Αποτελεί παράδοση πλέον, οι Πρέσβεις της Αυστραλίας να επισκέπτονται το Θρυλόριο Κομοτηνής, επιβεβαιώνοντας τους στενούς δεσμούς που διατηρούν οι Θρυλοριώτες με τη μακρινή Αυστραλία, λόγω του Αυστραλού ύπατου Αρμοστή της Κοινωνίας τον Εθνών, G. Treloar, που έχτισε και οργάνωσε το Θρυλόριο το 1922.
Ο Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Θρυλορίου Γιώργος Αποστολίδης, η Πρόεδρος Χρύσα Μαυρίδου, το Δ.Σ. και μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου Ποντίων Θρυλορίου “Η Κερασούντα και το Γαρς”, υποδέχτηκαν και τον Ελληνο-Αυστραλό Πρέσβη Αθανάσιο Σπύρου και τη Δημοτική Αρχή Κομοτηνής, κατά την πρόσφατη επίσκεψη του πρώτου στην περιοχή, με τη γνωστή ποντιακή φιλοξενία τους.
Η επίσκεψη ολοκληρώθηκε με περιήγηση στο χωριό και ξενάγηση στο Μουσείο Καλαθοπλεκτικής Θρυλορίου.
Στο πλαίσιο της περιοδείας του ο κ. Σπύρου έκανε και εθιμοτυπική επίσκεψη πραγματοποίησε στο γραφείο του Δημάρχου Κομοτηνής Ιωάννη Γκαράνη.
Οι δύο άνδρες συζήτησαν σε ιδιαίτερα εγκάρδιο κλίμα καθώς ο διπλωμάτης έλκει την καταγωγή από την πλευρά του πατέρα του από την Κομοτηνή, οπότε οι οικογενειακές μνήμες ζωντάνεψαν μέσα από τον διάλογο.
Συζητήθηκαν επίσης οι στενοί δεσμοί που διατηρούν Ελλάδα και Αυστραλία, λόγω της δυνατής παρουσίας της ελληνικής ομογένειας, αλλά και οι ιδιαίτεροι δεσμοί που ενώνουν τον οικισμό του Θρυλορίου του Δήμου Κομοτηνής με την Αυστραλία, λόγω του Αυστραλού ύπατου Αρμοστή της Κοινωνίας τον Εθνών, G. Treloar, που έχτισε και οργάνωσε το Θρυλόριο το 1922.
Εξάλλου ο πρέσβης της Αυστραλίας στην Ελλάδα, Αθανάσιος Σπύρου κατάγεται από την Κομοτηνή από την πλευρά του πατέρα του.
Στον Αθανάσιο Σπύρου που συνοδευόταν από τη σύζυγό του, οι κάτοικοι του χωριού επιφύλαξαν θερμή υποδοχή. «Είναι ένας δικός μας άνθρωπος, ο οποίος αγαπάει πολύ τον πολιτισμό» είπε για τον πρέσβη η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ποντίων «Η Κερασούντα και το Γαρς» Χρύσα Μαυρίδου, η οποία του έκανε δώρο μία ποντιακή λύρα.
Από την πλευρά τους, ο πρέσβης και η σύζυγός του δώρισαν στο Θρυλόριο ένα οικογενειακό κειμήλιο, ένα εργόχειρο που έφεραν από την Αυστραλία και το οποίο πρόκειται να μπει σε ειδική προθήκη. Η επίσκεψη περιλάμβανε και ξενάγηση στο Μουσείο Καλαθοπλεκτικής από τον Αντώνη Λιάπη. Παρών και ο δήμαρχος Κομοτηνής Γιάννης Γκαράνης και η πρόεδρος της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Πολιτισμού Νατάσα Λιβεριάδου.
Ο Πρέσβης εκδήλωσε τον θαυμασμό του για τη μοναδική συλλογή παραδοσιακών, κωνικών, πλεκτών μελισσοκόφινων, στα οποία μάλιστα φωτογραφήθηκε.
Μετά την ολοκλήρωση της ξενάγησής του στο μουσείο, επισκέφθηκε και το “Βαγόνι του Καλαθοπλέκτη”, όπου αναπαρίσταται η οικογένειας ενός καλαθοπλέκτη την ώρα της δουλειάς.
Στον Πρέσβη και στη σύζυγό του δόθηκαν ως αναμνηστικά της επισκέψεως δύο “σκουπάκια της τύχης”.
Ο ίδιος, δε, έγραψε στο βιβλίο επισκεπτών του μουσείου: “Συγχαρητήρια για το πανέμορφο έργο αγάπης, σε τόπο για μένα ιερό και αγαπητό. Τιμή σε αυτούς που φυλάνε τις Θερμοπύλες μας για τις επόμενες γενιές”.
Ο Τζορτζ Τρελόαρ μαζί με τον Άγγλο συνεργάτη του συνταγματάρχη Πρόκτορ, ίδρυσαν περίπου 12 χωριά σε Αν. Μακεδονία και Θράκη. Ο Τρελόαρ τιμάται ιδιαίτερα από τους Πόντιους της Αυστραλίας και η «Μέριμνα Ποντίων Κυρίων Ωκεανίας» έχει τοποθετήσει άγαλμά που παρουσιάζει τον ίδιο μαζί με μια προσφυγοπούλα στην πόλη καταγωγή του,
το Μπάλαρατ.
Στο Θρυλόριο εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες Πόντιοι από διάφορες περιοχές του Πόντου, όπως την Ορντού, την Σαμψούντα, την Κερασούντα, την Τραπεζούντα αλλά και το 1985 από το Σοχούμ, το Καζακστάν και την Αρμενία.
Ο George Treloar είναι ένας από τους πλέον άγνωστους πρωταγωνιστές στην σωτηρία Ελλήνων και άλλων χριστιανικών πληθυσμών μετά την Μικρασιατική Καταστροφή. Ο άγνωστός Αυστραλός στρατηγός που υπηρέτησε ως Επίτροπος για τους Πρόσφυγες της Κοινωνίας των Εθνών στην Θράκη και την Μακεδονία στις αρχές της δεκαετίας του ’20 εκτιμάται ότι βοήθησε περίπου 108.000 Χριστανούς πρόσφυγες που διώχθηκαν από τα σπίτια τους στην Μικρά Ασία την περίοδο εκείνη.
Χρησιμοποιώντας τις στρατιωτικές του γνώσεις και το οργανωτικό του πνεύμα , ο Treloar εξασφάλισε την διάσωση χιλίαδων κατατρεγμένων και πρωτοστάτησε στην ίδρυση πολλών νέων χωριών, όπως το το Θρυλόριο στην Ροδόπη που πήρε το όνομα του προς την τιμή του από τον τότε βασιλιά της Ελλάδας ως ελάχιστος φόρος τιμής για την προσφορά του. Το χωριό Θρυλόριο δημιουργήθηκε απόκλειστικά από Πόντιους της Κερασούντας και το Καρς και είναι το δεύτερο αποκλειστικά ποντιακό χωριό που δημιουργήθηκε την περιοδο εκείνη.
Ο Treloar μαζί με τον Άγγλο συνεργάτη του, συνταγματάρχη Proctor, ίδρυσαν περίπου 12 χωριά σε Ανατολική Μακεδονία και Δυτική Θράκη. Καθώς έφθαναν κατά δεκάδες χιλιάδες οι πρόσφυγες επιζώντες στην Ελλάδα, βοήθησαν πολλούς από αυτούς να βρουν φαγητό, ρουχισμό και στέγη ώστε να μπορέσουν να ζήσουν και να ορθοποδήσουν. Το 1926, μετά από 4 χρόνια ανεκτίμητης υπηρεσίας εξαντλημένος και οργισμένος τόσο με το Ελληνικό Κράτος όσο και με την έλλειψη υλικής υποστήριξης από την Κοινωνία των Εθνών, ο Treloar παραιτήθηκε και επέστρεψε στην Αυστραλία. Έφυγε από την ζωή χωρίς να τιμηθεί ποτέ σε ηλικία 96 ετών, το 1980 στο Πέρθ.
Η ιστορία για την προσφορά του Treloar έμεινε στην αφάνεια για δεκαετίες. Η πρώτη αναφορά υπενθύμισης φέρεται να έγινε το 1997 από τον πρώην πρέσβη της Αυστραλίας στην Ελλάδα Hugh Gilchrist στο βιβλίο του Αustralian and Greeks Volume II και το επόμενο διάστημα άρχισε να υπάρχει μία σχετική κινητοποίηση γύρω από την ανάδει