Έφτασε η ώρα για την κατάθεση του πρώτου προϋπολογισμού της νέας κυβέρνησης των Εργατικών υπό τον Anthony Albanese.

Αυτήν την Τρίτη, 25 Οκτωβρίου, ο ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών, Jim Chalmers, θα δώσει στη δημοσιότητα λεπτομέρειες για το πού βαδίζει η οικονομία της Αυστραλίας και ως εκ τούτου τι να αναμένει η κοινωνία, ειδικά οι πιο ευάλωτοι, που είναι και περισσότερο εκτεθειμένοι στην ακρίβεια.

Ο κ. Chalmers, έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι επρόκειτο να ληφθούν «ζόρικες αποφάσεις», καθώς το οικονομικό περιβάλλον, εντός και εκτός συνόρων (πολλές χώρες βρίσκονται στο χείλος της ύφεσης), σε συνδυασμό με το ήδη υπέρογκο χρέος, δεν ευνοούν πολλά… ανοίγματα.

Τα χρήματα που θα δοθούν μάλιστα -και αυτά υπό πίεση, όπως είπε- δεν αφορούν «επιπλέον παροχές», αλλά το αυξημένο κόστος για τις αυτόματες αναπροσαρμογές καθώς ο πληθωρισμός συνεχίζει να κλιμακώνεται, εξανεμίζοντας συντάξεις και επιδόματα.

Σήμερα, Κυριακή, μιλώντας στο ABC, επεσήμανε ότι ο προϋπολογισμός -ο πρώτος «δικός» του επίσης- θα είναι «φιλικος για τις οικογένειες» (family-friendly).

Αλλά, παραδέχθηκε ότι οι αυξήσεις στους μισθούς δε θα είναι αντίστοιχες με αυτές στο κόστος ζωής, έως τουλάχιστον το 2024-2025.

Κάτι που σημαίνει πως η μείωση του «πραγματικού εισοδήματος» θα συνεχιστεί καθώς ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να ογκώνεται.

Αυτήν τη στιγμή κυμαίνεται κοντά στο 7% και προβλέπεται -από το Υπουργείο Οικονομικών και την RBA- ότι θα φτάσει το 7,75% έως τον Δεκέμβριο. Γι’ αυτό και προβλέπεται ότι θα χρειαστεί περαιτέρω στήριξη για τους πιο ευάλωτους.

Ενδεικτικό των αναγκών που προκύπτουν είναι ότι τα επιδόματα προς συνταξιούχους και άλλους αποδέκτες κοινωνικής πρόνοιας -τα οποία ως γνωστόν αναπροσαρμόζονται αυτόματα δύο φορές τον χρόνο βάσει του πληθωρισμού- θα στοιχίσουν επιπλέον 32,8 δισ. δολ. την επόμενη τετραετία, σε σχέση με τις εκτιμήσεις προεκλογικά.

Σχεδόν το ένα τρίτο, 11,8 δισ. δολ. αφορούν συντάξεις, 10,6 δισ. δολ. το JobSeeker, 4,4 δισ. οικογενειακά επιδόματα. Η βοήθεια προς φροντιστές και άτομα για αναπηρία αναμένεται να αυξηθεί κατά 6 δισ. δολ.

Τα χρήματα αυτά, δυστυχώς δε θα μπουν στην τσέπη, όπως προαναφέρθηκε, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις απλά θα καλύψουν τρέχουσες ανάγκες των οποίων το κόστος θα αυξηθεί.

Θα μπορούσε να διαβάσει κανείς και αντίστροφα την είδηση αυτή, ότι συνταξιούχοι και άλλοι αποδέκτες επιδομάτων θα επιβαρυνθούν με -τουλάχιστον- επιπλέον 32,8 δισ. ευρώ την επόμενη 4ετία λόγω πληθωρισμού και η κυβέρνηση απλά θα προσπαθήσει να ελαφρύνει τον «πόνο» αυτό.

«Μία από τις πιέσεις σε αυτόν τον προϋπολογισμό είναι να διασφαλίσουμε ότι μπορούμε να βρούμε χώρο για την αναπροσαρμογή (indexation) ώστε οι συνταξιούχοι και οι αποδέκτες άλλων επιδομάτων, να λάβουν λίγη βοήθεια, δύο φορές τον χρόνο και να αντέξουν την εκτόξευση του κόστους ζωής», δήλωσε ο κ. Chalmers στο ABC.

Για τους «πραγματικούς μισθούς», πρόσθεσε, «έχουμε μιλήσει ανοιχτά για το τι συμβαίνει»

«Μειώνονταν πριν τις εκλογές και συνεχίζουν να μειώνονται έκτοτε, επειδή ο πληθωρισμός είναι υψηλότερος, για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, των φυσικών καταστροφών (που συνεχίζονται), αλλά και θέματα στη δική μας αλυσίδα προμηθειών εδώ. Επίσης λόγω μίας 10ετίας πλέον στασιμότητας στους μισθούς».

Ο πληθωρισμός μετά την κορύφωση του Δεκεμβρίου προβλέπεται να «μειωθεί» στο 5,75% έως τα μέσα του 2023 και σε 3,5%, κοντά στον στόχο της RBA ένα χρόνο μετά. Κάτι που σημαίνει ότι η Αποθεματική Τράπεζα θα συνεχίσει να παρεμβαίνει στα επιτόκια.

«Ο πληθωρισμός (σ.σ. η ακρίβεια) αποτελεί τον κύριο παράγοντα που επηρεάζει αυτόν τον πληθωρισμό. Καθοδηγεί την προσέγγισή μας ως προς την ελάφρυνση στο κόστος ζωής. Καθοδηγεί στην προσέγγισή μας για στοχευμένες επενδύσεις, για μία ισχυρή, πιο ανθεκτική οικονομία», εξήγησε ο κ. Chalmers.

«Θα είναι ένας προϋπολογισμός φιλικός για τις οικογένειες ο οποίος αναγνωρίζει ότι οι πιέσεις στην οικονομία μας προέρχονται από όλο τον Κόσμο, αλλά γίνονται αισθητές στο τραπέζι μας».

«Θα είναι ένας υπεύθυνος προϋπολογισμός. Θα είναι στέρεος, λογικός και προσαρμοσμένος στους καιρούς μας, καθώς βιώνουμε όλη αυτήν την αβεβαιότητα…».

Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει πάντως θετική επίπτωση στις τιμές προϊόντων εξορύξεων, με την Αυστραλία να είναι ευνοημένη, καθώς εκτιμάται ότι θα έχει όφελος επιπλέον 100 δισ. δολ. τα επόμενα 4 χρόνια από εξαγωγές σιδηρομεταλλευμάτων, κάρβουνου και φυσικού αερίου.

Ωστόσο, ο κ. Chalmers προειδοποίησε ότι θα ήταν ανεύθυνο να δαπανηθεί ένα τέτοιο ποσό σε ένα περιβάλλον τόσου υψηλού πληθωρισμού, καθώς θα ωθήσει τις τιμές ακόμη υψηλότερα.

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ

Ο προϋπολογισμός θα ενέχει και περαιτέρω πληροφορίες για τις αλλαγές που προωθούνται στο πρόγραμμα μετανάστευσης (permanent).

Ως γνωστόν, η Αυστραλία θα αυξήσει φέτος τον αριθμό των μεταναστών -κυρίως ειδικευμένων- που θα υποδεχθεί από 160.000 σε -επίπεδο ρεκόρ- 195.000.

Επίσης, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να μειώσει το χρόνο αναμονής για την επεξεργασία αιτήσεων για βίζα, ανακοινώνοντας γι’ αυτόν τον σκοπό επιπλέον 36,1 εκατ. δολ. για την πρόσληψη επιπλέον προσωπικού.

Προ ημερών ο υπουργός Μετανάστευσης, Andrew Giles, δήλωσε πως έχει γίνει ήδη η επεξεργασία δύο εκατομμυρίων αιτήσεων, αλλά «περιμένουμε» ακόμη περί τις 872.000 λόγω της μεγάλης αύξησης στη ζήτηση καθώς τα σύνορα είναι πλέον ανοιχτά.

«Η Αυστραλία … βιώνει μία ταχύτατη ανάκαμψη στις αιτήσεις για βίζα», δήλωσε. «Έχουμε λάβει σχεδόν 2,22 εκατομμύρια νέες αιτήσεις από την 1η Ιουνίου 2022, σε σχέση με 495.000 την ίδια περίοδο του 2021».

Το Υπουργείο Εσωτερικών, πρόσθεσε, έχει ήδη προσθέσει 260 άτομα στο προσωπικό για την επεξεργασία των αιτήσεων και περισσότεροι θα προσληφθούν και θα εκπαιδευτούν τις ερχόμενες εβδομάδες και μήνες.

Επί του παρόντος παραμένει ασαφές θα διατεθούν περισσότερα χρήματα στο πρόγραμμα μετανάστευσης, το οποίο «έχασε» 875 εκατ. δολ. σε χρηματοδότηση, σε μία 4ετία υπό την προηγούμενη κυβέρνηση.

Αναμένεται πάντως μία σε βάθος έρευνα του προγράμματος, ως οδηγό σε μελλοντικές μεταρρυθμίσεις, που θα έχουν στόχο κυρίως την παραγωγικότητα, ευκαιρίες για υποστήριξη (sponsorship) και μία ανταγωνιστική, σε διεθνές επίπεδο, διαδικασία για βίζα. Η σχετική αναφορά αναμένεται έως τα τέλη Φεβρουαρίου 2023.

Η κυβέρνηση Albanese φαίνεται πως σχεδιάζει επίσης την αύξηση του Temporary Skilled Migration Income Threshold. Το όριο αυτό έχει «παγώσει» στα $53.900 ετησίως, αλλά πλέον θεωρείται πολύ χαμηλά, καθώς το 80% των εργασιών πλήρους απασχόλησης έχουν απολαβές πάνω από αυτό.

«ΦΟΥΣΚΩΜΕΝΟ» ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ

Η νέα κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να διατηρήσει τις αλλαγές στο φορολογικό σύστημα (stage three tax cuts) που είναι προγραμματισμένες από την 1η Ιουλίου 2024, αλλά δε φαίνεται να τις υποστηρίζει κιόλας.

Ο κ. Chalmers δήλωσε στο Radio National ότι το κόστος για τη μεταρρύθμιση αυτή έχει ογκωθεί κατά 11 δισ. δολ. από 243 δισ. δολ. σε 254 δισ. δολ. σε μία δεκαετία «ανάβοντας» εκ νέου την πολιτική αντιπαράθεση. Συνοπτικά, η νέα φορολογία προβλέπει ίδιο ποσοστό φόρου, 30% για τα εισοδήματα από $45.001 έως $200.000, κάτι που ευνοεί τα υψηλότερα εισοδήματα.

Ο «σκιώδης υπουργός» Οικονομικών, Angus Taylor, υποστήριξε ότι η τοποθέτηση αυτή του κ. Chalmers ήταν «ειλικρινά περίεργη».

«Με τον πληθωρισμό (να αυξάνεται), η φοροελάφρυνση χρειάζεται τώρα περισσότερο από ποτέ».

«Δεν είναι το κόστος στον προϋπολογισμό, είναι μία νομοθετημένη φοροελάφρυνση που αυτή η κυβέρνηση Εργατικών θέλει να πάρει από τους σκληρά εργαζόμενους Αυστραλούς».

Ο κ. Chalmers θέλησε να «κλείσει» το θέμα για την ώρα σημειώνοντας ότι ο νέος προϋπολογισμός δεν θα έχει στο επίκεντρο αυτές τις αλλαγές στη φορολογία.

«Πρόκειται να είναι, στην πραγματικότητα, για τρία πράγματα: Υπεύθυνη ελάφρυνση του κόστους ζωής … στοχευμένες επενδύσεις για μία πιο ισχυρή, ανθεκτική οικονομία … αρχή του ξηλώματος αυτής της κληρονομιάς σπατάλης … που μας έφερε ένα χρέος 1 τρισ. δολ. και το οποίο καθίσταται όλο και πιο ακριβό να εξυπηρετηθεί».

Ο κ. Chalmers μιλώντας στο Today ανέφερε ακόμη ότι οι πρόσφατες πλημμύρες θα επιβαρύνουν περαιτέρω το κόστος ζωής και τον προϋπολογισμό.

«Δεν ξέρουμε ακόμη τον πλήρη αντίκτυπο … εκείνο που δεν θέλουμε, και το έχουμε δει να συμβαίνει στο εξωτερικό (Βρετανία), είναι να παράσχουμε ελάφρυνση στο κόστος ζωής με τρόπο που θα δημιουργήσει περισσότερο πληθωρισμό και θα ωθήσει τα επιτόκια ακόμη υψηλότερα».

«Η βρετανική κυβέρνηση η ίδια αναγνώρισε ότι ίσως έκαναν λάθος στην ‘ισορροπία’ και προσπαθούν να αναπροσαρμόσουν τις ρυθμίσεις».

«Αυτό είναι ένα σημαντικό μάθημα για όλους μας. Αυτό που προσπαθήσαμε να κάνουμε είναι η ελάφρυνση του κόστους ζωής να μην καταστήσει τη δουλειά της Reserve Bank (να ελέγξει τον πληθωρισμό) δυσκολότερη».

ΑΛΛΑ ΚΑΙ…

Όσον αφορά στη γονική άδεια μετ’ αποδοχών η κυβέρνηση Albanese έχει ανακοινώσει ότι τα επεκταθεί, σταδιακά, από τις 18 στις 26 εβδομάδες έως τον Ιούλιο του 2026.

Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας έκανε λόγο για μία «σύγχρονη πολιτική, για σύγχρονες οικογένειες».

Ο προϋπολογισμός θα περιλαμβάνει επίσης 9,6 δισ, δολ. για υποδομές ανά τη χώρα, με την κυβέρνηση να υποστηρίζει ότι θα συμβάλλουν στον πληθωρισμό.

Μεταξύ άλλων, αναμένονται επίσης λεπτομέρειες για τις αλλαγές στα επιδόματα για τη φροντίδα παιδιών, τις μεταρρυθμίσεις στη φροντίδα ηλικιωμένων που αφορούν και το μισθολογικό των φροντιστών, τις θέσεις για δωρεών σπουδές σε TAFE, τις φοροαπαλλαγές για ηλεκτρικά οχήματα και τις μειωμένες τιμές φαρμάκων (Pharmaceutical Benefits Scheme).

Τα δημοσιονομικά αναμένονται καλύτερα για το 2021-2022 από το αναμενόμενο, αλλά το έλλειμμα εκτιμάται ότι θα μας «ακολουθεί» για τουλάχιστον 4 χρόνια ακόμη, σε σχέση πάντα και με τις διεθνείς συνθήκες, ενώ το χρέος για την ώρα είναι στο 1 τρισ. δολ.