απόφαση της Υπουργικής Επιτροπής για τροποποίηση του διατάγματος πρόσβασης στην αγορά εργασίας για τους αιτητές πολιτικού ασύλου από έξι μήνες σε ένα μήνα. Πρόσθεσε παράλληλα πως με την άρση των περιορισμών στον τομέα της εργασίας αναμένεται να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης των αιτητών πολιτικού ασύλου. Επεσήμανε πως τα ενοίκια για τα άτομα αυτά είναι πανάκριβα, το σύστημα επιδομάτων είναι ανεπαρκές και πως υπάρχουν άτομα που είναι άστεγα καθώς και άνθρωποι στοιβαγμένοι ο ένας πάνω στον άλλο και είναι σημαντικό να δοθεί η δυνατότητα στα άτομα αυτά να στηρίξουν τους εαυτούς τους μέχρι τουλάχιστον να αναγνωριστούν ως πρόσφυγες.
ΣΕ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΜΕΡΕΣ ΕΦΤΑΣΑΝ 128 ΣΥΡΟΙ
Τις τελευταίες μέρες υπήρξαν μαζικές αφίξεις Σύρων μέσω κατεχομένων ή με βάρκες στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία ακτές και συγκεκριμένα από τις 29/8/2018 μέχρι και την 1/9/2018 υπήρξαν επτά περιπτώσεις ομαδικής εισόδου 128 συνολικά Σύρων. Συγκεκριμένα, στις 29 Αυγούστου έφτασαν 23 άτομα από τη Συρία μέσω των κατεχομένων προερχόμενα από την Τουρκία. Την επομένη, 30 Αυγούστου ήρθαν άλλα 10 άτομα από τη Συρία πάλιν μέσω των κατεχομένων προερχόμενα από την Τουρκία. Την ίδια ημέρα ήρθαν άλλα έξι άτομα διά θαλάσσης προερχόμενα από την Τουρκία. Στις 31 Αυγούστου, 24 και πέντε πρόσωπα ήρθαν διά θαλάσσης από τον Λίβανο και την Τουρκία, αντίστοιχα. Επίσης, την 1η Σεπτεμβρίου ήρθαν άλλες δύο φουρνιές προσφύγων, από 25 και 10 προσώπων όλοι διά θαλάσσης προερχόμενοι από τον Λίβανο και την Τουρκία, αντίστοιχα. Οι αφίξεις αυτές δείχνουν ότι ο Λίβανος έχει μπει στον χάρτη της μετανάστευσης και πως υπάρχουν στη γειτονική χώρα και άλλοι που ετοιμάζονται να έρθουν με σκάφη στις ανατολικές ακτές της Κύπρου.
