Αυτό που λαμβάνει χώρα στην Κίνα μοιάζει βγαλμένο από σενάριο ταινίας επιστημονικής φαντασίας, ωστόσο είναι πέρα για πέρα αληθινό. Το Κομμουνιστικό Kόμμα το οποίο βρίσκεται στην εξουσία έχει δημιουργήσει ένα σύστημα (που βρίσκεται ακόμη σε δοκιμαστικό στάδιο) μέσω του οποίου θα βαθμολογεί κάθε έναν από τους 1,4 δισεκατομμύρια πολίτες της χώρας ως προς τη συμπεριφορά τους και τις δράσεις τους, διατηρώντας έτσι τον απόλυτο έλεγχο.
Πιο συγκεκριμένα, χρησιμοποιώντας τις πάνω από 200 εκατ. κάμερες παρακολούθησης που έχουν τοποθετηθεί σε διάφορα σημεία της χώρας οι οποίες έχουν τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου, θα μπορούν να επιβλέπουν τον κάθε πολίτη ξεχωριστά και σε συνάρτηση με τα αρχεία που ήδη υπάρχουν (τραπεζικούς λογαριασμούς, ιατρικά στοιχεία, ποινικό μητρώο, κ.ά.) θα δημιουργούν ένα προφίλ για τον καθένα. Μάλιστα, θα υπάρχει και εφαρμογή (που ήδη έχει κυκλοφορήσει και είναι υπό δοκιμή) η οποία θα ενημερώνει τον χρήστη για το προσωπικό του “σκορ”, με τον κάθε πολίτη να ξεκινά από κάποιο αριθμό με άριστα το 800. Η κάθε ενέργεια στην καθημερινότητα των πολιτών θα έχει και τη συνέπειά της, θετική ή αρνητική, καθώς για παράδειγμα μπορεί ένας άνθρωπος που τρώει υγιεινά και κοιμάται νωρίς να δει αύξηση στο σκορ του μιας και ο τρόπος ζωής του συνεπάγεται πως προσέχει τον εαυτό του και είναι συνεπής. Αλλά κάποιος άλλος που μπορεί να οδηγήσει απρόσεκτα ή να πιει αλκοόλ θα δει μείωση της προσωπικής του βαθμολογίας, αφού μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί κίνδυνο για τους γύρω του.
Η βαθμολόγηση αυτή φυσικά μπορεί να είναι για λόγους επιτήρησης, αλλά το κομμουνιστικό κόμμα προσπαθεί να δώσει και κίνητρα στους πολίτες ώστε να διατηρούν τη βαθμολογία τους υψηλή. Ένας χρήστης του οποίου το σκορ κυμαίνεται στους 600-700 πόντους από τους 800 μπορεί να έχει διάφορα προνόμια, όπως είσοδο σε πολυτελή δωμάτια ξενοδοχείων, δυνατότητα λήψης δανείου χωρίς προκαταβολή ή περισσότερες πιθανότητες εισαγωγής στα καλύτερα Πανεπιστήμια. Κι όλα αυτά μπορεί να ακούγονται καλά κι ωραία, ωστόσο μια τέτοιου είδους απολυταρχική εξουσία θα έχει πάντα τη “σκοτεινή” της πλευρά και η αρχή της στο συγκεκριμένο σύστημα εμφανίζεται όταν κάποιος “αγγίξει” τις χαμηλές βαθμολογίες.
Οι ποινές που μπορεί να του επιβληθούν είναι κοινωνικός και οικονομικός αποκλεισμός, άρση της δυνατότητας αγορών, μέχρι και κατ’ οίκον περιορισμός. Και πώς μπορεί κάποιος να ρίξει τη προσωπική του βαθμολογία; Ένας εύκολος τρόπος είναι να πει το οτιδήποτε αρνητικό για την Κυβέρνηση. Η εξάπλωση οποιασδήποτε αρνητικής φήμης για το κομμουνιστικό κόμμα είναι αρκετή ώστε να στείλει τον εκάστοτε πολίτη στη “μαύρη λίστα” και να θέσει σε κοινωνικό αποκλεισμό τον ίδιο, αλλά και να βάλει σε κίνδυνο όσους έρθουν σε επαφή μαζί του.
Ακόμη μια τρομακτική πλευρά στην τόσο βαθιά εισβολή της τεχνολογίας στην προσωπική ζωή των ανθρώπων είναι πως πλέον ελέγχονται και οι διαπροσωπικές τους σχέσεις, αφού ακόμη και η διατήρηση στενής σχέσης (π.χ. φιλία) με κάποιο άτομο που έχει χαμηλή βαθμολογία μπορεί να μειώσει τη δική τους, φέροντας επιπτώσεις στην κοινωνική τους ζωή (ενώ ισχύει φυσικά και το ανάποδο, δηλαδή το να συνάψουν σχέσεις με κάποιον με υψηλή βαθμολογία ωφελεί και τους ίδιους).
Ουσιαστικά δηλαδή η ίδια η Κυβέρνηση θα ελέγχει με ποιους συναναστρέφεται ο κάθε πολίτης. Κι όμως, όσο παράδοξο και να φαίνεται, πολλοί άνθρωποι στην Κίνα βρίσκονται σύμφωνοι με το νέο αυτό σύστημα 24ωρης παρακολούθησης και αξιολόγησης, αν και τίθεται σε εφαρμογή χωρίς κάποια ψηφοφορία ή ερώτηση προς αυτούς, καθώς όπως λένε θεωρούν ότι η Κυβέρνηση της χώρας λαμβάνει τα μέτρα αυτά προκειμένου να διασφαλίσει μια ήρεμη ζωή για τους ίδιους και τα αγαπημένα τους πρόσωπα.
Το σύστημα κοινωνικής αξιολόγησης βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο και δεν έχει λανσαριστεί σε όλη τη χώρα, παρ’ όλα αυτά ήδη γύρω στα 10 εκατ. άτομα έχουν υποστεί τις κυρώσεις. Παράλληλα το Kομμουνιστικό Kόμμα βρίσκεται σε συνεργασία με αρκετές εταιρίες ώστε να καταφέρει να βαθμολογήσει τους πάνω από ένα δισεκατομμύριο κατοίκους της Κίνας. Όταν τελικά θα ολοκληρωθεί θα πρόκειται ομολογουμένως για το σπουδαιότερο επίτευγμα της μηχανολογίας, καθώς ουσιαστικά θα μιλάμε για την πρώτη ψηφιακή δικτατορία του κόσμου. Και μπορεί η Κίνα να αποτελεί γόνιμο περιβάλλον για την εισαγωγή ενός τέτοιου συστήματος, λόγω της πίστης των πολιτών στην Κυβέρνησή τους, ωστόσο αφού έγινε η αρχή, γεννάται εύλογα το ερώτημα: πόσο καιρό θα πάρει μέχρι να δούμε κάτι παρόμοιο και στις δυτικές χώρες;
