Η προκληθείσα από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ανθρωπιστική κρίση, είναι ήδη αρκετά μεγάλη ώστε να συγκλονίζει: περί τα δέκα εκατομμύρια εκτοπισμένοι Ουκρανοί και χιλιάδες νεκροί, ο μέχρι τώρα απολογισμός.
Οι επιπτώσεις, ωστόσο, του εν λόγω πολέμου πρόκειται να αυξηθούν και άλλο, ρίχνοντας την σκιά τους πέρα από τα σύνορα της Ουκρανίας, όπως σημειώνουν σε ανάλυσή τους για τους New York Times οι Sara Menker (Gro Intelligence) και Rajiv Shah (Rockefeller Foundation).
«Ουκρανία και Ρωσία είναι και οι δύο μεγάλοι εξαγωγείς τροφίμων… Και καθώς πια τα αγροκτήματα της Ουκρανίας έχουν μετατραπεί σε πεδία μάχης, η αβεβαιότητα σχετικά με τις εξαγωγές έχει δημιουργήσει μια παγκόσμια επισιτιστική έκτακτη ανάγκη, αυξάνοντας τις τιμές του σιταριού, του καλαμποκιού, της σόγιας, των λιπασμάτων και του ηλιελαίου», συνεχίζουν στο άρθρο τους οι Menker και Shah.
ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΤΟΥ ΣΙΤΑΡΙΟΥ, ΤΟΥ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙΟΥ, ΤΗΣ ΣΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΗΛΙΕΛΑΙΟΥ ΕΧΟΥΝ ΑΥΞΗΘΕΙ
Οι πλουσιότερες χώρες μπορούν να απορροφήσουν απότομες αυξήσεις στις τιμές. Δεν ισχύει όμως το ίδιο και για τις φτωχότερες χώρες, για χώρες όπως είναι το Σουδάν και το Αφγανιστάν, για τους πολίτες των οποίων το φαγητό καθίσταται πλέον πολύ πιο ακριβό.
Στο Σουδάν για παράδειγμα, η τιμή του ψωμιού έχει ήδη διπλασιαστεί. Σημειωτέων πως Ουκρανία και Ρωσία εξήγαγαν πριν από τον πόλεμο όχι μόνο σιτηρά και έλαια αλλά και ζωοτροφές και λιπάσματα, όπερ σημαίνει πως το κόστος της παραγωγής τροφίμων πρόκειται επίσης να αυξηθεί το προσεχές διάστημα με την εν λόγω παραγωγή να καθίσταται παράλληλα πιο δύσκολη ως διαδικασία.
Πέρα από το Σουδάν και το Αφγανιστάν, μεγάλα προβλήματα αναμένεται να αντιμετωπίσει και η Αίγυπτος που είναι η χώρα με τις μεγαλύτερες εισαγωγές σιτηρών στον κόσμο, σε μια χρονική συγκυρία κατά την οποία η τιμή των σιτηρών έχει ήδη αυξηθεί κατά περίπου 33% σε σχέση με τα τέλη του 2021.
Σημειωτέον, για πολλές χώρες, οι επιπτώσεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία έρχονται πλέον να προστεθούν σε μια σειρά από άλλα προβλήματα.
Πριν από τον πόλεμο, περίπου 811 εκατομμύρια άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο δεν είχαν να φάνε. Ο αριθμός αυτός θα μπορούσε να αυξηθεί κατακόρυφα μέσα στους επόμενους καλοκαιρινούς μήνες, με την κλιματική αλλαγή να επιτείνει τις προκλήσεις λόγω των συνθηκών επιδεινούμενης λειψυδρίας που επικρατούν πλέον σε πολλές περιοχές του πλανήτη.
Οι επισιτιστικές κρίσεις οδηγούν συχνά σε κοινωνικές αναταραχές, σε συγκρούσεις, σε προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές, και σε κύκλους πολιτικής αστάθειας.
Ερευνητές παρουσιάζουν την αύξηση των τιμών των τροφίμων ως μια από τις αιτίες που οδήγησαν στα γεγονότα της Αραβικής Άνοιξης από το 2011 και έπειτα.
Για να αποφευχθούν τα χειρότερα, η διεθνής κοινότητα (ο ΟΗΕ, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, το ΔΝΤ, οι χώρες της G7 και η Κίνα) πρέπει τώρα να αναλάβουν δράση προωθώντας προγράμματα επισιτιστικής ασφάλειας (World Food Program, Feed the Future κ.ά.), ελαφρύνσεων ως προς την αποπληρωμή χρεών, ενεργοποίησης έκτακτων εργαλείων αντιμετώπισης κρίσεων κ.ά.
Με μια ολοκληρωμένη στρατηγική, είναι δυνατό να περιοριστούν οι επιπτώσεις της κρίσης και τα προβλήματα, όπως σημειώνουν στο άρθρο τους για τους New York Times οι Sara Menker και Rajiv Shah.
Αρκεί βέβαια να υπάρξει μια ολοκληρωμένη στρατηγική,
ΠΟΥΤΙΝ: Ο ΚΟΣΜΟΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΟΣ ΜΕ ΜΙΑ ΕΠΙΣΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΤΩΝ ΚΥΡΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΔΥΣΗΣ
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι η Μόσχα πρέπει να παρακολουθεί στενά τις εξαγωγές τροφίμων της σε «εχθρικές χώρες», επειδή οι κυρώσεις της Δύσης υποκίνησαν μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση και αυξήσεις των τιμών στην ενέργεια.
Οι κυρώσεις της Δύσης για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου, έφεραν τη Ρωσία αντιμέτωπη με τη χειρότερη οικονομική κρίση από τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, το 1991, αν και η Μόσχα υποστηρίζει ότι ο παγκόσμιος αντίκτυπος των κυρώσεων θα μπορούσε να είναι πιο σημαντικός.
Ο ισχυρός άνδρας του Κρεμλίνου προειδοποίησε ότι οι υψηλές τιμές στην ενέργεια σε συνδυασμό με την έλλειψη λιπασμάτων θα υποχρεώσουν τη Δύση να τυπώσει χρήμα για να αγοράσει προμήθειες, με αποτέλεσμα να σημειωθούν ελλείψεις τροφίμων σε φτωχότερες χώρες.
«Αναπόφευκτα θα προκαλέσουν ελλείψεις τροφίμων στις φτωχότερες περιοχές του κόσμου, νέα κύματα μεταναστών και γενικά θα οδηγήσουν τις τιμές των τροφίμων σε ακόμη μεγαλύτερα ύψη», είπε ο Πούτιν σε μια συνεδρίαση για την ανάπτυξη της παραγωγής τροφίμων.
«Υπό τις παρούσες συνθήκες, η έλλειψη λιπασμάτων στην παγκόσμια αγορά είναι αναπόφευκτη», πρόσθεσε ο Πούτιν και συνέχισε λέγοντας: «Θα πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί σε ό,τι αφορά τις προμήθειες τροφίμων στο εξωτερικό και ιδιαίτερα να παρακολουθούμε τις εξαγωγές σε χώρες που είναι εχθρικές απέναντί μας».
Ένας από τους συμμάχους του Πούτιν προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα ότι η Ρωσία θα μπορούσε να περιορίσει μόνο σε «φιλικές χώρες» τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, εν μέσω των κυρώσεων που έχει επιβάλει η Δύση σε βάρος της Μόσχας.
Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας σιτηρών στον κόσμο (προμηθεύοντας κυρίως την Αφρική και τη Μέση Ανατολή), καθώς και ένας εκ των μεγαλύτερων παραγωγών ποτάσας, φωσφορούχων και αζωτούχων λιπασμάτων – τα οποία χρησιμοποιούνται ευρέως στις καλλιέργειες.
Η Ρωσία παράγει περισσότερους από 50 εκατομμύρια τόνους λιπασμάτων το χρόνο, ποσότητα που αντιπροσωπεύει το 13% της παγκόσμιας παραγωγής. Οι Phosagro, Uralchem, Uralkali, Acron και Eurochem είναι μεταξύ των κορυφαίων εταιρειών του κλάδου.
Οι κυρώσεις, σύμφωνα με τον Πούτιν, έχουν διαταράξει την εφοδιαστική αλυσίδα των λιπασμάτων από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, ενώ η αύξηση στις τιμές του φυσικού αερίου έχει καταστήσει πιο δαπανηρή την παραγωγή λιπασμάτων στη Δύση.
Ο Πούτιν προειδοποίησε τις ευρωπαϊκές χώρες ότι η Μόσχα θα αντιδράσει σε οποιαδήποτε απόπειρα εθνικοποίησης ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, σχολιάζοντας πως μια τέτοια ενέργεια θα αποδεικνυόταν «δίκοπο μαχαίρι».
Οι δηλώσεις Πούτιν έγιναν μια ημέρα αφότου η Γερμανία ανακοίνωσε ότι η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της χώρας θα αναλάβει τον έλεγχο της Gazprom Germania –μιας επιχείρησης εμπορίας, αποθήκευσης και μεταφοράς φυσικού αερίου– στην οποία η ρωσική Gazprom τερμάτισε την Παρασκευή τη συμμετοχή της.
Η βρετανική κυβέρνηση μπορεί να αποφασίσει να παρέμβει και να διαχειριστεί προσωρινά τη θυγατρική του ρωσικού κολοσσού Gazprom στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο Πούτιν έχει ισχυριστεί ότι η «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» της Ρωσίας στην Ουκρανία ήταν αναγκαία επειδή οι ΗΠΑ χρησιμοποιούσαν το Κίεβο για να απειλήσουν τη Μόσχα, η οποία ήταν υποχρεωμένη να υπερασπιστεί τους ρωσόφωνους που διώκονταν στην Ουκρανία.
Η Ουκρανία έχει απορρίψει τους ισχυρισμούς του Πούτιν περί διώξεων και τονίζει ότι η Ρωσία έχει εξαπολύσει μια απρόκλητη στρατιωτική επίθεση εναντίον της.
