Το σημαντικότερο χαρακτηριστικό του φετινού προϋπολογισμού, ο οποίος κατατίθεται ακριβώς τρεις μήνες πριν από την έναρξη του οικονομικού έτους 2019-2020 με το οποίο η κυβέρνηση Morrison θέλει να μας πείσει ότι σχετίζεται, είναι ότι, το ετήσιο δημοσιονομικό έγγραφο δεν έχει σχεδόν τίποτα να κάνει με την οικονομία της χώρας ή τη δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης αλλά σχετίζεται άμεσα με τις πολιτικές ανάγκες της.

Την Τρίτη το βράδυ, με την κατάθεση του προϋπολογισμού η κυβέρνηση Morrison εγκαινίασε και την προεκλογική εκστρατεία του επόμενου μήνα. Ο φετινός προϋπολογισμός δεν είναι αυτό που συνηθίζουμε να λέμε ένας «προεκλογικός προϋπολογισμός» αλλά κατ’ ουσία το ογκωδέστερο και λεπτομερέστερο έγγραφο της στρατηγικής που θα ακολουθήσει ο Συνασπισμός  κατά την προεκλογική του εκστρατεία.

Γιατί το λέμε αυτό; Καταρχήν επειδή δεν μπορούμε να βασιστούμε σε αυτόν τον προϋπολογισμό για να πούμε πως θα κινηθεί η οικονομία της χώρας κατά το οικονομικό έτος 2019-2020. Το Υπουργείο Οικονομικών δεν έχει και την καλύτερη φήμη στην πρόβλεψη των οικονομικών δεικτών. Γιατί να το κρύψωμεν άλλωστε. Έτσι όχι μόνο ο σημερινός αλλά και άλλοι προηγούμενοι υπουργοί Οικονομικών είχαν όπως και ο Josh Frydenberg θα κάνει τώρα, την ευχέρεια να επιλέξουν τις προβλέψεις που συμφέρουν στο αφήγημά τους. Ας είναι καλά οι οι αξιωματούχοι του υπουργείου που προσφέρουν κάμποσες από αυτές. Ο διορισμός μάλιστα του Φιλελεύθερου στελέχους Phil Gaetjens στο υπουργείο Οικονομικών είναι μία ακόμα ένδειξη ότι το ήδη πολιτικοποιημένο τα τελευταία χρόνια υπουργείο, έχει μετατραπεί λίγο έως πολύ τώρα σε παράρτημα του γραφείου του υπουργού Frydenberg.

Ένα πολύ καλό παράδειγμα για το αλαλούμ των προβλέψεων είναι οι… -σε τακτά χρονικά διαστήματα- υποβαθμίσεις του ρυθμού αύξησης των μισθών. Θα πρέπει να ετοιμαστούμε να ζήσουμε πάλι το ίδιο σκηνικό και εξηγούμε.

Στον περσινό προϋπολογισμό ο υπουργός Οικονομικών (Scott Morrison τότε) είχε ανακοινώσει ότι το ποσοστό αύξησης των μισθών θα κυμανθεί άνω του 3% που ναι μεν ήταν χαμηλότερο από αυτό που μας είχαν σερβίρει στον προηγούμενο προϋπολογισμό, αλλά ήταν σίγουρα αισιόδοξο.

Λίγους μήνες αργότερα έρχονται οι οικονομικοί δείκτες της εξάμηνης έκθεσης να αποτελεσμάτων εκτέλεσης του προϋπολογισμού (Mid-Year Economic and Fiscal Outlook – MYEFO) για να διαψεύσουν περίτρανα την πρόβλεψη του υπουργού για το 3%.

Οπότε το ποσοστό του ρυθμού αύξησης των μισθών αναθεωρήθηκε στο 2,5% από την κυβέρνηση ενώ σε πραγματικούς όρους ο συγκεκριμένος δείκτης κυμαινόταν στο 2,3%.

Αλλά μην ανησυχείτε, η τρέχουσα πρόβλεψη είναι αύξηση της τάξης του 3,5% έως το 2021-22 κάτι που όπως και το αισιόδοξο περσινό 3% είναι όνειρο άπιαστο.

Συνεπώς αν περιμένουμε από τους οικονομικούς δείκτες του αποψινού προϋπολογισμού να μας δώσουν κάποιες ενδείξεις για το μέλλον της οικονομίας της χώρας είναι πιστεύω σίγουρο ότι θα έχουμε πολύ καλύτερη εικόνα αν συμβουλευτούμε κάποια χαρτορίχτρα.

Το άλλο που δεν θα πρέπει να ξεχνάμε και ισχύει κατά κόρον τα τελευταία χρόνια, είναι ότι τα μέτρα που ανακοινώνονται στον προϋπολογισμό, δεν είναι ποτέ σίγουρο ότι θα εφαρμοστούν κιόλας. Πρέπει να περάσουν από τη Γερουσία. Και αυτή η κυβέρνηση θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι έγραψε ιστορία στα δημοσιονομικά της χώρας όχι γι’ αυτά που επέτυχε αλλά για τα μέτρα που εξήγγειλε το βράδυ του προϋπολογισμού και ποτέ της δεν κατάφερε να περάσει από τη Γερουσία.

Θυμάστε εκείνον τον “φοβερό” (από κάθε άποψη) προϋπολογισμό του Joe Hockey το 2014, του οποίου τα μέτρα ποτέ δεν εφαρμόστηκαν. Και δεν είναι μόνο αυτά τα «μέτρα ζόμπι» που περιπλανιούνται σαν τους “ζωντανούς νεκρούς” μέσω διαδοχικών δημοσιονομικών εγγράφων χωρίς ποτέ να τεθούν σε ισχύ λόγω της Αντιπολίτευσης και του ψήφου της Γερουσίας. Ανάλογα με το αποτέλεσμα των εκλογών τον επόμενο μήνα, ο αποψινός προϋπολογισμός είναι πιθανό να έχει και πάλι κάμποσα “μέτρα ζόμπι”.

Τώρα οι  τολμηρές ανακοινώσεις σχετικά με τις υποδομές, οι οποίες έχουν σχεδιαστεί για να δημιουργήσουν την εντύπωση μεγάλων επενδύσεων, αποδεικνύονται ότι είναι επαναπροσδιορισμοί ή μετακινήσεις υφιστάμενων δαπανών.

Είναι επίσης δύσκολο – κυρίως επειδή το υπουργείο Οικονομικών δεν μπορεί να προβλέψει τα έσοδά του κράτους με κάποια σχετική ακρίβεια – να εκτιμήσει κανείς πόσο θα βοηθήσει ο  προϋπολογισμός την οικονομία.

Θυμάστε την Εργατική κυβέρνηση που εγκατέλειψε το αφήγημα για πλεόνασμα κατά το οικονομικό έτος 2012-13 και καταλήξαμε με $19 δισ. εκείνη τη χρονιά; Ή -επαναλαμβάνομαι το ξέρω- τον περίφημο προϋπολογισμό του Joe Hockey το 2014, που είχε αρχικά προβλέψει ότι το έλλειμμα θα κυμανθεί στα $30 δισ. και τελικά έφτασε τα $38 δις.

Όπως αποδείχθηκε, και στις δύο περιπτώσεις οι χειρισμοί των τότε κυβερνήσεων ήταν σωστοί αλλά τα παραπάνω αποδεικνύουν και κάτι άλλο. Ότι αυτό που ισχύει το βράδυ της κατάθεσης του προϋπολογισμού, είναι πολύ διαφορετικό από την πραγματικότητα ένα χρόνο αργότερα.

Ο προϋπολογισμός του 2014 ήταν ασυνήθιστος για διάφορους λόγους. αλλά αποτυπώθηκε στο μυαλό των ψηφοφόρων ως καθοριστικός για το στυλ διακυβέρνησης της κυβέρνησης Abbott. Οι ψηφοφόροι τον συσχέτησαν άμεσα με την κυβέρνηση και απέδειξαν στις επόμενες εκλογές ότι δεν τους άρεσε αυτό που είδαν.

Το καθήκον του Josh Frydenberg είναι να κερδίσει τους ψηφοφόρους, να τους παρουσιάσει ένα θετικό αφήγημα για να δουν και την κυβέρνηση με θετικό τρόπο πάντα με απώτερο στόχο και σκοπό η κυβέρνηση να εξαργυρώσει αυτή η θετική εικόνα σε ψήφους.