Το «Πατρίς» αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της μετανάστευσης των Ελλήνων.
Το υπερωκεάνιο της εταιρίας «Χανδρή», αγγίζει τα όρια του θρύλου και -όχι άδικα- συχνά αναφέρεται ως το πλοίο που «ένωσε την Ελλάδα με την Αυστραλία».
Εκτελούσε το εν λόγω δρομολόγιο, από τα τέλη του ’50 έως τα μέσα του ’70 και συνδέθηκε στενά με τους ομογενείς μας στους Αντίποδες.
Η παροικία άνθιζε εκείνη την εποχή, κατά την κορύφωση του μεταναστευτικού ρεύματος, μετά και τη δημιουργία της Διακυβερνητικής Επιτροπής Μετανάστευσης εξ Ευρώπης (ΔΕΜΕ) και την ίδρυση γραφείου στην Ελλάδα, 70 χρόνια πριν, το 1952.
Δεκάδες χιλιάδες ομογενείς που ταξίδεψαν με το «Πατρίς» -αλλά και το «Ελληνίς», το «Αυστραλίς» κ.ά.- αφηγούνται ακόμη και σήμερα, με νοσταλγία, τις εμπειρίες, τις περιπέτειες, αλλά και οι πιο τυχεροί, ρομάντζα που είχαν εν πλω.
Τα δάκρυα που χύνονταν κατά την αναχώρηση από τον Πειραιά «πότισαν» τα καταστρώματα των πλοίων αυτών.
Οι λαμαρίνες θαρρείς και «αναγνώριζαν» πλέον τον πόνο, τον καημό των ανθρώπων που άφηναν πίσω την πατρίδα τους, τους δικούς τους -πολλοί δίχως να ξέρουν αν θα τους δουν ξανά- και αναχωρούσαν για ένα ταξίδι ζωής στην ξενιτιά.
Το πρώτο δρομολόγιο του «Πατρίς» για την Αυστραλία είχε αναχωρήσει από τον Πειραιά τον Δεκέμβριο του 1959, «με υπερχίλιους επιβάτας». Σε ποια λιμάνια «έπιασε»; Τι έγραφε ο Ελληνικός Τύπος της εποχής όταν γύρισε το πλοίο στον Πειραιά μετά από δύο σχεδόν μήνες και πόσοι επέβαιναν σε αυτό; Τι συνέβη με το μποϋκοτάζ ξένων εταιριών και τι δήλωνε ο αείμνηστος πλοιοκτήτης Δημήτρης Χανδρής για τη «νέα εθνική προσπάθεια»; Πώς προέκυψε το σύνθημα «Η Ευρώπη αρχίζει από την Ελλάδα, επισκεφθήτε την»;
Με την άδεια των «Ναυτικών Χρονικών», αναδημοσιεύουμε, από το ψηφιακό τους αρχείο, τι έγραφε το ιστορικό περιοδικό στις αρχές του 1960 για το «ΤΟ Α! ΤΑΞΙΔΙΟΝ ΤΟΥ ‘ΠΑΤΡΙΣ‘»*, αλλά και το σχετικό, πρόσφατο αφιέρωμα του περιοδικού «Υπερωκεάνιο ‘Πατρίς’: Το θρυλικό πλοίο που ένωσε την Ελλάδα με την Αυστραλία» στην ιστοσελίδα του.
Στα άρθρα αυτά, μεταξύ άλλων, διαβάζουμε:
Κατά τη δεκαετία του ’50 θα παρατηρούνταν ένα ισχυρό ρεύμα μετανάστευσης από την Ελλάδα προς την Αυστραλία… το οποίο θα εξυπηρετούνταν σε μεγάλο βαθμό και για αρκετά χρόνια από δύο πλοία των Ελληνικών Μεσογειακών Γραμμών, το «Κυρήνεια» και το «Τασμανία».
Ωστόσο, η εταιρία έπαυσε τη συγκεκριμένη γραμμή και, με εξαίρεση ένα και μοναδικό ταξίδι του «Βασίλισσα Φρειδερίκη» το 1958, στα τέλη της δεκαετίας θα δημιουργούνταν ένα κενό στις γραμμές της υπερπόντιας επιβατηγού ναυτιλίας προς την Αυστραλία … σε μία περίοδο που σχηματιζόταν ο πυρήνας μιας μεγάλης ελληνικής παροικίας και θα διευρυνόταν ολοένα και περισσότερο, με την επικοινωνία των ομογενών στην Αυστραλία με την πατρίδα να καθίσταται σημαντική ανάγκη.
Το κενό αυτό θέλησε να καλύψει ο ναυτιλιακός Οίκος Χανδρή, ο οποίος θα προχωρούσε σε μια πολύ σημαντική επένδυση, προκειμένου να εισχωρήσει δυναμικά στον συγκεκριμένο τομέα.
Υπολογίζοντας τον μεγάλο όγκο επιβατών που θα επιθυμούσαν δυνητικά να ταξιδέψουν από και προς την Αυστραλία, οι Αφοί Χανδρή αγόρασαν το 1959 το «Bloemfontein Castle», του οποίου η ναυπήγηση είχε ολοκληρωθεί το 1950.
Το νέο πλοίο μετονομάστηκε σε «Πατρίς» και μετά την αγορά του πέρασε μια σύντομη περίοδο μετασκευών, προκειμένου να αυξήσει ακόμα περισσότερο τις δυνατότητες χωρητικότητάς του.
Όπως αναφέρουν τα «Ναυτικά Χρονικά» στο τεύχος της 1ης Ιανουαρίου 1960, η σπουδαιότερη εξέλιξη στην υπερωκεάνια επιβατηγό ναυτιλία για το 1959 ήταν αναμφισβήτητα η ίδρυση της νέας εθνικής γραμμής προς την Αυστραλία από τον Οίκο Χανδρή, την οποία εγκαινίασε ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Ταυτόχρονα με το λανσάρισμα της νέας γραμμής, υπήρξε και παραγωγή διαφημιστικού υλικού για να διαφημιστεί η νέα μόνιμη γραμμή. Το κεντρικό σύνθημα που γνώρισε μεγάλη επιτυχία ήταν: «Η Ευρώπη αρχίζει από την Ελλάδα, επισκεφθείτε την».
Η εμφάνιση του «Πατρίς» στο ναυτιλιακό χάρτη θα προκαλούσε μεγάλο ενθουσιασμό, με τα «Ναυτικά Χρονικά» να περιγράφουν την ολοκλήρωση του πρώτου ταξιδιού του με ένα πολυσέλιδο αφιέρωμα στις 15 Φεβρουαρίου 1960.
«Την 5ην Φεβρουαρίου κατέπλευσε εις τον λιμένα του Πειραιώς, τερματίσαν το πρώτον του κυκλικόν ταξίδιον του εις την νέαν τακτικήν γραμμήν Πειραιώς – λιμένων Αυστραλίας, το υπερωκεάνιον ‘Πατρίς’.
Το σκάφος είχε αποπλεύσει εκ του Πειραιώς την 14ην Δεκεμβρίου 1959, με υπερχίλιους επιβάτας και διανύσαν την εξ 9.500 περίπου μιλλίων απόστασιν εις 23 ημέρας, κατέπλευσεν εις Φρημάντλ την 2αν Ιανουαρίου 1960, εις Μελβούρνην την 6ην και εις Σίδνεϋ την 9ην.
Από την Μελβούρνην, τον τελευταίον λιμένα προσεγγίσεως της Αυστραλίας, κατά το ταξίδιον της επιστροφής, το ‘Πατρίς’ απέπλευσε την 14ην Ιανουαρίου, με 157 εν όλω επιβάτας και περί τους 400 τόν. φορτίου.
Έτερους τριάκοντα δύο επιβάτας παρέλαβε … κατά τας προσεγγίσεις του εις Άντεν, Σουέζ και Πορτ Σάιδ.
Η ταχύτης, την οποία ανέπτυξεν το ‘Πατρίς’, τόσον κατά το ταξίδιον της μεταβάσεως, όσον και της επιστροφής εκ της Αυστραλίας, ήτο βασικώς ή των 18 μιλλίων, με κατανάλωσιν 60 τόννων φιούελ- όιλ το 24ωρον».
Τα «Ναυτικά Χρονικά» έκαναν ακόμη λόγο για μία «άρτι συσταθείσαν εθνική γραμμήν», με τα γεγονότα να επιβεβαιώνουν ότι «το ‘Πατρίς’ είναι πράγματι μία θαυμάσια, ταχύτατη, οικονομική και με πλήρεις τας ανέσεις υπερωκεάνιος μονάς».
Αναφερόταν επίσης ότι «η εξ Ελλάδος επιβατική κίνησς με την υποστήριξην της ΔΕΜΕ, θα καλύπτη πλήρως τα ταξίδια της μεταβάσεως εις Αυστραλίαν» καθώς και ότι «αι αντιδράσεις των αγγλικών εταιριών επέτυχαν να αποστερήσουν ουσιαστικώς το ελληνικόν πλοίον επιβατών και φορτίου κατά το ταξίδιον της επιστροφής».
«Πέραν όμως από τα τυπικά αυτά στοιχεία και τους αριθμούς της πενιχράς εξ Αυστραλίας κινήσεως, υπάρχει μία σειρά ουσιαστικότερων γεγονότων, τα οποία δικαιολογούν την αισιόδοξον άποψιν, ότι εκ του πρώτου ακριβώς ταξιδίου του ‘Πατρίς’ αποδεικνύεται το πόσον ταχεία και το πόσον μεγάλη θα είναι η επιτυχία της νέας εθνικής γραμμής.
Και τα γεγονότα ταύτα είναι:
Ο πρωτοφανής συναγερμός του Ελληνισμού της Αυστραλίας δια την υποδοχήν του πλοίου. Η ποικιλοτρόπως εκδηλωθείσα διάθεσις δια μίαν σθεναράν και ενσυνείδητον υποστήριξήν του. Η συμπαθής στάσις της αυστραλιανής κυβερνήσεως έναντι της νέας γραμμής. Η υποφώσκουσα αντίδρασις του δυναμικού συνδικαλιστικού κινήματος της Αυστραλίας κατά των εταιριών, αίτινες εφαρμόζουν το μποϋκοτάζ εις βάρος του ελληνικού υπερωκεανίου. Η εκδηλωθείσα ήδη σοβαρά κάμψις των αντιδράσεων της Κόνφερανς, η οποία προμηνύει ή τον βαθμιαίον εκφυλισμόν των ή τον επίσημον τερματισμόν του μποϋκοτάζ διά της εισδοχής της νέας γραμμής εις την Κόνφερανς.
Ουδείς ασφαλώς ανέμενεν υπό τόσους αίσιους οιωνούς να τερματίση το πρώτον ταξίδιον του το νέον υπερωκεάνιον. Η πίστις των αδελφών Χανδρή εις το δύσκολον εγχείρημα, το οποίον με τόσον ενθουσιασμόν ανέλαβον, ήρχισε να δικαιούται».
Για την υποδοχή του «Πατρίς» στην Αυστραλία αναφέρεται:
«Οι άνδρες του πληρώματος του ‘Πατρίς’, ως επί το πλείστον, παλαιοί και έμπειροι ναυτικοί, από τας πολλάς ανά τον κόσμον περιπλανήσεις των, δεν θα λησμονήσουν ποτέ, ό,τι είδαν και ό,τι ησθάνθησαν όταν το ελληνικόν υπερωκεάνιον εισέπλευσεν εις ένα έκαστον εκ των τριών αυστραλιανών λιμένων του δρομολογίου του.
Δεκάδες χιλιάδες μεταναστών μας, σύσσωμοι σχεδόν αι ελληνικαί παροικίαι της Μελβούρνης, του Σίδνεϋ και του Φρημάντλ, υποδέχθησαν και κατευόδωσαν το ‘Πατρίς’, εκδηλούντες κατά τον πλέον πανηγυρικόν όσον και γραφικόν τρόπον την χαράν των, άδοντες και χορεύοντες επί των κρηπιδωμάτων! Καταιγισμός από άνθη, βροχή από σοκολάτας και από μικρά ενθυμήματα εκάλυψαν τα κατώτερα καταστρώματα του πλοίου, το οποίον εις τα όμματα των αποδήμων προσέλαβε τας διασάσεις μιας τεράστιας γέφυρας, ήτις εξουδετερώνουσα τας δέκα χιλιάδας μιλλίων των παρεμβαλλόμενων ωκεανών, θα εξασφαλίζη εφεκής εις τον γενητευμένον τακτικήν επαφήν με την Πατρίδα, το σπίτι και τους οικείους του.
Το μποϋκοτάζ ξένων εταιριών ήταν γεγονός:
«Επί μίαν εβδομάδαν λέει ο κ. Χρ. Ρίζος, μετανάστης καλώς αποκατεστημένος εις την πέμπτην ήπειρον που αφίχθη εις τον Περαιά με το ‘Πατρίς’, επί μίαν εβδομάδα ηγωνίσθην διά να κατορθώσω να ταξιδεύσω με τον ελληνικό υπερωκεάνιον. Είχαν εκδώσει παλαιότερον εισιτήριον με το αγγλικόν ‘Στράθεν’ και ουδέν πρακτορείον εδέχετο να κάμει την αλλαγήν. Η Κόνφερανς έχει τρομοκρατήσει τους πάντας εις το Σίδνεϋ. Διαρρήδηαν τα ταξιδιωτικά γραφεία ηρνούντο να προμηθεύσουν εισιτήρια δια το ελληνικόν πλοίον. Ισχυρίζοντο ότι θα είναι περιπέτεια η αναχώρησις εκ της Αυστραλίας διά του ‘Πατρίς’ το οποίον δεν έχει τακτάς ημερομηνίας κατά την εκτέλεσιν του δρομολογίου του! Εκινήσαμεν όμως γην και ουρανόν, οι Έλληνες που ηθέλομεν να ταξιδεύσωμεν κατά την περίοδον αυτήν εις την Ελλάδα. Εφθάσαμεν μέχρι του υπουργείου των Εσωτερικών διά να αποδεσμευθώμεν από τας αγγλικάς εταιρίας και να ταξιδεύσωμεν με το ‘Πατρίς’. Και το επετύχαμεν, όπως και εις το μέλλον θα το επιτυγχάνωμεν. Είμεθα βέβαιοι ότι ουδείς Έλλην μετανάστης, οιαιδήποτε και αν είναι αι αντιδράσεις των ξένων εταιριών, πρόκειται εφεξής να ταξιδεύση με αγγλικόν υπερωκεάνιον».
«Η παραστατική αυτή εικών που συνθέτει η αφήγησις του καλού Έλληνος μετανάστου, πλήρως επαληθεύεται από τας εξ Αυστραλίας πληροφορίας, σχετικώς με την μορφήν και την έκτασιν της εξαπολυθείσης επιθέσεως κατά του ελληνικού υπερωκεάνιου. Πέραν της αρχικώς απαγορευθείσης υπό της Κόνφερανς εκδόσεως εισιτηρίου διά το ελληνικόν υπερωκεάνιον, υπό των εν Αυστραλία πρακτορείων, πέραν της εκστρατείας του συκοφαντικού διά το ‘Πατρίς’ και κατ’ επέκτασιν διά την Ελληνικήν Ναυτιλίαν, ψιθύρου, οι ανταγωνισταί μας, πρωτοστατουσών των αγγλικών εταιριών, διερρύθμισαν τα εξ Αυστραλίας δρομολόγια των πλοίων των κατά τοιούτον τρόπον, ώστε έκαστη αναχώρησις του ‘Πατρίς’ να αντικρύζη την αναχώρησιν ενός υπεωκεανίου της Κόνφερανς, της ιδίας κλάσεως και της αυτής κατηγορίας, της μίας τουριστικής θέσεως. Ούτω την ιδίαν ημέραν με το ‘Πατρίς’ ανεχώρησεν εξ Αυστραλίας το αγγλικόν ‘Στράθεν’, το οποίον όμως κατέπλευσεν εις τον Πειραιά τρεις ημέρας βραδύτερον του ‘Πατρίς’. Η μεγάλη ταχύτης του ελληνικού υπερωκεάνιου είναι φανερόν ότι δεν θα επιτρέψη εις τα πλοία της Κόνφερανς τον ανταγωνισμόν των συναναχωρήσεων.
Αλλά και τα διά τα φορτία η αντίδρασης των ξένων εταιριών ήτο μεγάλη, μεγαλυτέρα ίσως εκείνης διά την παραλαβήν επιβατών. Η δυνατότης φορτώσεων μικρών παρτίδων κατεψυγμένου κρέατος και άλλων εμπορευμάτων εις Αυστραλίαν επί του ελληνικού υπερωκεάνιου, κατεθορύβησε τας ξένας εταιρίας, αι οποίαι παραλαμβάνουν φορτία διά την Ελλάδα από ωρισμένην ποσότητα και άνω…».
Σε κάθε περίπτωση, τονίζεται:
«Το ωραίον ελληνικόν πλοίον, η άψογος στάσις έναντι των ανταγωνιστών των, των αδελφών Χανδρή, ως και η ισχυρά πίεσις του Ελληνισμού της Αυστραλίας έκρινον εξ αρχής την τύχην της νέας γραμμής».
Από μαρτυρίες των επιβατών που επέστρεψαν στην Ελλάδα κατά το πρώτο ταξίδι προκύπτει ότι «ήτο αξιόλογος η απόδοσις απαξάπαντος του βοηθητικού προσωπικού του ‘Πατρίς’ … Οι θαλαμηπόλοι και οι μάγειροι -η αχίλλειος πτέρνα ενός νέου υπερωκεάνιου- ειργάσθησαν υπερανθρώπως, με αποτέλεσμα να δημιουργηθή εγκαίρως η καλή εκείνη εντύπωσις και η φήμη, η οποία αποτελεί την βασικωτέραν προϋπόθεσιν της επιτυχίας μίας γραμμής… ‘Το χαρούμενον και τερπνόν εικοσιτετράωρον του επιβάτου της τουριστικής θέσεως του ‘Πατρίς’ θα το εζήλευεν ο επιβάτης της πρώτης θέσεως οιουδήποτε πολυτελούς υπερωκεανίου της P. & O. Θαυμάσια η κουζίνα του, διαρκής η μέριμνα του πληρώματος διά την ψυχαγωγίαν μας. Δύο κινηματογράφοι, ορχήστραι και γραφικά ελληνικά γλέντια, οργανούμενα κάθε βράδυ εις τα σαλόνια του υπερωκεανίου, αποδιώχνουν την ανίαν ενός τόσο μεγάλου ταξιδίου’».
Ακόμη σημειώνεται πως «χάρις εις τα προσπάθειας των πλοιοκτητών του και ιδίως την ακάματον δραστηριότητα του πλοιάρχου κ. Ζαννή Ξένιου, η ενδιαίτησης τόσον των μεταναστών όσον και των ελευθέρων επιβατών, ήτο άψογος. Το πλήρωμα και όχι μόνον το κατώτερον, διεπαιδαγωγήθη και συμπεριφέρετο, όχι με την τυπικήν προθυμίαν και ευγένειαν, αλλά και με ειλικρινή φιλικών διάθεσιν προς τον μεταναστεύοντα Έλληνα κατά το ταξίδιον της μεταβάσεως του πλοίου εις την Αυστραλίαν. Οι αξιωματικοί και οι άνδρες του ‘Πατρίς’, υπερδιακόσιοι πεντήκοντα ναυτικοί, ταχύτατα προσηρμόσθησαν εις τα πολλάς και σοβαράς απαιτήσεις ενός μεταναστευτικού πλοίου. Ο πλοίαρχος, κ. Ξενιός και ο αρχιμηχανικός της εταιρίας Χανδρή, κ. Ζαφειρόπουλος, όστις επιβαίνων του πλοίου εποπτεύει της όλης οργανώσεως της εσωτερικής υπηρεσίας αυτού, είναι οι δύο πολύτιμοι συμπαραστάται των αδελφών Χανδρή εις την προσπάθειάν των, όπως θεμελιώσουν επί ισχυρών βάσεων την νέαν γραμμήν».
Τέλος, υπογραμμίζεται ότι:
«Κατά τον κατάπλουν του υπεωκεανίου ‘Πατρίς’ την 5η Φεβρουαρίου εις τον λιμένα του Πειραιώς, ο κ. Δημ. Χανδρής, εδέχθη επ’ αυτού τους αντιπροσώπους του τύπου και ανέπτυξε τας υπάρχουσας προοπτικάς διά το μέλλον της γραμμής Ελλάδος – Αυστραλίας. Ομιλών σχετικώς με το εκδηλωθέν κατά του ελληνικού υπερωκεανίου μποϋκοτάζ, ο κ. Χανδρής διετύπωσε την άποψιν ότι δεν είναι δυνατόν τούτο επί πολύ να συνεχισθή. ‘Πρόκειται περί αθέμιτου ανταγωνισμού, είπεν, όστις εάν βλάπτη ηλικώς την ελληνικήν γραμμήν, ζημιοί ηθικώς και τας ξένας εταιρίας. Αι κατά του μποϋκοτάζ εκδηλούμεναι εκτάκτως ζωηραί αντιδράσεις, δεν προήλθον μόνον από ημάς, ετόνισεν ο κ. Χανδρής και από την ελληνικήν κυβέρνησιν. Προήλθον και από την κυβέρνησιν της Αυστραλίας, ως και από τας διοικήσεις δύο ισχυρών σωματείων της Αυστραλίας, των λιμενεργατών και των ναυτεργατών. Δεν είναι δυνατόν κατόπιν τούτου οι ανταγωνισταί μας να επιμείνουν εις την τοιαύτην, απαράδεκτον, άλλωστε από πάσης απόψεως, αντίδρασιν κατά του ελληνικού πλοίου. Αλλά και εάν επιμείνουν, ούτε αι προοπτικαί μας, ούτε η αισιοδοξία μας διά το μέλλον θα μεταβληθούν. Όπως άλλωστε δε θα αλλάξη εις τίποτε και η στάσις μας έναντι των ξένων εταιριών. Δεν θα τας παρακολουθήσωμεν ες τοιαύτης μορφής ανταγωνισμόν. Αποβλέπομεν α δημιουργήσωμεν μία παγίαν και συνεχώς αναπτυσσόμενη γραμμήν. Κατόπιν τούτου, φρονούμεν, ότι δεν υφίστανται περιθώρια διά πράξεις και ενέργειας στερούμενας επιχειρηματικής ευπρέπειας και σοβαρότητος’».
«Απαντών ο κ. Χανδρής εις ερώτησιν πως βλέπει τας δυνατότητας της δημιουργίας τουριστικής κινήσεως εξ Αυστραλίας, εδήλωσεν: ‘Η εταιρία μας έχει προγραμματίσει την βαθμιαίαν ανάπτυξιν του τουρισμού και των εμπορικών σχέσεων με την φίλην μακρυνήν χώραν. Πιστεύομεν ότι με μίαν συστηματικήν προσπάθειαν, χωρίς να φεισθώμεν κόπων και δαπανών, είναι δυνατόν να αναπτυχθή η εκ της Αυστραλίας προς την χώραν μας τουριστική κίνησις διά το καλόν της εθνικής μας οικονομίας και κατά συνέπειαν η επιβατική, προς όφελος της γραμμής. Ήδη αρχίσαμεν την προσπάθειαν αυτήν με μία ευρείαν διαφημιστικήν καμπάνιαν ρίψαντες το σύνθημα: ‘Η Ευρώπη αρχίζει από την Ελλάδα, επισκεφθήτε την’ … και ημπορούμε να πούμε ότι το σύνθημα αυτό είχαν μία καλήν απήχησιν. Οι πάντες ανεγνώρισαν την αλήθειάν του. Διότι πώς να αμφισβητηθή ότι η Ευρώπη δεν αρχίζει και γεωγραφικώς και ιστορικώς από την Ελλάδα;».
«Το δεύτερον βήμα μας προς την κατεύθυνσιν αυτήν, είναι η ίδρυσις Εθνικού Τουριστικού Γραφείου της Ελλάδος εις την Αυστραλίαν. Διά χρημάτων της εταιρίας θα ιδρυθή και θα λειτουργήση το γραφείον αυτό, το οποίο θα προβάλη τουριστικώς την εν πολλοίς άγνωστον χώρα μας εις την πέμπτην ήπειρον. Ήδη ήθομεν εις επαφήν με τον Οργανισμόν Τουρισμού και αισιοδοξούμεν, ότι την πλήρη κατανόησιν και συμπαράστασίν του θα έχωμεν».
«Όσον αφορά την διεύρυνσιν των εμπορικών μας σχέσεων με την Αυστραλίαν, καταβάλλομεν προσπαθείας διά να διευκολύνωμεν τους Έλληνας εξαγωγείς, όπως τοποθετούν ευχερώς προϊόντα ελληνικά εις την αυστραλιανήν αγοράν και δη ελαιόλαδον, ελαίας, λαχανικά, φρούτα κ.λ.π. και τους εισαγωγείς, όπως προμηθεύωνται κατεφυγμένων κρέας κυρίως και μαλλί από την Αυστραλίαν. Εις αμφοτέρας τας περιπτώσεις, δεν ζητούμεν προεξόφλησιν των ναύλων. Θα πληρώνωνται μετά την παράδοσιν του φορτίου».
«Υπό μίαν τοιάυτην οργάνωσιν της γραμμής, ετόνισεν ο κ. Χανδρής, νομίζομεν ότι η αποτυχία της καθ’ ημών αντιδράσεως των ξένων πρέπει να προεξοφλήται. Ήδη η ΑΧΕΠΑ της Αυστραλίας διαπραγματεύεται της πραγματοποίησιν εκδρομής των μελών της εις την Ελλάδα διά του ‘Πατρίς’ εις την οποίαν θα μετάσχουν και υπερεννεακόσιοι ομογενείς».
Αυτοί είναι οι καλοί οιωνοί, υπό τους οποίους ετερματίσθη το πρώτον κυκλικόν ταξίδιον του υπερωκεάνιου ‘Πατρίς’ εις την Αυστραλίαν. Δικαιολογούν, πιστεύομεν, την άποψιν ότι όχι μόνον βεβαία πρέπει να θεωρηθή η εδραίωσις της νέας γραμμής, αλλά και ταχεία η περαιτέρω ανάπτυξις της.
Ο Οίκος Χανδή πιστεύει εις την αναληφθείσαν προσπάθειαν. Αν δεν παρεμβληθούν άλλαι αντιδράσεις από ελληνικής πλέον προερχόμεναι, αντιμετωπίζεται πάντοτε το θέμα της αγοράς και δεύτερου υπεωκεανίου. Ήδη ως πληροφορούμεθα, το πλέον κατάλληλο αναζητείται.
Το πλοίο αυτό ήταν το «Βρετάννη», το οποίο θα εισερχόταν στην υπηρεσία του Οίκου Χανδρή το 1961.
Αλλά ήταν κυρίως το «Πατρίς» που χάραξε τη δική του πορεία στη μεταναστευτική ιστορία της Ελλάδας, αποτελώντας για πολλά χρόνια τον σημαντικότερο συνδετικό κρίκο μεταξύ Ελλάδας και Αυστραλίας.
Πέρα από τον σημαίνοντα ρόλο του στη μεταναστευτική ιστορία της Ελλάδας, το «Πατρίς» θα αποκτούσε μία ακόμα σημαντική σύνδεση με την Αυστραλία.
Τα Χριστούγεννα του 1974, ο κυκλώνας Tracy χτύπησε τη Βόρεια Αυστραλία, με ιδιαίτερα καταστροφικές συνέπειες για την πόλη Ντάργουιν. Ο Αντώνης Χανδρής πρόσφερε το θρυλικό πλοίο της εταιρείας του στη διάθεση της κυβέρνησης της Αυστραλίας, η οποία το χρησιμοποίησε ως πλωτό ξενοδοχείο για τη φιλοξενία όσων ανθρώπων είχαν χάσει τα σπίτια τους.
Το «Πατρίς» θα έμενε στην υπηρεσία των Αφών Χανδρή μέχρι και το 1979, οπότε και πωλήθηκε στην Karageorgis Lines, που το μετονόμασε σε «Mediterranean Island» και κατόπιν, το 1981, σε «Mediterranean Star». Διαλύθηκε τελικά το 1987 στο Πακιστάν.
*Το παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε στα «Ναυτικά» Χρονικά στις 15 Φεβρουαρίου 1960 και αναδημοσιεύεται μέσα από το ψηφιακό αρχείο του περιοδικού (archive.naftikachronika.gr/issue1960-i787/page-13/). Η ψηφιοποίηση του αρχείου των τευχών από το 1931 έως το 1983 είναι μια ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Ευγενίδου, στη μνήμη της Μαριάνθης Σίμου (archive.naftikachronika.gr).
Έχετε κι εσείς μνήμες, δικές σας ή προγόνων σας από το «ΠΑΤΡΙΣ» ή/και την ΔΕΜΕ. Αν θέλετε μπορείτε να τις μοιραστείτε μαζί μας στο email editor@neoskosmos.com.au ή τηλεφωνήστε μας στο 9482 4433.
