Από την μία, ο θυμός της κοινωνίας ύστερα από τα στοιχεία που αποκαλύπτουν ευρείας έκτασης κακοδιοίκηση στον τραπεζικό τομέα και, από την άλλη, η χρονική συγκυρία της τελικής έκθεσης της Bασιλικής Eπιτροπής που συμπίπτει με την προεκλογική περίοδο – όλα δείχνουν ότι οι τράπεζες έχουν απέναντί τους όλο το πολιτικό φάσμα και ετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν μία κλιμάκωση της επίθεσης.
Την περασμένη Παρασκευή ο επικεφαλής της Eπιτροπής για τον τραπεζικό κλάδο, Kenneth Hayne, κατέθεσε την προκαταρκτική έκθεση, ενώ έχει μπροστά του λιγότερους από έξι μήνες για να καταθέσει το τελικό πόρισμα. Δεδομένου ότι αυτό θα συμπέσει με την προεκλογική περίοδο, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι το πόρισμα θα μονοπωλήσει την προεκλογική εκστρατεία, ενώ θα αποτελέσει και βασικό όπλο στην φαρέτρα των υποψηφίων, οι οποίοι αναμένεται να βάλουν τις τράπεζες στο στόχαστρο, προκειμένου να κερδίσουν την εύνοια των ψηφοφόρων, ειδικά σε περιφέρειες όπου υπάρχει ήδη εκδηλωμένη αρνητική στάση του κόσμου απέναντι στις τράπεζες, ύστερα από τις πρόσφατες αποκαλύψεις.
Ωστόσο, πολλοί οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι ο πειρασμός μιας τέτοιας πολιτικής επίθεσης στον τραπεζικό κλάδο θα θέσει σε κίνδυνο την οικονομική σταθερότητα και θα οδηγήσει σε αυστηροποίηση των κριτηρίων δανεισμού και σε όξυνση του φαινομένου της πτώσης των τιμών της αγοράς ακινήτων, οι οποίες ήδη προβλέπεται να πέσουν κατά 10% στο Σίδνεϊ και την Μελβούρνη.
Όπως τόνισε ο πρόεδρος του χρηματοπιστωτικού οργανισμού AMP, ο οποίος έχει ήδη κλυδωνιστεί από σκάνδαλα, μιλώντας στο Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, η υπερβολική ρύθμιση του χρηματοπιστωτικού συστήματος ενέχει τον κίνδυνο να στρέψει τους δανειολήπτες στον παρατραπεζικό τομέα, καθώς οι συστημικές τράπεζες θα διστάζουν να χορηγήσουν δάνεια. Ο ίδιος τόνισε ότι πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν παράγοντες όπως το χρέος των νοικοκυριών και οι υψηλές τιμές των ακινήτων, ως πλαίσιο για την επιβολή κανονισμών για την υπεύθυνη δανειοδότηση και τις υποθήκες.
Το τραπεζικό λόμπι στην Κάνμπερα τονίζει επανειλημμένα στους πολιτικούς ότι ο διεθνής οίκος αξιολόγησης Standard & Poors θεωρεί το τραπεζικό σύστημα της Αυστραλίας ένα από τα ισχυρότερα παγκοσμίως, λόγω κυρίως του γεγονότος ότι οι τέσσερις μεγάλες τράπεζες της χώρας δεν προχωρούν σε επενδύσεις υψηλού κινδύνου, ενώ και η νομοθεσία είναι προσανατολισμένη στην πρόληψη.
Αυτή η πίστη όμως δοκιμάζεται τελευταία καθώς η Standard & Poors έχει θέσει τις τράπεζες υπό εποπτεία και επιμένει να διατηρεί τον κλάδο στο στόχαστρο, δεδομένης της στήριξης που έχουν λάβει οι τράπεζες από την κυβέρνηση.
“ΣΠΑΝΕ” ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ
Αν ο Συνασπισμός και το Εργατικό Κόμμα αναγκάστηκαν να συμφωνήσουν στη θέσπιση βασιλικής επιτροπής για τον τραπεζικό τομέα, οι σφοδρότερες επιθέσεις στον κλάδο έχουν έρθει από τους Πράσινους, οι οποίοι έκαναν έκκληση για διερεύνηση του τραπεζικού συστήματος πολλά χρόνια, ενώ τώρα προχωρούν ένα βήμα περισσότερο, κάνοντας λόγο για ανάγκη “διάλυσης” των τραπεζών, δηλαδή διαχωρισμού των τραπεζικών εργασιών (αποταμίευση, δανεισμός κ.ο.κ.) από τα χαρτοφυλάκια διαχείρισης πλούτου, κάτι που ο αρχηγός του κόμματος, Richard Di Natale θεωρεί πηγή για μία “σαπίλα σοκαριστικού βαθμού”.
Αυτή η δραστική πρόταση έχει την υποστήριξη του πρώην προέδρου της Αυστραλιανής Επιτροπής Ανταγωνισμού και Κατανάλωσης, Allan Fells, ύστερα από τα στοιχεία της βασιλικής επιτροπής, αλλά και τα ρεπορτάζ των εφημερίδων της Fairfax που έδειξαν ότι τα τμήματα οικονομικού σχεδιασμού των τραπεζών βρίσκονται στο επίκεντρο της κακοδιαχείρισης.
Ήδη, οι μεγάλες τράπεζες, όπως η Commonwealth, η ΝΑΒ και η ΑΝΖ έχουν προχωρήσει σε ακυρώσεις συγχωνεύσεων ή πωλήσεις των επιχειρήσεων οικονομικού σχεδιασμού, σε μία προσπάθεια να προλάβουν την κρατική παρέμβαση. Όσο για την Westpac έχει προχωρήσει σε επείγουσα ενημέρωση 40.000 στελεχών της, στο πλαίσιο προετοιμασίας για την επόμενη φάση των καταθέσεων στην βασιλική επιτροπή. Στις συναντήσεις αυτές, τα στελέχη κλήθηκαν να αποκαλύψουν οποιαδήποτε προβλήματα έχουν προκύψει με τους πελάτες τους. Όλοι οι επικεφαλής των τραπεζών αναμένεται να κληθούν να καταθέσουν στην επιτροπή τον Νοέμβριο, οπότε και θα πρέπει να είναι έτοιμοι να παρουσιάσουν χειροπιαστές ενέργειες αντιμετώπισης των ζητημάτων που έχουν ανακύψει και συμμόρφωσης με τις επιταγές της Αυστραλιανής Αρχής Προληπτικής Εποπτείας (APRA).
Ωστόσο, η επιτροπή μπορεί να προχωρήσει ακόμη περισσότερο, προτείνοντας την απαγγελία κατηγοριών για εγκληματικές ενέργειες στους επικεφαλής των τραπεζών και για την επιβολή αυστηρών περιορισμών στο σύστημα υποθηκών.
Η βασιλική επιτροπή χαίρει της πλήρους υποστήριξης της αντιπολίτευσης, με το Εργατικό Κόμμα να έχει ήδη δεσμευτεί ότι θα υιοθετήσει τις προτάσεις που θα περιλαμβάνονται στο τελικό πόρισμα, ενώ θα ορίσει ομάδα δράσης στο Υπουργείο Οικονομικών, επιφορτισμένη με το καθήκον της εφαρμογής των κανονισμών που θα διέπουν στο μέλλον τις οικονομικές υπηρεσίες σύμφωνα με τις επιταγές του επιτρόπου Haynes, ο οποίος έχει αναδειχθεί, ως εκ τούτου, σε έναν από τους ισχυρότερους ανθρώπους στο πολιτικό και οικονομικό σύστημα της χώρας.
