Κατευθείαν στα βαθιά πέφτει η κυβέρνηση Albanese καθώς καλείται άμεσα μετά την ορκωμοσία της να αντιμετωπίσει την πρώτη της μεγάλη κρίση, με τις τιμές ενέργειας να εκτοξεύονται, τινάζοντας -περαιτέρω- στον αέρα προϋπολογισμούς νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Η συγκυρία κάθε άλλο παρά ιδανική είναι καθώς λόγω του ψυχρού μετώπου που πλήττει τα νοτιοανατολικά της χώρας η ζήτηση αυξάνεται, ενώ ορισμένα εργοστάσια παραγωγής ρεύματος που λειτουργούν με κάρβουνο καταγράφουν προβλήματα.
Ήδη υπάρχουν ανακοινώσεις για διακοπές στην παροχή αερίου και ρεύματος, «λουκέτα» παρόχων, προειδοποιήσεις ακόμη και για διπλασιασμό λογαριασμών ενέργειας, αλλά περαιτέρω ακρίβεια γενικά σε προϊόντα (έως 10% εκτιμούν κάποιοι αναλυτές) αφού αυξάνεται το κόστος παραγωγής, και, μεταξύ άλλων, προβλήματα σε βιομηχανίες που μπορεί να στοιχίσουν δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Τα παραπάνω προστίθενται στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν ήδη οι πολίτες με το κόστος ζωής να συνεχίζει να… τραβά την ανηφόρα και πολλούς να αγωνιούν για το αν θα τα βγάλουν πέρα, μήνα με το μήνα.
Ο υπουργός Οικονομικών, Jim Chalmers ήδη από την Τετάρτη, λίγο πριν την πρώτη συνεδρίαση του νεορκισθέντος Υπουργικού Συμβουλίου -όπως έγραψε ο «Νέος Κόσμος»- προειδοποίησε για μία «τέλεια καταιγίδα», επιρρίπτοντας ευθύνες στην κυβέρνηση Morrison για «απραξία» όταν έπρεπε.
Την Πέμπτη, ο υπουργός Κλιματικής Αλλαγής και Ενέργειας, Chris Bowen, επεσήμανε πως η Αυστραλία βρίσκεται στο «χείλος μίας κρίσης φυσικού αερίου» και τα έριξε επίσης στους «προηγούμενους», που «υποσχέθηκαν μία ανάπτυξη ωθούμενη από το φυσικό αέριο και μας άφησε μία πυρκαγιά (στον κλάδο)».
Σήμερα, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός, Richard Marles και ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, Peter Dutton, μιλώντας στο Today αντάλλαξαν αλληλοκατηγορίες για τους «φουσκωμένους» λογαριασμούς, αλλά και τις προκλήσεις ως προς την επαρκή προμήθεια φυσικού αερίου.
Ο κ. Marles, ανέφερε ότι η νέα κυβέρνηση θα εξετάσει όλες τις άμεσες επιλογές, αλλά, πρόσθεσε, «αυτό που αντιμετωπίζουμε είναι στην πραγματικότητα προϊόν 9 χρόνων αποτυχίας της προηγούμενης κυβέρνησης για μία συνεπή ενεργειακή πολιτική. Γι’ αυτό δεν έχουμε ανανεώσιμες πηγές στο σύστημα, όπως θα έπρεπε … δεδομένης της αποτυχίας των τελευταίων 9 χρόνων έχουμε μία ενεργειακή κρίση στη χώρα αυτήν τη στιγμή».
Ο κ. Dutton, υπερασπίστηκε το ύψος των επενδύσεων της κυβέρνησης Συνασπισμού σε ανανεώσιμες πηγές και τόνισε ότι οι Εργατικοί πρέπει να δουν την πραγματικότητα, ότι δεν έχουνε καμία λύση.
Οι πολίτες, είπε, θα βαρεθούν την ατάκα πως «για όλα φταίει η προηγούμενη κυβέρνηση».
«Αυτή η κυβέρνηση -πρόσθεσε- κατέβηκε στις εκλογές λέγοντας ότι έχει απαντήσεις, τις οποίες προφανώς δεν έχει. Κοιτάξτε τον Chris Bowen τώρα … τρέχει σαν το λαγό όταν πέφτουν επάνω του φώτα … δεν έχει ιδέα προς τα που να πάει. Δείχνει πως δεν έχει εμπειρία … όπως και ο Anthony Albanese. Έχουν τη δυνατότητα και τη νομοθεσία να αντιμετωπίσουν (αυτήν την κατάσταση) και δεν ξέρουν τι πρέπει να κάνουν».
«ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΓΡΗΓΟΡΗ ΛΥΣΗ»
Ο υπουργός Κλιματικής Αλλαγής και Ενέργειας, Chris Bowen, αφού επεσήμανε ότι βρισκόμαστε στο «χείλος μίας κρίσης φυσικού αερίου», δήλωσε ότι όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι. Αλλά, προειδοποίησε όπως και ο κ. Chalmers, δεν υπάρχει γρήγορη λύση στο πρόβλημα, με το διεθνές περιβάλλον να μην ευνοεί.
Οι τιμές φυσικού αερίου ήταν ήδη σε ψηλά επίπεδα παγκοσμίως μετά την αύξηση της ζήτησης καθώς τα χειρότερα της πανδημίας έμεναν πίσω. Έπειτα «ήρθε» ο πόλεμος στην Ουκρανία, με αρκετές χώρες να σταματούν την προμήθεια πόρων (αέριο, πετρέλαιο, κάρβουνο) από τη Ρωσία, με συνέπεια να δημιουργηθούν ελλείψεις.
«Τώρα έχουμε μια κρίση πετρελαίου, μια κρίση φυσικού αερίου και μια κρίση ηλεκτρικής ενέργειας ταυτόχρονα. Αυτή η ενεργειακή κρίση είναι πολύ μεγαλύτερη από τις πετρελαϊκές κρίσεις της δεκαετίας του ’70 και του ’80», δήλωσε ο Φατίχ Μπιρόλ, επικεφαλής της ομάδας παρακολούθησης του Διεθνούς Οργανισμού (IEA) Ενέργειας, στο γερμανικό Der Spiegel.
Εντός Αυστραλίας, οι πρόσφατες πλημμύρες, το ψυχρό μέτωπο στα νοτιοανατολικά αυτό το διάστημα, αλλά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν πάροχοι ενέργειας με τις υπέρογκες αυξήσεις -όσοι δεν είχαν εξασφαλισμένα σταθερά συμβόλαια- είχαν ως συνέπεια την επιπλέον «ανηφόρα» των τιμών.
Προβλήματα υπάρχουν και σε κάποια εργοστάσια εγχώριας παραγωγής ενέργειας που λειτουργούν με κάρβουνο ωθώντας το κόστος προς τα πάνω.
Και οι αυξήσεις στις τιμές ως μετακυλίονται ανά την οικονομική δραστηριότητα και στους καταναλωτές. «Έχουμε μία απίστευτη σειρά συνθηκών-πρόκληση, ειδικά για την αυστραλιανή βιομηχανία … με αυξήσεις στις τιμές φυσικού αερίου, οι οποίες πάνε χέρι-χέρι με τις αυξήσεις στις τιμές υγρών καυσίμων και ηλεκτρισμού επίσης … αυτή η τέλεια καταιγίδα αυξήσεων στην ενέργεια προκαλεί τεράστια ζημιά σε εργοδότες, νοικοκυριά και την εθνική μας οικονομία», εξήγησε ο κ. Chalmers.
O κ. Bowen τόνισε ότι «είναι αναγκαίο να δράσουμε και αυτό κάνουμε».
Η αρμόδια ρυθμιστική Αρχή (Australian Energy Market Operator) ενεργοποίησε ήδη την Εγγύηση Παροχής Φυσικού Αερίου (Gas Supply Guarantee), που σημαίνει πως οι πάροχοι θα συνεργαστούν ώστε να διασφαλιστεί σε πρώτη φάση πως δε θα υπάρχουν προβλήματα στο να καλυφθεί η ζήτηση.
Το μέτρο αυτό έρχεται σε συνέχεια του ορίου των 40 δολ. ανά GJ (gigajoule), το οποίο επιβλήθηκε σε κάποιες Πολιτείες, καθώς οι τιμές βρέθηκαν στα ύψη, ενώ ήταν περί τα 10 δολ. ανά GJ.
Όσον αφορά στο έκτακτο μέτρο της «σκανδάλης για το φυσικό αέριο» (gas trigger) που έχει προταθεί ως λύση, o κ. Bowen ανέφερε ότι είναι στο «χέρι» της υπουργού αρμόδιας για τους Πόρους, Madeleine King. Αλλά και να εφαρμοστεί, πρόσθεσε, δε θα έχει αντίκτυπο άμεσα.
Με το gas trigger (Australian Domestic Gas Security Mechanism – ADGSM) η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει την εξουσία να αναγκάσει εξαγωγείς της χώρας να κρατήσουν περισσότερο φυσικό αέριο εντός συνόρων για εγχώρια κατανάλωση.
Η κα King είχε διαβουλεύσεις με εταιρίες, ενθαρρύνοντάς τες σε πρώτη φάση να διαθέσουν περισσότερα αποθέματα.
Ο κ. Bowen δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο η κυβέρνηση να… τραβήξει τη «σκανδάλη», αλλά έκανε λόγο για πολλά προβλήματα που θα δημιουργηθούν.
«Δεν μπορεί να εφαρμοστεί μέχρι την 1η Ιανουαρίου, ακόμη και αν δοθεί εντολή σήμερα. Δεν είναι μία βραχυπρόθεσμη απάντηση (στο πρόβλημα)», σημείωσε.
Πρόσθεσε ότι απαιτούνται μακροχρόνιες διαβουλεύσεις και μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο όταν υπάρχουν προβλέψεις για έλλειμμα το ερχόμενο έτος.
«Δεν είναι (μία πολιτική) σχεδιασμένη για να αντιμετωπίσει κρίση όπως αυτήν τώρα», ανέφερε.
Είπε ακόμη ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι η καλύτερη λύση στο πρόβλημα των τιμών, αλλά αναγνώρισε πως βραχυπρόθεσμα δεν μπορεί να βοηθήσουν.
ΠΑΡΟΧΟΙ KAI BIOMHXANΙΕΣ
Οι αρμόδιοι υπουργοί, της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και οι πολιτειακοί, θα συναντηθούν την ερχόμενη εβδομάδα για να συζητήσουν τις επιλογές που υπάρχουν ώστε να μην ξεφύγουν εντελώς οι τιμές εν μέσω χειμώνα, προσθέτοντας επιπλέον βάρος στους ήδη… στενάζοντες προϋπολογισμούς, νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Η Australian Petroleum Production and Exploration Association (APPEA), που εκπροσωπεί τους εξαγωγείς αερίου έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα συνεργαστεί.
«Κατανοούμε ότι οι τρέχουσες τιμές, που αντιπροσωπεύουν μόνο το 10% με 15% του φυσικού αερίου για βιομηχανίες, είναι υπό πίεση», δήλωσε ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της APPEA, Damian Dwyer.
Ωστόσο, τόνισε «ότι η πλειοψηφία των επιχειρήσεων είναι ανεπηρέαστες επειδή έχουν μακροχρόνια συμβόλαια, που έλαβαν, όχι πολύ καιρό πριν, για φέτος σε τιμές περί τα 6 δολ. με 9 δολ το GJ».
Εξήγησε δε ότι «οι τιμές κάρβουνου έχουν εκτοξευτεί (με τις πλημμύρες σε Κουίνσλαντ και Νέα Νότια Ουαλία να έχουν επηρεάσει τα αποθέματα) και υπάρχουν διακοπές σε έναν αριθμό εργοστασίων κάρβουνου, αυξάνοντας τις τιμές ρεύματος και αυξάνοντας τη ζήτηση αερίου για γεννήτριες που λειτουργούν με αυτό και ξαφνικά χρειάστηκε να μπουν σε λειτουργία».
Την ίδια ώρα, όσον αφορά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας η κακοκαιρία και η συννεφιά το τελευταίο διάστημα, σύμφωνα με την EnergyQuest Australia, είχε ως συνέπεια τη μείωση κατά 27% της παραγωγής από τον ήλιο τον Μάιο σε σχέση με τον Απρίλιο. Παράλληλα, η χρήση ενέργειας από φυσικό αέριο αυξήθηκε κατά 34,6%, με τις τιμές να «φουσκώνουν» επίσης.
O διευθύνων σύμβουλος της Energy Users Association, Andrew Richards, μιλώντας στο ABC επεσήμανε ότι οι πιέσεις του κόστους ενέργειας είναι αισθητές σε όλες τις επιχειρήσεις και προειδοποίησε ότι θα συνεχίσουν να περνάνε στους καταναλωτές, αν δεν αλλάξει κάτι.
«(Οι βιομηχανίες αυτές) παρασκευάζουν τρόφιμα, ποτά, χαρτί, ατσάλι, τσιμέντο. Προϊόντα που χρησιμοποιούμε κάθε μέρα. Και όλα ακριβαίνουν. Αυτό έχει σημαντικό αντίκτυπο στο κόστος ζωής», τόνισε. «Δεν πρόκειται για θεωρητική άσκηση, είναι η πραγματικότητα … και αρχίζει να πληγώνει πολύ νοικοκυριά και επιχειρήσεις».