Ένας από τους πλέον έντιμους και συνεπείς στο καθήκον πατριώτες του Μακεδονικού Ελληνισμού, ένας πιστός εργάτης του μάχιμου Ελληνισμού στην Αυστραλία και προσωπικότητα με συνέπεια και αταλάντευτη αφοσίωση στα εθνικά δρώμενα ήταν αναμφισβήτητα ο Χρήστος Μάντζιος. Αδιάκριτα από τη θέση που κλήθηκε να υπηρετήσει, ως στρατιώτης ή ως αξιωματικός στις τάξεις του απόδημου Ελληνισμού, ο ανιδιοτελής αυτός Χαλκιδικιώτης άνδρας, τίμησε την ιδιαίτερη πατρίδα του, με αυταπάρνηση και πάθος, που τόσο πολύ διέκρινε την πρώτη γενιά των Ελλήνων μεταναστών της Αυστραλίας.
Όταν χάνονται άνθρωποι με προσφορά στα κοινά και στη μακρινή πατρίδα όλων μας, την κοινή μας πατρίδα, αυτήν που ενώνει εχθρούς και φίλους, όταν αποστερούμαστε ανθρώπους με εθνική προσφορά, όταν ορφανεύουμε από άτομα στην κοινωνία που τάχθηκαν να υπηρετήσουν για λογαριασμό όλων μας τα μετερίζια της πατρίδας και του Γένους μας, τότε ο θάνατος, η απώλεια ενός προσώπου γίνεται πάνδημη, παλλαϊκή. Οι αγωνιζόμενοι στα κοινά, ανήκουν στον λαό, γιατί ακριβώς ο αγώνας τους γίνεται για λογαριασμό όλων. Όταν πεθαίνει ο αγωνιστής στην πρώτη γραμμή του καθήκοντος, όταν χάνεται μάχιμος, είτε είναι εργάτης είτε υπουργός ή απλός μαχητής, είτε ανώνυμος ή επώνυμος, τότε η απώλεια ξεφεύγει από το οικογενειακό και συγγενικό περιβάλλον και γίνεται πάνδημη, εθνική. Μεταβάλλεται σε τραγωδία διότι ο χαμός αφήνει ανεκπλήρωτο κενό και ζημιώνει την κοινωνία, το μετερίζι του αγώνα και τον σκοπό στον οποίο τάχθηκε να υπηρετήσει.
Δεν αναφέρομαι στον μεταφυσικό προορισμό, όπως αυτός καθορίζεται από τις θρησκείες και τους ανθρώπους. Αυτό είναι θέμα προσωπικό του καθενός. Αναφέρομαι σε προικισμένους ανθρώπους, σε άτομα με χαρίσματα, με δεξιότητες, ικανότητες και ανιδιοτελή, κοινωφελή προσφορά στον άνθρωπο. Αναφέρομαι σε ανθρώπους που με το παράδειγμα τους κέρδισαν την εμπιστοσύνη των συνανθρώπων τους. Αναφέρομαι σε πολλαπλασιαστές, σε δασκάλους μεγάλους, ποιητές, λογοτέχνες, φιλοσόφους, καλλιτέχνες, ανθρωπιστές, φιλάνθρωπους πού μέσα από τη διδασκαλία και την έμπνευσή τους, μέσα από τη δημιουργία και τις πράξεις τους, έγιναν πρότυπα και μοντέλα σε χιλιάδες και ακόμη σε εκατομμύρια ανθρώπους. Αναφέρομαι στον άνθρωπο που απαρνείται το ίδιον συμφέρον, καταδικάζει τον φιλοτομαρισμό, και νιώθει τον συνάνθρωπό του, είτε είναι απλός πολίτης, είτε μαθητής και σπουδαστής, είτε πρόσφυγας και κοινωνικό θύμα, ισότιμα, προσφέροντας την αγάπη τους. Αναφέρομαι στους ανθρώπους αυτούς στην απέραντη Ελληνική διασπορά που κράτησαν αναμμένη τη δάδα της προσφοράς και της δημιουργίας προς τους συνανθρώπους τους και υπηρέτησαν για πολλά χρόνια την Ομογένεια ως ηγέτες της. Στις περιπτώσεις αυτές ο θάνατος που επέρχεται αποκτά τη διάσταση του τραγικού και της πάνδημης απώλειας, διότι, έχασε ο συνέλληνας από την απώλεια αυτή.
Ο Χρήστος Μάντζιος που αγόγγυστα και με έξαρση και υπερηφάνεια υπηρέτησε τα κοινά των Ελλήνων της Μελβούρνης ως Πρόεδρος της Παμμακεδονικής, ως Πρόεδρος των Χαλκιδικέων και ως συνιδρυτής και Ταμίας του Αυστραλιανού Ινστιτούτου Μακεδονικών Σπουδών τα τελευταία σαράντα χρόνια δικαιούται να έχει ανέσπερη την ενθύμησή μας, αιώνια να ζει η μνήμη του ανάμεσα σε όλους αυτούς που έμαθαν, χωρίς όρους και περιορισμούς να σέβονται την προσφορά στα κοινά και στον εθελοντισμό. Συνηθίζουμε ως άνθρωποι, ιδιαίτερα αυτοί που προσωρινά κατέχουμε κάποιες θέσεις στην κοινωνία, να αποδίδουμε τιμή ή να αφαιρούμε τη διάκριση ή την απλή αναγνώριση από συμπολίτες μας, με διάφορα προσχήματα και κάτω από καθαρά ύποπτες ακόμη συνθήκες, συνηθίζουμε να αποκλείουμε, να παραγκωνίζουμε, να ευτελίζουμε και να καταργούμε άτομα που συνειδητά τίμησαν την πατρίδα και το εθνικό συμφέρον. Ωστόσο, αυτή η ανθρώπινη ιταμότητα και ασέβεια δεν πρέπει να επηρεάζει τον εθελοντισμό και να μην μετριάζει το πάθος του αγώνα. Αυτός ήταν ο Χρήστος Μάντζιος, ο ηγέτης αλλά και απλός στρατιώτης, ο τιμημένος με αξιώματα και θέσεις κύρους αλλά και κοινός υπηρέτης του Ελληνισμού και των δικαίων του. Σαράντα χρόνια προσφοράς, σαράντα χρόνια παροχής αγάπης και χρόνου στη Χαλκιδική, στη Μακεδονία, την Ελλάδα, στο Γένος των Ελλήνων. Ώρες ατέλειωτες συνεδριάσεων, αποφάσεων, συνεντεύξεων, συνομιλιών, χωρίς πληρωμή, χωρίς υλικό τίμημα. Μοναδική επιβράβευση η ικανοποίηση, η εσωτερική ευαρέσκεια, η ευφρόσυνη χαρά του επιτεύγματος. Άξιος ο αγώνας του, πανάξια η προσφορά του, άξια η μνήμη του.
Ο Χρήστος Μάντζιος γεννήθηκε στην Νικήτη, Σιθωνίας από γονείς πατριώτες και θεοσεβείς, τον Άγγελο και την Άννα Λάζου. Ο πατέρας του πίστευε ότι η Ορθοδοξία δεν είναι μόνον πίστη, αλλά και τρόπος ζωής και πολιτισμός. Είχε φοιτήσει στην περίφημη Αθωνιάδα Σχολή για τρία χρόνια. Με τις αρχές αυτές ανατράφηκε ο Χρήστος Μάντζιος, ο οποίος αφού αποπεράτωσε το δημοτικό σχολείο της γενέτειράς του, φοίτησε στο Γυμνάσιο του Πολυγύρου από όπου και αποφοίτησε. Στη συνέχεια εγγράφηκε και αποφοίτησε από την Ανωτέρα Βιομηχανική Σχολή (σημερινό Πανεπιστήμιο Μακεδονίας) και ακολούθησε η εγγραφή του στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Διέκοψε τη Νομική Σχολή και υπηρέτησε στον Ελληνικό Στρατό και στη συνέχεια εργάστηκε ως λογιστής και οικονομικός σύμβουλος στις βιομηχανίες ΦΙΧ και Plastic Industry Dermoplast. Το 1970 γνώρισε στη Χαλκιδική την Ελληνίδα από την Αυστραλία που παραθέριζε στη Νικήτη, την Τίνα Γώγα, την οποία νυμφεύθηκε και μαζί εγκαταστάθηκαν στη Μελβούρνη, αρχικά στο σπίτι των πεθερικών στο Brunswick, πριν μετακομίσουν στο δικό τους σπίτι. Ο Χρήστος παρακολούθησε τα εντατικά μαθήματα Αγγλικής γλώσσας στο Πανεπιστήμιο RMIT, ενώ βρήκε εργασία σε τυπογραφείο της Μελβούρνης. Δύο χρόνια αργότερα ο Χρήστος και η Τίνα μπήκαν στον αγώνα των μικρών επιχειρήσεων. Άνοιξαν δικό τους milk bar στο Fitzroy, το οποίο αργότερα μετέτρεψαν σε sandwich bar. Η επιτυχία του επιχειρησιακού εγχειρήματος τους οδήγησε να ανοίξουν δικό τους εστιατόριο στη Μελβούρνη, μετά ακολούθησε η επιτυχής cafeteria στο προάστειο Moonee Ponds Prahran, το delicatessen στο Footscray, μέχρι να ανοίξουν δικό τους εργαστήριο από πίττες και ζυμαρικά στο Fitzroy. Συνήθιζαν να ανοίγουν τις μικρές αυτές επιχειρήσεις, να τις «ανεβάζουν» οικονομικά και να τις πουλούν.
Ο Χρήστος Μάντζιος γράφτηκε στον Σύλλογο Χαλκιδικέων «Αριστοτέλης Σταγειρίτης» το 1982 και εκλέχθηκε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου το 1984 και ένα χρόνο αργότερα αντιπρόσωπος των Χαλκιδικέων στην Παμμακεδονική Ένωση Μελβούρνης και Βικτωρίας. Το 1986 ο νεαρός αυτός οικονομικός επιστήμονας και μικρός επιχειρηματίας εκλέχθηκε Πρόεδρος της Παμμακεδονικής. Την ίδια χρονιά ως Πρόεδρος της Παμμακεδονικής, πήρε λειτουργικό μέρος στην ίδρυση του Αυστραλιανού Ινστιτούτου Μακεδονικών Σπουδών, στο οποίο υπηρέτησε με αυταπάρνηση και συνέπια στα επόμενα 37 χρόνια, ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και Ταμίας του. Η Προεδρία του Χρήστου Μάντζιου στην Παμμακεδονική (1985-1987) ήταν μία από τις πλέον επιτυχείς και ειρηνικές, γεγονός που μεγάλως ευεργέτησε τον Μακεδονικό Ελληνισμό και την Ελλάδα γενικότερα. Επίσης εκλέχθηκε Πρόεδρος του Συλλόγου Χαλκιδικέων (21 Σεπτεμβρίου 1986). Άτομο χαμηλών τόνων και άνθρωπος της συγκατάβασης και της σύνεσης βοήθησε να επιτευχθεί στα χρόνια εκείνα της μεγάλης ακμής του Ελληνισμού, μία ατμόσφαιρα αρμονικής συνοίκησης των μακεδονικών σωματείων. Ως πρόεδρος, ίδρυσε μόνιμη Γραμματεία στα Γραφεία της Παμμακεδονικής και το Συμβούλιό του διόρισε ως πρώτο έμμισθο Γραμματέα τον Χρήστο Κοσμίδη. Στη διάρκεια της ιδρυτικής σύναξης για τη δημιουργία του Αυστραλιανού Ινστιτούτου Μακεδονικών Σπουδών, στην αίθουσα του St. Basil’s Grammar Hall στο Blyth Street, Brunswick οι παρευρισκόμενοι ύστερα από έκκληση του ομιλητή που έδινε τη διάλεξη, συγκεντρώθηκε το ποσό των $16,000, σχεδόν ισόποσο με ένα καινούριο σπίτι, την εποχή εκείνη για να ιδρυθεί και να λειτουργήσει η έμμισθη Γραμματεία. Η εκδήλωση-διάλεξη είχε οργανωθεί από την Ένωση Θεσσαλονικέων με πρόεδρο τότε τον αείμνηστο Κώστα Χατζησταύρου.
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Παμμακεδονικής επί Χρήστου Μάντζιου έλαβε μέρος σε όλες τις δραστηριότητες του μείζονα Ελληνισμού της Μελβούρνης, συμμετείχε ενεργά στις διαβουλεύσεις και στα συνέδρια της Ελληνικής κυβέρνησης με τη Βικτωριανή Κυβέρνηση, οργάνωσε πλήθος δημοσίων διαλέξεων και ενεργοποίησε και αξιοποίησε τις σχέσεις της Παμμακεδονικής με το Αυστραλιανό Ινστιτούτο. Στη διάρκεια της θητείας του το αγορασθέν κτήριο της Παμμακεδονικής αναπαλαιώθηκε, αγοράστηκαν εποπτικά μέσα, και αναβαθμίσθηκαν οι σχέσεις των αδελφοποιημένων πόλεων Μελβούρνης-Θεσσαλονίκης.
Ωστόσο, μεγίστη υπήρξε η προσφορά του Χρήστου Μάντζιου προς το Αυστραλιανό Ινστιτούτο Μακεδονικών Σπουδών. Τα τελευταία τριάντα χρόνια ήταν υπεύθυνος των οικονομικών και του κτηρίου του ΑΙΜΣ, εισήγαγε πλήρη διαφάνεια στην οικονομική διαχείριση, ετοίμαζε ανελλιπώς όλους τους ισολογισμούς και ύστερα από τον έλεγχο των ορκωτών λογιστών, κατέθετε στο αρμόδιο Υπουργείο Δικαιοσύνης τον ετήσιο Οικονομικό Ισολογισμό μαζί με την Αναφορά Πεπραγμένων. Κατέγραφε και κρατούσε με κάθε λεπτομέρεια κάθε έσοδο και έξοδο, και κατέθετε πλήρη λογαριασμό των οικονομικών του ΑΙΜΣ στην εκάστοτε συνεδρία του. Σε όλες τις δημόσιες εμφανίσεις του ΑΙΜΣ υπήρξε ενεργός αντιπρόσωπος και διαπραγματευτής του ιδρύματος, μύστης και κοινωνός του. Αντιπροσώπευσε το ΑΙΜΣ σε όλες τις συναντήσεις σε επίπεδο κυβερνήσεων και αυστραλιανής διπλωματίας, πήρε μέρος σε συνέδρια και διαλέξεις, διαχειρίστηκε όλες τις οικονομικές ευθύνες που έχει το κτήριο του ΑΙΜΣ ανελλιπώς και διαχειρίστηκε με σύνεση τα οικονομικά θέματα, τις ευεργεσίες και τις υποτροφίες που διαθέτει το ΑΙΜΣ στην Αυστραλία και στην Ελλάδα. Το 2011 αντιπροσώπευσε το ΑΙΜΣ στο Ελληνικό Αυστραλιανό Συμβούλιο και πήρε ενεργό μέρος στις διαβουλεύσεις του.
Στον χώρο της φιλανθρωπίας και του εθελοντισμού υπηρέτησε στο Διοικητικό Συμβούλιου του Association Asclepios φορέα που συγκεντρώνει χορηγίες για την έρευνα κατά του καρκίνου, ενώ υπηρέτησε και στην Επιτροπή Συγκέντρωσης χρημάτων για την κατασκευή του Ναού του Αγίου Χαραλάμπους στο Templestowe. Η απώλεια του Χρήστου Μάντζιου, όπως και κάθε ενός Έλληνα πατριώτη μαχητή φέρνει την οδύνη και τον θρήνο. Φέρνει όμως και την ευθύνη να κάνει όλους αυτούς που παραμένουν μαχόμενοι και ευαισθητοποιημένοι πολίτες, να συνεχίσουν τον αγώνα τους, για διατήρηση της πολιτιστικής ταυτότητας του Ελληνισμού. Εμείς στο ΑΙΜΣ θα τον θυμόμαστε και το παράδειγμά του ισάδελφου «Χρηστάρα» θα μας καθοδηγεί στην εφήμερη πορεία μας, ώστε να βρεθούν οι επόμενοι που θα συνεχίσουν τον κοινό αγώνα, ενθυμούμενοι το παράδειγμά του. Παράλληλα, ευχόμαστε δύναμη και καρδιά στην καθόλα συνετή και ευγενή σύζυγό του, Τίνα, στα παιδιά τους Άννα, Άγγελο και Μισέλ και στα εγγόνια του. Θα τον θυμόμαστε, μέχρι και τη μεγάλη αντάμωση.