«Οι γυναίκες μπορούν να τα κάνουν όλα, απλά όχι όλα ταυτόχρονα και όχι χωρίς βοήθεια» μας είπε σε μία ενδιαφέρουσα συνέντευξη με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας, η κα Βαρβάρα Ιωάννου, πρόεδρος του Δικτύου “Food for Thought”.
Εδώ και 19 χρόνια, η Βαρβάρα Ιωάννου συμμετέχει ενεργά στον αγώνα για την προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών, μέσα από τις δράσεις του Δικτύου. Σε μία ώρα συζήτησης καλύψαμε τα βασικά. Φάνηκε, όμως, ότι τα θέματα αυτά δεν μπορούν να αναλυθούν σε μία συζήτηση, πόσο μάλλον σε μία μέρα, και ο αγώνας πρέπει να είναι καθημερινός, να γίνεται μέσα στο σπίτι, μέσα στο σχολείο. Πρέπει να ξεκινήσουμε από πολύ νωρίς, από τα παιδιά μας, εάν θέλουμε να γκρεμίσουμε τα υποσυνείδητα στερεότυπα, και η επόμενη γενιά να ζήσει την πραγματική ισότητα των φύλων.

ΦΤΑΝΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ Η κα ΙΩΑΝΝΟΥ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΕ ΟΤΙ ΤΟ ΠΡΟΝΟΜΙΟ ΣΤΗ ΖΩΗ ΔΕΝ ΤΟ ΕΠΙΛΕΓΕΙΣ. ΣΟΥ ΤΟ ΑΝΑΘΕΤΕΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Η κυρία Ιωάννου έφτασε στην Αυστραλία στα 19 της χρόνια. Ήρθε από μία θέση προνομιούχα στην κοινωνία της Ηπείρου, όπου η οικογένειά της έχαιρε του σεβασμού του χωριού και ξαφνικά βρέθηκε στην Αυστραλία όπου αντιμετώπισε αμέσως δύο προκαταλήψεις: αυτή της φυλετικής διάκρισης και αυτή του φύλου της.

«Βρέθηκα ξαφνικά στο χαμηλότερο σκαλί. Δεν μιλούσα Αγγλικά και με αντιμετώπιζαν υποτιμητικά επειδή δεν καταλάβαινα τη γλώσσα. Στο χωριό στην Ήπειρο, όπου μεγάλωσα, απολαμβάναμε του σεβασμού του κόσμου. Ήμουν προνομιούχα. Αυτό συνειδητοποίησα όταν έφτασα στην Αυστραλία. Ότι το προνόμιο δεν είναι κάτι που επιλέγεις στη ζωή. Η κοινωνία σου το αναθέτει».

Δηλαδή, η κ. Ιωάννου έζησε από πρώτο χέρι αυτό που αποκαλούμε σήμερα «γυάλινη οροφή των διακρίσεων» (glass-cultural ceiling), δηλαδή το αόρατο εμπόδιο που δημιουργείται από υποσυνείδητες προκαταλήψεις και δυσκολεύει την εξέλιξη των γυναικών στον επιχειρηματικό και πολιτικό κόσμο. Οι γυναίκες που προέρχονται από διαφορετικές κουλτούρες αντιμετωπίζουν μία διπλή προκατάληψη. Αυτή του φύλου τους, και αυτή της εθνικής τους υπόστασης.
Αυτό αποτέλεσε και το κίνητρο της κυρίας Ιωάννου να μπει στον αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών. «Δούλεψα πολύ σκληρά στη ζωή μου για να φτάσω μέχρι εδώ. Και σήμερα τις γνώσεις και τις εμπειρίες που απέκτησα θέλω να τις μοιραστώ, να τις χρησιμοποιήσω για να αφαιρέσω τα εμπόδια και να ανοίξω πόρτες για τις γυναίκες σήμερα».

«ΕΙΜΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ ΠΟΛΥ ΜΑΚΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΟΥ ΟΝΕΙΡΕΥΟΜΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΡΗ ΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΓΓΟΝΗ ΜΟΥ»

«Έχουν περάσει 110 χρόνια από τότε που οι γυναίκες της Αυστραλίας απέκτησαν το δικαίωμα ψήφου και ενώ έχουν επιτευχθεί πολλά, είμαστε ακόμα πολύ μακριά από την κοινωνία που ονειρευόμουν για την κόρη μου και την εγγονή μου. Ένας κόσμος όπου ο σεξισμός και ρατσισμός δεν υπάρχει και όπου η γυναίκες δεν φοβούνται να περπατήσουν μόνες τους τη νύχτα. Μια κοινωνία όπου δεν υπάρχει η ενδοοικογενειακή βία και όπου και οι δύο γονείς μοιράζονται ισάξια το μεγάλωμα των παιδιών τους».

Στιγμιότυπο από προηγούμενη εκδήλωση του Δικτύου “Food For Thought” στη Μελβούρνη. Φώτο: Facebook

ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΤΥΧΟΥΜΕ ΤΗΝ «ΙΣΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ» ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΟΥΜΕ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΕΜΠΟΔΙΑ

«Είναι πολλά αυτά που πρέπει να αλλάξουν για να φτάσουμε στην ισότητα μεταξύ των φύλων» συνεχίζει η Βαρβάρα Ιωάννου. «Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να κατανοήσουμε γιατί υπάρχουν αυτά τα εμπόδια. Στην Αυστραλία, 72% της απλήρωτης εργασίας γίνεται από τις γυναίκες. Αυτή η εργασία είναι η φροντίδα που παρέχουν στα παιδιά τους ή στους ηλικιωμένους γονείς τους. Δεν πληρώνεται. Αλλά η χρηματική αξία αυτής της εργασίας ανέρχεται στα $650,1 δισεκατομμύρια. Μιλάμε δηλαδή για το 51% του ΑΕΠ. Πώς γίνεται να είμαστε ίσοι όταν όλες οι ευθύνες στο σπίτι πέφτουν στις πλάτες των γυναικών; Εάν οι άντρες δεν μοιραστούν αυτή την ευθύνη, είναι πολύ δύσκολο για τις γυναίκες να εξελιχθούν και να φτάσουν σε θέσεις ισχύος».

ΑΛΛΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΑΡΞΕΙ ΚΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ

Οι γυναίκες στη Δύση έχουν καταφέρει πολλά τις τελευταίες δεκαετίες. «Αρκεί να δει κανείς τις αλλαγές που έγιναν στις νομοθετικές διατάξεις. Τώρα έχουμε νόμους που αποτρέπουν τον σεξισμό, τη φυλετική διάκριση, ή τις διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού. Σήμερα και ο άντρας δικαιούται άδεια πατρότητας. Υπάρχουν προσπάθειες για την προώθηση των γυναικών στους χώρους της εργασίας. Αρκετές επιχειρήσεις έχουν θέσει στόχο, το 2030, 30% των γυναικών να βρίσκονται στις ανώτερες θέσεις. Βλέπουμε ότι ο αριθμός των γυναικών σε ψηλές θέσεις έχει αυξηθεί σημαντικά. Όλες οι έρευνες άλλωστε δείχνουν ότι οι επιχειρήσεις είναι περισσότερο κερδοφόρες όταν έχουν γυναίκες σε ανώτερους ρόλους».

«ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΟΥΜΕ ΜΟΝΕΣ ΜΑΣ. ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΤΟΥΣ ΑΝΤΡΕΣ»

«Στο δίκτυο οι άντρες είναι ευπρόσδεκτοι και τους χρειαζόμαστε. Δεν μπορούμε να τα καταφέρουμε μόνες μας. Η δύναμη ανήκει στον λευκό προνομιούχο άντρα και για αυτό χρειάζεται να κάνουμε τους άντρες να καταλάβουν και να δουν τα εμπόδια που υπάρχουν εξαιτίας των υποσυνείδητων προκαταλήψεων που υπάρχουν γύρω μας. Τα τελευταία 5 χρόνια αρκετές οργανώσεις κάνουν σεμινάρια πάνω σε αυτό ακριβώς το θέμα των υποσυνείδητων προκαταλήψεων. Επίσης έχει ξεκινήσει σε παγκόσμιο επίπεδο ένα επιτυχημένο κίνημα “He for She” στο οποίο συμμετέχουν πάρα πολλοί άντρες».

Ο ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ ΞΕΚΙΝΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΠΙΤΙ

«Στο σπίτι γυναίκες και άντρες μπορούν να παίξουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο μέσα από την ανατροφή των παιδιών τους ώστε να σέβονται τη γυναίκα. Εάν του φέρονται όπως θα φέρονταν στα αγόρια της οικογένειας ή τους αρσενικούς φίλους. Είναι επίσης σημαντικό οι εργασίες μέσα στο σπίτι να μοιράζονται ισάξια μεταξύ των παιδιών, ανεξαρτήτως φύλου. Υπάρχει όμως μία θετική μεταστροφή στα νεαρά ζευγάρια σήμερα. Βλέπεις τους άντρες να συμμετέχουν ενεργά στην ανατροφή των παιδιών τους. Και στα σχολεία συζητάνε αυτά τα θέματα αρκετά σήμερα».

ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ, ΠΟΛΛΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΕΦΤΟΥΝ ΘΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΒΙΑΣ.

«Ήδη, φέτος, 9 γυναίκες έχουν δολοφονηθεί από μέλη της οικογένειάς τους. Πώς μπορούμε να πετύχουμε την ισότητα όταν οι γυναίκες ζούνε με τον φόβο; Η σεξουαλική κακοποίηση, η ενδοοικογενειακή βία είναι τεράστια θέματα. Δεν μπορούμε να πετύχουμε την ισότητα εάν δεν αντιμετωπίσουμε αυτά τα θέματα.
Σήμερα στον κόσμο 87.000 γυναίκες σκοτώνονται κάθε χρόνο. 50.000 δολοφονούνται από τον σύντροφό τους. Σε 111 χώρες ο βιασμός της γυναίκας από τον σύζυγό της δεν θεωρείται αδίκημα. Το 35% των γυναικών παγκοσμίως έχει πέσει θύματα σεξουαλικής ή σωματικής βίας. Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί η κοινωνία μας ανέχεται τη βία κατά των γυναικών».

ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

«Υπάρχει επίσης και μία προκατάληψη από τις ίδιες τις γυναίκες γι’ αυτό το θέμα. Γυναίκες που βρίσκονται σε υγιείς σχέσεις, δεν αντιλαμβάνονται πόσο δύσκολο ακόμα και επικίνδυνο είναι για τις γυναίκες που ζουν την ενδοοικογενειακή βία, να εγκαταλείψουν τη σχέση τους. Δεν πρέπει να τις κρίνουμε. Η ζωή τους πολλές φορές κινδυνεύει, όπως και η ζωή των παιδιών τους. Πρόσφατο παράδειγμα είναι η οικογενειακή τραγωδία στη Βρισβάνη, με τη δολοφονία της γυναίκας και των τριών παιδιών της από τον πρώην άντρα της.
Επίσης, αυτό που έχω παρατηρήσει είναι ότι ο φεμινισμός χαρακτηρίζεται αρνητικά, κυρίως από τους άντρες, αλλά και από τις νέες γυναίκες. Μέσα από την εμπειρία μου, αντιλαμβάνομαι συχνά ότι οι νέες γυναίκες αποστασιοποιούνται από τη λέξη “φεμινίστρια”. Αρχίζουν και ενδιαφέρονται για τις γυναικείες οργανώσεις μόνο όταν λίγο πριν τα τριάντα τους, φτάσουν αυτή τη «γυάλινη οροφή» και βλέπουν τους άντρες συναδέλφους τους να προοδεύουν γρηγορότερα. Το πατριαρχικό σύστημα δυστυχώς έχει υπομονεύσει το κίνημα του φεμινισμού. Για μένα ο φεμινισμός δεν είναι τίποτα παραπάνω από την ισότητα, την δυνατότητα της επιλογής και το να σε αντιμετωπίζουν ως ίσο στη δουλειά και στο σπίτι».