Παρέκβαση: Επ’ ευκαιρία του Δεκαπενταύγουστου, περιώνυμος πολυτιτλούχος παροικιακός κάλαμος εξήρε τα «Χαίρε» του υβριστή των προγόνων μας – του υμνογράφου που έβγαλε «άσοφο» τον σοφό Αριστοτέλη και «μαραθέντα» τον αειθαλή Όμηρο! Δυστυχώς, κάποιοι ανάμεσά μας χαίρονται που η αναίδεια και η ύβρις νίκησαν! Τέλος παρέκβασης.

Αφορμή για τούτο το άρθρο η έπαρση της ελληνικής σημαίας και η ανάκρουση του εθνικού μας ύμνου κατά την τελετή λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων (Τόκιο 2020).

Αξίωμα πρώτο: Δεν θα υπήρχε Παρθενώνας, αν δεν υπήρχε Αθηνά Παρθένος.

Αξίωμα δεύτερο: Δεν θα υπήρχαν Ολυμπιακοί Αγώνες, αν δεν υπήρχε Ζευς Ολύμπιος.

Θα σταθώ στο δεύτερο.

Είναι γνωστό τοις πάσιν ότι οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες ανάγονται στα αρχαία «Ολύμπια». Είναι επίσης παγκοίνως γνωστό ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες τελούνταν στην αρχαία Ολυμπία προς τιμήν του Ολυμπίου Διός: «έστι δε τα Ολύμπια αγών εις τον Δία» («Βίος Πινδάρου», 6.6).

Και άλλη μία φιλολογική μαρτυρία, λέει:

«Έν αυτή [Ήλιδι-Ολυμπία] ετιμάτο Ολύμπιος Ζευς, ού [αναφορικό] και πανήγυρις κατά τετραετή χρόνον ήγετο, τα Ολύμπια, ένθα ηγωνίζοντο οι από της Ελλάδος πάντες» («Σχόλια παλαιά των πάνυ δοκίμων εις την Ομήρου Ιλιάδα», Ραψωδία 11.685).
Παρενθετικά να πούμε ότι ένα από τα επτά θαύματα της αρχαιότητας ήταν και το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Διός στην Ολυμπία (βλ. εικόνα).

Είχε ύψος 12,4 μ. και ήταν έργο του μεγάλου Αθηναίου γλύπτη (και φίλου του Περικλή) Φειδία.
Επίσης ν’ αναφέρουμε ότι στην αρχαία Ολυμπία υπήρχε μεγάλος βωμός του Ολυμπίου Διός (ύψους 7 μ.) και, σύμφωνα με τον περιηγητή Παυσανία («Ηλειακά», 14.8), πλησίον του μεγάλου αυτού βωμού («προς αυτώ») υπήρχε ένας άλλος βωμός, αφιερωμένος στους άγνωστους θεούς («Αγνώστων θεών βωμός»).

Ο βωμός στην Αθήνα, για τον οποίο κάνει λόγο ο Ευαγγελιστής Λουκάς («Πράξεις Αποστόλων», 17:23), δηλ. ο δήθεν αφιερωμένος στον «άγνωστο θεό», είναι προϊόν σκόπιμης ψευδηγορίας (βλ. Παυσανίας, «Αττικά», 4).

Ακούγοντας λοιπόν τον εθνικό μας ύμνο στο Τόκιο, σκέφτηκα: «Η ελευθερία της σύγχρονης Ελλάδας μπορεί να είναι απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά, αλλά και οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι απ’ τα έξυπνα βγαλμένοι των αρχαίων τα μυαλά»!

Ήσαν εκείνα τα λαμπρά μυαλά των Ελλήνων «ειδωλολατρών», που σκέφτηκαν να τιμήσουν τον «πανυπέρτατο» Δία με γυμνικούς («στεφανίτες») αγώνες, και που χάρη σ’ αυτούς σήμερα η ελληνική σημαία κυματίζει δίπλα στην ολυμπιακή.
Σήμερα όμως ο Νεοέλληνας αθλητής, που κατακτά κάποιο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες, σπάνια ευχαριστεί τον Ολύμπιο Δία και την πτερωτή Νίκη, που ο θεός κρατά στη δεξιά του παλάμη. Ένα πρόσφατο παράδειγμα:

Ο Ολυμπιονίκης στην κωπηλασία, Στέφανος Ντούσκος, δήλωσε ότι το χρυσό μετάλλιο που κατέκτησε «ήταν δώρο Θεού»! Επίσης τον άκουσα να λέει: «Ευχαριστώ το Θεό που με βοήθησε».

Ω της ημετέρας αγνωμοσύνης! Είναι δυνατόν, παλικάρι μου, να ευχαριστείς τον Θεό που έθαψε τους Ολυμπιακούς Αγώνες, και να μην ευχαριστείς τον θεό που τους γέννησε; Είπε ποτέ ο Θεός που ευχαριστείς: «Κύριος ο Θεός σου δίδωσί σοι αγώνας γυμνικούς τε και κωπηλατικούς;».

Θα μου πεις: «Ο Θεός δεν έθαψε τους Ολυμπιακούς Αγώνες – οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες τους έθαψαν». Ορθώς λέγεις. Αλλά η εξουσία των αυτοκρατόρων (όπως και αυτή του Σουλτάνου επί τουρκοκρατίας) ήταν «ελέω Θεού».

Αλλά το παλικάρι δεν είναι αξιόμεπτο. Η «κυρά-Λέγκω» (η Ελλάδα) δεν του έδωσε την παιδεία που όφειλε να του δώσει. Είναι μεν φοιτητής Ιατρικής, αλλά ουχί Διός Ολυμπίου θεραπευτής.

Νεαρέ μου Έλληνα, Ολυμπιονίκη: Αν στους επόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες πάλι κατακτήσεις κάποιο μετάλλιο, θυμήσου τον θεό που πρωτίστως πρέπει να ευχαριστήσεις – τον εμπνευστή και προστάτη μέμνησο των Ολυμπιακών Αγώνων. Ού γαρ άξιος λήθης εστί.

Αλλά χαμένη βλέπω την παρότρυνση! Ο Στέφανος πάλι θα εκλάβει τη νίκη του ως «δώρο Θεού», και πάλι θα ευχαριστήσει τον Θεό του Αβραάμ. (Εδώ θυμήθηκα τους πρώτους ολόγυμνους αθλητές – Αδάμ και Εύα – στο θείο της Αφροδίτης αγώνισμα.

Τιμωρήθηκαν επειδή πονηροβλεφάριζε ο ένας τον άλλον καταμεσής του Κήπου, με όρθιο το φίδι ανάμεσά τους ευφραινόμενο!)
Ως προς την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων, αυτή δεν θα μπορούσε να γίνει με πρωτοβουλία της Εκκλησίας της Ελλάδος. Στα μάτια της Εκκλησίας (και του Θεού) επαινετός αθλητής είναι όχι «ο εν τω γυμνασίω φιλοπόνως γυμνός γυμναζόμενος», αλλά ο ισχνοπάρειος ασκητής, «ο εν νηστεία πάσχων και εν κλαυθμώ δεόμενος».

Εξάλλου, στη «Διαθήκη ΙΒ’ των πατριαρχών» (11.9.2), διαβάζουμε: «Αγαπά γαρ ο Θεός μάλλον τον εν λάκκω σκότους νηστεύοντα». Ο «νηστεύων» ασκητής είναι ο υποδειγματικός του Θεού αθλητής!

Κλείνοντας, μπορεί ο Ολύμπιος Ζευς και ο ναός του στην αρχαία Ολυμπία να κατάντησαν θλιβερά «στερνολείψανα» (λέξη παλαμική). Μπορεί η επιβλητική λεοντόμορφη κεφαλή του Διός να μη χαράσσεται στα ολυμπιακά μετάλλια. Αλλ’ όμως η ιδέα των Ολυμπιακών Αγώνων, που αυτός ενέπνευσε, δεν είναι «στερνολείψανο»: άντεξε στο διάβα των αιώνων και στάθηκε πιο δυνατή από τον πέλεκυ και την αξίνα του κάθε ειδωλοθραύστη!

O Μεγάλος Αλεξανδρινός ποιητής, ο Καβάφης, γράφει: «Γιατί τα σπάσαμε τ’ αγάλματά των, / γιατί τους διώξαμεν απ’ τους ναούς των, / διόλου δεν πέθαναν γι’ αυτό οι θεοί» («Ιωνικόν»).

Ναι, οι θεοί, ως προσωποποιημένες πανανθρώπινες αξίες, δεν πεθαίνουν ποτέ. Και μια τέτοια ελληνική, αθάνατη πανανθρώπινη αξία είναι αυτή των Ολυμπιακών Αγώνων.

Εμείς, οι φιλάρχαιοι Νεοέλληνες, νοιώθουμε ιδιαίτερα ευτυχείς που χάρη στον Ολύμπιο Δία η ελληνική σημαία κυματίζει δίπλα στην ολυμπιακή και ο εθνικός μας ύμνος ακούγεται ως τα πέρατα της Γης, σε κάθε «κατά τετραετή χρόνον των αθλητών πανήγυριν»!

Ω Ζεύ Ολύμπιε, πανυπέρτατε, οίκτιρε θ’ ημάς, οικτρά γαρ πεπόνθαμεν. Οίκτιρε δήτα σους γε φύντας εκγόνους (όχι πιστό παράθεμα. Ευριπίδης, «Ηλέκτρα», στ. 672-3).