Η σωματική υγεία είναι η ρίζα του «δέντρου» της ανθρώπινης ζωής! Σ’ ένα δέντρο όσο πιο γερή είναι η ρίζα, τόσο πιο σταθερός θα είναι ο κορμός, πιο μεγάλα τα κλαδιά, πιο πράσινα τα φύλλα, πιο όμορφα τα άνθη και πιο γευστικοί οι καρποί που θα δώσει στο χρονοδιάγραμμα της ζήσης του!
Όλα είναι αλληλένδετα και απαραίτητα το ένα στο άλλο και όπως η ύπαρξη ενός φυτού δεν μπορεί να νοηθεί χωρίς τα μέλη του με παρόμοιο τρόπο δεν νοείται υγιές ένα άτομο μόνο με σωματική υγεία, χωρίς ψυχολογική, συναισθηματική και πνευματική!
Μια δυνατή ρίζα όταν εισχωρεί βαθιά στο έδαφος είναι έτοιμη να υψώσει τον κορμό της με σκοπό την ανάπτυξη και απόδοση των υπολοίπων μερών. Εάν όμως ένας ξυλοκόπος κόψει με το πριόνι του αυτόν τον κορμό, το φυτό θα τραυματιστεί σχεδόν θανάσιμα, ακόμα κι αν η ρίζα του είναι γερή, η οποία είναι σε αντιστοιχία η σωματική υγεία του ανθρώπου.
Υπάρχει περίπτωση να κάνει δεύτερη προσπάθεια ανάπτυξης και σε πολύ ανθεκτικά δέντρα μπορεί να υπάρξει και τρίτη προσπάθεια, όμως εάν και πάλι κοπεί και δεν βρεθεί ένας αγρονόμος να επιβάλλει πρόστιμο και απαγόρευση στην κακομεταχείριση του δέντρου, τότε θα σημάνει δια παντός το τέλος του.
Η ρίζα του όσο κι αν είναι ανθεκτική δεν θα ανακάμψει. Στην ανθρώπινη κοινωνία ο ξυλοκόπος που πριονίζει την αντοχή μας και δεν μας επιτρέπει να ολοκληρωθούμε και να ανθίσουμε είναι το άγχος που κατατρώει τα εγκεφαλικά κύτταρα προκαλώντας συχνά μη αναστρέψιμες ασθένειες.
Ο δε αγρονόμος / δασοφύλακας είναι η κυβερνητική πολιτική που όχι μόνον δεν απαγορεύει την πλύση εγκεφάλου, που αρρωσταίνει το κοινωνικό σύνολο, αλλά σκοπίμως αφήνει να κατασπαράζεται η ανθρώπινη υπόσταση που εκλιπαρεί, επαιτεί και ενίοτε διασύρεται για το αυτονόητο δώρο της ζωής.
Στο ύψιστο μέρος του βιολογικού σώματος, στο πάνω μέρος της κεφαλής το άγχος που προκαλείται από μια τραγική απώλεια, ένα δραματικό γεγονός, μια οικονομική καταστροφή…, από καταστάσεις που αφήνουν ανεξίτηλα σημάδια και τραύματα στον άνθρωπο σύμφωνα με το πεπρωμένο, τη μοίρα ή τις επιλογές του δημιουργείται μια καρκινογόνος εστία που το εύρος της είναι ανάλογο με τη βαρύτητα των καταστάσεων και σταδιακά, μακροπρόθεσμα ή ραγδαία οδηγεί στο θάνατο το πληγέν άτομο, εάν δεν καταφέρει να τις διαχειριστεί με σοφία.
Στην εποχή μας το «άγχος» εξουσιάζει όλο και περισσότερο την ανθρώπινη υπόσταση με τον ταχύρρυθμο τρόπο που διάγουμε το βίο μας και το βομβαρδισμό ειδήσεων, απειλών και στενόχωρων προβλέψεων για τις μελλοντικές κοινωνίες, έτσι ώστε να περικλείει στον ασφυκτικό κλοιό του άπαντες, πλην ελαχίστων που έχουν μια φιλοσοφημένη θεώρηση ζωής και ζουν με αρμονία.
Η απονιά, η σκληρότητα, η έλλειψη συναισθημάτων και η εγκατάλειψη γερόντων και ασθενών σε γηροκομεία και νοσοκομεία θεωρείται υγιής μεταχείριση κι ας θυσιάστηκαν κάποιοι εξ αυτών για χάρη των παιδιών τους. Το να μην κλείσουν τα μάτια της μάνας ή του πατέρα τους, να μην τους προσφέρουν κάποια βοήθεια, να μην τους πουν μια λέξη, μια «συγνώμη», ένα «ευχαριστώ» πριν το τελευταίο τους ταξίδι θεωρείται υγιής αντίδραση.
Ο υπέρμετρος πανικός να αγγίξουν το χέρι αυτών που τους έφεραν στη ζωή θεωρείται φυσιολογικό, ενώ γυρίζουν σε δεκάδες, εκατοντάδες καταστήματα για προσωπικές τους ανάγκες, ερχόμενοι σε επαφή με αμέτρητα κοινόχρηστα μέρη και αντικείμενα. Η παγωνιά της καρδιάς θεωρείται υγιής, αρκεί να στηρίζεται στην τυφλή υπακοή!
Η σωματική υγεία είναι η «Πύλη» που μας ανοίγεται για να διαβούμε το βιολογικό μας δρόμο, είναι το «διαβατήριο» για το προσωπικό μας ταξίδι, αλλά δεν είναι το παν. Είναι η ρίζα, αλλά όχι όλο το δέντρο. Εάν δεν είμαστε υγιείς δεν μπορούμε να συνεχίζουμε ανεμπόδιστοι τη ζωή μας, όπως ένα φυτό δεν μπορεί να αιωρείται στον αέρα. Εάν όμως έχουμε μόνο σωματική υγεία και τίποτα άλλο, η οντότητά μας δεν έχει νόημα ύπαρξης, όπως ένα δέντρο δεν ζει μόνο 4 με μια ρίζα θαμμένη βαθιά μέσα στο έδαφος. Η αναγωγή της σωματικής υγείας σαν το μονάκριβο αγαθό δεν είναι η σωστή τοποθέτηση ενός ισορροπημένου ανθρώπου ή ενός ορθά δομημένου κοινωνικού συνόλου.
Τι είναι όμως η «υγεία»; Πώς ορίζεται ένας υγιής άνθρωπος; Υγιής άραγε είναι αυτός που δεν έχει πυρετό, αλλά είναι χλωμός, με πονοκεφάλους, κατάθλιψη και πολλά άλλα συνακόλουθα; Υγιής είναι αυτός που δεν έχει συνάχι, αλλά όλη μέρα κάθεται και βλέπει τηλεόραση με ένα δίσκο χάπια δίπλα του; Υγιής είναι αυτός που δεν έχει βήχα, αλλά το περπάτημα στο διάδρομο του σπιτιού του είναι η μόνη του διασκέδαση; Υγιής είναι αυτός που δεν νοσεί κάποιο όργανο του σώματός του, αλλά ζει σ’ ένα μολυσμένο περιβάλλον από τα παντός είδους καυσαέρια και χημικά χωρίς να τον ενοχλεί ή προβληματίζει «τι μέλλει γενέσθαι;»
Προσωπικά δεν είμαι γιατρός για να απαντήσω επιστημονικά σ’ αυτό το ερώτημα. Είμαι εκπαιδευτικός. Ένας εκπαιδευτικός όμως είναι σ’ ένα μικρό ποσοστό και γιατρός, όταν πρόκειται για παροχή πρώτων βοηθειών, αλλά κυρίως παιδοψυχολόγος και ψυχίατρος.
Στους μαθητές μας πρώτιστα πρέπει να εντοπίσουμε το ψυχολογικό αίτιο που οδηγεί σε ανισόρροπη συμπεριφορά και κατόπιν να προσπαθήσουμε να το θεραπεύσουμε με υπομονή και διακριτικότητα στο μέτρο του δυνατού από τη μεριά μας και με τη συμβολή των γονέων ή και ειδικού σε πιο βαριές περιπτώσεις. Στις σχολικές τάξεις τα προηγούμενα χρόνια εντόπιζες μία ή δύο περιπτώσεις προβληματικών παιδιών, ποσοστό που έχει μεταβληθεί κατακόρυφα.
Κάποτε ένας μαθητής που είχε απροσάρμοστη συμπεριφορά ήταν θέμα συζήτησης για όλο το σχολείο από δασκάλους και συμμαθητές. Στις μέρες μας συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο: είναι θέμα συζήτησης και αντικείμενο θαυμασμού τα ψυχικά υγιή παιδιά που ακτινοβολούν ευεξία και ενέργεια, συμπεριφέρονται με ευγενικούς τρόπους, έχουν εγκράτεια 5 και αυτοσυγκέντρωση και εκδηλώνουν αγάπη για μάθηση και πρόοδο! Τέτοιοι μαθητές / μαθήτριες είναι άριστα παραδείγματα, αλλά αποτελούν πλέον μια συντριπτική μειοψηφία, σύμφωνα με παρατηρήσεις συναδέλφων στην Ελλάδα, την Αυστραλία και ανακοινώσεις στον τύπο ανά την υφήλιο.
Ποιο είναι όμως το αίτιο αυτού του απαισιόδοξου ποσοστού τη στιγμή που σχεδόν όλα τα παιδιά των «ανεπτυγμένων χωρών» έχουν όλα τα «καλά» με τον άκρατο καταναλωτισμό της εποχής μας; Ποιο είναι το αίτιο, όταν έχουν τα μέσα της τεχνολογίας, ρούχα της μόδας, φαγητά τόσο πλεονάζοντα που τα πετούν στους σχολικούς κάδους;
Είναι ένα ερώτημα που πρέπει όλους να μας απασχολεί, γιατί αυτή η θλιμμένη γενιά που δύσκολα πλέον χαίρεται, διατηρώντας μόνον σωματική υγεία, είναι το μέλλον της ανθρωπότητας. Στο πρόσωπό της καθρεπτίζεται το «μελλοντικό αύριο» και αν δεν είναι ολιστικά υγιής (σώμα + ψυχή + πνεύμα) ολόκληρη η ανθρωπότητα θα είναι άρρωστη. Θα νοσεί όχι μόνον στη ρίζα του δέντρου, αλλά και στον κορμό, τα κλαδιά, τα φύλλα, τα άνθη και κυρίως στους καρπούς.
Η κυρίαρχη έννοια μου είναι πάντα η νέα γενιά που χωρίς να το επιλέγει ή να το επιθυμεί γίνεται ο φυσικός αποδέκτης και συνεχιστής ενός εφιαλτικού κόσμου, που όμως είναι δυνατό να αλλάξει πορεία, υπάρχει ακόμα ελπίδα! Πολλοί γονείς εξαγοράζοντας τη σιωπή των παιδιών τους, τους αγοράζουν τα πάντα που ζητούν για να τους αφήνουν ήσυχους.
Αυτή η εξαγορά όμως έχει ένα πικρό κι ολέθριο αντίτιμο: «παιδιά βουβά», χωρίς χαρά, επιθυμίες, προσδοκίες κλεισμένα σ’ ένα δωμάτιο χωρίς συναναστροφές, χωρίς φίλους, χαμένα στην εικονική πραγματικότητα που διεισδύει όλο και πιο πολύ στον εσωτερικό τους κόσμο. Τα πιο άτυχα είναι φυλακισμένα σε κουτάκια διαμερίσματα, χωρίς γειτονιά με περίγυρο μια γκρίζα καταθλιπτική πόλη, που δεν είναι πια μόνο μία σ’ έναν τόπο, αλλά χιλιάδες πανομοιότυπα μοντέλα σε όλες τις χώρες. Αυτό δεν είναι δίκαιο κι όσο υπάρχει έστω κι από ελάχιστους κοινωνική συνείδηση 6 και επαγρύπνηση, αυτό πρέπει να αλλάξει. Είναι υποχρέωση ενός εκάστου και όλων μαζί.
Ο ψυχίατρος, Λουίς Ρόχας Μάρκος, σ’ ένα άρθρο του με τίτλο «Κενά παιδιά» που δημοσιεύτηκε πρόσφατα με μεγάλη απήχηση στο διαδίκτυο, μεταξύ άλλων αναφέρει: Τα τελευταία 15 χρόνια, οι ερευνητές μας πρόσφεραν στατιστικές κάθε φορά και πιο ανησυχητικές σχετικά με την οξυμένη και επίμονη αύξηση παιδικής ψυχασθένειας που τώρα έχει φτάσει αναλογίες επιδημίας.
Οι στατιστικές δεν ψεύδονται:
– 1 κάθε 5 παιδιά έχει προβλήματα ψυχικής υγείας
– παρατηρήθηκε αύξηση 43% στη Δ.Ε.Π.Υ.( Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας)
– παρατηρήθηκε αύξηση 37% στην εφηβική κατάθλιψη
– παρατηρήθηκε αύξηση 200% στον αριθμό των παιδικών (μεταξύ 10 και 14 ετών) αυτοκτονιών.
Υπάρχει μια σιωπηλή τραγωδία που εκτυλίσσεται σήμερα στα σπίτια μας και αφορά τα πιο πολύτιμα κοσμήματά μας: τα παιδιά μας. Τα παιδιά βρίσκονται σε μια συναισθηματική κατάσταση καταστροφική, δηλώνει ο διάσημος επιστήμονας!
Το πιο θλιβερό στην εποχή μας είναι να είσαι παιδί ή ηλικιωμένος, παιδί γιατί αρχίζεις αφύσικα τη ζωή σου χωρίς ξεγνοιασιά και αθωότητα με συντροφιά την ψυχρότητα των συσκευών και ηλικιωμένος γιατί την τελειώνεις μόνος με ένα αίσθημα πικρίας σαν τίποτα από ό,τι έκανες να μην άξιζε τον κόπο, για να αξίζεις κι εσύ λίγη προσοχή, φροντίδα και στοργή. Τα δύο αυτά άκρα: η αδιαφορία και η αγνωμοσύνη δείχνουν σαφέστατα μεν, αλλά αποκαρδιωτικά δε το πολιτιστικό υπόβαθρο της κοινωνίας.
Η ανατροπή αυτής της θλιβερής κατάστασης είναι δυνατή με μεγάλο φαινομενικά κόστος, αλλά ουσιαστικά με το ύψιστο εσωτερικό όφελος της ελευθερίας, της αξιοπρέπειας και της επαφής με τη φύση! Αρχίζει με την ελαχιστοποίηση και απλούστευση, την απέκδυση δηλαδή όλων των περιττών πραγμάτων από τη ζωή μας: 8 ρούχων, αντικειμένων, τοξικών σχέσεων που μας πνίγουν, εν αντιθέσει με τη διαφύλαξη των απαραίτητων και πιο σημαντικών, όπως είναι: η ισορροπημένη φυσική μας κατάσταση, η συντροφικότητα, οι σχέσεις με αγαπημένα μας πρόσωπα, τα ταξίδια, η δημιουργικότητα, η χειροτεχνία, μια βόλτα στη θάλασσα, η μουσική, ο χορός, ένα βιβλίο, η γυμναστική …
Πρωτίστως ενισχύστε το ανοσοποιητικό σας σύστημα με βιταμινούχες τροφές: φρούτα, λαχανικά, καρπούς. Δυναμώστε την άμυνά σας για να αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά τη μεγαλύτερη μάστιγα της παγκόσμιας κοινωνίας: το άγχος. Εάν το καταφέρετε θα ηττηθούν όλες οι στρατιές που επιτίθενται στο νου και ταυτόχρονα θα νικήσετε όλους τους βιολογικούς εχθρούς σας!
Αρχίστε να προσέχετε το σώμα σας χωρίς ακρότητες και υπερβολές, πρώτα για σας, για να αρέσετε στον εαυτό σας και μετά γι’ αυτούς που επιθυμείτε, κάνετε περιπάτους σε πάρκα και δάση, αποκτείστε καλές συνήθειες, πετάξτε ό,τι σας βαραίνει –υλικό ή άυλο– εργάζεστε για να ζείτε εύπορα, αλλά όχι με πλεονεξία, φυτεύστε βότανα στην αυλή ή το μπαλκόνι σας, ασχοληθείτε με πράγματα που σας δημιουργούν ευφορία, ερωτευτείτε κι αν δεν βρίσκετε το ταίρι της ψυχής σας, ερωτευτείτε την ίδια τη ζωή, μια ιδέα, ένα σκοπό, αγαπήστε εσάς και τα παιδιά σας με διαφορετικό τρόπο, αφεθείτε να ζήσετε χαρούμενα, θαυμάστε την ωραιότητα των λουλουδιών, την ελευθερία των πουλιών, νιώστε τρυφερότητα για ένα ζωάκι, ακούστε ένα κελάηδημα που κινδυνεύετε να ξεχάσετε τη μελωδία του, αποτοξινωθείτε από ό,τι σας μολύνει σωματικά και ψυχικά –σχέση ή εξαναγκασμό– ονειρευτείτε, αναζητείστε την ομορφιά της απλότητας και την απλότητα της ομορφιάς! Μία μόνον ημέρα να αλλάξετε σελίδα σ’ αυτό που θεωρείτε υποχρεωτικό ή αναπότρεπτο, μετά δεν θα μπορείτε ούτε θα θέλετε να γυρίσετε στον προηγούμενο εαυτό σας. Θα έχει αρχίσει η διαδικασία της αναγέννησής σας, σε όποια ηλικία κι αν είστε!
Πολλοί νέοι είναι 9 σαν ετοιμοθάνατοι: χλωμοί, χωρίς ενέργεια, κυρτοί σαν γέροι στα κινητά τους και πολλοί ηλικιωμένοι είναι σαν νέοι: με ολοφώτεινο βλέμμα, λαμπερό χαμόγελο, καλοπροαίρετη διάθεση κι ας έχουν άσπρα μαλλιά! Από εσάς εξαρτάται να λάμπετε σε κάθε φάση της ζωής, γιατί της αξίζει να είναι μοναδική, όπως εσείς είστε μοναδικοί! Να θυμάστε συχνά πως δεν ζούμε για πάντα, οπότε ας ζήσουμε με πλούσια συναισθήματα!
Μικρές προσπάθειες θα δημιουργήσουν μεγάλες αλλαγές, εκπλήσσοντας κι εμάς τους ίδιους που μπορεί να γίνουμε η αιτία και η αφορμή για τους συνανθρώπους μας να συνειδητοποιήσουν τις αληθινές αξίες της ζωής. Η κορυφαία υποχρέωσή μας αφορά τη διαφύλαξη της ολότητας του εαυτού μας, ως μία φωτοδότρια εστία! Εάν καταφέρουμε να το επιτύχουμε, θα δημιουργηθεί μια εναρμόνιση του εσωτερικού μας είναι, που θα αντανακλάται και θα επηρεάζει θετικά το ευρύτερο σύνολο. Ελπίζουμε να ενεργοποιηθεί το αισθητήριο της ψυχοσωματικής ευφροσύνης της υφηλίου και να αρχίσει να προσφέρει υγιείς καρπούς στην Οικουμένη! Εάν όμως αυτή η ελπίδα δεν βρει αντίκρισμα και το άγχος του φόβου κυριαρχήσει, ας ενεργοποιηθεί έστω μόνο το δικό σας αισθητήριο, το δικό μου, κάποιων φίλων … Είναι αρκετό … Είναι η αρχή! Η μονάδα είναι η πηγή της αλλαγής! Υγιείς μονάδες σωματικά, ψυχολογικά και πνευματικά δημιουργούν υγιείς ομάδες, κοινωνίες, κράτη, έθνη, κόσμους!
*Η Στέλλα Σορώτου είναι εκπαιδευτικός και συγγραφέας. Εργάστηκε με το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και ως αποσπασμένη στο εξωτερικό, στα αυστραλιανά σχολεία δικαιοδοσίας του Συντονιστικού Γραφείου Εκπαίδευσης του Γενικού Προξενείου της Ελλάδας στο Σίδνεϊ. Λειτούργησε εργαστήρια ζωγραφικής με προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θεατρικές παραστάσεις με αντιπολεμικά θέματα και για την προστασία του περιβάλλοντος, σε σενάρια και σκηνοθεσία δικά της. Τα έργα της είναι εμπνευσμένα από την Μυθολογία, την Αρχαιότητα, τη Φύση και τα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου. Ζει στην Αυστραλία, διδάσκει και γράφει λογοτεχνικά βιβλία ζωγραφίζοντας με λέξεις και εικόνες τη ζωή!
