Συμπηρώθηκαν την Κυριακή, 9 Μαΐου 2021, 76 χρόνια από την λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου η Γερμανική Ανώτατη Διοίκηση ενέκρινε το 1945, την υπογραφή της άνευ όρων παράδοσης και τη λήξη του πολέμου στην Ευρώπη και στις 14 Αυγούστου του ίδιου έτους, η Ιαπωνία δέχτηκε την άνευ όρων παράδοσή της στους συμμάχους.
Επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι στον Πόλεμο 1939-1945, κατατάχθηκαν στις Αυστραλιανές Ένοπλες Δυνάμεις και 2500 στρατιώτες ελληνικής καταγωγής, που επί πρωθυπουργίας Robert Menzies, πολέμησαν στο πλευρό της Μεγάλης Βρεττανίας.
Από δε το 1941 που η Ιαπωνία μπήκε στον πόλεμο, τα αυστραλιανά στρατεύματα πολεμούσαν πιο κοντά και εντός της χώρας. Σύμφωνα με επίσημα έγγραφα, στρατολογήθηκε το 10% του ανδρικού πληθυσμού, ήτοι 730.000, με τις 400.000 εξ αυτών να πολεμούν εκτός Αυστραλίας.
Ωστόσο, οι νεοσύλλεκτοι, ήλθαν αντιμέτωποι με πρωτοφανείς προκλήσεις. Ήταν η πρώτη φορά που οι Αυστραλοί είδαν άμαχο πληθυσμό να πέφτει στα χέρια του εχθρού. Δυστυχώς, αυτό, ήταν και η αρχή μιας νέας τρομακτικής πολεμικής περιόδου.
Τον Απρίλη του 1941 το Γενικό Επιτελείο επέλεξε την 6η Μεραρχία να πάει στην Ελλάδα. Εκεί τα αυστραλιανά και νεοζηλανδικά τμήματα, επανενώθηκαν με τους ANZACs. O ιστορικός που εξετάζει αυτή την περίοδο γράφει: «Τα Αυστραλιανά στρατεύματα έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη επιχειρήσεων τόσο στην ενδοχώρα όσο και στην Κρήτη. Δυστυχώς, το τίμημα που πλήρωσαν οι Ελληνικές και οι Αυστραλιανές Δυνάμεις ήταν πολύ μεγάλο».
Τον Ιούλιο του 1942, ιαπωνικά στρατεύματα αποβιβάστηκαν στη βόρεια ακτή της Νέας Γουινέας βομβαρδίζοντας το Port Moresby. Η προώθησή τους προς το Νότο έγινε κατά μήκος του Kokoda Track. Ακολούθησαν αιματηρές μάχες. Η αντίσταση ωστόσο των Αυστραλιανών Δυνάμεων, και, η αποτυχία των Ιαπώνων, ενθάρρυνε και τους στρατιώτες των Συμμαχικών Δυνάμεων σε όλα τα μέτωπα.
Ο ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΖΑΜΠΕΛΗΣ
Συνολικά έγιναν 97 αεροπορικές επιδρομές στην Βόρεια Επικράτεια, τη Δυτική Αυστραλία και το Κουίνσλαντ, με το Darwin, να έχει τις περισσότερες απώλειες.
Ο μελετητής/ερευνητής, βρίσκει πολλά ελληνικά ονόματα στρατιωτών που συμμετείχαν και στα τρία Σώματα – Πεζικό, Ναυτικό και Αεροπορία.
Πολλοί δε υπηρέτησαν στο υγειονομικό και άλλοι ως μάγειρες, αρτοποιοί, οδηγοί, σε μονάδες εστίασης, συντήρησης, κλπ. Ανάμεσά τους και δυο ιερείς. Ο Χιώτης Χριστόφορος Μάνεσης και ο Μυτιληνιός Γιάννης Ευαγγελινίδης.
Μνεία γίνεται και στις Ελληνοαυστραλές που υπηρέτησαν τη νέα πατρίδα σε πολλούς τομείς.
Με το σημερινό άρθρο, μνεία γίνεται και στον Λευκαδίτη στρατιώτη Δημήτρη Ζαμπέλη (Gunner James Zampelis) γιο του Γεράσιμου Ζαμπέλη, από το Μαραντοχώρι.
Ο Γεράσιμος έφτασε στην Αυστραλία στις 26 Οκτωβρίου 1901. Το 1910 παντρεύτηκε την Louisa-Elizabeth Sievers από το Portalington και απέκτησαν τρία παιδιά, την Helenea, τον James και τον Harold Andrew.
Από το γάμο του James με την Doris-Annie, γεννήθηκε ο Peter James, ο οποίος στα επίσημα χαρτιά στρατολόγησης, φαίνεται ως next of kin.
Με το ξέσπασμα του πολέμου, αρχές του Σεπτέμβρη 1939, ο νεαρός James Zampelis, παρουσιάστηκε στο Στρατιωτικό Κέντρο Νεοσυλλέκτων, αριθμός 7 Drill Hall επί της Chapel St, στο East St Kilda.
Ακολούθησε εκπαίδευση στα στρατόπεδα στο Broadmeadows και Puckapunyal και στις 14 Απριλίου 1940, μετατέθηκε στη 2η Australian Imperial Forces, η οποία έπλευσε προς τη Μέση Ανατολή. Εκεί έλαβε μέρος σε πολύνεκρες μάχες που έγιναν στην Αίγυπτο κατά των Ιταλών και στις νικηφόρες στην Bardia της Λιβύης.
Οι συγκυρίες ήταν τέτοιες, ώστε για την άμυνα της Βόρειας Ελλάδας ο James Zampelis έμελλε να πατήσει και τα άγια χώματα της Ελλάδας.
Έτσι στις 28 Μαρτίου 1941, πάνω από 17,000 Αυστραλοί στρατιώτες αποβιβάστηκαν στον Πειραιά. Ο Ελληνικός λαός τους επεφύλαξε θερμή υποδοχή. Δυστυχώς, προς το τέλος του Απρίλη, οι Γερμανοί μαζί με τους συμμάχους τους Ιταλούς και Βουλγάρους, εισέβαλαν στην Ελλάδα.
Η ΦΙΛΙΑ ΚΡΗΤΗΣ ΚΑΙ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ
Έτσι, η μονάδα του James Zampelis, μετακινήθηκε από τον Πειραιά προς την Βορειοδυτική Μακεδονία. Ακολούθησαν πολλές και επίμονες αμυντικές επιχειρήσεις, οι οποίες αντιμετωπίστηκαν με στρατηγικές υποχωρήσεις μέσα από τα βουνά και τις πεδιάδες της κεντρικής Ελλάδας.
Στις 25 Απριλίου 1941 στρατοπέδεψαν έξω από την Αθήνα με προορισμό την Κρήτη.
Οι Γερμανοί είχαν ήδη ξεκινήσει την επιδρομή, βομβαρδίζοντας σημαντικά σημεία του νησιού, χρησιμοποιώντας και το αεροδρόμιο του Μάλεμα. Ήταν 20 του Μάη του 1941.
Τις μέρες που ακολούθησαν η μονάδα του James Zampelis επικεντρώθηκε στην περιοχή γύρω από το χωριό Μουρνιές. Οι Γερμανοί επιτέθηκαν στο χωριό αρκετές φορές αλλά αποκρούστηκαν.
Το πρωινό της 24ης Μαΐου 1941, ο James Zampelis καλέστηκε να βοηθήσει τον Captain Refshauge στην περίθαλψη των τραυματιών. Δυστυχώς, το στρατόπεδο βομβαρδίστηκε. Ανάμεσα στους έξι νεκρούς ήταν και ο Δημήτρης Ζαμπέλης, ο μοναδικός ελληνικής καταγωγής που έπεσε στο πεδίο της μάχης.
Η Ιστορία μας λέει ότι από τους 17.125 Αυστραλούς στρατιώτες που συμμετείχαν, οι 600 σκοτώθηκαν σε μάχες στην Ελλάδα και Κρήτη, πάνω από 1000 τραυματίστηκαν και άλλοι 5,100 αιχμαλωτίστηκαν. Ωστόσο, αξίζει να επισημάνουμε ότι δημιουργήθηκαν ισχυροί δεσμοί μεταξύ Ελλάδας και Αυστραλίας και μια φιλία που κάθε χρόνο γίνεται πιο δυνατή.
Σύμφωνα με τα καταγραφέντα, τον έθαψαν μαζί με συντρόφους του σε τάφο, 200 μέτρα νοτιοδυτικά των Μορνιών.
Σημειώνεται, ότι ο Πολιτιστικός Σύλλογος Λευκάδας Μελβούρνης, σε συνεργασία με τον Δήμο Λευκάδας, προέβη το 2018 στη ανέγερση μνημείου των Λευκαδιτών ANZAC, δίπλα στο Ηρώο της πόλης.
Μνημείο Ζαμπέλη, έχει ανεγερθεί και στην τοποθεσία Μουρνιές της Κρήτης, δαπάνη της Συντονιστικής Επιτροπής Μνήμης για την Μάχη της Κρήτης Αυστραλίας, σε συνεργασία με τον Δήμο Χανίων και την τοπική Κοινότητα Μουρνιών.
Τα ονόματα των πεσόντων, ανάμεσά τους και του Δημήτρη Ζαμπέλη, είναι γραμμένα σε επιτύμβιο λίθο στο Συμμαχικό Στρατιωτικό Νεκροταφείο, ή όπως είναι γνωστότερο Πολεμικό Κοιμητήριο Παλαιού Φαλήρου, στην Αθήνα.
Πρόκειται για μια κατάφυτη έκταση με ομοιόμορφα μνήματα και γκαζόν, όπου αναπαύονται, για να θυμίζουν ένα μέρος από την συμμετοχή της Αυστραλίας στις πολεμικές επιχειρήσεις τότε. Παρόμοιο βρίσκεται και στην πρωτεύουσα.
