Η ζωή της ομογενούς Πελαγίας Ιακωβίδου (το γένος Παυλίδου), που έκλεισε πρόσφατα τα εκατό, είναι για τα βιβλία της Iστορίας.

Ήταν ακόμα στην κοιλιά της μητέρας της, όταν το καλοκαίρι του 1922 οι γονείς της έφυγαν κυνηγημένοι από το Χατζή Οσμάν, ένα μικρό χωριό στη Μικρά Ασία, μαζί με δεκάδες άλλους Έλληνες κατοίκους. Οι περισσότεροι ήταν από τον Πόντο, και βίωναν τον ξεριζωμό για δεύτερη φορά στη ζωή τους.

Η κα Πελαγία, η οποία γιόρτασε τα εκατό της χρόνια στη Μελβούρνη πριν από λίγες ημέρες, γεννήθηκε στις 23 Ιουλίου του 1922, όταν μαζί με τα καραβάνια των προσφύγων οι γονείς της διέσχιζαν τη Θράκη. Η μητέρα της με το νεογέννητο βρέφος είχε ακόμα εκατοντάδες χιλιόμετρα να διανύσει μέχρι να φτάσει στον τελικό προορισμό, την Άψαλο, όπου θα έχτιζαν ξανά από την αρχή τη ζωή τους.

“Το μόνο που της είχε πει η μητέρα της για εκείνο το ταξίδι του ξεριζωμού ήταν ότι κρυβόντουσαν με το φως της ημέρας, και προχωρούσαν μόνο τη νύχτα για να μην τους πιάσουν οι Τούρκοι”, λέει στον “Νέο Κόσμο”, η κόρη της, Σοφία Παυλίδου.

Η ζωή ήταν σκληρή, τα πρώτα εκείνα χρόνια στην Άψαλο, ένα χωριό στον νομό Πέλλας, στον οποίο κατέφυγαν πολλοί πρόσφυγες με την Μικρασιατική Καταστροφή.

«Δεν είχαν πολλά χρήματα. Δεν είχαν πολύ τροφή. Τα πράγματα, όμως, έφτιαξαν όταν τους έδωσαν ένα οικόπεδο εκεί, και άρχισαν να καλλιεργούν και να έχουν τη δική τους παραγωγή».

Τη χρονιά που παντρεύτηκε τον συντοπίτη της Ηρακλή Ιακωβίδη, ήταν μόλις 18 χρόνων.

“Οι οικογένειες της μητέρας και του πατέρα μου ήταν από το ίδιο χωριό και πρόσφυγες, το Χατζή Οσμάν”, λέει η κα Σοφία. Ο πατέρας της ξεριζώθηκε δυο φορές. Μια φορά από την Τραπεζούντα όταν ήταν 9 χρόνων και ξανά όταν έφυγε για την Άψαλο, το 1922.

“Ήταν βέβαια προξενιό, όπως συνέβαινε εκείνα τα χρόνια”, συνεχίζει η κα Σοφία. Σύμφωνα με τους συγχωριανούς, ο πατέρας της ήταν από πλούσια οικογένεια του χωριού και η μητέρα της ήταν όμορφη.

Ο γάμος τους ήταν πετυχημένος, και ας ξεκίνησε δυσοίωνα, με το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και την αναχώρηση του νιόπαντρου γαμπρού για το μέτωπο.

Πέρασαν τα δύσκολα χρόνια και το 1954, το ζευγάρι με τέσσερα πλέον παιδιά, παίρνει τη μεγάλη απόφαση να φύγει για την ξενιτιά και συγκεκριμένα για την Αυστραλία, όπου πολλοί νέοι του χωριού είχαν, επίσης, “δραπετεύσει” για μια καλύτερη ζωή.

Τον πρώτο καιρό, θυμάται η κα Σοφία, η οποία ήταν τότε δύο χρόνων, έμεναν μαζί με άλλους Αψαλιώτες στο ίδιο διαμέρισμα στη Μελβούρνη.

Από τότε έχουν περάσει 67 χρόνια. Στην Αυστραλία, η κα Πελαγία γέννησε το πέμπτο τους παιδί, εργάστηκε και επισκέφθηκε αρκετές φορές την πατρίδα για να δει τους δικούς της. Σήμερα είναι ευγνώμων που όλα αυτά τα χρόνια είχε κοντά της αδέλφια και ξαδέλφια και ότι ακόμα και η μητέρα της κατάφερε να την επισκεφθεί, ενώ απολαμβάνει ακόμα οικογενειακές στιγμές με τα παιδιά της, τα επτά εγγόνια και τρία δισέγγονα!

“Δεν φαντάστηκε ποτέ ότι θα ζούσε περισσότερο από όλους. Αλλά το έκανε. Και καμιά φορά την πιάνει το παράπονο γιατί οι φίλοι της έχουν όλοι “φύγει”… όπως και τα αδέλφια της. Και τότε… πέφτει λίγο ψυχολογικά. Όταν, όμως, μαζεύονται τα εγγόνια της είναι πάλι μια χαρά”.

Η κα Πελαγία, είναι η γηραιότερη Αψαλιώτισσα, σύμφωνα με τοπικό τύπο που της έκανε ένα αφιέρωμα με αφορμή τα 100ά της γενέθλια.

Παρά τα χρόνια της, ζει στο δικό της σπίτι, με τoν γιο της, και τα παιδιά της κοντά να τη φροντίζουν ώστε να μην της λείψει τίποτα.

Το μυστικό της; Η εσωτερική γαλήνη αλλά και η απλή ελληνική χωριάτικη κουζίνα.

“‘Μην αφήνεις τίποτα να σε αγχώνει” είναι η συμβουλή της μητέρας μου. Ό,τι και αν συνέβαινε, η μαμά καθόταν και έπλεκε ή έκανε βελονάκι. Πάντα πίστευε ότι υπάρχει εναλλακτική λύση σ’ ένα πρόβλημα. Ποτέ δεν άφηνε κάτι να την αγχώσει ή να την ταράξει. Αν κάπως θύμωνε μαζί της, δεν το κουβάλαγε μέσα της. Δεν το άφηνε να την επηρεάσει.”

“Επίσης, πάντα έτρωγαν απλά μαγειρευτά με λαχανικά και φρούτα από τον κήπο τους, ακριβώς όπως στο χωριό, όπου φύτευαν σταφύλια, σύκα, φρουτόδεντρα, πατάτες, φασολάκια και ό,τι μπορείς να φανταστείς!”

Ευχόμαστε κι εμείς από την πλευρά μας, “Χαρούμενα Γενέθλια” στην κα Πελαγία, να τα χιλιάσει, και να συνεχίσει να εμπνέει τους απογόνους της με την ιδιαίτερη ιστορία της.

Η κα Πελαγία (καθιστή) μαζί με φίλες της στην Άψαλο. Φώτος: Supplied

Η κα Πελαγία με τα πέντε της παιδιά σήμερα