Η άνευ προηγουμένου για την Αυστραλία παρέμβαση της αρμόδιας Αρχής (Australian Energy Market Operator – AEMO) στη χονδρική αγορά ενέργειας άμεσης παράδοσης (spot) είναι προγραμματισμένο να αρθεί, σταδιακά, από τα ξημερώματα αύριο Πέμπτη, καθώς οι αξιωματούχοι έχουν όλο και περισσότερη βεβαιότητα για την, χωρίς διακοπές, παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Παράλληλα, ανακοινώθηκαν τα σχέδια για «αναλυτική έρευνα» ως προς το τι πήγε στραβά και δημιουργήθηκε αυτή η κρίση, σε μία κομβική συγκυρία, εν μέσω έντονου κρύου, με πολλούς πολίτες να καλούνται να… χαμηλώσουν τα φώτα, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος των blackouts.
Θα συνεργαζόμαστε πολύ στενά με την Australian Energy Regulator (AER) και την Επιτροπή Αγορών Ενέργειας, «σε μία σειρά από δράσεις … για να αποτρέψουμε κάτι τέτοιο να συμβεί ξανά», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος του ΑΕΜΟ, Daniel Westerman. «Κάνουμε μία σειρά από επιχειρησιακά βήματα και συνεργαζόμαστε πολύ στενά με τους παραγωγούς για να διασφαλίσουμε ότι η δυσλειτουργική συμπεριφορά δε θα επαναληφθεί», συμπλήρωσε.
Με τον κλάδο ηλεκτρικής ενέργειας να αντιμετωπίζει… εκτόξευση του κόστους για την άμεση παράδοση (spot), ο AEMO αρχικά επέβαλε πλαφόν στις τιμές και ανάγκασε τους παραγωγούς να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους. Ωστόσο, στη συνέχεια ανέστειλε πλήρως την αγορά (spot market ) αναφέροντας ότι είναι αδύνατο να διασφαλίσει την αξιόπιστη παροχή ηλεκτρικού ρεύματος υπό τις συνθήκες που είχαν διαμορφωθεί, καθώς ορισμένοι παραγωγοί έθεταν εκτός λειτουργίας γεννήτριες, επικαλούμενοι το μεγάλο κόστος για τους ίδιους.
«Θέτουμε την ασφάλεια του δικτύου και το να μείνουν τα φώτα αναμμένα πάνω από οτιδήποτε άλλο», τόνισε ο κ. Westerman, ενώ ανακοίνωσε ότι η αγορά επρόκειτο να ξεκινήσει εκ νέου την αυτόνομη λειτουργία της από τις 4 το πρωί της Πέμπτης και αναμένεται να έχει επανέλθει πλήρως ένα 24ωρο έπειτα, αρκεί, όπως είπε, να υπάρχει εγγύηση για την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, χωρίς διακοπές.
Ο ομοσπονδιακός υπουργός Ενέργειας, Chris Bowen, είπε ότι δε θα σχολιάσει μεμονωμένα παραγωγούς ενέργειας, αλλά, σημείωσε εξαρτάται από αυτούς να καταθέσουν προσφορά στην αγορά «όπως απαιτείται από το νόμο». Χαρακτήρισε τη δράση του AEMO ως «συνετή» και υποστήριξε την σταδιακή προσέγγιση στην επαναφορά της ομαλότητας την αγορά ενέργειας.
Η κρίση, εν μέρει, οφείλεται στις τιμές άνθρακα (λιγνίτη, κάρβουνου) και φυσικού αερίου, οι οποίες έχουν εκτιναχθεί διεθνώς, ενώ τα «γερασμένα» εργοστάσια παραγωγής που λειτουργούν με λιγνίτη στην Αυστραλία (καλύπτουν σχεδόν τα 2/3 της ζήτησης) αντιμετωπίζουν προβλήματα τόσο στις γραμμές τροφοδότησης, όσο και στη λειτουργία τους.
Επίσης, οι μεγάλες πλημμύρες που έπληξαν τη Νέα Νότια Ουαλία και την Κουίνσλαντ, είχαν ως αποτέλεσμα να πλημμυρίσουν τα δύο μεγαλύτερα λιγνιτωρυχεία της χώρας και να έχει διακοπεί η παροχή λιγνίτη στον μεγαλύτερο ατμοηλεκτρικό σταθμό της Ν.Ν.Ο.
Ο AEMO μπορεί να «αφήνει» μεν την αγορά να λειτουργήσει, αλλά προειδοποίησε ότι η ανατολική ακτή δεν αποκλείεται να αντιμετωπίσει εκ νέου προβλήματα σε σχέση με την ικανότητα της παραγωγής να καλύψει τη ζήτηση.
«Τα ρίσκα παραμένουν στο σύστημα και γνωρίζω ότι ο AEMO επαγρυπνεί για ό,τι χρειάζεται να φροντίσει τις ερχόμενες ημέρες», ανέφερε και ο ομοσπονδιακός υπουργός Ενέργειας.
«Κουβέντα» για τις τιμές δεν έγινε, με την πραγματικότητα να παραμένει ότι το ρεύμα καθίσταται πιο ακριβό, καθώς οι τιμές των πρώτων υλών για την παραγωγή του (κάρβουνο και φυσικό αέριο), αυξάνονται και το κόστος αυτό «περνά» από τους παραγωγούς στους παρόχους και εντέλει σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού και Προστασίας του Καταναλωτή (Australian Competition and Consumer Commission – ACCC), όπως έγινε γνωστό, θα διεξάγει έρευνα για τις τιμές ηλεκτρικού, ενώ θα εξετάσει επίσης άμεσα εταιρίες ενέργειας για το πώς έπραξαν κατά την τρέχουσα συγκυρία ανάγκης.
Η επικεφαλής της ACCC, Gina Cass-Gottlieb, τόνισε πως «έχει πραγματικό εύρος αρμοδιοτήτων» για τη συμπεριφορά εταιριών που ενώ ζητήθηκε από τον AEMO να λειτουργήσουν με πλαφόν στις τιμές επέλεξαν να αποσύρουν γεννήτριες. Η έρευνα θα εξετάσει ενδεχομένως μη νόμιμη συμπεριφορά.
Σύμφωνα με την κα Cass-Gottlieb η ACCC έχει την εξουσία να αναγκάσει τις εταιρίες να «ανοίξουν τα βιβλία τους» ώστε μαζί με τον Australian Energy Regulator (AER) να εξετάσουν αν «υπήρξαν ψευδείς ή παραπλανητικές προσφορές, συμπεριλαμβανομένης της μη υποβολής προσφορών στην αγορά spot με σκοπό τη χειραγώγηση ή τη στρέβλωση των τιμών».
