Η εντατικοποίηση, η στόχευση, αλλά και ο περαιτέρω συντονισμός των προσπαθειών είναι αναγκαίες συνθήκες για να υπάρξει πρόοδος, ως προς τον πολυπόθητο στόχο της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα, καθώς και την άσκηση πίεσης στην Τουρκία για να αλλάξει τις μονομερείς προκλητικές αποφάσεις για μετατροπή της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας, σε τζαμιά. Η Ελλάδα πάντως παραμένει στη διπλωματική οδό, αν και διατηρεί «ανοιχτές όλες τις επιλογές», όπως αυτή της προσφυγής στη διεθνή δικαιοσύνη.
Τα παραπάνω αποτελούν βασικά συμπεράσματα διαδικτυακής εκδήλωσης με κεντρική ομιλήτρια την Δρ Άρτεμις Παπαθανασίου, δικηγόρο διεθνούς δικαίου και νομικό σύμβουλο Α’ του υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας.
Στην τηλεδιάσκεψη, η οποία έλαβε χώρα την περασμένη Τετάρτη, στο πλαίσιο της σειράς των Ελληνοαυστραλιανών Διαλόγων (Greek-Australian Dialogue Series) -σε συνδιοργάνωση του Australian Chamber of Commerce and Industry και του Προξενείου της Ελλάδος στο Σίδνεϊ- συμμετείχαν πάνω από 60 άτομα.
Πολλοί από αυτούς ήταν ελληνικής καταγωγής, που ήθελαν να ενημερωθούν για τα επίμαχα ζητήματα της Ελληνικής Πολιτιστικής Διπλωματίας και πώς μπορούν να συμβάλλουν περαιτέρω στις προσπάθειες που καταβάλλονται για τα συμφέροντα της Ελλάδας, ενώ ουκ ολίγοι ήταν οι φιλέλληνες, οι οποίοι υποστηρίζουν σθεναρά μέσα από επιτροπές στην Αυστραλία το αίτημα για επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Χαιρετισμό απεύθυναν στην αρχή ο κ. Πολ Νικολάου, Διευθυντής του Business Leaders Council, Australian Chamber of Commerce and Industry και ο κ. Χρήστος Καρράς, Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στο Σίδνεϊ, ενώ την εκδήλωση, μετά τις ερωτήσεις που δέχθηκε η Δρ Παπαθανασίου, έκλεισε ο ομογενής Μανώλης Κόμινος, πρόεδρος του Αυστραλιανού Τμήματος της Διεθνούς Επιτροπής για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα, ο οποίος για πάνω από 40 χρόνια συνεχίζει τον ευγενή αυτό αγώνα.
Χαρακτήρισε την επανένωση το πιο «σημαντικό ζήτημα», ενώ για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας σε τζαμιά, ανέφερε ότι δεν υπάρχει κανείς που να μην έχει απογοητευτεί.
Ευχαρίστησε την Δρ Παπαθανασίου για την εμπεριστατωμένη και ενημερωτική της παρουσίαση, ενώ ευχήθηκε αυτή η πανδημία του κορονοϊού να εξαφανιστεί για πάντα.
Εκτός άλλωστε από τις υγειονομικές, τις οικονομικές και τις κοινωνικές συνέπειες η COVID-19, όπως αναφέρθηκε στην τηλεδιάσκεψη, έχει και…πολιτιστικές, καθώς αναβλήθηκαν σημαντικές συνεδριάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, όπου θα είχε τεθεί στην ατζέντα και το θέμα της μετατροπής της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας σε τζαμιά.
«Παρών» και ο ομοσπονδιακός βουλευτής Αδελαΐδος, Στιβ Γεωργανάς, ο οποίος ρώτησε την Δρ Παπαθανασίου αν οι προσπάθειες που γίνονται από ομογενείς, διεκδικώντας ψηφίσματα και καταδίκες από την Αυστραλία υπέρ των ελληνικών συμφερόντων, έχουν θετικό αντίκτυπο.
Η νομικός σύμβουλος του υπουργείου Εξωτερικών, υπογράμμισε πως πρόκειται για πολύ σημαντικές ενέργειες, που προωθούνται αρμοδίως και προστίθενται στις άλλες «φωνές», από άλλες χώρες και οργανισμούς.
Είπε ότι με την ευκαιρία των εορτασμών της επετείου των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, τον επόμενο χρόνο, θα γίνουν περαιτέρω προσεγγίσεις για τα ζητήματα που αφορούν την Ελλάδα, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στο ίδιο πλαίσιο, ο πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Μελβούρνης, Βασίλης Παπαστεργιάδης, υπενθύμισε τις συνεχείς πιέσεις από την Ομογένεια προς την κυβέρνηση της Αυστραλίας να καταδικάσει προκλητικές και έκνομες ενέργειες της Τουρκίας, αλλά και ευρύτερα, υπέρ των ελληνικών θέσεων.
Η αρχισυντάκτρια της αγγλικής έκδοσης του «Νέου Κόσμου», Μαίρη Σινανίδου, έθεσε το θέμα της ενδεχόμενης καταστροφής των μνημείων της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας, καθώς λειτουργούν πλέον ως τζαμιά και δε θα έχουν την προστασία που είχαν ως μουσεία.
Η Δρ Παπαθανασίου, επεσήμανε πως πρόκειται για ένα «εσωτερικό θέμα» της Τουρκίας, αλλά και ότι έχουν κατατεθεί και αγωγές, εντός της χώρας, για την μετατροπή από Ελληνοορθόδοξους Τούρκους. Ανέφερε πάντως ότι πολλοί φοβούνται να εκφράσουν τη γνώμη τους για τις ενέργειες της κυβέρνησης Ερντογάν.
Είπε ακόμη πως ειδικοί από την UNESCO επισκέφτηκαν τα μνημεία και αναμένεται η αναφορά τους, ενώ και η Ελλάδα, θα στείλει τους δικούς τους εμπειρογνώμονες να εξετάσουν τι αλλαγές έχουν γίνει σε αυτά.
Η Δρ Παπαθανασίου, στην εισήγησή της, επεσήμανε πως η Ελλάδα πρωτοστατεί διεθνώς, βάσει των συμβάσεων που έχουν υπογραφεί για πολιτιστικά ζητήματα, όπως η επιστροφή αρχαιοτήτων οι οποίες έχουν αφαιρεθεί με μη νόμιμο τρόπο από τις χώρες προέλευσης τους.
Αρχικά αναφέρθηκε στο ιστορικό των προσπαθειών για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα και τις σχετικές διεκδικήσεις από το Βρετανικό Μουσείο.
Υπογράμμισε ότι η Ελλάδα συνεχίζει τη διπλωματική προσέγγιση στο ζήτημα, με έμφαση στο διάλογο, τις συνεργασίες με άλλες χώρες και την ενημέρωση της παγκόσμιας κοινής γνώμης για το δίκαιο αίτημά της, διατηρώντας ωστόσο «ανοιχτές όλες τις επιλογές», όπως την προσφυγή στη διεθνή δικαιοσύνη.
Ανέφερε πάντως πως η στάση της Βρετανίας φτάνει να είναι ως και απαξιωτική ορισμένες φορές, στις εκκλήσεις της Ελλάδας για διαβούλευση και διαπραγμάτευση, όπως έχουν προτείνει διεθνή οργανισμοί.
Σε κάθε περίπτωση, σημείωσε, υπάρχουν πολιτικές πιέσεις από ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία, Ρωσία, που έχουν σε μεγάλα μουσεία τους αρχαιότητες από άλλα κράτη και δε θέλουν να δημιουργήσουν… προηγούμενα.
Για την Αγία Σοφία και την Μονή της Χώρας, είπε, μετατράπηκαν σε τζαμιά, μονομερώς από την Τουρκία, χωρίς καμία ειδοποίηση εκ των προτέρων, ως όφειλε, βάσει της ιστορικότητας των μνημείων.
Παραβίασε δε μία σειρά από κανόνες της UNESCO για τα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς. Υπήρξε καταδίκη, και σχετικές ενέργειες στο ανώτερο διπλωματικό επίπεδο και από πλευράς Ελλάδας, αλλά χωρίς κάποιο απτό αποτέλεσμα για την ώρα.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα βρήκε η Δρ Παπαθανασίου την επισήμανση του Δρ Δημήτρη Σαλαμπάση, πως ίσως πρέπει να υπάρξει και… διαδικτυακή πολιτιστική διπλωματία.
Στην εποχή των social media, με την προπαγάνδα και τα fake news, να οργιάζουν συχνά, θα είναι καλό, ειδικά για τους πιο νέους, να μπορεί επίσημα το ελληνικό κράτος να απαντά στο διαδίκτυο με τα πραγματικά δεδομένα, ώστε να μη δημιουργούνται λανθασμένες εντυπώσεις.
Τέλος, η Δρ Παπαθανασίου, μίλησε για τη δημιουργία της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Διπλωματίας, ώστε να μπορέσει να συντονίσει προσπάθειες προβολής και διεκδικήσεων της Ελλάδας. Η «φωνή» του κάθε ενός και της κάθε μίας είναι σημαντική για την επίτευξη των στόχων και της Ελληνικής Πολιτιστικής Διπλωματίας, είπε, αλλά σε αυτή τη φάση οι «ενωμένες φωνές», μέσω των επίσημων διαύλων, είναι πολύ καλύτερες.
