Την πρόθεση για περαιτέρω διερεύνηση της υπόθεσης των μυστικών αυτοδιορισμών του Scott Morrison σε διαφορετικά Υπουργεία, ενόσω ήταν πρωθυπουργός, ανακοίνωσε ο Anthony Albanese, έχοντας στα «χέρια» του πλέον τη νομική συμβουλή του Solicitor-General, Stephen Donaghue, για την επίμαχη υπόθεση.
Ο κ. Donaghue επεσήμανε ότι η «υπουργοποίηση» του κ. Morrison ήταν μεν «έγκυρη», αλλά η μη ενημέρωση των Υπουργών, του Κοινοβουλίου ή της κοινής γνώμης, «θεμελιωδώς υπονόμευσαν» τις Αρχές της χρηστής διακυβέρνησης.
O κ. Morrison, σχολιάζοντας τα «ευρήματα» στάθηκε κυρίως στην «εγκυρότητά» του, ότι δεν έκανε «κατάχρηση» (misuse) τους, ενώ δε ζήτησε συγγνώμη από τους πολίτες, όπως επανειλημμένα του έχει ζητήσει ο κ. Albanese.
«Αποδέχομαι ότι πολλοί Αυστραλοί δε θα δεχθούν, κατανοήσουν ή συμφωνήσουν με όλες τις αποφάσεις που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια δύσκολων καιρών. Μπορώ μόνο να δηλώσω ότι έλαβα αυτές τις αποφάσεις ως πρωθυπουργός, με τις καλύτερες προθέσεις, καλή τη πίστη, κάνοντας ό,τι μπορούσα για να προστατεύσω την Αυστραλία έναντι πολλαπλών κρίσεων», τόνισε, ανάμεσα σε άλλα, σε μακροσκελή ανακοίνωσή του.
Στο μεταξύ, το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο «επιστρέφει», με τους βουλευτές και τους γερουσιαστές να γυρίζουν στην Καμπέρα από τις 5 Σεπτεμβρίου.
Ο κ. Morrison ενδεχομένως θα λάβει θέση στα πίσω έδρανα της αντιπολίτευσης, με τις «φωνές» για έρευνες γύρω από το τι συνέβη εν μέσω της πανδημίας -και τους αυτοδιορισμούς- να εντείνονται.
Οι «Πράσινοι» θέλουν να εμπλακεί η ιδιαίτερα ισχυρή «Επιτροπή Προνομίων» (Privileges Committee) για το αν υπήρξε παραπλάνηση του Κοινοβουλίου.
Το μόνο «σίγουρο» έως τώρα είναι πως η κυβέρνηση θα επιδιώξει αλλαγές στη νομοθεσία περί κοινοποίησης διορισμών Υπουργών.
Ο ομοσπονδιακός πρωθυπουργός, Anthony Albanese, τόνισε ότι υπάρχει σαφή ανάγκη να διασφαλιστεί η απόλυτη εμπιστοσύνη στις πολιτικές διαδικασίες εφεξής.
«Το σύστημα μας στηρίζεται σε συμβάσεις (conventions), λογοδοσία (accountability), ελέγχους και ισορροπίες (checks and balances), αυτά πήγαν στον κάλαθο των αχρήστων» (από τον κ. Morrison), δήλωσε.
Σε σχέση με το τι συνέβη, είπε ότι «το Υπουργικό αποφάσισε ότι θα υπάρξει η ανάγκη για μία έρευνα στο μέλλον».
«Θα εξετάσουμε σωστά ποια θα πρέπει να είναι η δομή αυτής της έρευνας … Η έρευνα θα πρέπει να εξετάσει τι συνέβη και ποιες είναι οι επιπτώσεις … αν υπάρχουν νομικά ζητήματα που εγείρονται. Γι’ αυτό και θα αναζητήσουμε κάποιο άτομο με σοβαρή νομική εμπειρία για να την αναλάβει».
Επίσης, η έρευνα «θα πρέπει να εξετάσει μελλοντική μεταρρύθμιση (του συστήματος), το πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι αυτό δε θα συμβεί στο μέλλον».
«Σαφώς, εκτιμώ ότι η συμπεριφορά του κ. Morrison ήταν άνευ προηγουμένου. Υπονόμευσε την κοινοβουλευτική μας Δημοκρατία και θα πρέπει να λογοδοτήσει γι αυτό».
Επανέλαβε δε ότι ο πρώην πρωθυπουργός «χρωστά στον λαό της Αυστραλίας μία συγγνώμη».
«ΑΠΑΝΤΗΣΗ» MORRISON
Ο κ. Morrison, σε μακροσκελή ανακοίνωσή του, ανάμεσα σε άλλα, ανέφερε:
«Σημειώνω ότι ο Solicitor General βρήκε ότι οι διορισμοί ήταν ‘έγκυροι’ κι όχι ‘ενώ υπάρχει κάποιο ιστορικό προηγούμενο δημοσίευσης διορισμών στην Gazette … δεν υπάρχει συνεπής πρακτική επί αυτού».
«Δεν εξάσκησα τις εξουσίες … οι Υπουργοί συνέχισαν να έχουν πλήρη εξουσία, χωρίς παρέμβαση, έχοντας την πλήρη εμπιστοσύνη μου».
«Οι εξουσίες (που ανέλαβα) ήταν για περίπτωση ανάγκης, ώστε να ασκηθούν μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις λόγω προβλήματος (incapacity) ή εθνικού συμφέροντος».
«Δεδομένων των σοβαρών κρίσεων που αντιμετωπίζει η Αυστραλία, θεώρησα συνετό να θέσω αυτές τις εξουσίες σε ισχύ, αν χρειάζονταν, ως δικλείδα ασφαλείς … δεν έγινε κατάχρησή τους».
«Σε άνευ προηγουμένων συνθήκες … ελήφθησαν αποφασίσεις και συνέχισα εμπρός. Δεν ασχοληθήκαμε με αυτές τις αποφάσεις, ιδίως εκείνες που είχαν προληπτικό χαρακτήρα, καθώς ήταν ουσιαστικά αδρανείς».
«Εκ των υστέρων ορισμένες από αυτές τις αποφάσεις θα τις αναλογιστούμε τώρα και θα αντλήσουμε διδάγματα».
«Θα βοηθήσω κατάλληλα οποιαδήποτε πραγματική διαδικασία για την αξιοποίηση των διδαγμάτων από την πανδημία. Θα περίμενα ότι οι όποιες αξιόπιστες διαδικασίες θα επεκτείνονταν και στις δράσεις των Πολιτειών και των Περιοχών».
«Παρά τις επικρίσεις τώρα αυτών των παρελθοντικών αποφάσεων, είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε το αποτέλεσμα που επιτεύχθηκε».
«Η Αυστραλία εξήλθε αυτών των κρίσεων καλύτερα, σχεδόν από κάθε άλλη, αναπτυγμένη χώρα στον Κόσμο».
«Συνοπτικά: 1. Οι εξουσίες που εδραιώθηκαν ήταν έγκυρες. 2. Δεν υπήρχε μία συνεπής διαδικασία για δημοσίευση αυτών των εξουσιών. 3. Δεν ασκήθηκαν -εκτός από την περίπτωση της αδειοδότησης για την έρευνα για φυσικό αέριο (PEP-11) στη Ν.Ν.Ο.- ή δεν έγινε κατάχρηση. 4. Οι Υπουργοί έκαναν τη δουλειά τους πλήρως, με απόλυτη εμπιστοσύνη, χωρίς παρέμβαση. 5. Ως πρωθυπουργός δεν ‘ενήργησα’ ως Υπουργός ή δεν ενεπλάκησα ως συν-Υπουργός, εκτός από την PEP-11. 6. Σε σχέση με την PEP-11, έγινε νόμιμα … 7. Η επίδοση της Αυστραλίας στην πανδημία ήταν μία από τις πιο ισχυρές στον αναπτυγμένο Κόσμο…».
«Είμαι περήφανος και ευγνώμων για το τι καταφέραμε να πετύχουμε εν μέσω τόσο δύσκολων συνθηκών».
«ΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ»
Ο «σκιώδης υπουργός» Δικαιοσύνης, Julian Leeser, έκανε γνωστό ότι ο Συνασπισμός είναι έτοιμος να εξετάσει «λογικές προτάσεις» σε σχέση με τις αλλαγές στη νομοθεσία.
Ωστόσο, παραμένει ασαφές αν η αντιπολίτευση θα υποστηρίξει μία έρευνα για τις ενέργειες του κ. Morrison.
«Ο Solicitor-General επιβεβαίωσε ότι οι διορισμοί ήταν έγκυροι, αλλά προτείνει διάφορους μηχανισμούς που θα μπορούσαν να βελτιώσουν τις (σχετικές) διαδικασίες στο μέλλον», είπε ο κ. Leeser.
«Η αντιπολίτευση θα συνεργαστεί με την κυβέρνηση σε οποιεσδήποτε λογικές προτάσεις για να υπάρχει σαφήνεια στις διαδικασίες και να βελτιωθεί η διαφάνεια των υπουργικών διορισμών».
Η ΝΟΜΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ
Ο Solicitor-General, ανάμεσα σε άλλα, επεσήμανε ότι:
«Ο Γενικός Κυβερνήτης, ενεργώντας μετά από οδηγία του Πρωθυπουργού είχε την εξουσία υπό το άρθρο 64 του Συντάγματος να διορίσει έναν υπάρχοντα Υπουργό, συμπεριλαμβανομένου του Πρωθυπουργού, ως διαχειριστεί ενός πρόσθετου Υπουργείου».
«Ο Γενικός Κυβερνήτης δεν έχει τη διακριτική ευχέρεια να αρνηθεί να αποδεχθεί την οδηγία του Πρωθυπουργού σε σχέση με έναν τέτοιο διορισμό. Επίσης, δεν υπάρχει καμία συνταγματική ή νομοθετική απαίτηση για την κοινοποίηση ενός τέτοιου διορισμού ως προϋπόθεση για την εγκυρότητά του ή για την υποχρέωση του Υπουργού να ορκιστεί ή να διαβεβαιωθεί μετά από έναν τέτοιο διορισμό. Κατά συνέπεια, ο κ. Morrison διορίστηκε έγκυρα…».
«…το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο, το κοινό και οι άλλοι υπουργοί … δεν ενημερώθηκαν για τον διορισμό του κ. Morrison, δεν συνάδει με τις συμβάσεις και τις πρακτικές που αποτελούν ουσιώδες μέρος του συστήματος χρηστής διακυβέρνησης που προβλέπεται από το κεφάλαιο ΙΙ του Συντάγματος. Και τούτο διότι είναι αδύνατο για το Κοινοβούλιο και το κοινό να καταστήσουν Υπουργούς υπεύθυνους για την ορθή διοίκηση συγκεκριμένων υπηρεσιών, εάν δεν δημοσιοποιείται η ταυτότητα των υπουργών που διορίστηκαν για να διοικήσουν τις εν λόγω υπηρεσίες».
