Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ανακοίνωσε επίσημα την εκκίνηση έρευνας από Βασιλική Επιτροπή για το «Robodebt».
Επικεφαλής της Επιτροπής αναλαμβάνει η πρώην Δικαστής του Supreme Court του Κουίνσλαντ, Catherine Holmes, ενώ το τελικό πόρισμα θα πρέπει να κατατεθεί έως τις 18 Απριλίου 2023, όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός, Anthony Albanese.
Tο πρόγραμμα «Robodebt», υπενθυμίζεται, χρησιμοποίησε έναν αλγόριθμο, με διασταύρωση πληροφοριών από το Australian Taxation Office, ώστε να «αποφασίσει» αυτόματα, αν παραλήπτες επιδομάτων του Centrelink, είχαν λάβει περισσότερα χρήματα από όσα δικαιούνταν κι ως εκ τούτου θα έπρεπε να τα επιστρέψουν ως «υπερβάλλοντα ποσά».
Εκδόθηκαν ειδοποιήσεις για όσους υπήρχε η εκτίμηση πως «χρωστούσαν» πάνω από 1.000 δολ. μεταξύ των οποίων κι αρκετοί ομογενείς.
Ωστόσο, υπολογίζεται ότι σχεδόν 1 στις 5 επιστολές που εστάλησαν βασιζόταν σε λάθος στοιχεία κι έγινε η συλλογή «χρεών» ύψους περίπου 2 δισ. δολ. σε 433.000 περιπτώσεις, η οποία ωστόσο στη συνέχεια χαρακτηρίστηκε παράνομη από τη Δικαιοσύνη.
Αποφασίστηκε συμβιβασμός από την κυβέρνηση Morrison, ύψους 1,8 δισ. δολ. με τους αρμόδιους αξιωματιούχους και υπουργούς να κατηγορούνται από τον Δικαστή του Federal Court, Bernard Murphy, για «τεράστια αποτυχία».
Η Βασιλική Επιτροπή για το «Robodebt» ήταν προεκλογική δέσμευση του κ. Albanese, ο οποίος χαρακτήρισε τα όσα συνέβησαν «ανθρώπινη τραγωδία».
«Η Βασιλική Επιτροπή θα εξετάσει το πώς προέκυψε αυτό το σύστημα, ποιος ήταν υπεύθυνος γι’ αυτό και γιατί ήταν απαραίτητο, πως έγινε η διαχείριση ανησυχιών, πώς το σύστημα επηρέασε ανθρώπους και το οικονομικό κόστος για την κυβέρνηση, καθώς και μέτρα για να αποτραπεί η επανάληψη στο μέλλον», είπε.
Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, Peter Dutton, αμφισβήτησε το κίνητρο πίσω από την έρευνα.
«Δεν είναι τίποτε περισσότερο από ένα πολιτικό ‘να την πούμε’ στον Scott Morrison», είπε. Η νέα κυβέρνηση, πρόσθεσε, «κοιτά στον καθρέφτη τι έγινε πίσω, αντί εμπρός», στα προβλήματα των πολιτών.
Ο ομοσπονδιακός υπουργός για τις Κυβερνητικές Υπηρεσίες και το NDIS, Bill Shorten, ερωτηθείς από το ABC αν ο πρώην πρωθυπουργός, Scott Morrison, θα κληθεί ενώπιον της Βασιλικής Επιτροπής για το «Robodebt», απάντησε ότι πρόκειται για ένα θέμα επί του οποίου θα αποφασίσει η Επίτροπος, Catherine Holmes.
«Ωστόσο, όπως αποφάσισε το Federal Court … ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι και αρμόδιοι υπουργοί έπρεπε να γνωρίζουν (ποιος ευθύνεται για τη δημιουργία του συστήματος ‘Robodebt΄».
«Οπότε υπάρχει μία καλή περίπτωση να τους έχουμε να εξηγήσουν γιατί παραβίασαν το νόμο (και) γιατί δεν ήξεραν ότι παραβίαζαν τον νόμο», πρόσθεσε.
«Σε κάποιο σημείο, αυτή η ιστορία πρέπει να έχει ένα τέλος για όσους βρέθηκαν θύματα και επίσης να διασφαλιστεί ότι αυτό δε θα συμβεί ξανά».
