ΛΟΝΔΙΝΟ. ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ

«Η φαρέτρα με τα επιχειρήματα τα οποία υποτίθεται ότι δικαιολογούν την παραμονή των Γλυπτών του Παρθενώνα στο Λονδίνο έχει αδειάσει» ανέφερε χθες σε νεότερη ανακοίνωση η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, καταρρίπτοντας τους προκλητικούς ισχυρισμούς του βρετανού ομολόγου της Ολιβερ Ντάουντεν, ο οποίος απέρριψε εκ νέου το ενδεχόμενο επανένωσης των Γλυπτών διατεινόμενος, ούτε λίγο ούτε πολύ, ότι ο Ελγιν τα… έσωσε από τους Ναζί όταν τα ξερίζωσε από τον Παρθενώνα και τα πήρε μαζί του στο Λονδίνο!

«Θα είχαν γλιτώσει από τη μανία των Ναζί στην Αθήνα κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο;» διερωτήθηκε σε συνέντευξη στους «Τάιμς» του Σαββάτου. «Πρόκειται για ένα ελαφρώς κοινότοπο επιχείρημα, αλλά υπάρχει αλήθεια σε αυτό».

Ο συντάκτης της βρετανικής εφημερίδας Ντέιβιντ Σάντερσον ρώτησε τον βρετανό υπουργό ποια είναι η άποψή του για τα Γλυπτά, θέτοντας υπόψη του τη συνέντευξη του Μπόρις Τζόνσον στα «ΝΕΑ», στην οποία ο βρετανός πρωθυπουργός είπε ότι ο λόρδος Ελγιν αφαίρεσε «νομίμως» τα Μάρμαρα από τον Παρθενώνα.

«Αν αρχίσεις να τραβάς την κλωστή (σ.σ.: να ξηλώνεις το πουλόβερ, όπως θα λέγαμε στα ελληνικά), πού θα καταλήξεις; Θα επιμέναμε να μας επιστρέψουν την ταπισερί της Μπαγέ; Τα αμερικανικά ιδρύματα είναι γεμάτα από βρετανικά έργα τέχνης. Η Ιαπωνία έχει, επίσης, πολλά κινεζικά και κορεατικά έργα τέχνης. Ο πήχης ανεβαίνει πολύ ψηλά. Δεν βλέπω πού θα τελείωνε αυτό», απάντησε ο Ντάουντεν.

Πρόκειται για το λεγόμενο «επιχείρημα του υδατοφράκτη» (floodgate argument), σύμφωνα με τo οποίο εάν γίνει η αρχή με την επιστροφή ενός εκθέματος, θα ακολουθήσει μπαράζ αιτημάτων επαναπατρισμού από διάφορα κράτη, με κίνδυνο να αδειάσουν τα μεγάλα δυτικά μουσεία όπως το Βρετανικό.

Οσοι το επικαλούνται, ωστόσο, παραβλέπουν το γεγονός ότι η περίπτωση των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι μοναδική: σε αντίθεση με άλλα, τα Γλυπτά δεν είναι ένα αυτοτελές έργο τέχνης, αλλά μέρος ενός ενιαίου έργου, το οποίο μπορεί να γίνει πλήρως κατανοητό μόνον όταν παρουσιαστεί ολοκληρωμένο.

«Ο Ντάουντεν, μη έχοντας τι άλλο να πει, επαναφέρει το επιχείρημα του λεγόμενου φαινομένου “του πακτωλού μαζικών επιστροφών αρχαιοτήτων” από τα, ανά τον κόσμο, μουσεία στις χώρες προέλευσής τους. Ενα επιχείρημα που δεν υφίσταται, δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή ενώπιον της Ειδικής Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO εκκρεμεί μόνο ένα αίτημα: το αίτημα της Ελλάδας για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα, που κατατέθηκε το 1984. Πού είναι λοιπόν τα μαζικά αιτήματα των κρατών – μελών;» διερωτάται η ελληνίδα υπουργός Πολιτισμού, επισημαίνοντας ότι ο βρετανός ομόλογός της «επιχειρεί να υποβιβάσει την αξία των μοναδικών αρχιτεκτονικών Γλυπτών του Παρθενώνα συγκρίνοντας το ελληνικό αίτημα με άλλες διεκδικήσεις».

Κατόπιν, υπενθυμίζει ότι η χώρα μας διεκδικεί μόνο τις διαμελισμένες μορφές της ζωφόρου, των μετοπών και των αετωμάτων του Παρθενώνα, «προκειμένου να επανενωθεί το σύνολο του γλυπτού διακόσμου του και να αποκατασταθεί η ακεραιότητα του εξέχοντος αυτού μνημείου».

Σχολιάζοντας το επιχείρημα της δήθεν διάσωσης των Γλυπτών από τον Ελγιν, η υπουργός θυμίζει στον Ντάουντεν «αυτό που ένας συμπατριώτης του χάραξε στην Ακρόπολη την εποχή της διαρπαγής των παρθενωνίων: “Quod non fecerunt Gothi, hoc fecerunt Scoti” (αυτό που δεν έπραξαν οι Γότθοι, το έπραξαν οι Σκώτοι)…».

Η ΝΤΕΪΜ ΤΖΑΝΕΤ ΣΟΥΖΜΑΝ. «Το Βρετανικό Μουσείο είναι ένα μεγαλοπρεπές πολιτιστικό ίδρυμα και νομίζω ότι γίνεσαι πιο πλούσιος (σ.σ.: όταν το επισκέπτεσαι), έχοντας τη δυνατότητα να δεις (…) θαυμάσια κομμάτια της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Και δεν είναι μόνο για τον βρετανικό λαό. Είναι ένα μουσείο του κόσμου για τον κόσμο», υποστήριξε ο βρετανός υπουργός Πολιτισμού.

Σε άλλο σημείο της συνέντευξης ανέφερε ότι ενώ «λάτρευε» τα χάλκινα γλυπτά του Μπενίν, «δεν ένιωθα ποτέ το ίδιο για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, έως ότου ο διευθυντής του μουσείου Χάρτβιχ Φίσερ με ξενάγησε και μου αφηγήθηκε την πλήρη ιστορία, αποκαλύπτοντας ένα εντελώς νέο επίπεδο καλλιτεχνίας που πραγματικά με ενέπνευσε».

Βέβαια, ο 42χρονος βρετανός υπουργός παρέλειψε να αναφέρει ποια ακριβώς ιστορία τού αφηγήθηκε ο Φίσερ, ο οποίος, στη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» τον Ιανουάριο του 2019, είχε αποκαλέσει τη «μετατόπιση» των Γλυπτών στο Λονδίνο από τον Ελγιν «δημιουργική πράξη»…

«Το γεγονός ότι ο Ντάουντεν δεν μπορούσε να νιώσει κάτι για τα Γλυπτά του Παρθενώνα λέει περισσότερα για τον ίδιο, παρά για αυτά τα απαράμιλλα γλυπτά», δήλωσε στα «ΝΕΑ» η πρόεδρος της Βρετανικής Επιτροπής για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα (BCRPM) ντέιμ Τζάνετ Σούζμαν.

«Ισως ο Φίσερ θα μπορούσε να παραδώσει ιδιωτικά σεμινάρια και σε άλλους, ξοδεύοντας λιγότερο χρόνο στο να μιλά για τη “δημιουργική πράξη” που χώρισε αυτά τα Γλυπτά. Πρόκειται για μια ανοησία. Τα Γλυπτά πρέπει να επιστρέψουν στο σπίτι τους» τόνισε η διάσημη ηθοποιός.

Να σημειωθεί, πάντως, ότι ο βρετανός υπουργός Πολιτισμού δεν αποκάλεσε «θορυβώδη μειονότητα ακτιβιστών» όσους ζητούν την επανένωση των Γλυπτών, όπως εσφαλμένα γράφτηκε τις προηγούμενες ημέρες. Το σχόλιο αυτό έγινε από τον Ντάουντεν τον περασμένο Φεβρουάριο και αφορούσε ομάδες που ζητούν «αποκαθήλωση» αγαλμάτων, όπως αυτό του Ουίνστον Τσόρτσιλ, και απομάκρυνση αντικειμένων που συνδέονται με την αποικιοκρατία ή με πρόσωπα που σχετίστηκαν με το δουλεμπόριο.

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ.

Επιστολή στον Μπόρις Τζόνσον απέστειλε η Διεθνής Οργανωτική Επιτροπή Αυστραλίας για την Αποκατάσταση των Μαρμάρων του Παρθενώνα (IOCARPM), εκφράζοντας την απογοήτευσή της για τους ισχυρισμούς του στην πρόσφατη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ».

«Δυσκολευόμαστε να πιστέψουμε ότι η βρετανική κυβέρνηση και το Βρετανικό Μουσείο βρίσκονται σε τόσο μεγάλη δυσαρμονία με τους καιρούς μας. Σας υπενθυμίζουμε ότι “σύμφωνα με τους νόμους που ίσχυαν εκείνη την εποχή”, όταν ο Ελγιν αφαίρεσε τα Μάρμαρα του Παρθενώνα, η Μεγάλη Βρετανία πουλούσε νομίμως ανθρώπους ως σκλάβους» σημειώνουν οι συντάκτες, σχολιάζοντας τη δήλωση του Τζόνσον ότι τα Γλυπτά αποκτήθηκαν από τον Ελγιν «σύμφωνα με τους νόμους που ίσχυαν εκείνη την εποχή».

«Είναι γνωστό ότι ο λόρδος Ελγιν δεν είχε νόμιμη άδεια να αφαιρέσει τα Μάρμαρα» αναφέρουν ο πρόεδρος Εμάνουελ Κόμινο και ο γραμματέας Ράσελ Ντάρνλι, καλώντας τον Τζόνσον να επιστρέψει τα Γλυπτά στην Ελλάδα, «μια πράξη που θα φανέρωνε όραμα και πολιτική δεινότητα που θα μπορούσαν να συγκριθούν με αυτά του Περικλή».

Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ