Χιλιάδες δολάρια επιπλέον αναμένεται να καταβάλλουν οι ιδιοκτήτες κατοικιών ετησίως για να αποπληρώσουν τις δόσεις των στεγαστικών δανείων τους, από τη στιγμή που η Αποθεματική Τράπεζα Αυστραλίας (Reserve Bank Australia-RBA) έδωσε ενδείξεις ότι θα αρχίσει να αυξάνει τα επιτόκια από φέτος.
Σύμφωνα με τους οικονομολόγους των μεγάλων τραπεζών η πρώτη αύξηση του επιτοκίου μετρητών, από 0,1%, προβλέπεται τον Ιούνιο.
Καθώς ο πληθωρισμός δεν δείχνει να υποχωρεί και η αγορά εργασίας παραμένει “σφιχτή”, μόλις ολοκληρωθούν οι ομοσπονδιακές εκλογές της 21ης Μαΐου, οι οικονομολόγοι των μεγάλων τραπεζών πιστεύουν ότι η Αποθεματική Τράπεζα (RBA) θα κάνει την κίνησή της.
Όταν τα επιτόκια αυξηθούν, ιδιοκτήτες ακινήτων στο Σίδνεϊ και τη Μελβούρνη θα κληθούν να πληρώσουν χιλιάδες δολάρια στις αποπληρωμές στεγαστικών δανείων ετησίως.
Η Michele Bullock, αναπληρώτρια διοικητής της RBA, δήλωσε σε πρόσφατη ομιλία της στην Επιτροπή Εκτιμήσεων, ότι η θέση της Αποθεματικής Τράπεζας για τα επιτόκια και τον πληθωρισμό έχει αλλάξει.
«Δεν νομίζω ότι θα μπορούσε να προβλέψει κανείς, στην αρχή της πανδημίας, ότι ο πληθωρισμός θα ανέβαινε τόσο δραματικά σε όλο τον κόσμο», δήλωσε και πρόσθεσε ότι εξετάζοντας τα δεδομένα, η RBA έχει αλλάξει τη στάση της.
Φαίνεται πιθανό ότι το επιτόκιο μετρητών θα φτάσει τουλάχιστον το 1% στο τέλος του έτους – μια αύξηση δηλαδή, 0,9 ποσοστιαίων μονάδων – με περισσότερες αυξήσεις να προβλέπονται και για το επόμενο έτος.
Ενώ πολλά νοικοκυριά έχουν δημιουργήσει αποθέματα στα στεγαστικά τους δάνεια και έχουν κάνει αποπληρωμές που υπερβαίνουν το ελάχιστο όριο, αν οι ειδικοί έχουν δίκιο και το επιτόκιο μετρητών κινηθεί υψηλότερα, θα είναι πολλά τα νοικοκυριά που θα βρεθούν υπό μεγάλη πίεση για την αποπληρωμή του στεγαστικού τους δανείου. Έτσι θα πρέπει να διασφαλίσουν από τώρα ότι έχουν βάλει κάποια χρήματα στην άκρη για την αποπληρωμή των δανείων τους.
Συγκεκριμένα, οι μεγάλες τράπεζες προβλέπουν τέσσερις ή πέντε αυξήσεις επιτοκίων τους επόμενους έξι μήνες.
Αυτό θα πλήξει ιδιαίτερα όσους έλαβαν σταθερά επιτόκια με ένα «2» μπροστά, κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων ετών, καθώς θα αισθανθούν τους μεγαλύτερους κλυδωνισμούς στην αποπληρωμή των δανείων τους, όταν οι όροι λήξουν κάποια στιγμή το επόμενο ή το μεθεπόμενο έτος, και αναγκαστούν να πληρώνουν κυμαινόμενο επιτόκιο ακόμα και 4% ή περισσότερο.
Εάν το επιτόκιο μετρητών φθάσει το 1% μέχρι το τέλος του έτους και οι δανειστές μεταβιβάσουν πλήρως αυτή την αύξηση στα νοικοκυριά, το μέσο κυμαινόμενο επιτόκιο θα αυξηθεί από 2,99% σε 3,89%.
Σε ανάλυσή της, η Canstar υπολόγισε πόσα χρήματα επιπλέον θα πληρώσουν οι ιδιοκτήτες κατοικιών μέχρι το τέλος του έτους, με βάση τη διάμεση αξία κατοικίας για κάθε πόλη, εκτιμώντας ότι η υποθήκη αξίζει το 80% της διάμεσης αξίας.
Για παράδειγμα, οι μηνιαίες αποπληρωμές για κατοικία μέσης αξίας στη Μελβούρνη ύψους $999.037 (υποθήκη $799.230) θα αυξηθούν κατά $400 το μήνα σε $3765. Δηλαδή θα επιβαρυνθούν $4.800 επιπλέον το χρόνο.
Οι μηνιαίες αποπληρωμές για τη διάμεση αξία κατοικίας στο Σίδνεϊ ύψους $1.403.154 (υποθήκη $1.122.523) θα αυξηθούν κατά $561 το μήνα σε $5.288, δηλαδή $6.732 επιπλέον το χρόνο.
Οι τιμές των κατοικιών από την άλλη αναμένεται να μειωθούν καθώς αυξάνονται τα επιτόκια. Η RBA αναφέρει ότι σύμφωνα με τις προβλέψεις της, αφού ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός, οι τιμές των ακινήτων θα μπορούσαν να μειωθούν κατά 15% σε διάστημα δύο ετών, εάν τα επιτόκια φτάσουν το 2,1%. Αυτό ουσιαστικά θα σήμαινε μείωση των τιμών κατά 18% περίπου.
Οι τιμές των ακινήτων έχουν ήδη αρχίσει να πέφτουν στις δύο μεγαλύτερες πόλεις της Αυστραλίας. Στο Σίδνεϊ μειώθηκαν κατά 0,2% τον Μάρτιο, μετά από μείωση 0,1% τον Φεβρουάριο. Ενώ στη οι τιμές της Μελβούρνης μειώθηκαν κατά 0,1%, μετά από μηδενική αύξηση τον Φεβρουάριο.