Την περασμένη εβδομάδα περίπου 200 άτομα παραβρέθηκαν στα εγκαίνια της έκθεσης The Jews of Greece: Then and Now, που φιλοξενήθηκε στο πλαίσιο του Ελληνικού Φεστιβάλ του Περθ, υπό την αιγίδα της Ελληνικής Κοινότητας Δυτικής Αυστραλίας και του Συμβουλίου της Εβραϊκής Κοινότητας Δυτικής Αυστραλίας.
Το έργο του διεθνώς αναγνωρισμένου βασισμένου στη Μελβούρνη φωτογράφου Εμμανουήλ Σάντος και τα φιλμ των δημιουργών ντοκιμαντέρ Carol Gordon και Nathalie Cunningham, ρίχνουν φως στη ζωή των εβραϊκών μειονοτήτων, μεταξύ άλλων των Σεφαρδειτών και της ελληνοεβραϊκής κοινότητας.
“Αυτό είναι ένα μέρος της δουλειάς μου σε βάθος εικοσαετίας, δηλαδή η καταγραφή της εβραϊκής διασποράς ανά την υφήλιο”, δήλωσε σχετικά ο κ. Σάντος μιλώντας στον “Νέο Κόσμο”.
“Έχω περάσει τη ζωή μου καταγράφοντας διαφορετικές κουλτούρες και τους συνδετικούς κρίκους μεταξύ Ελλήνων και Εβραίων τόσο σε φιλοσοφικό όσο και σε ιστορικό επίπεδο, και μπορώ να πω ότι ο αντίκτυπός τους στον παγκόσμιο πολιτισμό έχει υπάρξει για εμένα πηγή έμπνευσης”.
Από την πλευρά της, η κ. Gordon έκανε λόγο για την ιδιαίτερη τιμή που ένιωσε βλέποντας τους καρπούς της εργασίας τους να έχουν επιλεχθεί να παρουσιαστούν από το Ελληνικό Φεστιβάλ του Περθ, συμπληρώνοντας:
“[…] Έχουμε φτιάξει ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο ‘Ακολουθώντας το ταξίδι της Shira: Μια ελληνοεβραϊκή Οδύσσεια’ με τη Natalie Cunningham, κατόπιν 30 χρόνων έρευνας στην ιστορία των εβραϊκών κοινοτήτων της Ελλάδας.
“Τόσα λίγα είναι γνωστά για την ύπαρξή τους και τις τραγικές απώλειες που βίωσαν κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος και είμαι απίστευτα κινητοποιημένη να διαδώσω την ιστορία τους και να ευαισθητοποιήσω τον κόσμο παντού για αυτές τις μοναδικές κοινότητες”.
Η πλειοψηφία των Εβραίων της Θεσσαλονίκης – κάποτε μείζον Εβραϊκό κέντρο στην Ελλάδα – βρήκαν τραγικό τέλος στα στρατόπεδα συγκέντρωσης όπου μεταφέρθηκαν το 1943 από Γερμανούς Ναζί.
Πολλοί από αυτούς που κατόρθωσαν να διασωθούν από τη ναζιστική καταδίωξη, συμπαρατάχθηκαν με το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ) και τον αντάρτικο στρατό του ΕΛΑΣ στον αντιστασιακό αγώνα, άλλοι πάλι εγκατέλειψαν την Ελλάδα.
Να σημειώσουμε πως ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός Αθηνών – που ανακηρύχθηκε «Δίκαιος των Εθνών», τίτλος που αποδίδεται από το Μουσείο Ολοκαυτώματος στην Ιερουσαλήμ σε άτομα που έσωσαν τη ζωή Εβραίων στον πόλεμο – είχε πάρει ανοιχτά θέση υπέρ των Εβραίων, δημοσιεύοντας την αλληλογραφία του με αποδέκτη τον τότε πρωθυπουργό της διορισμένης από τους Γερμανούς κυβέρνησης, Κωνσταντίνο Λογοθετόπουλο.
Τότε, τον Μάρτιο του 1943, αναφερόμενος στη μεταγωγή των Εβραίων της Θεσσαλονίκης στο στρατόπεδο του θανάτου στο Άουσβιτς, έγραφε πως ο ίδιος και άλλοι πιστοί της Ορθοδοξίας ακολουθούν τα λόγια του αποστόλου Παύλου ότι “Δεν υπάρχει Ιουδαίος ούτε Έλληνας[…](Γιατί όλοι εσείς είστε ένας ενώπιον του Ιησού Χριστού)”.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, οι ομιλητές αναφέρθηκαν εκτενώς στους δεσμούς μεταξύ Ελλήνων και Εβραίων, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, στην ιστορική και πολιτισμική κληρονονομιά.
Εκ μέρους της Ελληνικής Κοινότητας Δυτικής Αυστραλίας, ο Γιάννης Μεταξάς χαρακτήρισε τα εγκαίνια “μια ιδιαίτερα επιτυχημένη εκδήλωση”.
Το επίσημο “άνοιγμα” έγινε από τον Έλληνα Πρόξενο της Ελλάδας στο Περθ, Αντώνιο Κολιάδη, ο οποίος φρόντισε τη “μακροχρόνια και ιστορική σύνδεση μεταξύ Εβραίων και Ελλήνων” και ζήτησε να μην ξεχαστεί ποτέ η τύχη αυτών που έχασαν τις ζωές τους στο Ολοκαύτωμα.
Αντίστοιχα, ο πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Δυτικής Αυστραλίας Σάββας Παπασάββας μαζί με τον εκπρόσωπο της εβραϊκής κοινότητας ραβίνο Addi Cohen επαίνεσαν τη βαθιά σχέση των κοινοτήτων, με τον ραβίνο μάλιστα να μιλάει και στα ελληνικά.
