Ο Δεκαπενταύγουστος είναι η σημαντικότερη θεομητορική εορτή των χριστιανών και μια απ’ τις σπουδαιότερες της Ορθοδοξίας, μετά τις δεσποτικές (Γέννησης, Θεοφανίων, Ανάστασης) και ως γνωστόν αποκαλείται «Πάσχα του καλοκαιριού». Φέτος, δυστυχώς, λόγω των τραγικών συνθηκών στην Ελλάδα (παρατεταμένοι καύσωνες, ανεξέλεγκτες πυρκαγιές, εξάπλωση πανδημίας, κλπ), η εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου δεν θα εορτασθεί με την δέουσα λαμπρότητα άλλων ετών. Το βαρύ κλίμα λόγω των συνθηκών που επικρατεί δεν το επιτρέπουν, καθώς ο λαός μετρά τις πληγές του.
Η μεγάλη θρησκευτική εορτή, ωστόσο, αποκτά μεγαλύτερη σημασία, ουσία και πνευματική διάσταση. Με τον ελληνορθόδοξο λαό να νιώθει, όσο ποτέ άλλοτε, την ανάγκη της ενδοσκόπησης, της προσευχής και επίκλησης της εξ ύψους βοηθείας, παραμυθίας και προστασίας.
Άλλωστε, πέρσι τέτοιον καιρό, ακόμη και ο τέως πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας… «άναψε φωτιές» – για να θυμηθώ διάφορα πρωτοσέλιδα της εποχής. Όχι βέβαια επειδή εζήλωσε το… ευγενές σπoρ των πυρομανών, αλλά επειδή έκανε, τηρουμένων των αναλογιών, κάτι εφάμιλλα εμπρηστικό: προέβη σε μια άνευ προηγουμένου δημόσια… δοξολογία της Παναγίας (!) με την εξής ανάρτησή του στο Facebook που σοκάρισε τους πάντες:
«Ο λαός μας τιμά σήμερα την Παναγία. Την Ανύμφευτη Νύμφη, την Υπερμάχο στρατηγό, την Ελεούσα, τη Γιάτρισσα, τη Θαλασσινή, την Παρηγορήτρα. Τη Μάνα που προστατεύει τους αδύναμους και σκέπει τους αδικημένους. Που συγχωρεί και δεν τιμωρεί, και το όνομά της βρίσκεται στα χείλη όσων αισθάνονται ότι έχουν την ανάγκη της.
Στις σκοτεινές μέρες που περνάμε, με την υγειονομική και την οικονομική κρίση, αλλά και με τις τουρκικές προκλήσεις σε βάρος της πατρίδας μας, χρειαζόμαστε όλες και όλοι το κουράγιο, την ελπίδα, το φως, που η πίστη καθενός, αλλά και ο σεβασμός στην πίστη καθενός, στις παραδόσεις και στη λαϊκή ψυχή, μπορούν να προσφέρουν.
Χρόνια πολλά στις απανταχού Ελληνίδες, χρόνια πολλά στους απανταχού Έλληνες!» (15-8-2020)
Βέβαια, το αυθόρμητο αυτό συναισθηματικό ξέσπασμα δεν θα ξένιζε κανέναν, εάν ο κύριος Τσίπρας δεν ετύγχανε… «άθεος», όπως είχε δηλώσει σε παλαιότερη συνέντευξή του στον δημοσιογράφο Νικόδημο Λιανό:
«Η σχέση μου με την Εκκλησία είναι πολύ καλή και θα έλεγα ότι στηρίζεται στην ντομπροσύνη, εάν μπορώ να χρησιμοποιήσω αυτή τη λέξη. Είμαι άθεος και δεν πιστεύω, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν σέβομαι τη θρησκεία και κυρίως τους κληρικούς που δίνουν μάχη καθημερινά, ειδικά στην επαρχία διατελώντας ένα πολύ δύσκολο έργο.
Σέβομαι τους παπάδες και το κοινωνικό τους έργο. […] Εκτιμώ και σέβομαι τα πιστεύω τους αλλά έχω τη δική μου κοσμοθεωρία και δεν μου αρέσει να κρύβομαι» (εφ. «Κυκλαδίτικη», Ιούλιος 2011).
Επιπροσθέτως, σε άλλη συνέντευξή του στον Μανώλη Κοττάκη, δημοσιογράφο της ΕΡΤ, μετά την ανάληψη των καθηκόντων του ως πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, είχε δηλώσει σχετικά με τη θρησκευτική του στάση:
«Δεν θα είχε νόημα να το κάνουμε [να εκκλησιαζόμαστε] και ακόμα κι αν το θέλαμε, δεν θα είχε νόημα να το κάνουμε μπροστά στις κάμερες. Δεν θα το κάνουμε, όχι. Εγώ δεν είμαι θρησκευόμενος, ακόμα κι αν ήμουν όμως δεν θα διάλεγα να το κάνω μπροστά στις κάμερες».
Η προαναφερθείσα δοξολογική ανάρτηση του Τσίπρα για την Θεοτόκο, επόμενο ήταν να πυροδοτήσει αμηχανία, δυσαράσκεια και τριβές στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, αφού ο πρόεδρός του εμφάνιστηκε δημόσια… βασιλικότερος του βασιλέως! Δηλαδή περισσότερο ως πρόεδρος των… ΑΝΕΛ (του αλήστου μνήμης θρησκευόμενου Πάνου Καμμένου) και όχι ως πρόεδρος της Ριζοσπαστικής Αριστεράς (που ποτέ δεν τα πήγαινε καλά με τη θρησκεία), κάνοντας στροφή στο θρησκευόμενο ακροατήριο.
Την «ορθόδοξη» (;) στροφή του Τσίπρα υπερασπίστηκε σθεναρά ο Νίκος Καρανίκας (πρώην μετακλητός υπάλληλος στον τομέα στρατηγικού σχεδιασμού του τέως πρωθυπουργού) ξιφουλκώντας σε ανάρτησή του ως εξής:
«Ο αντικοινωνικός αθεϊσμός δεν σημαίνει Αριστερά ούτε και πολιτισμό. Αντιθέτως θυμίζει αμόρφωτο και κομπλεξικό μηδενισμό. Κάτι αστείες υπάρξεις εντός του ΣΥΡΙΖΑ και της νεολαίας που ενοχλήθηκαν με τον Αλέξη Τσίπρα, που χαιρέτισε με σεβασμό την μεγαλύτερη γιορτή του χριστιανισμού, ως πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ενός κόμματος της αριστεράς με παράδοση και μνήμη, καλύτερα να παρατήσουν την αριστερά και να πιάσουν αριστερό στασίδι στην δημαγωγία και την απραξία των μικροαστών δημοσιοσχετιστών με τις συναισθηματικές σαλιάρες, στις ταβέρνες και τα bar.
Ο Άρης Βελουχιώτης όσο αποτελεί αριστερό και λαϊκό σύμβολο τόσο θα σας θυμίζω ότι δεν είμαστε μηδενιστές και άσχετοι με τις παραδόσεις του λαού. Δίχως να αναπαράγουμε τις μεταφυσικές ανησυχίες τους, σεβόμαστε τον πολιτισμό της διαφορετικότητας.
Στεναχωριέμαι που στο όνομα της αριστεράς κάτι θηλαστικά του ΣΥΡΙΖΑ και της νεολαίας μιλάνε με ύφος μηδενιστών και γνώσεις κουραμπιέ του πρωτοετούς αμόρφωτου αριστεριστή, κατηγορούν τον Τσίπρα έχοντας όμως ως θηλαστικά τον αέρα του ελαφρόμυαλου μέλους, θα τις/τους έλεγα ότι είναι καλύτερα να φύγουν από τον ΣΥΡΙΖΑ και να συνεχίσουν την πορεία τους σε γκρούπες των αριστεριστών ώστε να περνάνε όμορφα μεταξύ τους λέγοντας σαχλαμάρες ανιστόρητες».
Αν ξαναδιαβάσει κανείς προσεκτικά την περσινή επίμαχη ανάρτηση του Τσίπρα, θα διαπιστώσει ότι πρόκειται για μια απροκάλυπτα ευλαβική δοξολογία ενός καθ’ όλα πιστού προς την Θεοτόκο.
Να υπενθυμίσουμε εδώ ότι αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ο τέως «άθεος» πρωθυπουργός ερωτοτροπεί με την θρησκεία. Για την ακρίβεια είναι η δεύτερη φορά που εξέφρασε τα ίδια ευσεβή αισθήματα προς το ιερό πρόσωπο της Θεομήτορος κατά την τριήμερη επίσκεψή του στο Άγιον Όρος το 2015.
Πιο συγκεκριμένα, όταν ζήτησε να μείνει ολομόναχος για ένα τέταρτο με τη θαυματουργή εικόνα του Άξιον Εστί στο Ναό του Πρωτάτου. Κατά την επίσκεψή του αυτή ομολόγησε μάλιστα ότι βρέθηκε πολλές φορές κοντά στο Θεό όταν, βγαίνοντας χαράματα από τη λειτουργία που παρακολούθησε στην ιστορική Μονή Ιβήρων, εξομολογήθηκε: «Όταν βλέπεις αυτά τα μοναστήρια είτε πιστεύεις είτε όχι στον Θεό νομίζεις ότι έχεις επικοινωνία με τα θεία».
Όταν δε έφτασε στην Ιερά Κοινότητα της Αθωνικής Πολιτείας δήλωσε: «Όποιος δεν έχει επισκεφθεί το Άγιον Όρος αδικεί τον εαυτό του. Και εμείς δεν θέλαμε να είμαστε αδικημένοι».
Εκτός των προαναφερθέντων, αξίζει επίσης να λεχθεί ότι, ως πρωθυπουργός, ο Αλέξης Τσίπρας συναντήθηκε με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο περισσότερες φορές από οποιονδήποτε άλλο πρωθυπουργό, δύο φορές με τον Πάπα, μία φορά με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ενώ επισκέφθηκε δύο φορές τον Πανάγιο Τάφο. Παράλληλα, την ημέρα των Θεοφανίων ζήτησε να πετάξει τα περιστέρια (εν είδει περιστεράς) ως θρησκευόμενος και – το σημαντικότερο όλων – από το 2019 άρχισε να… προσκυνά τον Σταυρό!
Τέλος, κατά την τελευταία προεκλογική εκστρατεία, έφτασε στο σημείο να παραλληλίσει την ιδεολογία του ΣΥΡΙΖΑ με τη διδασκαλία του… Χριστού (!) λέγοντας: «Η δικιά μας ιδεολογία κι ας μας κάνουν κάποιοι κριτική που δεν κάνουμε σταυρούς, είναι πολύ πιο κοντά σε όσα είπε ο Χριστός. Πολύ πιο κοντά η δική μας ιδεολογία από αυτά που πρεσβεύουν και πράττουν αυτοί που κάνουν τους μεγάλους σταυρούς».
Τα παραπάνω τσιτάτα βέβαια έχουν τον έντονο απόηχο εκείνων του ιστορικού ομοϊδεάτη του Τσίπρα, Πρωτοκαπετάνιου Άρη Βελουχιώτη, ο οποίος, στον μνημειώδη λόγο του στη Λάρισα (Οκτώβρη 1944), μεταξύ άλλων, είχε πει:
«Θα γδάρουμε τους παπάδες; Μα γιατί; Εμείς βλέπουμε ότι χιλιάδες παπάδες βρίσκονται τώρα στην πρωτοπορία του κινήματός μας και η συμβολή του κλήρου, που στάθηκε στο πλευρό μας, υπήρξε ανεκτίμητη.
Μήπως συμβαίνει το αντίθετο; Γιατί αυτοί που εμφανίζονται σαν προστάτες της εκκλησίας, γκρεμίσανε μαζί με τους Γερμανούς και γδέρνουνε παπάδες. Ο κομμουνισμός, λένε, θα καταργήσει την θρησκεία. Μα η θρησκεία είναι… ζήτημα συνείδησης. Πώς θα καταργηθεί λοιπόν; Η κατάργηση της θρησκευτικής συνείδησης είναι πράμα αδύνατο, έστω κι αν ακόμα οι κομμουνιστές θέλανε να την καταργήσουν.
Η θρησκευτική συνείδηση δεν καταργείται με απλές διαταγές. Αν συνέβαινε ένα τέτοιο πράμα, αυτό θα έμοιαζε με την διαταγή που έβγαλε κάποτε ένας αστυνόμος στην Ανάφη, με την οποία απαγόρευε την πάλη των τάξεων! […]
Συνεπώς καταλαβαίνετε τώρα, ότι αυτοί που διαδίδουν αυτές τις συκοφαντίες επιδιώκουν άλλους σκοπούς, προσπαθώντας με το μέσο αυτό της συκοφαντίας να εξαπατήσουν το λαό και να διαιωνίσουν την κυριαρχία τους πάνω του. Αν μάλιστα εξετάσουμε βαθύτερα το πράμα αυτό, θα δούμε ότι αυτοί είναι άθρησκοι, γιατί σε αυτούς δεν υπάρχει ούτε ίχνος θρησκευτικής συνείδησης κι ο μόνος που λατρεύουν είναι ο Θεός Μαμμωνάς, ο Θεός του χρήματος…»
Τούτων δοθέντων, τα εύλογα ερωτήματα παραμένουν: Πώς εξηγείται αυτή τη διγλωσσία και ο επαμφοτερισμός, και τι τελικά είναι ο Αλέξης Τσίπρας; Άθεος (όπως δηλώνει), αγνωστικιστής, ή πιστός; Απάντηση: «Ο Θεός κι η ψυχή του», ή «Ένας Θεός ξέρει…».
Διότι ο άνθρωπος αυτός έχει πει τόσα ψέματα κι έχει κάνει τόσες πολιτικές «κωλοτούμπες» που δύσκολα γίνεται πιστευτός – ακόμη και από τον εαυτό του. Διότι πώς αιτιολογείται η αλλοπρόσαλλη στάση του – στην ιδιωτική του ζωή να υιοθετεί με συνέπεια τις πρακτικές ενός αθέου (π.χ. να έχει παντρευτεί χωρίς θρησκευτικό γάμο, να μην έχει βαπτίσει τα δύο παιδιά του, να μην εκκλησιάζεται ως ιδιώτης), ενώ ως πολιτικός (από τις 25 Ιανουαρίου κι εντεύθεν) να συμπεριφέρεται ως θρησκευόμενο άτομο;
Διότι εκτός των όσων προαναφέρθηκαν, το σημαντικότερο ίσως όλων είναι το γεγονός ότι δεν επεδίωξε τον διαχωρισμό Κράτους-Εκκλησίας (όπως επαγγέλονταν επί δεκαετίες όλα τα αριστερά ή αριστερίζοντα κόμματα). Ούτε καν τόλμησε την κανονική (πλήρη) φορολόγηση της εκκλησιαστικής περιουσίας, όπως είχε δεσμευτεί προεκλογικά.
Επιμύθιο: Ασχέτως των δυσμενών συνθηκών, και η φετινή μεγάλη εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου θα εορτασθεί: Στη μεν φλεγόμενη Ελλάδα των πυρκαγιών και της εξάπλωσης του Covid-19 (στέλεχος “Δέλτα”) με τις εκκλησίες – ευτυχώς – ανοιχτές. Στην δε χειμωνιάτικη Αυστραλία με τις εκκλησίες – δυστυχώς – κλειστές και με άθλιο καιρό. Με αυτά τα δεδομένα δύσκολα μπορεί κανείς να αισθανθεί πραγματικό Δεκαπενταύγουστο.
Και όμως… Και όμως…
Σε τέτοιες αντίξοες, αλλά ευεπίφορες συνθήκες είναι που γίνονται τα… αληθινά θαύματα! Εξού και καθόλου δεν θα με εξέπληττε εάν κι εφέτος ο «ευλαβής» κύριος Τσίπρας, αντί άλλης επίμαχης ανάρτησης, δεν παρέθετε το εξής δοξαστικό προς τιμήν της Μεγαλόχαρης, αλλά και για ψυχική ενίσχυση του ελληνικού λαού:
«Ρήτορας πολυφθόγγους ως ιχθύας αφώνους ορώμεν επί σοι, Θεοτόκε. Χαίρε, η φιλοσόφους ασόφους δεικνύουσα. Χαίρε, τεχνολόγους αλόγους ελέγχουσα. Χαίρε, ότι εμωράνθησαν οι δεινοί συζητηταί. Χαίρε, ότι εμαράνθησαν οι των μύθων ποιηταί. Χαίρε, των Αθηναίων τας πλοκάς διασπώσα. Χαίρε, των αλιέων τας σαγήνας πληρούσα. Χαίρε, βυθού αγνοίας εξέλκουσα. Χαίρε, πολλούς εν γνώσει φωτίζουσα. Χαίρε, ολκάς των θελόντων σωθήναι. […]»
Υ.Γ.: Με την ελπίδα ότι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα προσέξει το «Χαίρε, η φιλοσόφους ασόφους δεικνύουσα». Διότι, άσχετα με το πόσο ευτράπελα είναι κάποια παραληρηματικά του καμώματα, τελικά ακόμη και οι «άθεοι» θα παραδώσουν ψυχή…
*Ο Δρ Γιάννης Βασιλακάκος είναι πανεπιστημιακός (νεοελληνιστής), συγγραφέας, δοκιμιογράφος-κριτικός και μεταφραστής λογοτεχνίας. Έχει δημοσιεύσει 24 αυτοτελή βιβλία και 5 μεταφρασμένα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Αρθρογραφούσε στα «Νέα» των Αθηνών.
