Αυτό το Σαββατοκύριακο, στο Oakleigh της Μελβούρνης, αναβιώνουν παραδοσιακά έθιμα και γιορτές, μέσα από τις εικόνες και τους ήχους των ελληνικών καρναβαλικών εκδηλώσεων, τις Απόκριες.
Αν και η Αποκριά ή το Τριώδιο ξεκινά φέτος την Κυριακή στις 5 Φεβρουαρίου, με τη γιορτή να κορυφώνεται στις 26 Φεβρουαρίου, η οποία σηματοδοτεί και την τελευταία μέρα της Αποκριάς, οι ψυχαγωγικές εκδηλώσεις ξεκινούν λίγο νωρίτερα στη Μελβούρνη, μιας και οι διοργανωτές εκμεταλλεύονται το πνεύμα των διακοπών στο οποίο βρίσκονται ακόμα ορισμένοι.
Η ελληνική ονομασία «Απόκριες», σχετίζεται ετυμολογικά με την αποχή από το κρέας (από + κρέας).
Παραδοσιακά, το Ελληνικό Καρναβάλι χωρίζεται σε τρεις εβδομάδες, με την κάθε μία να έχει το δικό της θέμα, εγκαινιάζοντας έτσι τη μετάβαση στη σαρακοστιανή δίαιτα.
Η πρώτη εβδομάδα των Αποκριών ονομάζεται «Προφωνή» και συμπίπτει με την περίοδο που «ανοίγει» το Τριώδιο, το λειτουργικό βιβλίο της Ορθόδοξης Εκκλησίας που περιέχει εκκλησιαστικές οδηγίες για τις εβδομάδες που προηγούνται της Μεγάλης Σαρακοστής.
Ακολουθεί η «Κρεατινή», ή αλλιώς εβδομάδα του κρέατος, κατά την οποία παραδοσιακά τα νοικοκυριά προσπαθούν να μην αφήσουν τίποτα να πάει χαμένο, καταναλώνοντας όλα τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης που έχουν απομείνει στα ντουλάπια τους.
Η περίοδος κορυφώνεται με την «Τσικνοπέμπτη», η οποία, όπως προδίδει και η λέξη, πήρε το όνομά της από τη διάχυτη μυρωδιά του κρέατος που πλανάται στην ατμόσφαιρα κατά τη διάρκεια των εορτασμών.
Τελευταία έρχεται η «Τυρινή», η εβδομάδα του τυριού, η οποία, ενόψει των αυστηρών διατροφικών περιορισμών που πρόκειται να επιβληθούν, βοηθά στην ομαλή μετάβαση της δίαιτας χωρίς κρέας, για τους πιστούς της νηστείας της Σαρακοστής, εστιάζοντας στην κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων.
Φιλοξενώντας χορούς, παρελάσεις και κυνήγι θησαυρού ανάμεσα σε αμέτρητες άλλες δραστηριότητες, και με εμφανείς επιρροές από το βενετσιάνικο καρναβάλι, η μεγαλύτερη αποκριάτικη γιορτή της χώρας πραγματοποιείται στην παραλιακή πόλη της Πάτρας, με τις ρίζες της να είναι τοποθετημένες στις αρχές του 19ου αιώνα, και διαρκεί από τις 17 Ιανουαρίου έως την Καθαρά Δευτέρα, η οποία σηματοδοτεί και την αρχή της Σαρακοστής.
Την περίοδο αυτή, παράλληλα με τις αυστηρές θρησκευτικές προεκτάσεις, παρατηρείται μια ποικιλία περιφερειακών εθίμων, τα οποία αντλούν τα ερεθίσματά τους από την ιστορία και τις αρχαίες παραδόσεις κάθε τόπου, ενσωματώνοντας συχνά παγανιστικά προχριστιανικά μοτίβα κατά τον εορτασμό.
Οι Απόκριες στο Oakleigh φέτος θα αποτίσουν φόρο τιμής στη λαογραφία των Ελλήνων της Θράκης, υπό το πρίσμα της ανταλλαγής πληθυσμών που, επισήμως, έλαβε χώρα μεταξύ του Βασιλείου της Ελλάδας και της ταχέως διαλυόμενης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας πριν από έναν αιώνα.
Μέλη από τη σχολή Manasis School of Greek Dance and Culture, πρόκειται να αναπαραστήσουν τελετουργίες ντυμένοι με δέρματα ζώων, στολισμένοι με κουδούνια και μάσκες, αφιερώνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην λεπτομέρεια.
«Ανέκαθεν με γοήτευαν οι Απόκριες και αυτά τα ειδωλολατρικά έθιμα που προσαρμόστηκαν μέσω του χριστιανισμού. Ευτυχώς, μέσω των διασυνδέσεών μας, είμαστε σε θέση να αποκτήσουμε παραδοσιακές ενδυμασίες, έτσι ώστε τα αντίγραφα που φτιάχνουμε για τις παραστάσεις μας να είναι αυθεντικά», αναφέρει ο διευθυντής της σχολής, Δημοσθένης Μανασής, στον «Νέο Κόσμο».
Την Κυριακή, 11 Ιανουαρίου, στις 4μμ, ο «Πουρπούρης», ένα παραδοσιακό θρακιώτικο έθιμο προερχόμενο από το χωριό Ισαάκιο του Έβρου, ντυμένος με μανδύα βοσκού, μάσκα, γενειάδα, κουδούνια, ξύλινο σπαθί και μια γυναικεία ζώνη τυλιγμένη γύρω από το κεφάλι του, ενώνεται με τη γυναίκα του σε μια χορευτική πομπή, αποτρέποντας τα κακά πνεύματα από τη γη μέσω της παράξενης ενδυμασίας τους.
Το έθιμο που έρχεται να συμπληρώσει τις παραδοσιακές παραστάσεις, φέρει το όνομα «Καμήλες και Διβιτζήδες» (οι καμήλες και οι αφέντες τους), από την περιοχή της Ανατολικής Ρωμυλίας (Ανατολική Θράκη), και έλκει τις ρίζες του από την αρχαιότητα και τις γιορτές που γίνονταν προς τιμήν του θεού Διονύσου.
Με την πάροδο του χρόνου η τελετουργική παράσταση προσαρμόστηκε ανάλογα ώστε να διασφαλιστεί η διατήρησή της στον χριστιανικό κόσμο, ενώ η καμήλα, που θυμίζει τους τρεις μάγους που ακολούθησαν το ουράνιο αστέρι στην έρημο προς τον νεογέννητο Ιησού, έγινε σύμβολο υγείας και ευημερίας.
Οι «Απόκριες» θα συνεχιστούν στο Oakleigh το επόμενο Σαββατοκύριακο, 28 και 29 Ιανουαρίου, με τα “Ρουγκάτσια” , ένα έθιμο κατά το οποίο μασκοφορεμένοι άνδρες θα θεαθούν να περιφέρονται στους δρόμους σε μια προσπάθειά τους να συλλέξουν κομμάτια κρέατος προκειμένου να φτιάξουν τα δικά τους «λουκάνικα» για την περίοδο που ακολουθεί, με ενοχλητικούς «καλικάντζαρους» να επιδίδονται σε κωμικές πράξεις.
Κλείνοντας, την Κυριακή, 5 Φεβρουαρίου, 150 καλλιτέχνες αναμένεται να καταπλήξουν τους θεατές στο Rye Park του Mornington Peninsula, με πιο γνώριμους τοπικούς παραδοσιακούς ελληνικούς χορούς.
Με την εκδήλωση, που αποτελεί κορυφαία στιγμή στο κοινωνικό ημερολόγιο της ελληνικής παροικίας, προσκαλείται ο κόσμος να γιορτάσει με καλή παρέα, μουσική, χορό και τραγούδι, συγκεντρώνοντας τους όλους μαζί για μια συγκινητική διασκέδαση.
