Αδιάλλακτος και προκλητικά αδιάφορος στις εκκλήσεις των νησιωτικών χωρών του Ειρηνικού των οποίων, το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής και η υπερθέρμανση του πλανήτη απειλεί άμεσα την ύπαρξη, εμφανίστηκε ο Αυστραλός πρωθυπουργός Scott Morrison κατά την διάρκεια της Συνόδου τoυ Φόρουμ των Νησιωτικών Χωρών του Ειρηνικού (Pacific Islands Forum – PIF).
Μετά από μία μαραθώνια συνεδρίαση προκειμένου να υπάρξει συμφωνία για την από κοινού δήλωση της συνόδου όσον αφορά την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, που αποτελεί μείζον ζήτημα για τις νησιωτικές χώρες του Ειρηνικού, ο Morrison αλλά και η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας, Jacinda Ardern, επέλεξαν να αδιαφορήσουν και να απορρίψουν τα αιτήματα των μικρών νησιωτικών χωρών του Ειρηνικού.
Οι ηγέτες των χωρών της περιοχής μετά την 12ωρη συνεδρίαση, κατέληξαν τελικά σε συμφωνία σχετικά με την κοινή τους δήλωση για την αλλαγή του κλίματος και ένα ανακοινωθέν νωρίς χθες το πρωί – ώρα Αυστραλίας.
Δεν μπόρεσαν να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με τη δήλωση του Τουβαλού, δήλωση που είχαν συντάξει οι μικρότερες χώρες του Ειρηνικού, και εν αντιθέσει εκπόνησαν μία διαφορετική συμφωνία την επονομαζόμενη Kainaki II, με διαφορετικούς όρους για την χρήση του άνθρακα και την μείωση των εκπομπών.
Το τελικό ανακοινωθέν έρχεται με αρκετές επιφυλάξεις που σημαίνει ότι οι ηγέτες των κρατών-μελών του PIF δεν υποστηρίζουν όλη τη δήλωση των μικρότερων εθνών.
Νωρίτερα την εβδομάδα, η Oμάδα των Μικρότερων Νήσων (Small Island States -SIS) συμφώνησε με τη Διακήρυξη του Τουβαλού, η οποία αναγνωρίζει την κρισιμότητα της κλιματικής αλλαγής και ενθαρρύνει τις χώρες να αναθεωρήσουν τους στόχους μείωσης των εκπομπών άνθρακα, ζητώντας παράλληλα και την σταδιακή κατάργηση χρήσης άνθρακα.
Ωστόσο, η Αυστραλία εξέφρασε επιφυλάξεις σχετικά με τις παραγράφους της διακήρυξης για τη μείωση των εκπομπών, τη χρήση άνθρακα και τη χρηματοδότηση του Πράσινου Ταμείου για το Κλίμα του ΟΗΕ, ενώ η Νέα Ζηλανδία είχε, επίσης, επιφυλάξεις σχετικά με το τμήμα για το Πράσινο Ταμείο για το Κλίμα.
Αυτό σημαίνει ότι το τελικό ανακοινωθέν εγκρίνει τη δήλωση των Μικρότερων Κρατών Νήσων «με επιφυλάξεις» και καμία χώρα δεν έχει δεσμευτεί πλήρως να υποστηρίξει της «Διακήρυξη του Τουβαλού».
Μιλώντας μετά τη μαραθώνια συνάντηση των ηγετών, ο Morrison δήλωσε ότι ήταν υπέρ του δικαιώματος της ομάδας SIS να εκφράζει τις απόψεις της «ελεύθερα» αλλά ότι η δήλωσή της δεν ήταν δεσμευτική για τις υπόλοιπες χώρες μέλη του φόρουμ.
«Οι ηγέτες των χωρών μελών του Φόρουμ Νησιών του Ειρηνικού συναντιούνται και συμφωνούν σε αυτά που συμφωνούν Εκ των υστέρων η ομάδα SIS έχει το δικό της φόρουμ που είναι μέρος του Φόρουμ Νησιών του Ειρηνικού. Δεν είναι καθήκον του Φόρουμ των ηγετών να συμφωνήσουν με τις απαιτήσεις του φόρουμ της ομάδας SIS» δήλωσε ο Αυστραλός πρωθυπουργός.
Η απογοήτευση από την στάση της Αυστραλίας κατά την διάρκεια της μαραθώνιας συνεδρίασης ήταν έκδηλη στα πρόσωπα των ηγετών των μικρών νησιωτικών κρατών της περιοχής. Ο πρωθυπουργός του Τουβαλού, Enele Sopoaga, εξερχόμενος της συνεδρίασης φανερά καταβεβλημένος δήλωσε: «Εμείς κάναμε ό,τι μπορούσαμε».
Ο Sopoaga είχε επενδύσει σημαντικό χρόνο και έκανε πολλές προσπάθειες για να καταστήσει την αλλαγή του κλίματος ως κεντρικό θέμα της συνάντησης, ασκώντας, παράλληλα, πιέσεις ώστε να υιοθετηθεί η διακήρυξη του Τουβαλού από την Αυστραλία και η ατμόσφαιρα που επικράτησε κατά την διάρκεια της ανταλλαγής απόψεων μεταξύ Morrison και Sopoaga στην συνεδρίαση, ήταν ιδιαίτερα τεταμένη.
Οι νησιωτικές χώρες του Ειρηνικού, των οποίων η γεωστρατηγική θέση είναι υψίστης σημασίας για την Αυστραλία, προειδοποίησαν τον Morrison, ότι η προσπάθειά της χώρας μας να επαναπροσεγγίσει τους γείτονές της στον Ειρηνικό, μετά από χρόνια αμέλειας, υπονομεύεται άμεσα από την στάση αδιαλλαξίας της κυβέρνησης όσον αφορά την αντιμετώπιση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής που είναι και η κύρια απειλή των μικρών νησιωτικών χωρών του Ειρηνικού.
Με δεδομένη την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας στην περιοχή, η Αυστραλία έχει θέσει ως έναν από τους βασικότερους στόχους της εξωτερικής της πολιτικής την βελτίωση της σχέσης με τις νησιωτικές χώρες του Ειρηνικού, και η στάση του Morrison κατά την σύνοδο του PIF σίγουρα δεν βοηθά προς αυτήν την κατεύθυνση.
«Ήταν μία συζήτηση που έγινε σε ιδιαίτερα έντονο κλίμα, μεταξύ εμού και του Scott Morrison. Του είπα, ‘εσείς ανησυχείτε για την οικονομία σας στην Αυστραλία εγώ προσπαθώ να σώσω το λαό μου στο Τουβαλού» δήλωσε ο Sopoaga.
Μάλιστα, ανέφερε ότι ο πρωθυπουργός της Tonga Akilisi Pohiva δάκρυσε κατά την διάρκεια της συνεδρίασης όταν ακτιβιστές για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής παρουσίασαν στους ηγέτες, τις επιπτώσεις που θα έχει στις μικρές νησιωτικές χώρες του Ειρηνικού.
