Η άνοια πλήττει και νέους ανθρώπους

Με τις καλύτερες εντυπώσεις και ενθουσιασμένοι με τη συμμετοχή τους σε κλινικά προγράμματα και έρευνες, επέστρεψαν στην Ελλάδα στο τέλος Φεβρουαρίου, οι δύο νέοι Έλληνες επιστήμονες που συμμετείχαν στο πρόγραμμα υποτροφίας Greek Australian Fellowship in Neuropsychiatry στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης.
Οι Ρήγας Σολδάτος και Ιωάννα Παχή είναι οι επιστήμονες που επιλέχθηκαν για τη συμμετοχή τους στην υποτροφία αυτή, μία πρωτοβουλία των διακεκριμένων καθηγητών και διευθυντών της Νευροψυχιατρικής Μονάδας στη Μελβούρνη, Χρήστου Παντέλη και Διονύση Βελακούλη, η οποία έχει στόχο την ενοποίηση των ερευνητικών προσπαθειών των επιστημονικών κοινοτήτων Ελλάδας και Αυστραλίας.

Είχαμε την ευχαρίστηση να απολαύσουμε μία ενδιαφέρουσα συζήτηση μαζί τους, λίγο πριν επιστρέψουν στην Ελλάδα. Μας μίλησαν για την έρευνά τους, τη ζεστή υποδοχή και τη στήριξη που έλαβαν από τους ομογενειακούς συλλόγους, καθώς και για τις δυνατότητες της υποτροφίας.

ΔΕN ΕΧΟΥΝ ΒΡΕΘΕΙ ΑΚΟΜΑ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΩΝ ΝΕΥΡΟΚΕΦΥΛΙΣΤΙΚΩΝ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ

Οι νευροεκφυλιστικές παθήσεις παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η αιτιοπαθογένειά τους δεν είναι πλήρως κατανοητή. Η ιατρός Ιωάννα Παχή ξεκίνησε το διδακτορικό της με επιβλέποντα καθηγητή τον Καθηγητή Νευρολογίας Λεωνίδα Στεφανή στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, και μελετά τα νευροψυχιατρικά συμπτώματα της νόσου Πάρκινσον ιδίως στα αρχικά της στάδια. Στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, υπό την εποπτεία του κ. Διονύση Βελακούλη και του συνεργαζόμενου νευρολόγου Andrew Evans, συμμετέχει σε ένα κλινικό πρόγραμμα που εξετάζει κλινικούς και εργαστηριακούς δείκτες, οι οποίοι συμβάλλουν στη διάγνωση των νευρολογικών ασθενειών. «Οι μεταβλητές που μελετάμε σχετίζονται με βιοδείκτες που μπορούν να βοηθήσουν στην έγκαιρη και αξιόπιστη διάγνωση.

Μελετάμε συμπτώματα, όπως διαταραχή της όσφρησης και διαταραχές ύπνου, καθώς και ουσίες στην κυκλοφορία του αίματος, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στην πρόγνωση των νευροεκφυλιστικών νοσημάτων και στην ανταπόκριση στη θεραπευτική αγωγή».

“Πιστεύω ένας βασικός στόχος της υποτροφίας είναι η μετάδοση των επιστημονικών και κλινικών εμπειριών από τη μία χώρα στην άλλη, με σκοπό την προαγωγή της έρευνας. Αλλά και να ανοίξει ο δρόμος ώστε να τον περπατήσουν και άλλοι” μας είπαν σε μια συνέντευξη οι δύο επιστήμονες από την Ελλάδα.

«ΟΤΑΝ ΕΙΝΑΙ ΝΕΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ, ΣΕ ΜΙΑ ΗΛΙΚΙΑ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΙ, ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΠΙΟ ΕΥΑΛΩΤΟΙ» – «Η ΑΝΟΙΑ ΣΕ ΝΕΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΑΠΑΙΤΕΙ ΠΙΟ ΣΥΝΘΕΤΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΛΙΝΙΚΟ ΙΑΤΡΟ»

«Παρά την έντονη ερευνητική προσπάθεια στον τομέα της άνοιας παγκοσμίως, δεν έχει ανευρεθεί ακόμα θεραπεία, η οποία να αναστρέφει τον θάνατο των εγκεφαλικών κυττάρων. Όμως, πέρα από την αναζήτηση της αιτιολογίας και της θεραπευτικής αντιμετώπισης της άνοιας, στόχος των κλινικών ιατρών πρέπει να είναι η στήριξη των πασχόντων ατόμων, ιδιαίτερα όταν είναι νέοι, δηλαδή μικρότεροι από 65 ετών.

Είναι γεγονός ότι οι ασθενείς με άνοια πρώιμης έναρξης καλούνται να αντιμετωπίσουν σημαντικές δυσκολίες στην καθημερινότητά τους, οι οποίες σχετίζονται με την εργασία τους, τις κοινωνικές σχέσεις και τη διατήρηση των ισορροπιών στο οικογενειακό περιβάλλον. Έτσι, εκτός από τους ασθενείς, είναι σημαντικό να υποστηρίζονται εξίσου και οι συγγενείς, οι οποίοι έρχονται αντιμέτωποι με νέες υποχρεώσεις, οι οποίες αφορούν κυρίως στη φροντίδα του ασθενούς λόγω των αυξημένων ανάγκων του. Ο ρόλος του κλινικού ιατρού είναι να στέκεται δίπλα τόσο στον ασθενή όσο και στο οικείο περιβάλλον του με σκοπό την ανακούφιση των συμπτωμάτων και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής».

«ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΨΥΧΩΣΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΘΟΡΙΣΕΙ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ»

Ο ψυχίατρος Ρήγας Σολδάτος ερευνά τις ψυχώσεις. Ολοκλήρωσε την ειδικότητά του το 2014 και έκτοτε έχει έρθει σε επαφή με διάφορα πεδία της ψυχιατρικής, όπως την νευροψυχιατρική, την ψυχιατρική πρωτοβάθμιας περίθαλψης, την τηλεψυχιατρική και τις ψυχώσεις υπό την εποπτεία του διεθνούς φήμης ομογενή ψυχίατρο, Χρήστο Παντέλη.

Στιγμιότυπο από την εκδήλωση της ΑΗΕΠΑ. Από αριστερά, ο καθηγητής Διονύσιος Βελακούλης, η Ντέμπη Αργυροπούλου, η ιατρός Ιωάννα Παχή, ο καθηγητής Χρήστος Παντέλης και ο ψυχίατρος Ρήγας Σολδάτος. Φωτο: Supplied

«Το ενδιαφέρον μου στην ολιστική προσέγγιση του ασθενούς ήταν ένας από τους λόγους που επέλεξα την ειδικότητα της ψυχιατρικής. Οι ιατροί προσεγγίζουμε κάθε πτυχή της ζωής του ασθενούς, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση πολλές φορές στο κοινωνικό του πλαίσιο. Η θεραπεία πάντα εξατομικεύεται στις ανάγκες του ασθενούς προσφέροντας υποστήριξη πέραν της φαρμακευτικής. Στην Ελλάδα, το βασικό αντικείμενο μελέτης της ερευνητικής ομάδας στην οποία συμμετέχω είναι η ψύχωση. Πιο συγκεκριμένα ερευνούμε τα αρχικά στάδια των ψυχωσικών διαταραχών, εξετάζοντας το πρώτο ψυχωσικό επεισόδιο. Η έκβασή του είναι δυνητικά καθοριστική για την πρόγνωση και τη διάγνωση. Άλλες φορές ένα επεισόδιο μπορεί να είναι παροδικό και άλλοτε να αποκτά χρόνιο χαρακτήρα, όπως στη σχιζοφρένεια».

«ΕΝΑΣ ΑΥΣΤΡΑΛΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΜΟΥ ΕΙΠΕ ΟΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΝΩΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΜΑΣ ΠΡΟΣ ΟΦΕΛΟΣ ΟΛΩΝ. ΠΙΣΤΕΥΩ ΟΤΙ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΗΣ ΥΠΟΤΡΟΦΙΑΣ»

«Σε πολλά μέρη του κόσμου έχουν δημιουργηθεί ερευνητικές ομάδες όπως η δική μας. Πριν από περίπου είκοσι χρόνια ξεκίνησαν οργανωμένες προσπάθειες μελέτης του πρώτου ψυχωσικού επεισοδίου. Στην Αυστραλία λόγω των άρτια στελεχωμένων υποδομών τα κλινικά και ερευνητικά κέντρα είναι ήδη ανεπτυγμένα. Στην Ελλάδα τώρα γίνονται τα πρώτα βήματα για ένταξη ειδικών υπηρεσιών υγείας σε θεσμοθετημένο πλαίσιο. Θεωρώ ότι το πνεύμα της υποτροφίας είναι η συνεργασία διαφορετικών ερευνητικών ομάδων όχι προς όφελος μόνο της Ελλάδας και της Αυστραλίας, αλλά έχοντας μία κοινή διεθνή βάση. Το όφελος, λοιπόν, είναι αμοιβαίο και σε παγκόσμιο επίπεδο.»

«Η συνεργασία θα μπορούσε να επεκταθεί σε όλα τα επίπεδα της επιστημονικής κοινότητας, τόσο σε επίπεδο φοιτητών αλλά και σε επίπεδο πιο έμπειρων επιστημόνων οι οποίοι βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο της καριέρας τους. Η συνεννόηση και η συνεργασία σε κοινή βάση μπορεί να συμβάλλει στην εξέλιξη αυτή».

«Εφόσον υπάρχει στέρεη συνεργασία μεταξύ των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στην Ελλάδα και τη Μελβούρνη, δίνεται η ευκαιρία σε νέους επιστήμονες κάθε χρόνο να συμμετέχουν στο πρόγραμμα της υποτροφίας και να συνεισφέρουν όσο μπορούν στη μετάδοση καινοτόμων ερευνητικών δεδομένων», προσθέτει η Ιωάννα.

ΤΩΡΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΡΓΑΣΤΕΙ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΔΥΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ, ΤΟΥΣ ΖΗΤΗΣΑΜΕ ΝΑ ΣΥΓΚΡΙΝΟΥΝ ΤΙΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΟΥΣ

«Τα βασικά διαφοροποιά στοιχεία ανάμεσα στις δύο χώρες είναι οι υποδομές και οι πόροι», εξηγεί η Ιωάννα. «Σε αυτό το εξάμηνο είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω στενά την οργάνωση της Νευροψυχιατρικής κλινικής στο Royal Melbourne Hospital υπό την εποπτεία του Διονύση Βελακούλη. Η κλινική αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά κέντρα αναφοράς για τα νευροψυχιατρικά νοσήματα παγκοσμίως. Πιο συγκεκριμένα, οι ασθενείς που παραπέμπονται στο κέντρο αυτό παρουσιάζουν σύνθετες κλινικές εικόνες χωρίς ωστόσο να έχουν λάβει οριστική διάγνωση, ενώ έχουν ήδη εξεταστεί από νευρολόγους, ψυχιάτρους ή γηριάτρους. Θα ήταν ενδιαφέρον να υπάρχει μια παρόμοια δομή και στην Ελλάδα. Το Αιγινήτειο Νοσοκομείο αποτελούμενο από δύο πανεπιστημιακές κλινικές (Α’ Νευρολογική και Α’ Ψυχιατρική Κλινική) συνιστά ένα πολύ καλά καταρτισμένο κέντρο, το οποίο μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας μάχιμης Νευροψυχιατρικής κλινικής».

«Εγώ συμμετείχα στο ερευνητικό τμήμα της Νευροψυχιατρικής μονάδας υπό την εποπτεία του καθηγητή Χρήστου Παντέλη. Αυτό που βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρον εδώ», λέει ο Ρήγας, «είναι η εξαιρετική ψυχιατρική μονάδα νοσηλείας στο νοσοκομείο του Sunshine ασθενών ανθεκτικών στη θεραπεία της σχιζοφρένειας. Η μονάδα αυτή είναι πρωτοποριακή και οργανωμένη ώστε η νοσηλεία των ασθενών να προσαρμόζεται στις ανάγκες τους».

Οι ομογενειακοί σύλλογοι υποστηρίζουν το πρόγραμμα της υποτροφίας, συνεισφέροντας οικονομικά με την ευκαιρία της φιλανθρωπικής εκδήλωσης που διοργάνωσε για αυτόν τον σκοπό η Στοά “Άτλας” της AHEPA. Στην φωτογραφία οι Ντένης Βελακούλης, Sandy Baskin, Edward Smith, Ντέμπη Αργυροπούλου, Γιώργος Κεσκερίδης και Χρήστος Παντέλης. Φώτο: Facebook

«ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΑΝΟΙΞΕΙ Ο ΔΡΟΜΟΣ ΝΑ ΤΟΝ ΠΕΡΠΑΤΗΣΟΥΝ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ»

«Μέσα από τα δικά μου μάτια, ένας βασικός στόχος της υποτροφίας είναι η μετάδοση των επιστημονικών και κλινικών εμπειριών από τη μία χώρα στην άλλη, με σκοπό την προαγωγή της έρευνας», αναφέρει η Ιωάννα. Ωστόσο, «στόχος δεν είναι μόνο να μεταλαμπαδεύουμε γνώση. Σημαντικό είναι να ανοίξει ο δρόμος ώστε να τον περπατήσουν και άλλοι. Να δημιουργηθούν δηλαδή οι βάσεις για να συνεχιστεί αυτή η συνεργασία στο μέλλον» συμπληρώνει ο Ρήγας.

ΟΙ ΔΥΟ ΝΕΟΙ ΙΑΤΡΟΙ ΜΙΛΗΣΑΝ ΜΕ ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ

«Σκέφτομαι τους ανθρώπους που έχουν εμπλακεί στην οργάνωση της υποτροφίας» απαντάει ο Ρήγας. «Η εμπειρία θα ήταν τελείως διαφορετική χωρίς αυτούς. Ο ανθρώπινος παράγοντας έχει δώσει σημαντικό θετικό πρόσημο σε αυτή την εμπειρία. Οι άνθρωποι που ήταν σημαντικοί για εμάς ήταν ο Γιώργος Κεσκερίδης, η Ντέμπη Αργυροπούλου, οι καθηγητές μας, αλλά και όλοι οι Έλληνες της διασποράς που συναντήσαμε. Η απουσία για μεγάλο χρονικό διάστημα από την Ελλάδα θα μπορούσε να μας επηρεάσει αρνητικά. Ωστόσο, η παραμονή μας στη Μελβούρνη ήταν ιδιαίτερα ευχάριστη κυρίως λόγω του ελληνικού στοιχείου και της υποστήριξης από τους παραπάνω ανθρώπους».

«Οι άνθρωποι που γνωρίσαμε ενδιαφέρθηκαν από την πρώτη στιγμή για τα ερευνητικά μας σχέδια και μας προσέγγισαν με ειλικρινή και φιλική διάθεση, προκειμένου να ενημερωθούν γι’ αυτά, ενώ μπορεί να μην είχαν συναφές επαγγελματικό υπόβαθρο», συμπληρώνει η κα Παχή. «Ήταν πολύ ζεστοί μαζί μας και μας στήριξαν με πολλή αγάπη, την οποία προσπαθήσαμε να ανταποδώσουμε. Σημαντικό είναι να ανοίξει ο δρόμος ώστε να τον περπατήσουν και άλλοι. Να δημιουργηθούν δηλαδή οι βάσεις για να συνεχιστεί αυτή η συνεργασία στο μέλλον» συμπληρώνει ο Ρήγας.

Ο πρόεδρος της Στοάς «Άτλας» της AHEPA, κ. Γιώργος Κεσκερίδης, με σκοπό την οικονομική στήριξη αυτής της σημαντικής υποτροφίας, ξεκίνησε τη διοργάνωση φιλανθρωπικών εκδηλώσεων, όπου πλήθος ομογενειακών συλλόγων συνεισφέρει γενναιόδωρα κάθε φορά. Σε αυτή την προσπάθεια ο κ. Κεσκερίδης αναφέρει την έμπρακτη συμμετοχή της Ντέμπη Αργυροπούλου, καθώς και τη στήριξη μεμονωμένων ατόμων και πλήθος συλλόγων και οργανώσεων της Διασποράς, όπως οι σύλλογοι Λημνίων, Ιθακησίων, η Ελληνική Ιατρική Ένωση Αυστραλίας (Hellenic Medical Society of Australia), η Φροντίδα, η Huntington’s Society, και το Νοσοκομείο Royal Melbourne Hospital.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη ξεκίνησε την υποτροφία της η επόμενη ιατρός του προγράμματος, η κ. Βίβιαν Τσούκρα.