Η Αυστραλία και η Γαλλία εντείνουν τον λεκτικό πόλεμο μετά την ακύρωση από την Αυστραλία της σύμβασης για την ναυπήγηση των 12 γαλλικών υποβρυχίων λόγω της συμφωνίας AUKUS που σύναψε με τη Βρετανία και τις ΗΠΑ.
Η ακύρωση της συμφωνίας πυροδότησε την οργή στη Γαλλία η οποία δεν έμεινε μόνο στις «βαριές» κουβέντες, ανακαλώντας για διαβουλεύσεις τους πρέσβεις του από την Ουάσινγκτον και την Καμπέρα.
Στον γαλλικό εκνευρισμό δεν βοήθησαν καθόλου τα βρετανικά δημοσιεύματα, σύμφωνα με τα οποία η συμφωνία ΗΠΑ-Βρετανίας-Αυστραλίας δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία ,αλλά είχε συζητηθεί μυστικά στη διάρκεια της συνόδου κορυφής της G7, τον περασμένο Ιούνιο στην Κορνουάλη.
Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Σκοτ Μόρισον, υπερασπίστηκε από την πλευρά του την απόφασή του να αποσυρθεί από τη συμφωνία με τη γαλλική κυβέρνηση, λέγοντας ότι «δεν μετάνιωσε για την απόφαση να θέσει το εθνικό συμφέρον της Αυστραλίας πρώτα».
Στο μεταξύ, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν θέλησε να αποκλιμακώσει την ένταση ζητώντας τηλεφωνική επικοινωνία με τη γαλλική πλευρά.
Ο θυμός, ωστόσο, στο Παρίσι «βράζει» ακόμα, με τον Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν να χλευάζει τον ρόλο της Βρετανίας στο σύμφωνο και να κατηγορεί το Ηνωμένο Βασίλειο για «μόνιμο οπορτουνισμό».
Με ερωτηματικό οι εμπορικές διαπραγματεύσεις της Ευρώπης με την Αυστραλία
Στο μεταξύ ο εκνευρισμός της Γαλλίας κινδυνεύει να οδηγήσει στην κατάρρευση τις εμπορικές διαπραγματεύσεις της Ευρώπης με την Αυστραλία.
Μιλώντας στο Politico, o υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας Κλεμάν Μπον εκτίμησε ότι η Ευρώπη δύσκολα θα μπορούσε να συνεχίσει τις συνομιλίες για μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μετά από μια τέτοια παραβίαση εμπιστοσύνης.
Οι Βρυξέλλες έχουν πραγματοποιήσει έως τώρα 11 γύρους συνομιλιών με την Καμπέρα και η Αυστραλία αρχικά ήλπιζε να συνάψει τη συμφωνία πριν από το τέλος του έτους.
«Η τήρηση του λόγου είναι προϋπόθεση εμπιστοσύνης μεταξύ δημοκρατιών και μεταξύ συμμάχων», είπε. «Είναι λοιπόν αδιανόητο να προχωρήσουμε στις εμπορικές διαπραγματεύσεις σαν να μην συνέβη τίποτα με μια χώρα την οποία δεν εμπιστευόμαστε πλέον», τόνισε.
Θεωρητικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει την αποκλειστική εξουσία να διεξάγει εμπορικές συνομιλίες για λογαριασμό των 27 χωρών μελών. Αλλά θα ήταν αδύνατο για τις Βρυξέλλες να προχωρήσουν έχοντας «απέναντι» τη Γαλλία.
Η Γαλλία μάλιστα έχει ένα πολύ επιτυχημένο παρελθόν «ναυαγίων» της εμπορικής ατζέντας της ΕΕ μέσω της ειλικρινούς εχθρότητας, αναφέρει το Politico δίνοντας το παράδειγμα του 2016, όταν ο τότε πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ «τορπίλισε» ουσιαστικά τις διατλαντικές συνομιλίες για το εμπόριο και τις επενδύσεις με την Ουάσινγκτον.
Στο ίδιο πνεύμα σήμερα ο Μακρόν έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα επιτρέψει την έναρξη ισχύος της συμφωνίας Mercosur με τις χώρες της Νότιας Αμερικής.
Η Γαλλία είναι παραδοσιακά ιδιαίτερα αμυντική όσον αφορά τις εμπορικές συμφωνίες με τους μεγάλους εξαγωγείς γεωργικών . Χωρίς τη στήριξη της Γαλλίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν θα μπορεί να παραχωρήσει στους Αυστραλούς αγρότες προνομιακή πρόσβαση στην αγορά για το βόειο κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα τους, τα οποία βρίσκονται στο επίκεντρο της συμφωνίας για την Αυστραλία.
Επηρεάζει και τη Γερμανία
«Η προθυμία για συμβιβασμό, από την ευρωπαϊκή πλευρά, έχει πλέον σίγουρα μειωθεί», δήλωσε από την πλευρά του ο Γερμανός ευρωβουλευτής και πρόεδρος της επιτροπής διεθνούς εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μπερντ Λάνγκε, υποστηρίζοντας ότι η στροφή της Αυστραλίας πλήττει επίσης τα γερμανικά συμφέροντα.
Όπως είπε, η συμφωνία με τις ΗΠΑ στέλνει επίσης σήματα βιομηχανικής πολιτικής κατά της ΕΕ, επισημαίνοντας ότι το νέο σύμφωνο επηρεάζει επίσης τη γερμανική εταιρεία Atlas Elektronik, η οποία ανήκει στην Thyssen Krupp Marine.
«Η συνεργασία βιομηχανικής πολιτικής και η μεταφορά τεχνολογίας, τα οποία αποτελούν μέρος της στρατηγικής της ΕΕ για τον Ινδο-Ειρηνικό, έχουν γίνει πιο περίπλοκα», συνέχισε.
«Και υπάρχουν σαφείς διαφορές με τις ΗΠΑ, ειδικά όσον αφορά τη βιωσιμότητα και την κοινωνική ευθύνη-η οποία, παρεμπιπτόντως, ήταν μέρος της γαλλο-ευρωπαϊκής προσφοράς για υποβρύχια», σημείωσε ο Λάνγκε ο οποίος εκτίμησε ότι η απάντηση θα πρέπει να είναι «η επέκταση της ανοικτής στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ και ο καθορισμός των δικών μας οικονομικών, πολιτικών και συμφερόντων ασφάλειας».
Δεν υπάρχει ευρωπαϊκή συνοχή
Όμως, η γαλλική κριτική είναι απίθανο να βρει ανταπόκριση από χώρες της ΕΕ με ελεύθερες συναλλαγές, όπως η Σουηδία, η Ιρλανδία ή η Ολλανδία.
Ενδεικτική η τοποθέτηση του Ιρλανδού υπουργού Προώθησης του Εμπορίου Ρόμπερτ Τρόι, ο οποίος σημείωσε ότι ήθελε να δει πρόοδο στις διαπραγματεύσεις της ΕΕ με την Αυστραλία, ανεξάρτητα από τη συμφωνία AUKUS.
«Είμαι βέβαιος ότι αυτό θα παίξει ρόλο, θα επηρεάσει τις μελλοντικές συζητήσεις», είπε ο Τρόι, προσθέτοντας, ωστόσο, ότι εξακολουθούσε να υποστηρίζει μια ρεαλιστική προσέγγιση. «Για μακροπρόθεσμα συμφέροντα, εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά επωφελής η σύναψη της συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ ΕΕ και Αυστραλίας. Δεν φαντάζομαι καμία απόκλιση από αυτό», είπε χαρακτηριστικά.