Μετά από δύο και πλέον χρόνια πανδημίας, ιστορικές πλημμύρες και έναν πόλεμο να μαίνεται στην Ουκρανία, η αύξηση των τιμών της βενζίνης και των τροφίμων, μια αύξηση των επιτοκίων στην Αυστραλία είναι επίσης στα χαρτιά.

Με τους μισθούς να αγωνίζονται να συμβαδίσουν με τον πληθωρισμό και με το χρέος και το έλλειμμα να συνεχίζουν να αυξάνονται, ο προϋπολογισμός που θα καταθέσει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση σε δύο περίπου εβδομάδες, θα είναι αυτός που αναμένεται να κρίνει το αποτέλεσμα των ομοσπονδιακών εκλογών που θα πραγματοποιηθούν σε λίγους μήνες.

Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Scott Morrison, έφερε ως κύρια αιτία τον πόλεμο στην Ουκρανία για την τελευταία αύξηση των τιμών των καυσίμων, αλλά δήλωσε ότι, μέσα από τον προϋπολογισμό, η κυβέρνηση θα εξετάσει τρόπους να διαχειριστεί τις πιέσεις που έχουν επιφέρει στο κόστος ζωής των Αυστραλών.

“Πιστεύω ότι οι Αυστραλοί γνωρίζουν ότι αυτό που συμβαίνει με τις τιμές της βενζίνης αυτή τη στιγμή, προκαλείται από τον πόλεμο στην Ευρώπη” δήλωσε ο κ. Morrison.

“Συνεργαζόμαστε με άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο όσον αφορά την απελευθέρωση αποθεμάτων καυσίμων για να προσπαθήσουμε να μετριάσουμε την άνοδο των τιμών των καυσίμων”.

“Ο προϋπολογισμός θα κατατεθεί στο τέλος αυτού του μήνα”, είπε, και μέσα από αυτόν θα απαντηθεί ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση θα διαχειριστεί την άνοδο στο κόστος διαβίωσης από τις τιμές στα καύσιμα, που από $1,70 το λίτρο, έφτασε περίπου $2,20.

Απαντώντας στις επιθέσεις που δέχεται από τους Εργατικούς, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αλλαγών στον ειδικό φόρο καυσίμων, για να μειωθεί η οικονομική επιβάρυνση των νοικοκυριών, αλλά αρνήθηκε να δεσμευθεί ως προς αυτό, στη συνέντευξη που έδωσε στo Nine Network το πρωί της Κυριακής.

Ο ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών, Josh Frydenberg, από την πλευρά του, προειδοποίησε τους Αυστραλούς να προετοιμαστούν για υψηλότερα επιτόκια, ενώ υποστήριξε ότι η κυβέρνηση είναι σε καλύτερη θέση για να βοηθήσει τους πολίτες να αντιμετωπίσουν το αυξανόμενο κόστος της βενζίνης, των τροφίμων και των στεγαστικών δανείων.

Συγκεκριμένα, σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στις εφημερίδες “The Sunday Age” και “The Sun-Herald”, ο υπουργός Οικονομικών προειδοποίησε ότι “η αγορά έχει υπολογίσει υψηλότερα επιτόκια προσεχώς”.

Μια αύξηση των επιτοκίων στα μέσα της προεκλογικής εκστρατείας, όπως συνέβη το 2007, θεωρείται ωστόσο απίθανη, και αναμένεται να συμβεί το νωρίτερο τον Ιούνιο.

Άλλωστε, για δεύτερη φορά μέσα σε τέσσερα χρόνια, οι Φιλελεύθεροι και οι Εθνικοί ελπίζουν ότι ο κ. Frydenberg μπορεί να παραδώσει έναν προϋπολογισμό που θα βοηθήσει τον Συνασπισμό να διεκδικήσει τη νίκη, καθώς στις δημοσκοπήσεις βρίσκονται πίσω από τους Εργατικούς, λίγους μήνες πριν από τις εκλογές του Μαΐου.

Ο διοικητής της Αποθεματικής Τράπεζας, Philip Lowe, αντιτάχθηκε την περασμένη εβδομάδα στις προβλέψεις για βραχυπρόθεσμη αύξηση των επιτοκίων, λέγοντας ότι η Τράπεζα επικεντρώνεται στη μείωση της ανεργίας.

Όμως, με τις χρηματοπιστωτικές αγορές στην Αυστραλία να εκτιμούν αύξηση των επιτοκίων κατά μία πλήρη ποσοστιαία μονάδα μέχρι το τέλος του έτους και άλλη μία ποσοστιαία μονάδα το 2023, ο κ. Frydenberg παραδέχτηκε ότι το κόστος ενός στεγαστικού δανείου είναι πιθανό να αυξηθεί – ακόμη και όταν η αύξηση των μισθών θα παραμείνει στα ίδια επίπεδα.

Ωστόσο, προσπαθώντας να καθησυχάσει τις οικογένειες δήλωσε ότι “η νομισματική πολιτική είναι αρμοδιότητα της Αποθεματικής Τράπεζας. Δεν κάνω κάποιο σχόλιο επ’ αυτής παρά μόνο να πω ότι τα επιτόκια βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα” και έχουν ωφεληθεί νοικοκυριά που αποπληρώνουν τα στεγαστικά τους δάνεια.

Για ένα μέσο νέο στεγαστικό δάνειο ύψους $830.000 στη ΝΝΟ σε υφιστάμενη κατοικία, μια αύξηση από 2,4% σε 3,4% θα σήμαινε αύξηση των αποπληρωμών από $3.692 το μήνα σε $4.121, και μια αύξηση 4,4% θα σήμαινε ότι οι μηνιαίες αποπληρωμές θα έφταναν τα $4.576 το μήνα.

Στη Βικτώρια, ένα μέσο νέο στεγαστικό δάνειο ύψους $650.000 σε υφιστάμενη κατοικία, μια αύξηση από 2,4% σε 3,4% θα σήμαινε αύξηση της αποπληρωμής από $2.893 το μήνα σε $3.229, ενώ μια αύξηση 4,4 % θα σήμαινε ότι η μηνιαία αποπληρωμή θα έφτανε τα $3.586.

Με τον προϋπολογισμό να αναμένεται να κατατεθεί σε δύο περίπου εβδομάδες, ο κ. Frydenberg υποσχέθηκε ότι δεν θα υπάρξει αύξηση στους φόρους σε αυτόν τον προϋπολογισμό, ενώ η κυβέρνηση θα βασιστεί στην οικονομική ανάπτυξη για να μειώσει το «διογκούμενο δημοσιονομικό έλλειμμα της Αυστραλίας με την πάροδο του χρόνου».

Ο κ. Frydenberg υποσχέθηκε ότι σε περίπτωση επανεκλογής του Συνασπισμού δεν έχουν στο πρόγραμμα σχέδια να αλλάξουν τον ΦΠΑ.

Σύμφωνα με τον ίδιο, ο προϋπολογισμός θα συμπεριλάβει περαιτέρω επενδύσεις για την Άμυνα (εκτός από τα $10 δισ. για μια βάση πυρηνικών υποβρυχίων στην ανατολική ακτή και $38 δισ. για την αύξηση των στρατευμάτων), αλλά και περισσότερα χρήματα για την υγεία, την ασφάλεια και την οικονομική ασφάλεια των γυναικών πέραν των $189 εκατ. που έχουν ήδη ανακοινωθεί, καθώς και περισσότερες χρηματοδότησεις στον τομέα της μεταποίησης και “έμφαση στις περιφέρειες ως μοχλό οικονομικής ανάπτυξης” της χώρας.

Όταν ρωτήθηκε για το πώς η κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει το αυξανόμενο κόστος ζωής (που έχει επιφέρει η εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία, και των πλημμυρών στην Αυστραλία, οι οποίες αναμένεται να αυξήσουν τις τιμές των τροφίμων), ο κ. Frydenberg επισήμανε μια σειρά μέτρων που έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή, αλλά δεν αποκάλυψε ποια νέα μέτρα θα περιείχε ο προϋπολογισμός.

“Αντιμετωπίζουμε τις πιέσεις στο κόστος ζωής με διάφορους τρόπους. Οι επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα έχουν οδηγήσει στη μείωση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος κατά 8% τα τελευταία δύο χρόνια”, είπε και πρόσθεσε ότι δόθηκαν σχεδόν $2 δισεκ. πρόσθετης στήριξης στον χώρο της παιδικής φροντίδας στον φετινό προϋπολογισμό [2021-22] και περισσότερα από $10 δισεκ. ετησίως, γεγονός που έχει μειώσει σημαντικά αυτό το κόστος για τις οικογένειες.

Δήλωσε επίσης, ότι οι φορολογικές περικοπές βοήθησαν στην ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Καθώς οι τιμές της βενζίνης έχουν ξεπεράσει τα 2 δολάρια το λίτρο στις ανατολικές ακτές της Αυστραλίας τις τελευταίες εβδομάδες, και οδεύουν προς τα 2,50 δολάρια το λίτρο, η κυβέρνηση έχει δεχθεί εκκλήσεις να παύσει προσωρινά τον ειδικό φόρο καυσίμων, ο οποίος σήμερα βρίσκεται στα 44,2 λεπτά το λίτρο.

Ο κ. Frydenberg δεν ήθελε να κάνει δηλώσεις για το αν θα προχωρήσει η κυβέρνηση στην παύση αυτού του ειδικού φόρου. Άλλωστε, ο υπουργός Ενέργειας, Angus Taylor, έχει ήδη δηλώσει ότι “δεν είναι στα σχέδια” να γίνει κάτι τέτοιο.