ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΑΠΠΑ
Από τη Θράκη, τη Βόρειο Ήπειρο, τη Θεσσαλία, την Πελοπόννησο, μέχρι και τα ελληνικά νησιά, η παραδοσιακή μουσική, εξερευνά την πλούσια ιστορία και τον πολιτισμό της Ελλάδας μέσα από παραδοσιακά όργανα όπως είναι το μπουζούκι, η λύρα, το λαούτο ή το κλαρίνο.
Οι χαρακτηριστικές αυτές μελωδίες και ρυθμοί φέρουν την ταυτότητα όλων αυτών των περιοχών μέσα από ήχους που κυλούν βαθιά στις φλέβες του Ελληνισμού.
Εύλογα, μπορεί κανείς να θεωρήσει ότι ο μουσικός που παίζει ένα ελληνικό παραδοσιακό όργανο, είναι συνήθως ελληνικής καταγωγής.
Ωστόσο, ο Paddy Montgomery φαίνεται να «σπάει» αυτό το «κατεστημένο».
Γεννημένος στην Αδελαΐδα, ο Αυστραλός, ιρλανδικής καταγωγής μουσικός, παίζει μία μεγάλη ποικιλία ελληνικών έγχορδων μουσικών οργάνων, μπουζούκι, τζουρά, μπαγλαμά, λαούτο, λύρα… και η λίστα δε σταματά.
«Η συλλογή μου είναι οδυνηρά μεγάλη», λέει αστειευόμενος.
«Υπάρχει κάτι στον ήχο όλων των οργάνων και στον τρόπο με τον οποίο αναδύονται όλες αυτές οι μελωδίες, που με ‘ιντριγκάρει’ πολύ», λέει ο Paddy στον «Νέο Κόσμο».
«Δεν μπορούσα να το αγνοήσω», παραδέχεται.
«Απλώς εξελίχθηκε σε μια τεράστια εμμονή, σε σημείο που αν άκουγα έναν ήχο με μια τεχνική σε ένα όργανο που με ενδιέφερε, έπρεπε να επεξεργαστώ τον κάθε ‘στολισμό’».
« Αφοσιώθηκα πολύ στο να μάθω το μυστικό και το ‘καρύκευμα’ που έκανε τους ήχους να ακούγονται με αυτό τον τρόπο».
Η ΠΕΡΙΕΡΓΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΟΥ ΕΞΕΛΙΧΘΗΚΕ ΣΕ «ΕΜΜΟΝΗ»
Ο Paddy μεγάλωσε «ακούγοντας πολλά ροκ συγκροτήματα της δεκαετίας του ’50 και του ’60», καθώς οι γονείς του ήταν λάτρεις της μουσικής.
Παρά το γεγονός ότι άρχισε να μαθαίνει κιθάρα, όταν ήταν τριών χρόνων, ο μουσικός συνειδητοποίησε από μικρή ηλικία, ότι τον ενδιέφεραν περισσότερο τα έγχορδα όργανα που δεν ήταν κιθάρες, όπως το μαντολίνο.
Ο Paddy θυμάται να λέει στη μητέρα του ότι όταν μεγαλώσει θέλει να γίνει μουσικός, και την ίδια να αποκρίνεται λέγοντάς του: «Δεν μπορείς να κάνεις και τα δύο».
Αν λάβουμε ως δεδομένο ότι αυτή η πρόταση ισχύει, τότε μπορεί ο ίδιος να μη μεγάλωσε. Ωστόσο, δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο σχετικά με το πάθος του για τη μουσική.
Μεγαλώνοντας, ανέπτυξε μία περιέργεια για διαφορετικά είδη παραδοσιακής μουσικής όπως η ιρλανδική, η σκωτσέζικη, η αμερικανική μαζί με τα μπλουζ.
Με τους μουσικούς του ορίζοντες να συνεχίζουν να διευρύνονται, και την περιέργειά του να διεισδύει στα σύνορα της Μέσης Ανατολής, «μια μέρα, αφού συνάντησε τους κατάλληλους ανθρώπους», ο Paddy βρέθηκε με CD από «ινδική, αραβική, τουρκική μουσική, όπως επίσης και από τα ρεμπέτικα».
Εξηγεί ότι το μπουζούκι ήταν αυτό που τον μύησε στα μουσικά στοιχεία της Ελλάδας, ενώ αυτό που πραγματικά του κέντρισε το ενδιαφέρον ήταν το τουρκικό σάζι (ή αλλιώς ταμπουράς όπως λένε στην Ελλάδα), ένα όργανο το οποίο τον σύστησε στην «τουρκική παραδοσιακή μουσική», και σε «ορισμένες περιοχές του Αραβικού κόσμου».
Μία κομβική στιγμή στο μουσικό ταξίδι του Paddy, ήταν όταν άκουσε το Κρητικό λαούτο, ένα έγχορδο μουσικό όργανο, το οποίο θεωρείται από πολλούς η ραχοκοκαλιά της Κρητικής μουσικής.
Βλέποντας την αείμνηστη ταινία “Zorba the Greek”, ο Αυστραλός μουσικός ιρλανδικής καταγωγής «σαγηνεύτηκε πλήρως», από το βάθος και τη ζεστασιά του ηχητικού παλμού που παρήγαγε αυτό το όργανο.
Εντυπωσιασμένος από τον ιδιαίτερο αυτό τόνο, ο Paddy ένιωσε να τον διαπερνάει ο ήχος αυτός σαν «κεραυνός», χαρακτηρίζοντάς τον ως «σκοτεινό» και απόλυτα «ικανό να σε υπνωτίσει».
Από εκείνη τη στιγμή και μετά συνειδητοποίησε ότι η ελληνική μουσική χαρακτηρίζεται από μία πληθώρα «τοπικών γεύσεων», μια αποκάλυψη που τον βύθισε σε ένα πάθος, το οποίο αργότερα εξελίχθηκε σε μία «τεράστια εμμονή».
Με «μουσικές» γεύσεις από τη Θράκη, τη Βόρειο Ήπειρο, τη Θεσσαλία, την Πελοπόννησο, και τα ελληνικά νησιά, ο Paddy ήρθε αντιμέτωπος με μία πανσπερμία ήχων, και μουσικών ιδιωμάτων, με στοιχεία τα οποία «μπλέκονται» μεταξύ τους με έναν «συναρπαστικό» τρόπο.
«Όλα αυτά τα όργανα και όλες αυτές οι ενορχηστρώσεις που χρησιμοποιούν, όλες αυτές οι μελωδίες που έχουν ταξιδέψει σε όλη την Ελλάδα… και με κάποιο μαγικό τρόπο καταφέρνουν να τις παίζουν μέσα από τα δικά τους χαρακτηριστικά ‘αρώματα’».
«Απλά μετατράπηκε στην απόλυτη εμμονή!»
ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΧΑΡΑΞΑΝ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΚΑΙ Η ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ
Ο Paddy θεωρεί τον εαυτό του «ιδιαίτερα τυχερό», που έχει πραγματοποιήσει ζωντανές εμφανίσεις με δασκάλους, οι οποίοι έχουν αποτελέσει πρότυπα βαρύνουσας επιρροής στη ζωή του.
Ένας από αυτούς ήταν και ο Chris Finnen, ο οποίος δίδαξε στον Paddy «μουσική έξω από τα όρια της Δύσης».
«Απλά ‘στέλνει’ ανθρώπους σε ταξίδια, και αυτοί προσγειώνονται σε πολλαπλά σημεία στον κόσμο».
«Τα δικά μου ταξίδια με προσγείωσαν στην Ελλάδα».
«Είναι μία πραγματικά σπουδαία προσωπικότητα, εκπληκτικός κιθαρίστας, τραγουδιστής, ο οποίος εξήγαγε πολλή μουσική».
Ο Filip Griffin, ένας άλλος «εκπληκτικός μουσικός που συλλέγει και παίζει πολλά διαφορετικά έγχορδα όργανα από τη Μέση Ανατολή, τη Μεσόγειο, τα Βαλκάνια», ήταν αυτός ο οποίος μεσολάβησε για να συναντηθεί ο Paddy με δύο από τις «μεγαλύτερες επιρροές» της ζωής του, τον Γιώργο Ξυλούρη και τον Ross Daly.
Κατά τη διάρκεια μίας επίσκεψής του στη Μελβούρνη, και τη μουσική να τον έλκει σαν μαγνήτης, ο Paddy βρέθηκε σε ένα μουσικό κατάστημα. Εκεί ανακάλυψε ένα CD το οποίο επρόκειτο να του αλλάξει ριζικά τη ζωή.
« Έπεσε στην αντίληψή μου ένα CD, με ένα λαούτο στο εξώφυλλο, το οποίο ανήκε στον Γιώργο Ξυλούρη».
«Έβαλα τα ακουστικά και το άκουσα στο κατάστημα».
Από εκείνη τη στιγμή και μετά ο Paddy βίωσε μία στιγμή προσωπικής ‘αποκάλυψης’, η οποία λειτούργησε καθοδηγητικά.
«Είναι αυτό ακριβώς που ψάχνω», σκέφτηκε.
Στη συνέχεια, πήγε σπίτι και άκουσε το CD «πέντε φορές το ίδιο βράδυ», ενώ σε συνδυασμό με τον δίσκο του Ross Daly, προέκυψε μία «καρμική» συνέργεια, η οποία καθόρισε το μονοπάτι του στη μουσική.
«Ο Γιώργος Ξυλούρης ήταν ένας άνθρωπος ο οποίος έφερε τα πάνω κάτω στη ζωή μου. Χάρη σε αυτούς τους ανθρώπους έμαθα ουσιαστικά μία καινούρια γλώσσα».
Αυτό ήταν και το «κομβικό σημείο», το οποίο «ξεκλείδωσε» μία νέα πραγματικότητα, ο οποία τον εξέθεσε στην ποικιλομορφία της ελληνικής μουσικής «παλέτας».
Επιπλέον, εμπλούτισε την οπτική του γύρω από τους ήχους που αναδύονται από τις γειτονικές χώρες της Ελλάδας, οι οποίες είναι «είναι εξίσου ευέλικτες, με πολλές παραλλαγές σε κάθε περιοχή», προσφέροντας ένα «ατελείωτο απόθεμα μουσικής και μελωδιών», που με έναν ενδιαφέρον τρόπο «δένουν συνολικά μεταξύ τους».
Ενώ ο Ross Daly βρισκόταν στην Αδελαΐδα για μια μουσική παραγωγή, ο Filip Griffin, βλέποντας την κλίση του Paddy στην Κρητική μουσική, φρόντισε αυτοί οι δύο να συναντηθούν.
«Πρέπει να ήμουν δεκαπέντε χρονών τότε…» θυμάται ο Paddy.
«Ο Filip Griffin, μίλησε στον Ross Daly όπως επίσης και στους γονείς μου», επισημαίνοντας ότι «θεωρούσε πολύ σημαντικό να πάω στην Ελλάδα και να επισκεφθώ το μουσικό εργαστήρι του Ross, το οποίο ονομάζεται ‘Λαβύρινθος’».
Το μουσικό αυτό εργαστήρι, δημιουργήθηκε από τον Ross Daly, με στόχο την εξερεύνηση διαφορετικών μουσικών παραδόσεων, συστήνοντας δημιουργικές προσεγγίσεις σε νέους που αφορούν γενικότερα την παραδοσιακή μουσική.
Με τους γονείς του να «λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους», αυτή την πρόταση, ο Paddy βρέθηκε στην Κρήτη, συνοδευόμενος από τη μητέρα του. Αυτό το ταξίδι ήταν μόνο η αρχή.
Δύο χρόνια αργότερα έλαβε μία κρατική επιχορήγηση, η οποία του έδωσε τη δυνατότητα να επιστρέψει στην Κρήτη για περαιτέρω σπουδές, το οποίο και έκανε για δυόμιση μήνες, αφού ολοκλήρωσε τις σχολικές του υποχρεώσεις.
Το 2009, ο Paddy επέστρεψε και σπούδασε για άλλους δύο μήνες, γεγονός που αποτέλεσε την αφορμή να καλλιεργηθούν ισχυροί δεσμοί και φιλίες με τον τόπο αυτό, οι οποίες άντεξαν στον χρόνο.
«Η Κρήτη είναι ένα καταπληκτικό μέρος. Μου λείπει συνέχεια».
«Η πρώτη φορά ήταν ένα πολιτισμικό σοκ, αλλά στη συνέχεια μαθαίνεις να την αγαπάς πολύ γρήγορα».
Εκτός από τη μαεστρία του γύρω από την ελληνική μουσική, κάτι που προκαλεί επίσης έκπληξη είναι ότι ο Paddy μιλάει την Ελληνική γλώσσα με μία αξιοσημείωτη ευχέρεια.
Μέσα από τις εμπειρίες αυτές κατάφερε και συγκέντρωσε «αυτά που χρειαζόταν», και ως αποτέλεσμα μετακόμισε στη Μελβούρνη το 2011, όπου και έγινε μουσικός πλήρης απασχόλησης.
Ο Paddy έχει επισκεφθεί την Ελλάδα πέντε φορές έως τώρα, και εκτός από την Κρήτη έχει πάει και στη Βόρεια Ελλάδα, στη Θεσσαλονίκη, στην Καστοριά, στην Χαλκιδική, ενώ μοιράζεται ότι ένα από τα μέρη που λαχταρά να επισκεφτεί είναι η Βόρειος Ήπειρος.
«Πάντα μου άρεσαν τα Ηπειρώτικα… όλη αυτή η ομπρέλα του κλαρίνου… ο ρυθμός, ο τρόπος που παίζουν αργά. Η πεντατονική χρήση, σε κάνει να σκέφτεσαι πολύ συγκεκριμένα τη μελωδία», προσθέτει.
Η ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΡΟΩΘΕΙ ΤΗΝ ΙΔΕΑ ΤΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΛΗΨΗΣ
Οι προτιμήσεις του Paddy κλίνουν και σε άλλες μουσικές «γλώσσες», πέραν της Ελληνικής.
«Έχω ένα είδος διχασμένης προσωπικότητας», λέει χαριτολογώντας, αναφερόμενος στα μουσικά του γούστα.
«Μου αρέσει επίσης το είδος Bluegrass και η Αππαλαχική μουσική από την Αμερική».
«Όλοι μπορούν να μαζευτούν και να παίξουν χωρίς πρόβα. Είναι από τις πιο υπέροχες εμπειρίες όταν συμβαίνει αυτό».
Ο Paddy, είναι επίσης μέλος ενός συγκροτήματος που ονομάζεται Sionnach Rua’s Great Irish Song Book, το οποίο μεταφέρει τους ακροατές μέσα από Κέλτικους ήχους στην χώρα της Ιρλανδίας.
Κατά τη γνώμη του, η Ιρλανδία και η Ελλάδα «μοιράζονται πολλά κοινά», ενώ ένα από τα βασικά στοιχεία που χαρακτηρίζει τις δύο αυτές χώρες είναι η έννοια της παρέας.
«Αυτό που που αγαπώ στην παραδοσιακή μουσική, τόσο της Ελλάδας αλλά και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου, είναι ότι προωθεί την έννοια της συμπερίληψης».
«Όταν βλέπεις 100, 200, 5.000 ανθρώπους να χορεύουν σε έναν κύκλο, επειδή εσύ το προκαλείς, αυτό είναι κάτι το πραγματικά υπέροχο», συμπληρώνει.
Το εστιατόριο Philhellene, έχει γίνει σημείο συνάντησης για τον Paddy και άλλους μουσικούς, οι οποίοι συγκεντρώνονται εκεί κάθε Τρίτη βράδυ και παίζουν μουσική.
«Έμεινα έκπληκτος όταν τον είδα να παίζει κάτι βαριά Ηπειρώτικα», είπε στον «Νέο Κόσμο», ο ιδιοκτήτης του Philhellene, Γιάννης Ρεράκης, αναφερόμενος στον Paddy.
«Δεν είναι μόνο το να μάθεις να παίζεις ένα όργανο…, έχει να κάνει και με το ποιος το τραγούδησε, ποιος το έγραψε, από πού προέρχεται… Με μαθαίνει πράγματα για τα κρητικά τραγούδια, που ούτε εγώ δεν ήξερα».
«Τιμάει εμάς και την παράδοσή μας».
«Είναι πολύ συγκινητικό».
ΤΟ ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΠΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕ ΒΑΘΙΑ ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗ
Το ταλέντο του Paddy δεν περνάει απαρατήρητο, καθώς όσοι Έλληνες τον ακούν να παίζει, τον επαινούν και με το παραπάνω.
«Μου λένε ‘παίζεις σαν Έλληνας’».
«Ο τρόπος που αντιδρούν οι άνθρωποι είναι τόσο όμορφος, είμαι παντοτινά ευγνώμων».
«Δεν περίμενα ότι θα συνέβαινε ποτέ κάτι τέτοιο…, έχει υπάρξει μία εμπειρία πλούσια σε ψυχικές απολαβές».
Σκεπτόμενος τους τρόπους με τους οποίους η ελληνική μουσική και η παράδοση τον έχει διαμορφώσει τόσο σε μουσικό όσο και προσωπικό επίπεδο, ο Paddy εκτιμά ότι αν «έβγαινε στη σύνταξη, θα ήταν ευτυχισμένος άνθρωπος», αποδίδοντας το γεγονός αυτός σε όλες τις εμπειρίες που αποκόμισε κατά τη διάρκεια της μουσικής του διαδρομής.
«Δεν περίμενα ότι θα συνέβαινε αυτό το ταξίδι, απλά συνέβη».
«Και δεν το μετανιώνω ούτε ένα λεπτό».
