«Βρισκόμαστε στα αρχικά στάδια του 3ου κύματος της ‘Όμικρον’», δήλωσε ο ομοσπονδιακός υπουργός Υγείας, Mark Butler, ανακοινώνοντας ότι η 4η δόση του εμβολίου κατά της COVID-19 καθίσταται διαθέσιμη σε επιπλέον 7,4 εκατ. πολίτες, καθώς οι υπό-παραλλαγές BA.4 και BA.5, οι οποίες χαρακτηρίζονται από πολύ υψηλή μεταδοτικότητα, καθίστανται κυρίαρχες και στην Αυστραλία.
Τα νέα κρούσματα COVID-19 παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα εδώ και καιρό -όπως και οι θάνατοι- αλλά ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί στις Αρχές η αύξηση των νοσηλευόμενων ανά τη χώρα, στα υψηλότερα επίπεδα από το καλοκαίρι και έπειτα, πλησιάζοντας πλέον τους 4.000.
Ενδεικτικά, στη Βικτώρια ανήλθαν την Παρασκευή σε 629 (από 592 την Πέμπτη και 523 την Τετάρτη) και στη Νέα Νότια Ουαλία, σε 1.901 (από 1.882 και 1.822), αντίστοιχα.
Το νέο κύμα της «Όμικρον» πλήττει όλο τον Κόσμο, ειδικά στις ΗΠΑ και την Ευρώπη (η Ελλάδα την Πέμπτη είχε 18.297 νέα κρούσματα και 28 θανάτους) παρότι εν μέσω θέρους.
Ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Δρ Tedros Adhanom Ghebreyesus επεσήμανε ότι τα κρούσματα έχουν αυξηθεί κατά 30% διεθνώς τις τελευταίες δύο εβδομάδες λόγω των νέων υπό-παραλλαγών, που σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία φέρονται να έχουν ρυθμό «αναπαραγωγής» (R0) πάνω από 18.
Δηλαδή για κάθε έναν που θα μολυνθεί, σε έναν πληθυσμό χωρίς ανοσία (που δεν έχει εμβολιαστεί ή δεν έχει νοσήση), αναμένεται να αρρωστήσουν ακόμη 18+. Συγκριτικά, στο αρχικό στέλεχος του κορονοϊού, της Wuhan, είχε R0 3,3, η «Δέλτα» 5,1 και η BA.1 της «Όμικρον» 9,5. Ο R0 των BA.4/5 κρίνεται παρόμοιος με αυτόν της ιλαράς (measles), την πιο μολυσματική ιογενή ασθένεια.
Ο Δρ Tedros είπε ακόμη ότι μία νέα υπό-παραλλαγή (BA.2.75) εντοπίστηκε σε κάποιες χώρες, με τον Π.Ο.Υ. να παρακολουθεί στενά την εξέλιξή της. Με τις εξετάσεις για COVID-19 να έχουν… κατακρημνιστεί ωστόσο, διεθνώς, η εικόνα του Οργανισμού για την πανδημία έχει «θολώσει».
Ο ίδιος επεσήμανε ότι ενώ τα εμβόλια «παραμένουν πραγματικά αποτελεσματικά στην αποτροπή σοβαρής νόσησης και θανάτου», η προστασία τους θα εξασθενίσει καθώς αναδεικνύονται νέες παραλλαγές. «Η μείωση της ανοσίας καταδεικνύει τη σημασία των ενισχυτικών δόσεων, ειδικά σε αυτούς που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο», τόνισε.
Σε μία προσπάθεια ενίσχυσης της προστασίας του πληθυσμού, όπως αναμενόταν, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση -κατόπιν της σχετικής γνωμοδότησης των ειδικών της Australian Technical Advisory Group on Immunisation (ATAGI)- «άνοιξε» την 4η δόση (winter booster) για περισσότερες ηλικιακές ομάδες, ως σύσταση για τους 50 ετών και άνω και ως επιλογή για τους 30-49, από την ερχόμενη Δευτέρα, 11 του Ιουλίου, ενώ το μεσοδιάστημα από την προηγούμενη δόση ή νόσηση, μειώνεται από τους 4 μήνες στους 3.
Ωστόσο, ο κ. Butler δεν… ενέδωσε στις εκκλήσεις επιστημόνων και αξιωματούχων για «επιστροφή» της μάσκας.
Η Αυστραλία, επεσήμανε μιλώντας στο News Breakfast του ABC έχει αφήσει πίσω της την εποχή των ευρύτερων κανόνων υποχρεωτικής χρήσης μάσκας και των lockdowns.
«Σαφώς, υπάρχει ακόμη υποχρεωτικότητα για τις μάσκες … όπως στους οίκους ευγηρίας, στα μέσα μαζικής μεταφοράς και στα αεροπλάνα … αλλά δε βλέπω μία επιστροφή της ευρείας υποχρέωσης για μάσκες, αυτή είναι η γνωμοδότηση που λαμβάνω», είπε.
Το μήνυμα, τόνισε, είναι «αναλάβετε την ευθύνη, κάντε τη δική σας επιλογή». «Αν είστε σε κλειστό χώρο και δεν μπορείτε να διατηρήσετε κοινωνική απόσταση, σκεφτείτε σοβαρά να φορέσετε μάσκα καθώς θα ενισχύσει την προστασία σας».
Σε σχέση με την 4η δόση, ο κ. Butler ανέφερε ότι «είμαστε απολύτως αφοσιωμένοι να καταστήσουμε ότι όσο το δυνατόν περισσότεροι πολίτες προστατεύονται με τα εμβόλια» καθώς είμαστε στην αρχή του 3ου κύματος της «Όμικρον».
«Το μήνυμά μου για όλους στην Αυστραλία, 50 ετών και άνω, είναι να βεβαιωθούν ότι έχουν τη μεγαλύτερη προστασία έναντι της COVID-19 κάνοντας την 4η δόση το συντομότερο δυνατόν».
«Αν είστε 30-49 ετών και θέλετε αυτήν την επιπλέον προστασία μπορείτε να επιλέξετε να κάνετε την 4η δόση».
«Οι ειδικοί για τα εμβόλια της ATAGI το πρότειναν και η κυβέρνηση αποδέχθηκε τη συμβουλή τους».
Ο κ. Butler μίλησε και για τις αντιϊκες θεραπείες κατά της COVID-19, σημειώνοντας ότι αυτές «μπορεί να αποβούν σωτήριες για ηλικιωμένους ή ανθρώπους με χρόνιες παθήσεις που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρή νόσηση».
«Είναι ζωτικής σημασίας κάποιος να ξεκινήσει την 5ήμερη θεραπεία με τα χάπια, το συντομότερο δυνατόν αφού εμφανιστούν τα συμπτώματα».
«Αν διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσησης, σχεδιάστε εκ των προτέρων. Μιλήστε με το γιατρό σας τώρα για τα αντιϊκά χάπια θεραπείας για COVID-19».
Γιατροί και φαρμακοποιοί προειδοποιούν πάντως ότι μέτρα που υπήρχαν, αλλά καταργήθηκαν, όπως η παράδοση φαρμάκων στο σπίτι και τα επιδοτούμενα τηλε-ραντεβού υγείας (Telehealth), θα πρέπει να επανέλθουν, ώστε να καταστεί πιο εύκολη η πρόσβαση στις αντιϊκές θεραπείες, ειδικά για τους ηλικιωμένους που πλήττονται ιδιαίτερα από την τελευταία έξαρση της COVID-19.
Τέλος, όπως προειδοποιούν οι επιστήμονες, ειδικά οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, δεν πρέπει να ξεχνούν το εμβόλιο για τη γρίπη, η οποία έχει επιστρέψει δυναμικά στη ζωή μας.
Η ATAGI ΓΙΑ ΤΗΝ 4η ΔΟΣΗ
Η 4η δόση του εμβολίου κατά της COVID-19 (winter booster) συστήνεται πλέον επίσημα και για τους 50 ετών και άνω, σύμφωνα με τις αναθεωρημένες οδηγίες των ειδικών της ATAGI.
Επίσης, όσοι είναι 30 έως 49 ετών, μπορούν να κάνουν την επιπλέον ενισχυτική δόση, αλλά όπως αναφέρει η ATAGI, «το όφελος για τα άτομα σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα είναι λιγότερο βέβαιο».
Το μεσοδιάστημα που προτείνεται για να κάνει κάποιος το winter booster, είτε είχε νοσήσει με SARS-CoV-2 (κορονοϊό), είτε έκανε το πρώτο booster, είναι πλέον 3 μήνες, από 4.
Η νέα δόση αναμένεται να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα, ωστόσο συμπληρώνει η ATAGI, από μόνη της, αναμένεται να έχει περιορισμένο αντίκτυπο στην αντιμετώπιση της έξαρσης.
Ως εκ τούτου, οι ειδικοί συμβουλεύουν για τη λήψη επιπλέον μέτρων, υγειονομικών και κοινωνικών, μαζί με τους εμβολιασμούς.
Σε αυτά περιλαμβάνονται η χρήση μάσκας και η αύξηση της χορήγησης αντιϊκών θεραπειών σε άτομα που έχουν διαγνωσθεί με COVID-19, συμπεριλαμβανομένων όσων είναι 50 ετών και άνω.
Το σχετικό ανακοινωθέν επισημαίνει ότι η αρμόδια Αρχή προχώρησε στις νέες συστάσεις ώστε να βοηθήσει στη μείωση των περιστατικών σοβαρής νόσησης από την αναπτυσσόμενη έξαρση μολύνσεων με τις υπο-παραλλαγές της «Όμικρον» BA.4 και BA.5, αλλά και να ελαφρύνει το βάρος στα νοσοκομεία και το σύστημα υγείας εν γένει τους ερχόμενους μήνες.
Υπογραμμίζεται δε ότι όσοι μπορούσαν ήδη να κάνουν το winter booster συνεχίζουν να διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο για σοβαρή νόσηση και θάνατο από COVID-19 και θα πρέπει να εμβολιαστούν, το συντομότερο δυνατόν.
Ποιοι είναι αυτοί;
-Όσοι είναι 65 ετών και άνω
-Αυτοί που διαμένουν σε οίκους ευγηρίας και εγκαταστάσεις φροντίδας ατόμων με αναπηρία
-Αβορίγινες και Νησιώτες του Torres Strait 50 ετών και άνω –
-Άτομα που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στο ανοσοποιητικό τους (μπορεί να είναι η 5η δόση για πολλούς από αυτούς)
-Οι 16 ετών και άνω με κάποια σημαντική πάθηση που αυξάνει το ρίσκο για σοβαρή νόσηση με COVID-19 ή έχουν κάποια αναπηρία, περίπλοκες υγειονομικές ανάγκες ή πολλαπλές συν-νοσηρότητες.
Η ATAGI τονίζει επίσης ότι όσοι είχαν ήδη SARS-CoV-2, ασχέτως από ποια παραλλαγή μπορεί να ήταν αυτό, θα πρέπει να συνεχίσουν να λαμβάνουν τις συνιστώμενες δόσεις του εμβολίου κατά της COVID-19, μετά από ένα μεσοδιάστημα 3 μηνών, καθώς η νόσηση από μόνη της δεν παρέχει επαρκή προστασία έναντι νέας σοβαρής ασθένειας.
Στην αιτιολόγηση της αναθεώρησης των συστάσεων της, η ATAGI, σημειώνει ότι ο αριθμός των ατόμων που προσβάλλονται από ιούς του αναπνευστικού και νοσούν, συμπεριλαμβανομένης της COVID-19, έχουν αυξηθεί τους τελευταίους μήνες και η πίεση στο σύστημα υγείας έχει αυξηθεί, ειδικά στα νοσοκομεία.
Μία σημαντική αύξηση σε κρούσματα των υπο-παραλλαγών της «Όμικρον» BA.4 και BA.5 συμβάλλουν σε αυτό και η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί τους ερχόμενους μήνες.
Η αύξηση των εμβολιασμών με το winter booster σε πληθυσμιακές ομάδες που διατρέχουν το μεγαλύτερο κίνδυνο αυτό το διάστημα αναμένεται να παίξει σημαντικό ρόλο στη μείωση του ρίσκου και την ελάφρυνση της πίεσης στο υγειονομικό σύστημα.
Η «κάλυψη» με τα booster (πρώτο ή 3η δόση και χειμερινό ή 4η δόση), αυτήν τη στιγμή, προστίθεται, είναι κάτω από το βέλτιστο (70,6% και 59,5%, αντίστοιχα στο σύνολο των ατόμων που μπορούν να τα κάνουν).
Σε κάθε περίπτωση ATAGI επισημαίνει τη σημασία των εμβολιασμών στην αποτροπή σοβαρής νόσησης και θανάτων σε αυτήν τη συγκυρία, ειδικά στους ηλικιωμένους και τους 16 ετών και άνω, με κάποια αναπηρία ή σημαντικό πρόβλημα υγείας.
Διευκρινίζεται ακόμη ότι οι BA.4 και BA.5 μπορούν εν μέρει να «αποδράσουν» από την ανοσία, που έχει δημιουργήσει ο εμβολιασμός ή η μόλυνση με COVID-19.
Το πρώτο booster έχει δείξει μία αύξηση της «απάντησης» του ανοσοποιητικού σε αυτές τις νέες υπο-παραλλαγές, αλλά εξασθενεί μετά από αρκετές εβδομάδες.
Η ATAGI δεν υποστηρίζει το winter booster να καταστεί διαθέσιμο σε υγιή άτομα, κάτω των 30 ετών, καθώς παραμένει ασαφές αν τα οφέλη ξεπερνούν τα ρίσκα, γι’ αυτή την ομάδα.
Σημειώνεται δε ότι «πολύ σπάνια», μυοκαρδίτιδα, που σχετίζεται με τα εμβόλια mRNA μπορεί να συμβεί, ιδίως σε έφηβους και νεαρούς ενήλικες άνδρες.
Τέλος, το ανακοινωθέν γνωστοποιεί ότι οι οδηγίες αυτές μπορεί να αναθεωρηθούν εκ νέου καθώς νέα εμβόλια κατά της COVID-19 ή νέες παραλλαγές του SARS-CoV-2 έρχονται στο προσκήνιο ή αλλάξει η επιδημιολογία της νόσου και η ATAGI θα συνεχίσει, σε τακτική βάση, να εξετάζει το ρόλο όλων των δόσεων του προγράμματος εμβολιασμών κατά COVID-19.
