Η Οδύσσεια των προσφύγων μέσα από τις μνήμες της Ρώμα Σιάχου

Ο Μάιος, είναι ένας συναισθηματικά φορτισμένος μήνας για τον ποντιακό ελληνισμό. Ένας μήνας, όπου όλοι νιώθουμε πιο έντονο παρά ποτέ, το καθήκον να τιμήσουμε όπως πρέπει όλους όσοι έπεσαν θύματα της δολοφονικής μανίας των Οθωμανών Τούρκων, στις αρχές του 20ού αιώνα.

Μνήμη ιερή είναι η επέτειος της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, για τα δραματικά γεγονότα που έλαβαν χώρα στην πατρίδα των προγόνων μας, στην άγια γη του Πόντου.

Αυτής της πατρίδας των παππούδων και των γιαγιάδων μας, παιδιά και εγγόνια είμαστε εμείς οι σημερινοί που φυλάσσουμε την Μνήμη τους άσβεστη μέχρι την δικαίωση που θα γίνει με την Αναγνώριση της Γενοκτονίας από τους Διεθνείς Οργανισμούς και την ίδια την Τουρκία.

Η πρώτη μας φωτογραφία στην Ελλάδα, στο σπίτι μας στην Κατερίνη. Φώτο: Προσωπικό αρχείο Ρώμας Σιάχου

Η ΟΔΥΣΣΕΙΑ

Τον Μάιο, προσωπικά για μένα, είναι πιο έντονα τα συναισθήματα και πονάνε περισσότερο οι μνήμες των διηγήσεων του παππού μου, για την απώλεια του πατέρα του και την αναγκαστική φυγή της οικογένειάς του από τον Πόντο στην Ρωσία για να σωθούν από τις σφαγές. Η ορφάνια και τα δύσκολα παιδικά χρόνια που βίωσε, σημάδεψαν την μετέπειτα ζωή του.

Οι γονείς μου γεννήθηκαν στο Σοχούμι της Απχαζίας.

Το 1949 εκτοπίζονται οι Έλληνες του Καυκάσου, στο Καζακστάν μαζί και η δική μου οικογένεια. Έτσι εγώ, τα αδέρφια μου και οι αδερφές μου γεννηθήκαμε στο Καζακστάν και περάσαμε τα παιδικά μας χρόνια με τους γονείς και τον παππού μας μοιρασμένοι σε Καύκασο και Καζακστάν, ακολουθώντας την οδύσσεια της οικογένειάς μας από τον Πόντο στον Καύκασο, από τον Καύκασο στο Καζακστάν και από το Καζακστάν στην Ελλάδα.

Εγώ με τα τέσσερα αδέλφια μου στην Ελλάδα. Φώτο: Προσωπικό αρχείο Ρώμας Σιάχου

Η ΝΕΑ ΠΑΤΡΙΔΑ

Το 1965 βρεθήκαμε στην Ελλάδα. Εγκατασταθήκαμε στην Κατερίνη, εκεί ξεκίνησα το ελληνικό σχολείο και ήρθα σε επαφή για πρώτη φορά με την ελληνική γλώσσα. Με μητρική γλώσσα τη ρωσική και λίγα ποντιακά δεν ήταν και ό,τι πιο εύκολο.

Γνώρισα το «μπούλινκγ» από πολύ μικρή γιατί δεν ήξερα ελληνικά και ήμουν για όλους το «ρωσάκι». Μια ετικέτα που με συνόδευσε για αρκετό καιρό. Τελείωσα τα γυμνασιακά μου χρόνια στην Κατερίνη και ύστερα πήγα στην Αθήνα όπου ολοκλήρωσα τις σπουδές μου στο τμήμα Λογιστικής.

Κι έπειτα, νέος ξεριζωμός. Το 1981 μετανάστευσα με την οικογένειά μου στην Αυστραλία και έκτοτε ζω στην Μελβούρνη. Και μπορεί η ζωή μου να άλλαξε πολύ από τότε, αλλά οι μνήμες δεν έσβησαν ποτέ από το νου και την καρδιά μου.

Εγώ με τα τέσσερα αδέλφια μου στην Ελλάδα. Φώτο: Προσωπικό αρχείο Ρώμας Σιάχου

«ΠΑΤΕΡΑ ΣΟΥ ΤΟΝ ΕΦΕΡΑ…»

Ακόμα βλέπω τον παππού μου να σκύβει και να φιλά το χώμα της πατρίδας την ημέρα που φτάσαμε στο λιμάνι του Πειραιά και αποβιβαστήκαμε από το πλοίο. Με αυτό το όνειρο ζούσε, να πάμε στην πατρίδα μας, την Ελλάδα.

Όλες οι ταλαιπωρίες, τα βάσανα και τα μαρτύρια που τράβηξαν οι πρόγονοί μας κλείνονταν σε εκείνο το ατέλειωτο γοερό μοιρολόι του παππού μου για τους δικούς του που χάθηκαν στα ιερά χώματα του Πόντου, για τον πρωτότοκο γιό του, που έμεινε στην Ρωσία μη μπορώντας να έρθει στην Ελλάδα για πάνω από τριάντα χρόνια.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ εκείνη την ευλογημένη μέρα του ερχομού του θείου μου στην Ελλάδα. Αυτό που έζησα τότε, με συγκλονίζει ακόμη και σήμερα.

Όταν ο πατέρας μου αντίκρυσε τον αδελφό του στο κατώφλι του σπιτιού, τον σήκωσε στα χέρια του και τον έβαλε μέσα οδηγώντας τον στο δωμάτιο που καθόταν ο παππούς, εναποθέτοντάς τον στην αγκαλιά του και λέγοντάς του μέσα σε αναφιλητά, «σου τον έφερα πατέρα, από εδώ και έπειτα δεν θέλω ποτέ ξανά να κλάψεις…»

Οι γονείς μου, Αργυρώ και Νικόλαος Παπαδόπουλος. Φώτο: Προσωπικό αρχείο Ρώμας Σιάχου

ΝΑ ΜΗΝ ΧΑΘΕΙ ΠΟΤΕ Η ΜΝΗΜΗ

Ήταν αυτά τα βιώματα και οι τρεις πολιτισμοί που κουβαλάω μέσα μου, που με ώθησαν από τα πρώτα χρόνια της άφιξης μου στην Μελβούρνη να ασχοληθώ με τα κοινά, την προσφορά, ως μια ανάγκη να εξωτερικεύσω αυτά που κουβαλώ μέσα μου, ώστε να κρατηθεί και να διαιωνιστεί η Μνήμη των ανθρώπων μας που με τόσο τραγικό τρόπο έχασαν τα πάντα…

Εμείς οι πρόσφυγες τρίτης γενιάς, ακούγαμε τους παππούδες να μας μιλούν με νοσταλγία για την πατρίδα τους, τον Πόντο. Οι γονείς μας μιλούσαν με νοσταλγία για τον Καύκασο, την δική τους πατρίδα.

Για τον τόπο αυτόν, πατρίδα των γονιών και δικών μας, αποφάσισα να γράψω για να τιμήσω τη μνήμη τους.

Παράλληλα με τις επαγγελματικές μου ενασχολήσεις, δραστηριοποιήθηκα έντονα και αφιέρωσα σημαντικό μέρος της ζωής μου, στα ομογενειακά δρώμενα.

Εγώ λίγο πριν φύγουμε για Ελλάδα. Φώτο: Προσωπικό αρχείο Ρώμας Σιάχου

Μέσα από Σωματεία, Ομοσπονδίες, Θέατρο, την εκμάθηση της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας, την σύσταση της Συντονιστικής Επιτροπής για τις Εκδηλώσεις Μνήμης, την καθιέρωση του μαθητικού διαγωνισμού για τον Ποντιακό Ελληνισμό και την Γενοκτονία των Ελλήνων…

Σήμερα είμαι πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής για τις Εκδηλώσεις Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων και μιλώ για πρώτη φορά για την ζωή μου και την δράση μου, λίγο πριν τις Εκδηλώσεις Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων, για το 2021 και στον απόηχο της αναγνώρισης της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τους Τούρκους το 1915 από της ΗΠΑ που αποτελεί την ηθική δικαίωση του αρμενικού λαού, με τεράστια πολιτική σημασία.

Μια αναγνώριση που δίνει μια νέα δυναμική και στον δικό μας αγώνα για την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ελλήνων .

Μέσα από αυτή την προσωπική μου κατάθεση, στέλνω μήνυμα ενότητας και αγωνιστικότητας για τη διατήρηση της ζωντανής Μνήμης και τη Διεθνή Αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ελλήνων.

 

Ό,τι απέμεινε από το σπίτι μας στη Ρωσία. Τη φωτογραφία μας την έστειλαν φίλοι πριν από μερικά χρόνια. Φώτο: Προσωπικό αρχείο Ρώμας Σιάχου