Αλλαγή της τελευταίας στιγμής έγινε στους εκλογικούς κανόνες μετά τις έντονες αντιδράσεις που προκλήθηκαν από την παραδοχή της αρμόδιας Επιτροπής (Australian Electoral Commission – AEC) ότι πολλοί ψηφοφόροι που εξετάστηκαν θετικοί σε COVID-19 τις τελευταίες ημέρες και είναι στην απομόνωση ακόμη, ενδεχομένως, δε θα μπορούσαν να ψηφίσουν.
Σύμφωνα με την αρχική πρόβλεψη, όσοι διαγνώστηκαν με κορονοϊό από την περασμένη Τρίτη (17 Μαΐου) στις 6 το απόγευμα και έπειτα, θα μπορούσαν να ψηφίσουν μέσω τηλεφώνου, όπως τα άτομα με προβλήματα όρασης ή αυτούς που εργάζονται στην Ανταρκτική.
Όσοι ωστόσο είχαν εξεταστεί θετικοί από το Σάββατο (14 Μαΐου), θα έπρεπε να έχουν υποβάλει αίτημα για επιστολική ψήφο πριν από την Τετάρτη (18 Μαΐου) 6 το απόγευμα.
Αυτοί που δεν υπέβαλαν αίτημα, εξετάστηκαν θετικοί πριν από την Τρίτη και θα είναι στην απομόνωση αυτό το Σάββατο (21 Μαΐου), μπορεί να μην ψήφιζαν, καθώς σύμφωνα με την AEC η επιστολική ψήφος ήταν η μόνη διαθέσιμη επιλογή τους (αν δεν είχαν ψηφίσει πρόωρα).
Ωστόσο, μετά από τον… ντόρο, ο επικεφαλής της AEC, Tom Rogers, ζήτησε διεύρυνση της πρόβλεψης -κάτι που έγινε αποδεκτό από την κυβέρνηση- με αποτέλεσμα όποιος έχει εξεταστεί θετικός σε COVID-19 από τις 6 το απόγευμα την περασμένη Παρασκευή (13 Μαΐου) και δεν έχει πρόσβαση σε επιστολή ψήφο να μπορεί να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα μέσω τηλεφώνου, (περισσότερα στο www.aec.gov.au/election/covid19-affected.htm).
«Η τηλεφωνική ψήφος νομοθετήθηκε στο κοινοβούλιο ως έκτακτο μέτρο για άτομα που δε θα είχαν άλλη επιλογή να ψηφίσουν όταν έκλειναν οι αιτήσεις επιστολικής ψήφου την Τετάρτη στις 6μμ.» επεσήμανε ο κ. Rogers.
«Η AEC δεν μπορεί να αλλάξει τα κριτήρια, αλλά σίγουρα άκουσε τα παράπονα που εκφράστηκαν… Αναλύσαμε το φόρτο της (τηλεφωνικής) υπηρεσίας έως τώρα, τον αριθμό του προσωπικού και τις εκτιμήσεις για τις κλήσεις και είμαστε σε κατ’ επείγουσες διαβουλεύσεις με την κυβέρνηση», είπε.
Ο ομοσπονδιακός πρωθυπουργός, Scott Morrison, επιβεβαίωσε μιλώντας στο 6PR Radio του Περθ πως «έχουν βρει μία λύση και με χαρά θα τη στηρίξουμε».
Το ζήτημα ανέδειξε ιδιαίτερα η ανεξάρτητη υποψήφια Monique Ryan -η οποία απειλεί τον Josh Fryndeberg στην έδρα του Kooyong- καθιστώντας γνωστό πως θα κινηθεί νομικά ώστε όλοι οι πολίτες με COVID-19 να μπορούν να ψηφίσουν. «Η πραγματικότητα είναι πως αυτό (αν δεν ψηφίσουν όλοι και οι νοσούντες) μπορεί να αλλάξει το αποτέλεσμα στην εκλογική μου έδρα και σε αρκετές ακόμη ανά την Αυστραλία», είπε στο ABC.
Το Εργατικό Κόμμα, σύμφωνα με το ABC, πίεσε επίσης για τη διεύρυνση της πρόβλεψης.
Ο κ. Frydenberg, έκανε γνωστό επίσης ότι τόσο ο Συνασπισμός, όσο και οι Εργατικοί, υποστηρίζουν την αλλαγή και εξέφρασε την ελπίδα πως δε θα προκύψουν προβλήματα και αμφισβήτηση αποτελεσμάτων δικαστικά (Court of Disputed Returns).
Ο επικεφαλής της AEC, προειδοποίησε, πάντως ότι η αλλαγή της πρόβλεψης «δεν είναι χωρίς ρίσκο». «Δεδομένης της συμπεριφοράς των ψηφοφόρων είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς τον φόρτο … αλλά σκεφτήκαμε ότι θα είναι χρήσιμο να ενημερώσουμε την κυβέρνηση ώστε να πράξει σχετικά», είπε στο ABC.
Κάλεσε τους πολίτες που έχουν ήδη εγγραφεί να ψηφίσουν μέσω τηλεφώνου να το πράξουν το συντομότερο δυνατόν και είπε ότι δεν αποκλείεται η μεγάλη αναμονή. Δεν υπάρχει υπηρεσία επιστροφής της κλήσης, γι αυτό και θα είναι αναγκαίο κανείς να περιμένει στη γραμμή για να ψηφίσει.
Καθυστερήσεις αναμένονται και για όσους δεν είναι στην απομόνωση και προσέλθουν κανονικά στα εκλογικά τμήματα, καθώς όπως επεσήμανε η AEC, αρκετοί από τους εργαζόμενους για τη διαδικασία της ψηφοφορίας νοσούν επίσης με COVID-19.
«Ως συνέπεια αρκετά τμήματα θα λειτουργήσουν με μειωμένο προσωπικό και οι ουρές είναι αναπόφευκτες. Παρακαλούμε για υπομονή και, πάνω από απ’ όλα, ευγένεια», επεσήμανε το σχετικό ανακοινωθέν.
Σημειώνεται τέλος ότι την Πέμπτη ήταν η ημέρα με τις περισσότερες πρόωρες ψήφους στην ιστορία της Αυστραλίας, με σχεδόν 750.000. Πάνω από 7,3 εκατ. πολίτες είχαν ψηφίσει ήδη ή είχαν αιτηθεί επιστολική ψήφο. Το 2019 σχεδόν το 40% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων είχε ψηφίσει νωρίτερα. Σε αυτές τις εκλογές το ποσοστό αναμένεται να φτάσει το 50%.