Η εθνική επέτειος της 25ης Μαρτίου δεν είναι μνημόσυνο. Είναι η κορωνίδα της νεότερης ιστορίας της Ελλάδας.
Είναι η αφετηρία του απελευθερωτικού αγώνα των υπόδουλων Ελλήνων κατά του Οθωμανικού ζυγού που επί αιώνες βάραινε την πατρίδα.
Είναι το σύμβολο της δύναμης ενός λαού που εξαντλημένος και απηυδισμένος από την καταπίεση και την σκλαβιά υψώνει το ανάστημά του στον γιγάντιο δυνάστη του και κραυγάζοντας: «Ελευθερία ή θάνατος» τα παίζει όλα για όλα έστω και για μια μόνο ώρα «ελεύθερης ζωής». Και κερδίζει… όχι μόνο την Επανάσταση αλλά και μια θέση στο διηνεκές.
Γιατί, όσο υπάρχουν άνθρωποι, θα γράφεται ιστορία και μέσα σε αυτήν την ιστορία ο αγώνας των Ελλήνων για ανεξαρτησία και αυτοκυριαρχία θα παραμένει πάντα επίκαιρος, όπως ακριβώς στις μέρες μας που τα βλέμματα όλων μας είναι στραμμένα με αγωνία στα τεκταινόμενα στην Ουκρανία.
Κοιτώντας τις φωτογραφίες από τις φετινές εκδηλώσεις της παροικίας μας για την επέτειο της 25ης Μαρτίου στο Μνημείο Πεσόντων, ξεχώρισα τα παιδιά. Μικρά τσολιαδάκια και Αμαλίες, αλλά και γυμνασιόπαιδα που περήφανα κρατούσαν την ελληνική σημαία και τραγουδούσαν τον Εθνικό μας Ύμνο.
Συγκινημένη, αναλογίστηκα αν θα μπορούσαν, άραγε, ποτέ οι αγωνιστές του ’21 να διανοηθούν ότι 201 χρόνια μετά, κάποια παιδιά θα τους θυμούνταν και θα τους τιμούσαν σε μια χώρα, της οποίας την ύπαρξη αγνοούσαν τότε οι περισσότεροι από αυτούς.
Αναρωτήθηκα τι θα σκέφτονταν αν μάθαιναν ότι με εκείνο το «Λευτεριά ή θάνατος», έδωσαν ζωή και συνέχεια στο ελληνικό Έθνος, έτσι ώστε σήμερα να υπάρχουν Ελληνόπουλα απανταχού της Γης.
Πόσο περήφανοι και δικαιωμένοι θα αισθάνονταν! Γιατί ο Αγώνας τους δεν ήταν για εκείνους, για το δικό τους παρόν, για την τότε συγκυρία. Ήταν για τις επόμενες γενιές, για το μέλλον, για την διαμόρφωση μιας νέας συγκυρίας χωρίς κυρίαρχους και σκλάβους, ελεύθερους και πολιορκημένους.
Μπορεί, λοιπόν, να πέτυχαν το στόχο τους να δημιουργήσουν ένα ελεύθερο και ανεξάρτητο ελληνικό κράτος κι ένα έθνος κυρίαρχο που απλώθηκε σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, μπορεί να εξασφάλισαν μια θέση στην αιωνιότητα ως φωτεινά παραδείγματα και πρότυπα αυτοθυσίας και αυταπάρνησης στο βωμό των μεγάλων ιδανικών, όμως, δυστυχώς, δεν τα κατάφεραν να αλλάξουν τη συγκυρία.
Κοιτώντας την ιστορία των τελευταίων δύο αιώνων, από την Επανάσταση ως τις μέρες μας, ελάχιστα φαίνεται να έχουν αλλάξει ως προς τις ισορροπίες. Ακόμα υπάρχουν αδικίες και πόλεμοι, ακόμα συμβαίνουν εισβολές και επιθέσεις, ακόμα μιλάμε για καταπιεστές και καταπιεσμένους, ακόμα βλέπουμε παιδιά και αμάχους να πεθαίνουν σε πεδία μάχης, λαούς να εξοστρακίζονται από τις πατρίδες τους, τους δυνατούς να προσπαθούν να επιβληθούν στους αδυνάτους με όπλα και απειλές.
Από τη μια τα τσολιαδάκια και οι Αμαλίες στην Αυστραλία να κουνούν περήφανα κι ελεύθερα τα σημαιάκια που ύφανε το αίμα των Ελλήνων του ’21 και από την άλλη το κορίτσι με το γλειφιτζούρι στο στόμα και το όπλο στο χέρι και η εννιάχρονη Σάσα με το κομμένο χέρι στην Ουκρανία…
Δυο εικόνες και δυο πραγματικότητες τόσο διαφορετικές μέσα στην ίδια ιστορική συγκυρία. Στην πρώτη, οι ήρωές μας φαίνεται ότι πέτυχαν το στόχο τους, όμως, στη δεύτερη, έχουν ακόμη δουλειά.
Κι αυτό ακριβώς αποδεικνύει την διαχρονικότητα και την επικαιρότητα του αγώνα τους. Γιατί τα ιδανικά και οι αξίες για τις οποίες θυσιάστηκαν δεν είναι και δεν πρέπει να θεωρούνται δεδομένα στον ρευστό κόσμο μας.
Η ελευθερία, η ανεξαρτησία, η περηφάνια, η αυτοκυριαρχία των λαών εξακολουθούν, δυστυχώς, να ανήκουν στα επαπειλούμενα αγαθά. Όμως, ποτέ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι αδιαπραγμάτευτα.
Και οι πρόγονοί μας, επώνυμοι και ανώνυμοι, που αγωνίστηκαν και έπεσαν γι΄αυτά, ξεπηδούν από τις σελίδες της ιστορίας για να το θυμίζουν, όχι μόνο στους Έλληνες αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο.
Δεν έχει σημασία η αριθμητική υπεροχή, ο πλούτος, ή οι συμμαχίες. Σημασία έχει η ψυχή.
Πολύ σοφά το εξηγεί ο μεγάλος αγωνιστής Μακρυγιάννης:
“Όταν οι λίγοι αποφασίσουν να πεθάνουν και πάρουν αυτήν την απόφαση, λίγες φορές χάνουν και πολλές φορές κερδίζουν”.
Η αποτίναξη του τουρκικού ζυγού ήταν κατόρθωμα ήδη λεύτερων ανθρώπων. Ένιωθαν μέσα τους λεύτεροι και πριν πιάσουν τα όπλα.
Για να μπορούμε τώρα εμείς, οι απόγονοί τους, στην άλλη άκρη του κόσμου και σε κάθε γωνιά της γης που πάλλεται καρδιά ελληνική, να λέμε με περηφάνεια πως είμαστε Έλληνες και τα παιδιά μας να κουνούν ανέμελα ελληνικές σημαίες.
Μένει να δούμε τη Σάσα και τα άλλα παιδιά από την Ουκρανία και όπου αλλού μαίνεται ο πόλεμος και βασιλεύει η αδικία, να αισθανθούν ξανά στα θλιμμένα τους πρόσωπα τον άνεμο της ελευθερίας που θα φυσήξει και θα διώξει μακριά την αποφορά της καταπίεσης και του θανάτου.
Κι όταν κάποτε συμβεί αυτό, τότε θα μπορέσουμε πια να κάνουμε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής των αγωνιστών του ΄21. Μέχρι τότε, κανείς τους δεν μπορεί να αναπαυθεί γιατί ο Αγώνας συνεχίζεται…
