Μετά από τρία χρόνια από τότε που ο κορονοϊός εμφανίστηκε, με το έτσι θέλω, στη ζωή μας, ζούμε πλέον με την COVID-19.
Κάποιοι, καθώς εμφανίζονται και νέες πολύ μεταδοτικές παραλλαγές, προσέχουν ακόμη και ακολουθούν τις συστάσεις: φορούν μάσκες σε κλειστούς χώρους με πολύ κόσμο, κάνουν εξετάσεις όταν δε νιώθουν καλά και είναι «ενημερωμένοι» στα εμβόλιά τους.
Άλλοι, μένουν στα απολύτως υποχρεωτικά από τις Αρχές, ενώ ορισμένοι… δεν πίστεψαν ποτέ ότι είχαμε πανδημία.
Σε κάθε περίπτωση, εκείνο που -δυστυχώς- οι περισσότεροι ξεχνούν είναι ότι η COVID-19 παραμένει επικίνδυνη και συνεχίσει να «θερίζει», ειδικά ηλικιωμένους.
Μοιάζει, μεγάλο μέρος της κοινωνίας μας -και των Αρχών βέβαια- σα να συνήθισε την απώλεια ανθρώπινης ζωής.
Σα να έχουν απομείνει μόνο οι συγγενείς και φίλοι να συζητούν γι’ αυτούς που έφυγαν λόγω κορονοϊού.
Κάποιοι ίσως δεν είχαν πολύ καιρό για να ζήσουν ακόμη έχοντας φτάσει στα στερνά τους.
Ωστόσο, ακόμη και μία ημέρα, μερικές ώρες ζωής, λίγα λεπτά μόνο, δεν είναι πολύτιμα όταν μπορούμε να τα περάσουμε με έναν αγαπημένο μας, αντί στην απομόνωση, να μπορούμε να πάρουμε τα παιδιά και τα εγγόνια μας, μία τελευταία έστω αγκαλιά;
Τα παραπάνω με το μυαλό στα πιο πρόσφατα δεδομένα του ομοσπονδιακού Υπουργείου Υγείας ότι οι θάνατοι COVID-19 σε οίκους ευγηρίας ανά την Αυστραλία, έφτασαν τους 120, ο υψηλότερος αριθμός από τον Αύγουστο του 2022.
Καταγράφεται μία προοδευτική αύξησή τους από τον Οκτώβριο και έπειτα, καθώς υπήρξε μία κλιμάκωση των κρουσμάτων.
Μέχρι την περασμένη Παρασκευή, των Φώτων, 738 οίκοι ευγηρίας είχαν ενεργή έξαρση, 3.949 κρούσματα σε ηλικιωμένους και 1.661σε προσωπικό (είχαν φτάσει έως τους 915 την εβδομάδα που τελείωσε στις 23 Δεκεμβρίου).
Συνολικά, πλέον, 4.612 έχουν χάσει τη ζωή τους σε γηροκομεία από την έναρξη της πανδημίας.
Σύμφωνα με τα εν λόγω στοιχεία, την περασμένη εβδομάδα, η COVID-19, ήταν η αιτία θανάτου για το 5,8% όλων των θανάτων στους οίκους ευγηρίας.
Στα «θετικά», το ποσοστό θνησιμότητας με COVID-19 (απώλειες ανά κρούσματα) ήταν ωστόσο μόλις 3,3% το 2022, πολύ κάτω από το 33% που ήταν το 2020 (ήταν βέβαια και τα κρούσματα κατά πολύ περισσότερα).
Αλλά, σε κάθε περίπτωση, η ανάλυση των επίσημων στοιχείων δείχνει ότι οι θάνατοι σε οίκους ευγηρίας λόγω COVID-19 αυξήθηκαν σταδιακά από τον Οκτώβριο, όταν καταγράφονταν 8 την εβδομάδα. Είναι τώρα το υψηλότερο επίπεδο που έχει σημειωθεί από τα μέσα Αυγούστου, όταν καταγράφηκαν 143 θάνατοι σε επτά ημέρες.
Η υπουργός Φροντίδας Ηλικιωμένων, Anika Wells, δήλωσε ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση κινήθηκε γρήγορα ώστε να προετοιμαστεί για νέες εξάρσεις, παρέχοντας εξοπλισμό ατομικής προστασίας, ταχείες εξετάσεις αντιγόνου (rapid antigen tests), αυξημένο εργατικό δυναμικό και πρόσθετες ενισχύσεις.
Επίσης, το ποσοστό αυτών που μπορούσαν και έχουν εμβολιαστεί με την 4η δόση, είναι σήμερα πάνω από 83% στους οίκους ευγηρίας, ενώ δίδεται προτεραιότητα στα αντι-ιικά φάρμακα -και τα εμβόλια- για τους ηλικιωμένους.
«Πρέπει να παραμείνουμε σε επαγρύπνηση και να συνεργαστούμε για να προστατεύσουμε τους ηλικιωμένους Αυστραλούς που κινδυνεύουν περισσότερο να εκδηλώσουν σοβαρή ασθένεια», δήλωσε η κα Wells.
«Καλούμε όλους να θυμούνται τα βασικά στοιχεία για ασφάλεια από COVID όταν επισκέπτονται ηλικιωμένους. Βεβαιωθείτε ότι οι εμβολιασμοί σας είναι ‘ενημερωμένοι’, πλύνετε τα χέρια σας, φορέστε μάσκα, πραγματοποιήστε τις επισκέψεις σας σε εξωτερικούς χώρους και αλλάξτε το πρόγραμμα αν αισθάνεστε αδιαθεσία».
Όσον αφορά στα εβδομαδιαία στοιχεία για την πανδημία ανά Πολιτεία, τα οποία δημοσιεύτηκαν την περασμένη Παρασκευή, υπήρξε παρόμοια αύξηση του συνολικού αριθμού θανάτων τόσο στη Βικτώρια όσο και στη Νέα Νότια Ουαλία.
Στη Βικτώρια, οι θάνατοι αυξήθηκαν σε 108 από 69 την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ στη Ν.Ν.Ο., ο αριθμός των θανάτων αυξήθηκε από 32 σε 77. Ο αριθμός των θανάτων στη Νότια Αυστραλία παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό σταθερός, ενώ στη Δυτική Αυστραλία μειώθηκε.
ΝΕΑ ΜΕΤΑΔΟΤΙΚΗ ΥΠΟΠΑΡΑΛΛΑΓΗ ΤΗΣ «’ΟΜΙΚΡΟΝ»
Στο μεταξύ, πολλοί ειδικοί σε θέματα μολυσματικών ασθενειών ανά τον Κόσμο ανησυχούν ολοένα και περισσότερο για τη νέα υποπαραλλαγή της «Όμικρον» ΧΒΒ.1.5, καθώς φέρεται να είναι -αν όχι η πιο μεταδοτική- από τις πιο μεταδοτικές που έχουν εμφανιστεί μέχρι σήμερα.
Η ΧΒΒ.1.5, γνωστή και ως «The Kraken», που έχει προκαλέσει «χάος» στις ΗΠΑ, εξαπλώνεται με ταχύ ρυθμό στην Υφήλιο, ενώ, έως τώρα, ένας πολύ μικρός αριθμός κρουσμάτων εμφανίστηκε και στην Αυστραλία.
Η επιδημιολόγος Δρ Maria Van Kerkhove, επικεφαλής για την COVID-19 στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, δήλωσε ότι η νέα υποπαραλλαγή, «η πιο μεταδοτική που έχει εντοπιστεί έως τώρα», έχει ήδη ανιχνευθεί σε 29 χώρες και πιθανώς υπάρχει σε ακόμη περισσότερες στην πραγματικότητα.
Το νέο στέλεχος διαθέτει μεταλλάξεις που του επιτρέπουν να μολύνει γρήγορα και να πολλαπλασιάζεται.
«Ανησυχούμε για το πλεονέκτημα της στη μετάδοση. Ιδίως σε μερικές χώρες της Ευρώπης και στη Βόρεια Αμερική, κυρίως στις βορειοανατολικές ΗΠΑ, η ΧΒΒ.1.5 έχει γρήγορα αντικαταστήσει άλλες παραλλαγές που κυκλοφορούσαν», ανέφερε η Δρ Kerkhove.
Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, επιβεβαίωσε ότι λαμβάνει συμβουλές από τις υγειονομικές Αρχές μετά τον εντοπισμό της «The Kraken», στη Βικτώρια.
«Έχει αναπτυχθεί μια σειρά από αυτές τις παραλλαγές (του κορονοϊού) και μπορούμε να περιμένουμε ότι είναι κάτι που θα συνεχιστεί και στο μέλλον», δήλωσε.
Το παρατσούκλι «The Kraken», αναφέρεται σε ένα μυθολογικό πλάσμα από τη σκανδιναβική λαογραφία με πολλά πλοκάμια και συνέτριβε μεγάλα πλοία.
Επί του παρόντος, εκτιμάται ότι εξαιτίας της ΧΒΒ.1.5 οι μολύνσεις στις ΗΠΑ διπλασιάζονται κάθε περίπου δύο εβδομάδες.
Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC) της χώρας υπολογίζουν ότι η ΧΒΒ.1.5 ευθυνόταν για περίπου τέσσερις στις δέκα νέες λοιμώξεις (40,5%) από κορονοϊό στις ΗΠΑ στο τέλος Δεκεμβρίου, έναντι μόλις 4% στις αρχές Δεκεμβρίου, ενώ αύξηση παρουσιάζουν και οι εισαγωγές στα αμερικανικά νοσοκομεία των ασθενών με COVID-19.
Αν και πιο μεταδοτική, είναι προς το παρόν πάντως ασαφές κατά πόσο η ΧΒΒ.1.5 είναι και πιο επικίνδυνη από άποψη συμπτωμάτων και σοβαρότητας νόσησης.
Μέχρι στιγμής, κατά την Δρ Kerkhove, «δεν έχουμε ενδείξεις ότι η σοβαρότητα έχει αλλάξει με τη ΧΒΒ.1.5».
Όμως ο ΠΟΥ θεωρεί σημαντικό να παρακολουθεί την εξάπλωση της, καθώς κατά τον τελευταίο μήνα υπήρξε μια αύξηση κατά 15% στους θανάτους COVID-19 διεθνώς.
«Γνωρίζουμε ότι αυτό είναι μια υποεκτίμηση επειδή υπάρχουν καθυστερήσεις στηνδημοσιοποίηση των στοιχείων», ανέφερε μάλιστα η Δρ Kerkhove.
Ωστόσο, αν και η ΧΒΒ.1.5 κερδίζει συνεχώς έδαφος διεθνώς, δεν είναι κυρίαρχη στην Κίνα, όπου οι περισσότερες μολύνσεις μέχρι στιγμής προέρχονται από την υποπαραλλαγή ΒΑ.5 της «Όμικρον», η οποία πλέον «ενοχοποιείται» μόλις για το 3,7% των νέων κρουσμάτων στις ΗΠΑ.
Με βάση τα έως τώρα δεδομένα, τα συμπτώματα της ΧΒΒ.1.5 είναι περίπου παρόμοια με εκείνα των προηγούμενων υποπαραλλαγών της Όμικρον, αν και αυτό χρήζει επιβεβαίωσης από τους επιστήμονες.
Φαίνεται, πάντως, πως οι περισσότεροι άνθρωποι με ΧΒΒ.1.5 έχουν συμπτώματα τύπου κρυολογήματος.
Η ΧΒΒ1.5. είναι «παρακλάδι» της ΧΒΒ που εμφανίστηκε το 2022. Η ΧΒΒ.1.5 διαθέτει τη μετάλλαξη F486Ρ που τη διευκολύνει να μολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα και να διαφεύγει από την ανοσία.
Ο καθηγητής Adrian Esterman, πρόεδρος βιοστατιστικής και επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Νότιας Αυστραλίας, εξήγησε ότι έχει παρόμοιες μεταλλάξεις με την XBB.1, «επιτρέποντάς της να αποφεύγει την ανοσία μας».
«Ωστόσο, επιπλέον, έχει μεταλλάξεις που το καθιστούν ευκολότερο να συνδέεται με τους υποδοχείς ACE2 στα ανθρώπινα κύτταρα. Αυτό το ‘διπλό χτύπημα’ το καθιστά την πιο μεταδοτική υποπαραλλαγή μέχρι σήμερα».
Εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Νέα Υόρκη τον Οκτώβριο και εξαπλώνεται με ταχείς ρυθμούς σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Βρετανοί επιστήμονες θεωρούν πιθανό – αν και όχι βέβαιο – ότι η ΧΒΒ.1.5 θα πυροδοτήσει ένα νέο κύμα COVID-19 έως το τέλος Ιανουαρίου.
Όμως, σύμφωνα με όσα δήλωσε στο BBC η καθηγήτρια Γουέντι Μπάρκλεϊ, του Κολλεγίου Imperial του Λονδίνου, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η ΧΒΒ.1.5 μπορεί να διασπάσει μαζικά την προστασία που παρέχουν τα εμβόλια έναντι της βαριάς νόσησης με COVID-19.
Ο καθηγητής Πολ Χάντερ του Πανεπιστημίου της Ανατολικής Αγγλίας ανέφερε πως δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η XBB.1.5 είναι πιο επικίνδυνη, σε σχέση με άλλες υποπαραλλαγές της «Όμικρον», αυξάνοντας την πιθανότητα να στείλει κάποιον στο νοσοκομείο ή στον θάνατο.
«Συνιστά ειρωνεία», επεσήμανε «ότι όλοι εστιάζουν στις πιθανές παραλλαγές που μπορεί να αναδυθούν στην Κίνα, ενώ η ΧΒΒ.1.5 ήρθε από τις ΗΠΑ».
Ο καθηγητής, Ντέιβιντ Χέιμαν, της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Λονδίνου, εκτίμησε ότι, αν και υπάρχουν ακόμη αρκετά πράγματα που πρέπει να μάθουμε για τη ΧΒΒ.1.5, είναι απίθανο αυτή να προκαλέσει μείζονα προβλήματα σε χώρες με υψηλά ποσοστά εμβολιασμένων και ατόμων με φυσική ανοσία λόγω προηγούμενης λοίμωξης από κορονοϊό.
«Δεν υπάρχει λόγος να ανησυχούμε υπερβολικά σε αυτό το στάδιο στην Αυστραλία», δήλωσε από την πλευρά του ο Hassan Vally, αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Deakin.
«Αλλά είναι μια έγκαιρη υπενθύμιση ότι η COVID εξακολουθεί να αποτελεί απειλή για την υγεία μας και πρέπει να συνεχίσουμε να είμαστε σε επαγρύπνηση όσον αφορά την ενημέρωση των εμβολιασμών και να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μειώσουμε τον κίνδυνο να μολυνθούμε».
Ενώ τα εμβόλια είναι λιγότερο αποτελεσματικά στο να εμποδίζουν τους ανθρώπους να μολυνθούν από τις νεότερες παραλλαγές του κορονοϊού, έρευνα με επικεφαλής το Ινστιτούτο Kirby στο Σίδνεϊ, διαπίστωσε ότι ο πλήρης εμβολιασμός εξακολουθεί να προσφέρει προστασία από σοβαρή ασθένεια και θάνατο. Η έρευνα υπογραμμίζει επίσης ότι οι θεραπείες πρέπει να συνεχίσουν να εξελίσσονται σύμφωνα με την εξέλιξη του ιού.
