Πολύ μακριά από τις αφηγήσεις των ελληνικών και τουρκικών ΜΜΕ για το Κυπριακό βρίσκεται η «γραμμή» του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο φέρει τον Νίκο Αναστασιάδη και τον Μουσταφά Ακιντζί προ των ευθυνών τους για ουσιαστικές κινήσεις αποκλιμάκωσης της έντασης και σύγκλισης στη διαπραγμάτευση – Ο γ.γ. Αντόνιο Γκουτέρες έχει καλέσει τους δύο ηγέτες σε τριμερή συνάντηση τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη, όπου θα ζητήσει εγγυήσεις για αλλαγή πλεύσης.

Μια εντελώς διαφορετική ανάγνωση του Κυπριακού από τις εντυπώσεις στην κοινή γνώμη Κύπρου και Ελλάδας κάνει το Συμβούλιο Ασφαλείας με το πρόσφατο ψήφισμά του υπ’ αριθμόν 2483. Ζητά πράξεις και όχι λόγια. Τα απαιτεί πρωτίστως από τον Κύπριο πρόεδρο Ν. Αναστασιάδη και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μ. Ακιντζί, που πρόσφατα συναντήθηκαν μεν σε θετικό κλίμα, αλλά κανείς στη διεθνή κοινότητα δεν τους πιστώνει με ηγετική ικανότητα να χορέψουν μαζί το «ταγκό της επίλυσης».
Το Συμβούλιο Ασφαλείας αφήνει σχεδόν εντελώς «έξω από το κάδρο» την Τουρκία και θέτει στους δύο Κυπρίους ορόσημο τη 15η Νοεμβρίου για να επιτύχουν διαπραγματεύσεις με νόημα. Θέτει επίσης και στον εαυτό του ορόσημο τη 10η Ιανουαρίου 2020 για να πάρει το Σ.Α. τις καλύτερες αποφάσεις για την αποστολή της UNFICYP. Σε μια ασυνήθιστη για τη διεθνή διπλωματία πρακτική, το Συμβούλιο Ασφαλείας καλεί τους Αναστασιάδη-Ακιντζί μέχρι τότε «να δώσουν γραπτώς τις ενέργειες που θα έχουν λάβει για την εφαρμογή του συγκεκριμένου ψηφίσματος»!

ΨΗΦΙΣΜΑ-ΚΟΛΑΦΟΣ

Το ψήφισμα με το λεκτικό που υιοθετεί συνιστά «κόλαφο» για εκείνους που έκαναν συνεχώς τακτικισμούς σε «μυστικές» συναντήσεις την περίοδο που έχει μεσολαβήσει από τη Διάσκεψη για την Κύπρο στο Κραν Μοντανά τον Ιούλιο του 2017. Σε διάφορα σημεία του ψηφίσματος, το Σ.Α. υπογραμμίζει γραπτές δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει οι Αναστασιάδης και Ακιντζί, είτε επί της ουσίας του Κυπριακού είτε για την εφαρμογή ΜΟΕ, επικρίνοντάς τους για αθέτηση συμφωνιών. Μόνο για χάρη της ύστατης προσπάθειας που καταβάλλει ο γενικός γραμματέας Αντόνιο Γκουτέρες, το Σ.Α. δεν καταλογίζει τις ευθύνες για το αδιέξοδο και τι αναλογεί στον καθένα. Προφανώς γιατί δεν θα ήθελε να εξανεμιστεί και η τελευταία ευκαιρία.

Αιχμηρές είναι οι αναφορές του Σ.Α. για την «ευθύνη που πέφτει στους ώμους πρώτα των ιδίων των Κυπρίων να βρουν λύση με την αίσθηση του επείγοντος». Με νόημα το Σ.Α. σημειώνει το διαπραγματευτικό κεκτημένο και τις δεσμεύσεις που οι ίδιοι οι Αναστασιάδης και Ακιντζί ανέλαβαν ενώπιον του ΟΗΕ, καθορίζοντας ότι «η οδός για να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις είναι τα 6 σημεία του πλαισίου Γκουτέρες της 30ής Ιουνίου 2017, προκειμένου να κλείσουν τα κενά που υπολείπονται…». Χωρίς να τον κατονομάζουν, δακτυλοδείχνουν τον πρόεδρο Αναστασιάδη, αφού ο Μ. Ακιντζί έχει τοποθετηθεί με σαφήνεια ότι είναι έτοιμος να συνυπογράψει το πλαίσιο των 6 σημείων.

Όσοι γνωρίζουν το παρασκήνιο των δύο τελευταίων χρόνων στην Κύπρο, μπορούν επίσης να επισημάνουν από το ψήφισμα του Σ.Α. τη σαφή υπόδειξη για μια ανανεωμένη προσπάθεια στη βάση του ιστορικού συμβιβασμού των Κυπρίων – μετά το 1974, για λύση Διζωνικής, Δικοινοτικής Ομοσπονδίας (ΔΔΟ) γιατί «το στάτους κβο δεν είναι βιώσιμο». Η υπόδειξη –προς αποφυγή παρερμηνείας– συνοδεύεται με τη ρητή υπενθύμιση της πρόνοιας της πολιτικής ισότητας και αποτελεσματικής συμμετοχής των Τουρκοκυπρίων, στη βάση του ψηφίσματος 716 (1991), που και πάλι έχει αποδέκτη τον Ν. Αναστασιάδη, ο οποίος εσχάτως απορρίπτει τη «μία θετική τουρκοκυπριακή ψήφο».

«ΑΚΑΛΥΠΤΟΣ» Ο ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ

Αναφορικά δε με όσα συμβαίνουν στις θάλασσες της Ανατολικής Μεσογείου, το Σ.Α. «εκφράζει ανησυχία για τις κλιμακούμενες εντάσεις για τον εντοπισμό υδρογονανθράκων», αλλά σημειώνει ότι «είναι πεπεισμένο για τα πολλά και σημαντικά οφέλη, περιλαμβανομένων των οικονομικών, που θα εισρεύσουν για όλους τους Κυπρίους από μια συνολική και βιώσιμη διευθέτηση». Προφανώς το πεδίο της αντιπαράθεσης που έχει δημιουργηθεί δεν ευνοεί ποσώς τον Ν. Αναστασιάδη, γιατί κανείς στο Σ.Α. δεν είναι διατεθειμένος να ρίξει πολιτικό βάρος στο ενδεχόμενο μη επίλυσης, εξ ου και η Τουρκία συνεχίζει τις γεωτρήσεις με ελάχιστο κόστος την εφαρμογή νέων τετελεσμένων.

Η υιοθέτηση από το Σ.Α. της θέσης για «σοβαρές προσπάθειες αποφυγής οποιωνδήποτε ενεργειών κλιμάκωσης και για εκτόνωση της έντασης» εξηγεί τη μερική απήχηση των προτάσεων που υπέβαλε ο Μ. Ακιντζί για τη διαχείριση του φυσικού αερίου, αλλά και την ανάγκη που αισθάνθηκε ο Ν. Αναστασιάδης να κάνει κάποια –αόριστη επί του παρόντος– αντιπρόταση.

ΤΟ ΣΑΜΠΟΤΑΖ ΤΗΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ

Το Σ.Α., διερμηνεύοντας τις θέσεις της διεθνούς κοινότητας στο σύνολό της, αποδοκιμάζει την πρακτική περιχαράκωσης της κοινής γνώμης με εθνικιστικές και προπαγανδιστικές εξάρσεις. Το ζήτημα αυτό συνιστά για τον ΟΗΕ απόδειξη της έλλειψης πραγματικής πολιτικής βούλησης για την επίλυση του Κυπριακού.

Για τον λόγο αυτό το Σ.Α. υιοθετεί τις θέσεις του γενικού γραμματέα και ασκεί σφοδρή κριτική προς τους δύο. Πιο συγκεκριμένα υπογραμμίζει «τη σημασία των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης και της έγκαιρης εφαρμογής τους, καθώς και την ανάγκη για προώθηση των δικοινοτικών επαφών, της συμφιλίωσης και της ενεργού συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών, ιδιαίτερα των γυναικών και των νέων».

Το Σ.Α. γνωρίζει τη μεθόδευση για εκτροχιασμό της κοινής γνώμης με κατευθυνόμενες ειδήσεις από τα ΜΜΕ που μόνο στόχο έχουν να δηλητηριάζουν την ατμόσφαιρα. Έχει επίσης γνώση από πρώτο χέρι τι συμβαίνει εδώ και καιρό στις μικτές τεχνικές επιτροπές για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και βελτίωση της καθημερινής ζωής των Κυπρίων.

Οι τεχνικές επιτροπές έπαψαν να λειτουργούν με την επίμονη προβολή προσκομμάτων με κάθε πρόφαση, καθώς και την κατασυκοφάντηση πολιτών που παίρνουν ανάλογες πρωτοβουλίες. Γι’ αυτό το Σ.Α. καλεί τους Αναστασιάδη και Ακιντζί «να εξουσιοδοτήσουν τις τεχνικές επιτροπές να υποβάλουν τις προτάσεις τους, να προωθήσουν ενεργά την εκπαίδευση της ειρήνης στο νησί και να βελτιώσουν τη δημόσια ατμόσφαιρα των διαπραγματεύσεων στέλνοντας δημόσια μηνύματα για τις συγκλίσεις που έχουν επιτύχει, με εποικοδομητικό και εναρμονισμένο τρόπο». Πιο καθαρά αναφέρονται και τα εξής: «Σταματήστε τις ενέργειες ή τη ρητορική που αποσπά την κοινή γνώμη από την επιτυχία της προσπάθειας ή καθιστά πιο δύσκολο να επιτευχθεί…»!

Όλες αυτές οι επισημάνσεις έχουν περιληφθεί στο ψήφισμα ως αποτέλεσμα της καταγραφής όσων συμβαίνουν εδώ και μήνες, σκόπιμα και μεθοδευμένα, δημιουργώντας μια τυφλή κοινή γνώμη, που αντιδρά στη βάση μονόπλευρης ενημέρωσης, προπαγάνδας, αλληλοεπίρριψης ευθυνών, ή ακόμα και fake news.
O γενικός γραμματέας Αντόνιο Γκουτέρες κάλεσε σε τριμερή συνάντηση τους Αναστασιάδη και Ακιντζί στη Νέα Υόρκη, μετά το τέλος της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, δηλαδή περί τα τέλη Σεπτεμβρίου. Θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να πεισθεί να προχωρήσει, αν δεν πάρει έγγραφες δεσμεύσεις για τον τρόπο που θα μπορούσε να καταλήξει μια νέα προσπάθεια επίλυσης.

*Από την «Εφημερίδα των Συντακτών».