Η Αυστραλία προχώρησε στην πιο σημαντική αλλαγή στην στρατηγική άμυνας και εθνικής ασφάλειας τις τελευταίες δεκαετίες συνάπτοντας συμφωνία με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλει σε μια προσπάθεια ν’ αντιμετωπιστεί η παγκόσμια ισχύς της Κίνας, ειδικά στην περιοχή του Ινδικού και του Ειρηνικού Ωκεανού.
Το σύμφωνο ασφάλειας AUKUS -από τα αρχικά της ονομασίας των τριών χωρών με λατινικούς χαρακτήρες (Australia, United Kingdom, United States) έχει ως προτεραιότητα ο αυστραλιανός στόλος να ενισχυθεί με πυρηνοκίνητα υποβρύχια και όπως ανακοινώθηκε, οι ΗΠΑ θα μοιραστούν μυστική τεχνολογία προς την επίτευξη του στόχου αυτού.
Το κόστος του προγράμματος δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί.
Οι τρεις χώρες θα μοιραστούν επίσης πληροφορίες σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη, ο κυβερνοχώρος και η κβαντική τεχνολογία.
Η AUKUS ενδεχομένως θα ληφθεί από το Πεκίνο ως προκλητική ενέργεια και αναμένεται να οξύνει το αυξανόμενο χάσμα στις σχέσεις της Κίνας με την Αυστραλία και τις ΗΠΑ.
The first initiative under #AUKUS is the delivery of nuclear-powered submarines for the @Australian_Navy. This will allow @DeptDefence to meet its mission to protect Australia and its national interests, and that of our regional friends, into the future. #AUKUS pic.twitter.com/CYF05qJqPZ
— Scott Morrison (@ScoMo30) September 15, 2021
Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Scott Morrison, κατά τις κοινές δηλώσεις με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Joe Biden και τον πρωθυπουργό του Η.Β. Boris Johnson έκανε λόγο για μία συμμαχία που θα διασφαλίσει την ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή.
«Ο Κόσμος μας καθίσταται πιο περίπλοκος, ειδικά εδώ στην περιοχή μας, του Ινδο-Ειρηνικού», εξήγησε. «Αυτό μας επηρεάζει όλους. Το μέλλον του Ινδο-Ειρηνικού θα επηρεάσει το μέλλον όλων μας».
Η συμφωνία για κοινή χρήση πυρηνικής τεχνολογίας, δεν αφορά όπλα, μόνο σύστημα προώθησης των υποβρυχίων. «Η Αυστραλία δεν επιζητά να δημιουργήσει πυρηνικά όπλα», διευκρίνισε ο κ. Morrison. «Εισήλθαμε, χωρίς αμφιβολία, σε μία νέα εποχή».
Όσον αφορά στην αντίδραση της Κίνας, ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, είπε πως υπάρχει «ανοιχτή πρόσκληση» προς τον Κινέζο πρόεδρο για να συζητήσουν ζητήματα, σημαντικά για την περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, ενώ ερωτηθείς για ενδεχόμενες νέες εμπορικές κυρώσεις, είπε πως αναμένει κάτι τέτοιο.
Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, υπενθυμίζεται θα έχουν και συνάντηση στον Λευκό Οίκο στις 24 Σεπτεμβρίου στο πλαίσιο της πρώτης δια ζώσης συζήτησης της ομάδας κρατών «Quad» (Αυστραλία, ΗΠΑ, Ιαπωνία, Ινδία).
O κ. Johnson επεσήμανε ότι η συμφωνία δεν παραβιάζει τις συνθήκες περί μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων και πρόσθεσε: «Ανοίγουμε ένα νέο κεφάλαιο στη φιλία μας και η πρώτη αποστολή αυτής της συνεργασίας θα είναι να βοηθήσουμε την Αυστραλία να αποκτήσει ένα στόλο από πυρηνοκίνητα υποβρύχια, με έμφαση, βέβαια… ότι δεν θα είναι οπλισμένα με πυρηνικά όπλα».
Ο κ. Biden ευχαρίστησε τον «Boris» και «αυτόν τον φίλο Down Under». «Ευχαριστώ πολύ φίλε. Το εκτιμώ κ. πρωθυπουργέ». Σύντομα πάντως ανέφερε τον κ. Morrison με το όνομά του και τόνισε ότι η νέα συνεργασία θα διασφαλίσει πως οι τρεις χώρες θα έχουν τις πιο σύγχρονες δυνατότητες να αμυνθούν έναντι «ταχέως αναπτυσσόμενων απειλών».
«Κάνουμε ακόμη ένα ιστορικό βήμα για να εμβαθύνουμε και να επισημοποιήσουμε τη συνεργασία μεταξύ των τριών κρατών μας, καθώς αναγνωρίζουμε όλοι την ανάγκη για διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας στον Ινδο-Ειρηνικό μακροπρόθεσμα», δήλωσε.
«Είναι αναγκαίο να μπορούμε να σταθούμε το στρατηγικό περιβάλλον αυτήν τη στιγμή στην περιοχή και πώς μπορεί να εξελιχθεί, επειδή το μέλλον, για κάθε μία χώρα από εμάς, και στην πραγματικότητα ο Κόσμος, εξαρτάται από έναν ελεύθερο και ανοιχτό Ινδο-Ειρηνικό».
Τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια της Αυστραλίας, όπως ανέφεραν οι τρεις ηγέτες, θα είναι σε υπηρεσία το «συντομότερο δυνατόν».
Το σύμφωνο ασφάλειας AUKUS είναι αποκλειστικά μεταξύ των τριών προαναφερόμενων κρατών, κάτι που σημαίνει πως η ομοσπονδιακή κυβέρνηση κάνει πίσω στη συμφωνία, ύψους 90 δισ. δολ., που έχει συνάψει με την γαλλική Naval Group για την κατασκευή συμβατικών υποβρυχίων τελευταίας τεχνολογίας (Attack Class).
O κ. Morrison είπε πως η Γαλλία παραμένει μία «απίστευτα σημαντική σύμμαχος».«Μοιραζόμαστε ένα βαθύ πάθος για την ‘οικογένειά μας’ στον Ειρηνικό και μία βαθιά δέσμευση προς αυτούς και ανυπομονώ και ελπίζω να συνεχίσουμε όταν ξεπεράσουμε ό,τι αποτελεί μία προφανώς πολύ δύσκολη και απογοητευτική απόφαση για τη Γαλλία. Το κατανοώ αυτό. Το σέβομαι αυτό. Αλλά ως πρωθυπουργός, πρέπει να λάβω τις αποφάσεις για την εθνική ασφάλεια της Αυστραλίας και γνωρίζω πως η Γαλλία θα έκανε το ίδιο. Και γνωρίζω ότι εντέλει θα γίνει κατανοητή (η απόφασή μας)».
Ερωτηθείς πόσα χρήματα «χαραμίστηκαν» έως τώρα για στη συμφωνία αυτή με τη Γαλλία και απάντησε πως «επενδύθηκαν» 2,4 δισ. δολ.
ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ
Ο κ. Morrison, ο κ. Biden και ο κ. Johnson, στο κοινό ανακοινωθέν τους για το σύμφωνο ασφάλειας AUKUS, επισημάνουν, μεταξύ άλλων, πως «καθοδηγούμενοι από τα διαρκή ιδανικά μας και την κοινή δέσμευση για τάξη, βασιζόμενη σε διεθνούς κανόνες, επιλέγουμε την εμβάθυνση της διπλωματικής και αμυντικής συνεργασίας, καθώς και για την ασφάλεια στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού… για να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις του 21ου αιώνα».
«Μέσω της AUKUS, οι κυβερνήσεις μας θα ενδυναμώσουν την ικανότητα της κάθε μίας να υποστηρίζουν τα αμυντικά μας συμφέροντα και την ασφάλεια μας, δομώντας περαιτέρω στους μακρόχρονους δεσμούς μας. Θα ενισχύσουμε μεγαλύτερο διαμοιρασμό πληροφοριών και τεχνολογίας. Θα προωθήσουμε μεγαλύτερη ενσωμάτωση της τεχνολογίας στην ασφάλεια και την άμυνα, στη βιομηχανία και στην αλυσίδα παραγωγής. Και ειδικότερα, θα εμβαθύνουμε σημαντικά στη συνεργασία σε ένα εύρος δυνατοτήτων άμυνας και ασφάλειας».
«Ως πρώτη προτεραιότητα της AUKUS, αναγνωρίζοντας την κοινή παράδοση των δημοκρατιών μας στη θάλασσα, δεσμευόμαστε σε ένα κοινό όραμα να υποστηρίξουμε την Αυστραλία να αποκτήσει πυρηνοκίνητα υποβρύχια για το Βασιλικό Αυστραλιανό Ναυτικό. Σήμερα, ξεκινάμε την τριμερή προσπάθεια για 18 μήνες ώστε να βρούμε τον ιδανικό τρόπο να καταστεί πραγματικότητα αυτό. Θα διαθέσουμε την τεχνογνωσία από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, δημιουργώντας προγράμματα για υποβρύχια στις δύο αυτές χώρες ώστε να έχει η Αυστραλία (πυρηνοκίνητα υποβρύχια σε υπηρεσία) το συντομότερο δυνατόν».
«… Σήμερα, επίσης ξεκινάμε την περαιτέρω τριμερή συνεργασία υπό την AUKUS να ενισχύσουμε τις κοινές μας δυνατότητες και τη συνεργασία αυτών. Αυτές οι αρχικές προσπάθειες θα επικεντρωθούν στον κυβερνοχώρο, στην τεχνητή νοημοσύνη, την κβαντική τεχνολογία και επιπλέον υποβρύχιες δυνατότητες».
«Η προσπάθεια που ξεκινάμε σήμερα θα βοηθήσει στη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού. Για πάνω από 70 χρόνια, Αυστραλία, Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ, έχουν συνεργαστεί και με σημαντικούς συμμάχους και εταίρους, για να προστατεύσουν τις κοινές αξίες και να προωθήσουν την ασφάλεια και την ευημερία. Σήμερα, με τη δημιουργία της AUKUS, δεσμευόμαστε εκ νέου σε αυτό το όραμα».
