Το Τρίκωμο είναι κτισμένο σε στρατηγική θέση. Βρίσκεται 22 χλμ. βόρεια της Αμμοχώστου και στα σύνορα της πεδιάδας της Μεσαορίας και της χερσονήσου της Καρπασίας.
Το όνομα υποδεικνύει τρεις «κώμες». Ενδεχομένως, παλαιότερα, υπήρχαν τρεις συνοικίες, που με το πέρασμα του χρόνου συμπτύχθηκαν και αποτέλεσαν την κωμόπολη.
Ο αρχαιολογικός χώρος που βρίσκεται στην τοποθεσία «Μερσινερή» και, πιθανότατα, συνδυάζεται και με άλλους αρχαιολογικούς χώρους της ευρύτερης περιοχής της Κύπρου, μαρτυρά την ύπαρξη της Κώμης από την Κυπρογεωμερτική περίοδο, μεταξύ 1050 και 750 πΧ*. Εξάλλου, κατά την αρχαιότητα ολόκληρη η περιοχή ανήκε στο βασίλειο της κοντινής πόλης της Σαλαμίνας.
Στην πλατεία και την είσοδο του χωριού, υπάρχει μικρή, μονόχωρη Βυζαντινή εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Ιάκωβο Αδελφόθεο, προστάτη του χωριού, όπου κάθε χρόνο στις 23 Οκτωβρίου γινόταν πανήγυρις. Ωστόσο, η Κοινότητα είναι (ήταν)… σπαρμένη και με άλλες εκκλησιές και ξωκκλήσια.
Σύμφωνα με τις απογραφές το χωριό είχε από το 1881 μέχρι το 1973, συνεχή αύξηση του πληθυσμού του. Μέχρι τότε ήταν ο δέκατος σε πληθυσμό οικισμός της επαρχίας Αμμοχώστου.
Το 1960 κατοικούσαν στην κοινότητα 2.188 Έλληνες και 7 Τούρκοι, με ταχυδρομείο, περιφερειακό γιατρό, αστυνομικό σταθμό, κλπ.
Στο ελληνικό Δημοτικό Σχολείο που λειτουργούσε πριν την τουρκική εισβολή, φοιτούσαν 253 μαθητές κατά το σχολικό έτος 1973-1974, και 415 στο Γυμνάσιο τη σχολική χρονιά 1971-1972.
Πριν από την τουρκική εισβολή του 1974, οι κάτοικοι καλλιεργούσαν κυρίως σιτηρά και σε μικρότερη έκταση εσπεριδοειδή και λαχανικά. Επίσης, ασχολούνταν με την καλλιέργεια βαμβακιού και την κτηνοτροφία.
Με την τουρκική στρατιωτική εισβολή το καλοκαίρι του 1974, οι περισσότεροι από τους κατοίκους του προσφυγοποιήθηκαν. Ένας αριθμός της τάξης των 92 ατόμων παρέμεινε μέχρι τον Οκτώβρη του 1975 στο χωριό εγκλωβισμένοι. Τελικά και οι λίγοι εναπομείναντες αναγκάστηκαν από τους Τούρκους να εγκαταλείψουν το χωριό. Οι τελευταίοι απ’ αυτούς εκδιώχθηκαν τον Απρίλιο του 1978.
Στο μεταξύ, στο χωριό μεταφέρθηκαν και εγκαταστάθηκαν το 1975 οι Τουρκοκύπριοι της τουρκικής συνοικίας της Λάρνακας (Σκάλας). Η ελληνική ονομασία του χωριού άλλαξε από τους Τούρκους που το ονόμασαν Yeni Iskele (Νέα Σκάλα) και τελικά απλώς Iskele.
Το Τρίκωμο είναι και η γενέτειρα του αρχηγού του επαναστατικού αγώνα της ΕΟΚΑ, στρατηγού Γεωργίου Γρίβα Διγενή.
Η κ. Ανδριάνα, χήρα του αείμνηστου Κωνσταντίνου Προκοπίου, από το Τρίκωμο, επί σειρά ετών προέδρου της ΠΑΣΕΚΑ, επισκέφθηκε το χωριό με τις θυγατέρες της το 2007.
«Ο Κωνσταντίνος είχε μείνει στη Λάρνακα. Επιθυμία του ήταν να πάει πίσω μόνο όταν λευτερωθεί. Σημειώστε ότι το πατρικό τους που ήταν στην πλατεία, το μετέτρεψαν οι Τούρκοι σε πάρκινγκ.
Στη διαδρομή, παρατηρήσαμε διώροφα νεόκτιστα σπίτια, ένθεν και ένθεν του δρόμου. Όταν φτάσαμε, πήγαμε κατευθείαν στο σπίτι μας. Χτυπήσαμε τη πόρτα. Ενώ βλέπαμε ότι υπήρχαν άτομα μέσα, δεν μας άνοιγαν.
Στην επιμονή μας, τα καταφέραμε. Το σπίτι ήταν περιποιημένο. Στον κάτω όροφο έμενε ο γιος της Τουρκοκύπριας Σκαλιώτισσας και στον επάνω η ίδια. Αναγνώρισα, φυσικά, τα έπιπλά μου, που είχα πάει από την Αυστραλία.
Περνώντας από την εκκλησία της Παναγίας για ν’ ανάψουμε ένα κερί, ο φύλακας μάς ζήτησε «ticket». Φυσικά, δεν δώσαμε χρήματα.
Ωστόσο, την ίδια μοίρα έχει και η γη μας, κληρονομιά από πάππου προς πάππο. Την ξεπούλησαν προς όφελός τους. Θλιβερή και η εικόνα στο νεκροταφείο. Σπασμένοι σταυροί, τάφοι καταστρεμμένοι και άλλοι μισάνοιχτοι…» μας είπε με πόνο ψυχής η κ. Προκοπίου.
*Πηγή: «Καταβολές» του αρχαιολόγου Σ. Χατζησάββα.
