Η δημιουργία ενός «Μονοπατιού στη Μνήμη της Λήμνου» έχει συμπεριληφθεί στον Προϋπολογισμό του 2022-2023.
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Αυστραλίας δεσμεύθηκε ότι τα επόμενα δύο χρόνια θα διαθέσει $4,9 εκατ. για την κατασκευή του μονοπατιού «σε αναγνώριση των υπηρεσιών των Αυστραλών γιατρών, νοσοκόμων και άλλου προσωπικού που υπηρέτησαν εκεί κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου».
Η δέσμευση αυτή θα βοηθήσει στην υλοποίηση της πρότασης της αυστραλιανής κυβέρνησης -υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υποθέσεων Βετεράνων- που αναπτύχθηκε μέσω του Προγράμματος Σκιαγράφησης της Λήμνου (Lemnos Scoping Project).
Η λεπτομερής μελέτη για την υποβολή της πρότασης πραγματοποιήθηκε από ειδικούς συμβούλους, και περιλάμβανε ένα Μνημόνιο Συνεννόησης μεταξύ Αυστραλίας και Ελλάδας, διαβουλεύσεις με την τοπική κοινωνία και μια επιτόπια επίσκεψη στη Λήμνο και τις τοποθεσίες που σχετίζονται με τους ANZACs-Καλλίπολη.
Ιστορικός σύμβουλος της έρευνας, ήταν ο Jim Claven, ιστορικός και συγγραφέας, ο οποίος έχει πραγματοποιήσει πολλές επιτόπιες ερευνητικές επισκέψεις στη Λήμνο, στο πλαίσιο της ακαδημαϊκής του έρευνας για το βιβλίο του «Lemnos & Gallipoli Revealed», που εκδόθηκε το 2019.
Η πρόταση για την κατασκευή ενός ιστορικού μονοπατιού στη Λήμνο γεννήθηκε από την Επιτροπή Μνήμης Λήμνου Καλλίπολης της Μελβούρνης, το 2018, κατά τη διάρκεια των Εκδηλώσεων Μνήμης για τη δράση των ANZACs στο νησί, και αποτέλεσε κοινή δέσμευση της Επιτροπής και της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.
Το σχέδιο αυτό ονομάστηκε στη συνέχεια «Μονοπάτι Εθνικής Κληρονομιάς Λήμνου-Καλλίπολης» (Lemnos Gallipoli Heritage Trail) και ανακοινώθηκε στα αποκαλυπτήρια του Αυστραλιανού Μνημείου στην προβλήτα του Μούδρου, μια κοινή πρωτοβουλία της Επιτροπής, της Περιφέρειας, και της πολιτειακής κυβέρνησης της Βικτώριας. Η δημιουργία αυτού του ιστορικού μονοπατιού θεωρήθηκε ως ένα σημαντικό βήμα, όχι μόνο για τη διατήρηση της μνήμης της σύνδεσης της Λήμνου με την εκστρατεία της Καλλίπολης, αλλά και για να ευαισθητοποιηθεί η νέα γενιά για τα ιστορικά αυτά γεγονότα.
Έκτοτε, η Επιτροπή Μνήμης Λήμνου Καλλίπολης δημιούργησε δύο επιπλέον αναμνηστικές πλακέτες που θα τοποθετηθούν σε τοποθεσίες που αναδεικνύουν τη σχέση των Ελλήνων με τους ANZACs. Η πρώτη θα στηθεί στο Κοντοπούλι Λήμνου, γενέτειρα του μοναδικού ελληνικής καταγωγής σκαπανέα των ANZACs, Βασίλη Δημήτρη Πασσά. Το άλλο θα τοποθετηθεί στην πυραμίδα της Λήμνου στο ακρωτήρι της Πούντας, σε ανάμνηση της δράσης του Βασιλικού Ναυτικού της Αυστραλίας και της σύνδεσής της με τη Λήμνο.
Και τα δύο μνημεία, όχι μόνο τιμούν συγκεκριμένες συνδέσεις των ANZACs με τη Λήμνο, αλλά η τοποθέτησή τους θα επεκτείνει το υπάρχον μονοπάτι των ANZACs στο νησί.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής και πολιτειακός γερουσιαστής, Lee Tarlamis OAM, χαιρέτισε την ανακοίνωση, λέγοντας ότι «πρόκειται για μια πολύ σημαντική εξέλιξη για όλους εκείνους που ενδιαφέρονται για τη σύνδεση της Λήμνου με τους ANZACs».
«Ως κάποιος που έχει λημνιακή καταγωγή αλλά και κληρονομιά από τους ANZACs, είμαι υπερήφανος που έπαιξα ένα μικρό ρόλο, όλα αυτά τα χρόνια, στην ανάδειξη αυτής της σύνδεσης και της σημασίας της» δήλωσε.
«Η δέσμευση για την υλοποίηση αυτού του νέου Μονοπατιού στη Μνήμη της Λήμνου -το οποίο ελπίζουμε ότι θα συνδέσει όλες τις βασικές τοποθεσίες που σχετίζονται με τους ANZACs και την Καλλίπολη στο νησί – θα φέρει σε πέρας ένα όραμα που πολλοί από εμάς -στην Ελλάδα και στην Αυστραλία- διατηρούμε εδώ και πολλά χρόνια».
Ο κ. Ταρλάμης δήλωσε ότι η Επιτροπή θα υποστηρίξει την ανάπτυξη του Μονοπατιού με κάθε τρόπο, όπως έχει κάνει και με τη δημιουργία άλλων μνημείων στη Λήμνο, και ελπίζει ότι το έργο θα προχωρήσει, με τη στήριξη και των δύο κομμάτων, όπως έχει γίνει και μέχρι σήμερα.
Το έργο αυτό θα αναδείξει τη σχέση της Λήμνου με τους ANZACs, θα μνημονεύει την υπηρεσία και τη θυσία όσων έφτασαν στο νησί για να συμμετάσχουν στην εκστρατεία της Καλλίπολης, μεταξύ τους και 50.000 Αυστραλοί.
Οι αναγνώστες που επιθυμούν να μάθουν περισσότερα για τη Λήμνο και τους δεσμούς της με τους ANZACs και την εκστρατεία της Καλλίπολης, μπορούν να αγοράσουν ένα αντίτυπο του βιβλίου «Lemnos & Gallipoli Revealed», επικοινωνώντας με τον πρόεδρο της Επιτροπής, Lee Tarlamis OAM, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου lee.tarlamis@hotmail.com
