Αυξήσεις σε φόρους στους «έχοντες», σε μεγάλες επιχειρήσεις και επενδυτές ακινήτων, προβλέπει ο προϋπολογισμός της Βικτώριας, αλλά και σημαντικές δαπάνες για την ψυχική υγεία, την εκπαίδευση, αλλά και τις μεταφορές.

Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, τα χρήματα από τη φορολογία δεν είναι αρκετά για τη βελτίωση των υποδομών και την ανάκαμψη από την κρίση που προκάλεσε η πανδημία.

Ως εκ τούτου πολιτειακή κυβέρνηση θα πρέπει να «τρέξει» νέο δημοσιονομικό έλλειμμα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το χρέος και όσους κληθούν στο μέλλον να πληρώσουν τον… λογαριασμό, ενώ υπάρχουν ουκ ολίγες αντιδράσεις από την αντιπολίτευση και τον επιχειρηματικό κόσμο.

Ειδικότερα, το καθαρό χρέος της Βικτώριας αναμένεται να ανέλθει στα 102,1 δισ. δολ. έως τον Ιούνιο του 2022 και να ξεπεράσει τα 155 δισ. δολ. έω το 2025 ή σε 26,8% του Ακαθάριστου Εγχώριο Προϊόντος (ΑΕΠ).

Το θετικό είναι πως η πρόβλεψη είναι αρκετά βελτιωμένη, με το καθαρό χρέος να προβλέπεται πλέον στα 138,3 δισ. δολ. για το 2022-2023, έναντι 154,8 δισ. δολ. για την εν λόγω χρονιά, στον περσινό προϋπολογισμό.

Όσον αφορά στο έλλειμμα εκτιμάται σχεδόν 18 δισ. δολ για φέτος, 11,6 δισ. δολ. του χρόνου, αλλά ότι θα μειωθεί αρκετά στα 2,1 δισ. δολ. το 2023-2024, έναντι 5,9 δισ. δολ. Κάτι που σημαίνει πως η κυβέρνηση αισιοδοξεί για καλύτερη ανάπτυξη από την πανδημία, αρκεί να μην υπάρξουν απρόοπτα.

Η οικονομία, σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού, θα κινηθεί δυναμικά με +6.5% του ΑΕΠ του χρόνου, ενώ η ανεργία ήδη προβλέπεται στο 5,75% του χρόνου.

Αλλά οι εργαζόμενοι θα περιμένουν κάποια χρόνια ακόμη μέχρι να δουν ουσιαστική άνοδο στους μισθούς τους. Η δε απασχόληση στην εκπαίδευση, στον τουρισμό και τις τέχνες θα είναι χαμηλά, μέχρι να ανοίξουν και πάλι τα διεθνή σύνορα.

Η Βικτώρια αναμένει μάλιστα ότι η μετανάστευση προς την Πολιτεία θα επιστρέψει στα προ-πανδημίας επίπεδα έως τα μέσα του 2025. Οι διεθνείς φοιτητές προβλέπεται να αρχίσουν να επιστρέφουν αργά από το 2022.

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ

Σε σχέση με την αυξημένη φορολογία σε ορισμένους τομείς της οικονομίας, ο πολιτειακός υπουργός Οικονομικών, Tim Pallas, δήλωσε πως «πολλές μεγάλες επιχειρήσεις συνέχισαν να έχουν κέρδος εν μέσω της πανδημίας, λαμβάνοντας και επιδοτήσεις από χρήματα φορολογουμένων στην πορεία».

Τώρα, η κυβέρνηση ζητά από αυτές να βοηθήσουν την κοινωνία.

Σε σχέση με τις δαπάνες για την ψυχική υγεία, είπε ότι «μπορεί να σκεφτόμαστε ότι το κόστος της διόρθωσης του συστήματος είναι πολύ μεγάλο, αλλά το κόστος της μη διόρθωσης είναι ακόμη μεγαλύτερο».

«Είμαι πολύ περήφανος ως υπουργός Οικονομικών που καταθέτω έναν προϋπολογισμό που είναι σχεδιασμένος με βάση τον άνθρωπο. Βάζουμε τους ανθρώπους της Βικτώριας στην ‘καρδιά’ της ανάκαμψης μας και πιο σημαντικό θέτουμε την ευημερία του κάθε ενός στη Βικτώρια στο επίκεντρο», ανέφερε σε ανάρτησή του στοTwitter.

Η ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗ

Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, Michael O’Brien, συνέκρινε τον προϋπολογισμό της Βικτώριας με την προεκλογική εκστρατεία του πρώην επικεφαλής των Εργατικών σε ομοσπονδιακό επίπεδο, Bill Shorten, το 2019, όταν «επιχείρησε αυτή τη ρητορική πολέμου τάξεων» και εντέλει ηττήθηκε από τον Scott Morrison.

Ο προϋπολογισμός, είπε, επιδεικνύει μία «τεράστια αλαζονεία» μία κυβέρνησης που σκέφεται ότι θα κερδίσει τις εκλογές τον επόμενο Νοέμβριο. «Αυτή είναι μία κυβέρνηση Εργατικών που πιστεύει πως οι κάτοικοι της Βικτώριας πρέπει να πληρώσουν για την κακοδιαχείρισή της».

Οι Φιλελεύθεροι, τόνισε, θα επικεντρωθούν στην ανάπτυξη των μικρών επιχειρήσεων και μία ανάκαμψη που θα στηρίζεται στη δημιουργία θέσεων εργασίας, σε αντίθεση με τις πρόβλεψεις του προϋπολογισμού για «εύρος νέων φόρων… και λιγότερες δουλειές».

«Δεν υπάρχει σχέδιο… μόνο ένας σχεδιασμός για περισσότερους φόρους και αυτό είναι όλο. Είναι μία χαμένη ευκαιρία», επεσήμανε ο κ. O’Brien.

Ο ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

Ειδικότερα, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό «κερδισμένοι» θεωρούνται:

-Η ψυχική υγεία με μία συνολική επένδυση 3,8 δισ. δολ. Η Βικτώρια επιχειρεί μία ολική μεταρρύθμιση του συστήματος μετά και τα ευρήματα της Βασιλικής Επιτροπής που έκαναν λόγο για «καταστροφική αποτυχία του».

-Η υγεία γενικότερα, καθώς με τον κορονοϊό να έχει φέρει τα πάνω-κάτω στη ζωή μας, θα δοθούν 1,3 δισ. δολ. σε προγράμματα σχετικά με την πανδημία. Συμπεριλαμβάνονται 50 εκατ. δολ. για τη δημιουργία χώρου παραγωγής εμβολίων τεχνολογίας mRNA. Συνολικά 1,4 δισ. δολ. θα δαπανηθούν στα νοσοκομεία και 759 εκατ. δολ. για υποστήριξη του προσωπικού του Ambulance Victoria και χρηματοδότηση τμημάτων επειγόντων περιστατικών, όπου υπάρχει μεγάλη επιβάρυνση. Για όσους καταφεύγουν εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) θα προβλέπονται 70 εκατ. δολ. ενώ έχουν προϋπολογιστεί και 18,7 εκατ. δολ. για ασφαλείς χώρους χρήσης ναρκωτικών ουσιών του χρόνου και 21,4 εκατ. δολ. το 2022-2023.

-Η εκπαίδευση, όπου θα διατεθούν 1,6 δισ. δολ. για νέα κτίρια σχολείων και ανακαίνιση υπαρχόντων χώρων σε όλη την Πολιτεία. Τα επόμενα 3 χρόνια θα διατεθούν περί τα 276 εκατ. δολ. για να αποκτηθεί γη για τα νέα σχολεία και οι κατασκευαστικές εργασίες εκτιμάται πως θα δημιουργήσουν 3.500 θέσεις εργασίας. Ακόμη 148 εκατ. δολ. θα δοθούν για τη δημιουργία της Αρχής Victorian Academy of Teaching and Leadership, που θα παρέχει δυνατότητες επαγγελματικής εξέλιξης σε εργαζόμενους στη διδασκαλία. Στην Ανώτατη Εκπαίδευση 383,8 εκατ. δολ. θα επενδυθούν στα TAFE.

-Οι μεταφορές με την επένδυση 986 εκατ. δολ. για 25 νέα τρένα στις γραμμές Craigieburn, Upfield και Frankston έως το 2026. Επιπλέον 265 εκατ. δολ. προβλέπονται για την αναβάθμιση και συντήρηση του οδικού δικτύου ανά την Πολιτεία και ακόμη 386 εκατ. δολ. για τη νέα στρατηγική ασφάλειας (Road Safety Strategy). 21 εκατ. δολ. θα δαπανηθούν για βελτίωση του δικτύου πεζόδρομων και ποδηλατόδρομων.

Όπου υπάρχουν «κερδισμένοι» ωστόσο, ειδικά σε έναν προϋπολογισμό, υπάρχουν και «χαμένοι». Αυτοί είναι:

-Οι μεγάλες επιχειρήσεις, που θα κληθούν να πληρώσουν ένα μεγάλο μέρος των δαπανών για την ψυχική υγεία. Όσες εταιρίες έχουν μισθοδοσία πάνω από 10 εκατ. δολ. εντός συνόρων, θα καταβάλουν φόρο μέσω των μισθών για τους εργαζόμενου στη Βικτώρια. Εκτιμάται ότι αυτό αφορά περί τις 9.100 επιχειρήσεις στην Πολιτεία. Η αύξηση θα είναι 0,5% στα 10 εκατ. (5.000 δολ.) και για κάθε δολάριο πάνω από αυτό το ποσό. Ένα επιπλέον 0,5% θα προστεθεί για κάθε δολάριο πάνω από τα 100 εκατ. δολ. Ο φόρος για την ψυχική υγεία και την ευημερία (Μental Health and Wellbeing Levy) θα ξεκινήσει να καταβάλλεται από την 1η Ιανουαρίου του 2022 και εκτιμάται ότι θα αποφέρει 378 εκατ. δολ. αυτή τη χρονιά. Οι μικρότερες επιχειρήσεις, επεσήμανε το ABC, αναμένεται να ωφεληθούν από μειώσεις στη φορολογία μισθών που προβλέπονται στον προϋπολογισμό.

-Οι επενδυτές ακινήτων θα έχουν μία αύξηση στον φόρο γης κατά 0,25%, για φορολογήσιμα περιουσιακά στοιχεία αξίας από 1,8 εκατ. δολ. και έως 3 εκατ. δολ. και 0,30% για όσα έχουν αξία άνω των 3 εκατ. δολ. Ακόμη θα επιβληθεί ένας νέος φόρος σε σημαντικά κέρδη για περιουσίες που η αξία τους πολλαπλασιάζεται από αλλαγές στις πολεοδομικές ζώνες. Αυτός ο φόρος θα ισχύει για ακίνητα που λαμβάνουν αξία πάνω από 100.000 δολ. και θα φτάνει το 50% αν η αύξηση ξεπερνά τις 500.000 δολ. Στον προϋπολογισμό υπάρχει η πρόβλεψη και για «premium stamp duty» (πιο ακριβό τέλος χαρτόσημο), με τις συναλλαγές ακινήτων αξίας άνω των 2 εκατ. δολ. να επιβαρύνονται με 110.000 δολ. και 6,5% επιπλέον για την φορολογητέα αξία πέραν των 2 εκατ. δολ. Μόνο από την αύξηση στον φόρο γης η πολιτειακή κυβέρνηση εκτιμά ότι θα συγκεντρώσει 4,2 δισ. δολ. το 2021-2022.

ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

Ο επικεφαλής του Επιμελητηρίου Εμπορίου και Βιομηχανίας (Victorian Chamber of Commerce and Industry), Paul Guerra, ανέφερε ότι ο προϋπολογισμός παρέχει καλοδεχούμενες επενδύσεις για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και υποστήριξε τις μεταρρυθμίσεις στην ψυχική υγεία, παρά την αύξηση του φόρου στις μεγάλες εταιρίες.

Εξέφρασε πάντως την ανησυχία του πως οι επιχειρήσεις χρησιμοποιούνται ως «ταμείο» και «ύστατη λύση» για να τακτοποιηθεί το υπερβάλλον κόστος άλλων έργων.

Όπως αναμενόταν υπήρχε μία «τρύπα» 3,6 δισ. δολ. στις υποδομές, συμπεριλαμβανομένων 1,37 δισ. δολ. επιπλέον για το Metro Tunnel, επεσήμανε το ABC.

Η διευθύνουσα σύμβουλος του Συμβουλίου Επιχειρήσεων της Αυστραλίας (Business Council of Australia), Jennifer Westacott, αντέδρασε στον φόρο για την ψυχική υγεία, αναφέροντας πως θέτει ένα «πολύ επικίνδυνο προηγούμενο δημοσιονομικής ‘επισκευής’ που εντέκλει βλάπτει την ανάπτυξη».

«Ενώ καλωσορίζουμε τη μεταρρύθμιση στην ψυχική υγεία, που τόσο πολύ χρειάζεται… μία προσέγγιση που θέτει ορισμένους κατοίκους της Βικτώριας έναντι άλλων, φορολογώντας τις δουλειές καθιστά όλους χαμένους», δήλωσε, σημειώνοντας πως «δεν έχει νόημα να στοχεύεις εργοδότες με μία αύξηση φόρου μισθοδοσίας, που θα περιορίσει τη δυνατότητά τους να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και να οδηγήσουν την ανάκαμψη».

Ο συνήγορος θεμάτων ψυχικής υγείας και πρώην «Αυστραλός της Χρονιάς», Patrick McGorry, έκανε λόγο για δικαίωση της Βασιλικής Επιτροπής.

«Δεν πίστευα ποτέ ότι θα δω την ημέρα που η ψυχική υγεία, η θεραπεία της ψυχικής ασθένειας, θα ήταν στην ‘καρδιά’ ενός πολιτειακού προϋπολογισμού», είπε. «Βλέπουμε ιστορία να γράφεται».

Αλλά και το Property Council of Australia, που πίεσε εναντίον των νέων επιβαρύνσεων στα ακίνητα, ανέφερε ότι η Βικτώρια είναι εκτός γραμμής σε σχέση με άλλες Πολιτείες, έχοντας αυτή την προσέγγιση μεγάλων φόρων στον προϋπολογισμό της.

«Με την Νέα Νότια Ουαλία και άλλες Πολιτείες να εργάζονται προς τη λογική μείωση της εξάρτησής τους από φόρους περιουσίας, η κυβέρνηση της Βικτώριας απέδειξε ότι έχει έναν πραγματικά μεγάλο εθισμό σε αυτό το έσοδο», δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής Βικτώριας του Property Council, Danni Hunter.

«Δεν είναι τώρα η στιγμή για διόρθωση του προϋπολογισμού και δεν είναι η στιγμή για υπερφορολόγηση μίας βιομηχανίας που απασχολεί έναν στους τέσσερις εργαζόμενους στη Βικτώρια», επεσήμανε.