Η ακρίβεια μπορεί να είναι ήδη στα ύψη «πνίγοντας» τους προϋπολογισμούς νοικοκυριών και επιχειρήσεων, αλλά δυστυχώς, φαίνεται ότι η αύξηση στο κόστος ζωής δεν έχει ακόμη χτυπήσει… ταβάνι.

Ως εκ τούτου, συντάξεις, επιδόματα και μισθοί όχι μόνο θα συνεχίσουν να «εξαφανίζονται» σχεδόν αμέσως μετά την καταβολή τους, αλλά προετοιμαστείτε να… κάνουν φτερά ακόμη πιο γρήγορα από το πορτοφόλι μας (ή τον τραπεζικό λογαριασμό) καθώς το κόστος ζωής προβλέπεται ότι θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις οικονομολόγων, οι αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων, τροφίμων, ρεύματος/φυσικού αερίου, στοιχίζουν έως τώρα επιπλέον σε ένα μέσο νοικοκυριό 170-180 δολ. την εβδομάδα, όχι για μεγαλύτερη, αλλά για την ίδια κατανάλωση σε σχέση με πέρυσι.

Γι’ αυτούς που παλεύουν για να αποπληρώσουν ένα δάνειο η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη. Για ένα χρέος 500.000 δολ., με το επιτόκιο της RBA πλέον στο 2,85% -μετά τη νέα αύξηση του 0,25%- η επιβάρυνση για τη δόση είναι υψηλότερη κατά 200 δολ. την εβδομάδα περίπου (σχεδόν 800 δολ. τον μήνα) σε σχέση με τις αρχές Μαΐου όταν το επιτόκιο της Αποθεματικής Τράπεζας της Αυστραλίας ήταν στο ιστορικό χαμηλό 0,10%.

Τα παραπάνω με τον πληθωρισμό (αυξήσεις τιμών σε βασικά είδη/υπηρεσίες) αυτήν τη στιγμή να βρίσκεται περί το 7,3% σε σχέση με πέρυσι, σε υψηλά 30+ ετών.

Και δυστυχώς η RBA δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας για το τι περιμένει τους πολίτες, αλλά ακόμη και τις κυβερνήσεις (καθώς οι κρατικοί φορείς επίσης έχουν χρέη, τα οποία αυξάνονται). Η νέα, δυσχερή, εκτίμηση είναι ότι ο πληθωρισμός θα φτάσει και το 8% έως το τέλος του χρόνου.

RBA

Πιο αναλυτικά, η RBA αποφάσισε την αύξηση του επιτοκίου της (cash rate) κατά 0,25% την περασμένη Τρίτη, στο 2,85% καθώς συνεχίζεται η προσπάθεια να ελέγξει τον πληθωρισμό που συνεχίζει ανοδικά.

Από τις αρχές Μαΐου είναι η έβδομη διαδοχική αύξηση με τους πολίτες να στενάζουν, ειδικά τους δανειολήπτες, ενώ  παράλληλα η αξία των ακινήτων… κατηφορίζει, με ό,τι αυτά συνεπάγονται και για την ψυχολογία των καταναλωτών και τις πραγματικές δαπάνες τους, που στηρίζουν σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη (το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν – ΑΕΠ).

Σύμφωνα με το ABC, όσον αφορά στα ακίνητα, στη Μελβούρνη, τον Οκτώβριο μόνο υπήρξε υποχώρηση της αξίας κατά 0,8%. Η πτώση είναι συνολικά 6,4% από την «κορύφωση» τον περασμένο Φεβρουάριο  μετά από άνοδο 17,3%). Για το Σίδνεϊ η μείωση ήταν 1,3% τον Οκτώβριο και η πτώση συνολικά 10,2% από την «κορύφωση» τον Ιανουάριο. Ανά την Αυστραλία η μέση πτώση ήταν 1,2%.

Αυτοί που έχουν μεγάλες καταθέσεις και δε χρωστούν -ή δεν έχουν σκοπό να πουλήσουν στο σπίτι τους- χαμογελούν με τα μεγαλύτερα επιτόκια, αλλά και γι’ αυτούς η ακρίβεια αποτελεί ανοιχτή «πληγή» και από την… μία τσέπη μπαίνουν και από την άλλη βγαίνουν.

Οι αξιωματούχοι της RBA αναγνωρίζουν ότι η «ισορροπία» μεταξύ ελέγχου του πληθωρισμού και δημιουργίας συνθηκών ύφεσης είναι «λεπτή». Γι’ αυτό και τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο οι αυξήσεις του επιτοκίου ήταν 0,25%, όπως η πρώτη τον Μάιο, ενώ οι υπόλοιπες τέσσερις ήταν πιο… απότομες (0,50%).

«Το Δ.Σ. έχει αυξήσει σημαντικά τα επιτόκια από τον Μάιο. Αυτό ήταν αναγκαίο για να καθιερώσει μια πιο βιώσιμη ισορροπία ζήτησης και προσφοράς στην αυστραλιανή οικονομία για να βοηθήσει να επιστρέψει ο πληθωρισμός στον στόχο», ανέφερε ο διοικητής της RBA, Philip Lowe.

Η RBA αναμένεται «να αυξήσει περαιτέρω τα επιτόκια στο επόμενο διάστημα. Παρακολουθεί στενά την παγκόσμια οικονομία, τις δαπάνες των νοικοκυριών και τη συμπεριφορά καθορισμού των μισθών και των τιμών», πρόσθεσε ο ίδιος.

«Αν χρειαστεί να παρέμβουμε με μεγαλύτερες αυξήσεις ξανά για να διασφαλίσουμε την επιστροφή του πληθωρισμού εντός στόχου (2% – 3%) θα το πράξουμε».

«Παρομοίως, αν η κατάσταση απαιτεί να παραμείνουμε σταθεροί για λίγο καιρό, θα το πράξουμε».

«Δεδομένων των αβεβαιοτήτων ως προς την προοπτική, θα παρακολουθούμε πολύ προσεκτικά πώς οι πιέσεις στην οικονομία και τον πληθωρισμό θα εξελιχθούν το καλοκαίρι».

ΑΚΡΙΒΕΙΑ 

«Συζητήσαμε τις συνέπειες της μη αύξησης των επιτοκίων, επιτρέποντας τον υψηλό πληθωρισμό να επιμείνει και να ενσωματωθεί στις προβλέψεις. Αν συνέβαινε αυτό, το κακό (evil) του πληθωρισμού θα παρέμενε για περισσότερο καιρό και η σταδιακή αύξηση των επιτοκίων που θα χρειαζόταν για να τον αποκλιμακώσουν θα ήταν μεγαλύτερες», υπογράμμισε ο Δρ Lowe.

«Αυτό θα αύξανε τον κίνδυνο μίας σοβαρής ύφεσης και απότομης αύξησης της ανεργίας».

Επίσης, όπως προαναφέρθηκε, η RBA αναθεώρησε τις εκτιμήσεις για την κορύφωση του πληθωρισμού στο 8% περίπου στο Δ΄ τρίμηνο φέτος, έναντι αρχικής πρόβλεψης για 7,75%. Αναμένεται να κυμανθεί στο 4,75% το 2023 και λίγο πάνω από το 3% το 2024.

Παράλληλα, η πρόβλεψη για το ΑΕΠ της Αυστραλίας (ανάπτυξη) αναθεωρήθηκε προς τα κάτω και από την RBA, όπως και το ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομικών, κοντά στο 1,5%.

«Βραχυπρόθεσμα, οι πλημμύρες στην ανατολική ακτή επιβαρύνουν τις ανοδικές πιέσεις στις τιμές των τροφίμων και του χρόνου, είναι πολύ πιθανό να έχουμε πολύ μεγάλες αυξήσεις στις τιμές που πληρώνουν τα νοικοκυριά για ρεύμα και φυσικό αέριο», είπε ο διοικητής της RBA.

Ενδεικτικά, οι λογαριασμοί αναμένεται να «φουσκώσουν» κατά μέσο όρο 20% έως τα Χριστούγεννα και 30% επιπλέον το επόμενο οικονομικό έτος. Συνολικά, οι αυξήσεις στο ρεύμα θα είναι περί τα 56% τους επόμενους 18 μήνες.

Οι τιμές φυσικού αερίου επίσης προβλέπονται να αυξηθούν, περί το 44%, τους επόμενους 18 μήνες.

«Δεν πρόκειται να προσποιηθώ ότι δεν ανησυχούμε γι αυτές τις προβλέψεις», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών, Jim Chalmers, παρουσιάζοντας πρόσφατα τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό, επισημαίνοντας μάλιστα ότι τα «πραγματικά εισοδήματα» θα συνεχίσουν καθοδικά έως το 2024.

Πέρα από τα παραπάνω, οι δυσχέρειες εντείνονται περαιτέρω γι’ αυτούς που έχουν να πληρώσουν ενοίκιο, με τα διαθέσιμα σπίτια να μειώνονται και τις τιμές να αυξάνονται, ενώ για τους οδηγούς η κατάσταση είναι «γνωστή» στην τσέπη τους.

Πολλοί που «φούλαραν» με «σούπερ» το έχουν γυρίσει την «απλή», μπας και γλιτώσουν κανένα δολάριο για τα απαραίτητα ψώνια στο σούπερ μάρκετ ή έστω τον καφέ τους. Βέβαια, και η «απλή» βενζίνη είναι πλέον κοντά ή πάνω από τα 2 δολ. το λίτρο (+9% περίπου από τότε που έπαυσε η μείωση στον φόρο καυσίμων).

Αλλά αυτοί που χρειάζονται «ντίζελ» δεν μπορούν να κάνουν πολλά. Ένα χρόνο πριν στοίχιζε 1,57 δολ. το λίτρο. Αυτές τις ημέρες η τιμή είναι πάνω από τα 2,30 δολ. Τα μεγαλύτερα οχήματα «τρώνε» κοντά στα 200 δολ. για να γεμίσουν το ντεπόζιτο.

Υπό κανονικές συνθήκες, ανέφερε το ABC, οι τιμές diesel και petrol είναι παρόμοιες στην Αυστραλία. Αλλά εδώ και έξι μήνες η διαφορά στην αγορά χονδρικής (wholesale) έχει αυξηθεί κατά πολύ.

Η τιμή του diesel, κατέστη πιο ακριβή λόγω μίας σειράς παραγόντων, που συνδέονται κυρίως με την ανάκαμψη μετά την πανδημία -που αύξησε τη ζήτηση-, αλλά και τις μειωμένες προμήθειες στην αγορά εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία.

«ΠΡΟΣΔΕΘΕΙΤΕ»

Σχολιάζοντας τις προβλέψεις της RBA, ο ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών, Jim Chalmers, προειδοποίησε τους πολίτες να προετοιμαστούν για ακόμη μεγαλύτερη ακρίβεια και νέες αυξήσεις επιτοκίου, πριν υποχωρήσουν οι πιέσεις στο κόστος ζωής.

Ο ίδιος υποστήριξε ότι οι πιέσεις αυτές «έρχονται στην Αυστραλία από όλο τον Κόσμο».

«Πιστεύω ότι οι πολίτες γνωρίζουν ήδη ότι το κόστος ζωής είναι υψηλό και συνεχίζει να ογκώνεται. Η νέα πρόβλεψη της RBA το αντανακλά αυτό».

Ο κ. Chalmers χαρακτήρισε εκ νέου τον πληθωρισμό ως «Νο.1 δημόσιο κίνδυνο» της Αυστραλίας και «απαντώντας» στους επικριτές του για τον «υπεύθυνο προϋπολογισμό», είπε πως τα μέτρα που ανακοίνωσε είναι τα «κατάλληλα» γι’ αυτήν τη συγκυρία.

Ο «σκιώδης υπουργός» Οικονομικών, Angus Taylor, επεσήμανε ότι ο πληθωρισμός «πληγώνει» τους πολίτες και ότι η κυβέρνηση των Εργατικών απέτυχε να παρουσιάσει λύσεις για να ελαφρύνει τις πιέσεις.

«Οι Εργατικοί έχουν μία δικαιολογία για τα πάντα και δεν έχουν σχέδιο για τίποτε», πρόσθεσε.