Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά ακόμη και στο να προκηρύξει πρόωρες εκλογές, καθώς η Γερουσία δεν προχώρησε σε ψηφοφορία για το νομοσχέδιο δημιουργίας του Ταμείου Housing Australia Future Fund (HAFF), για την κατασκευή χιλιάδων κοινωνικών και οικονομικά προσιτών κατοικιών.
Το Ταμείο HAFF, ύψους 10 δισ. δολ. αποτελεί βασική προεκλογική δέσμευση των Εργατικών, ωστόσο τίθεται πλέον εν αμφιβόλω, αφού οι Πράσινοι και ο Συνασπισμός ένωσαν τις δυνάμεις τους και ψήφισαν για την αναβολή του θέματος.
Η κυβέρνηση επιθυμούσε την ψηφοφορία στη Γερουσία αυτή την εβδομάδα, καθώς το νομοσχέδιο έχει ήδη περάσει από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Τώρα θα πρέπει να περιμένει τρεις μήνες προτού επαναφέρει το νομοσχέδιο, το οποίο αν απορριφθεί εκ νέου θα μπορούσε να σημαίνει προκήρυξη εκλογών.
Το Σύνταγμα περιγράφει τις προϋποθέσεις που επιτρέπουν την προκήρυξη εκλογών με «διπλή διάλυση».
Μεταξύ αυτών, είναι εάν η Γερουσία απορρίψει ή δεν περάσει νομοσχέδιο σε διάστημα τουλάχιστον τριών μηνών.
Σε μια τυπική εκλογική διαδικασία, μόνο η μισή Γερουσία είναι προς εκλογή, αλλά μια «διπλή διάλυση» σημαίνει ότι όλες οι έδρες και των δύο Σωμάτων «παίζονται».
Η τελευταία φορά που η Αυστραλία είχε εκλογές με «διπλή διάλυση» ήταν το 2016, οι οποίες ήταν οι πρώτες μετά από περίπου τρεις δεκαετίες.
Τόσο οι Πράσινοι όσο και αρκετοί ανεξάρτητοι γερουσιαστές έχουν ζητήσει αρκετές αλλαγές στο HAFF, με την κυβέρνηση να κάνει κάποιες παραχωρήσεις.
Ωστόσο, οι Πράσινοι υποστήριξαν ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα για να στηριχθούν οι ενοικιαστές και κάλεσαν την κυβέρνηση να συνεργαστεί με τις Πολιτείες για την οριστικοποίηση ενός εθνικού «παγώματος» των ενοικίων.
«Η πίεση είναι τώρα στον πρωθυπουργό και τους πρωθυπουργούς των Εργατικών να ενεργήσουν για το ‘πάγωμα’ των ενοικίων και να περιορίσουν τις αυξήσεις», ανέφερε ο ηγέτης των Πράσινων Adam Bandt.
«Αυτό είναι ένα τεστ για τους Εργατικούς … οι αυξήσεις των ενοικίων είναι δική τους ευθύνη».
Ο κ. Albanese κατηγόρησε τους Πράσινους και τους ανεξάρτητους βουλευτές για δειλία.
«Τουλάχιστον οι απέναντι στο Φιλελεύθερο Κόμμα δεν προσποιούνται. Θα είχαν τα κότσια να ψηφίσουν κατά της δημόσιας στέγασης», είπε.
«Λέω στους Πράσινους που αναβάλλουν αυτή τη νομοθεσία… τουλάχιστον να έχουν τα κότσια να την καταψηφίσουν».
«Αυτό δεν αφορά τους ενοικιαστές, δεν αφορά τους ανθρώπους σε κοινωνικές κατοικίες, δεν αφορά τους ανθρώπους σε προσιτές κατοικίες, αφορά αυτούς. Θέλουν το θέμα, όχι το αποτέλεσμα».
«Αυτοί ασχολούνται με τη διαμαρτυρία, εμείς επικεντρωνόμαστε στην πρόοδο».
«Αυτοί βλέπουν θέματα για τα οποία πρέπει να κάνουν εκστρατεία, εμείς βλέπουμε προκλήσεις για να δράσουμε».
«Θέλουν να χτίσουν το προφίλ τους, εμείς θέλουμε να χτίσουμε περισσότερα σπίτια».
Και λέω στο πολιτικό κόμμα των Πράσινων … καταλάβετε σε ποιον λέτε όχι».
«Λέτε όχι σε ανθρώπους που κινδυνεύουν να μείνουν άστεγοι και είναι βετεράνοι, λέτε όχι σε σπίτια για γυναίκες και παιδιά που ξεφεύγουν από την ενδοοικογενειακή βία, λέτε όχι στους Αυτόχθονες Αυστραλούς σε απομακρυσμένες κοινότητες…».
«Ήρθε η ώρα, ήρθε η ώρα να αφήσετε στην άκρη αυτές τις μικρότητες, να αφήσετε στην άκρη την πολιτική και να ψηφίσετε πραγματικά για περισσότερη δημόσια στέγαση».
Τα… επόμενα βήματα δεν είναι σαφή. Ο κ. Albanese δήλωσε ότι η συνεχής αναβολή ενός νομοσχεδίου είναι το ίδιο με το «μπλοκάρισμά» του και η κυβέρνηση ζητά συμβουλές για το θέμα αυτό.
Μία νέα ψηφοφορία τον Οκτώβριο δεν είναι πάντως βέβαιη.
Η υπουργός Στέγασης, Julie Collins, ανέφερε «εξετάζουμε τι κάνουμε, ποιες επιλογές έχουμε στη διάθεσή μας».
«Το είδατε αυτό το περασμένο Σαββατοκύριακο όταν ανακοινώσαμε το Social Housing Accelerator, ύψους 2 δισ. δολ.. Αυτό που θέλουμε να κάνουμε είναι να συνεχίσουμε να χτίζουμε σπίτια».
Η υπουργός τόνισε πάντως ότι ο χρόνος για διαπραγματεύσεις με τους Πράσινους έχει τελειώσει και ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να απευθυνθεί στις Πολιτείες για περαιτέρω «διμερείς» συμφωνίες για τη στέγαση στο μέλλον.
Όταν ρωτήθηκε αν το HAFF είναι «νεκρό», η κα Collins δεν το απέκλεισε. Αλλά, υπογράμμισε, «θα συνεχίσουμε να παραδίδουμε σπίτια κάθε μέρα».
«Αυτό είναι που μας εξέλεξε ο αυστραλιανός λαός να κάνουμε και θα εξετάσουμε όλες τις επιλογές που έχουμε στη διάθεσή μας για να μπορέσουμε να το κάνουμε αυτό».
Η διευθύνουσα σύμβουλος της Community Housing Industry Australia, Wendy Hayhurst συμφώνησε ότι χρειάζονται περισσότερα για την αντιμετώπιση της έλλειψης κατοικιών από αυτά που προσφέρονται στο HAFF, αλλά δήλωσε ότι η νομοθεσία ήταν μια καλή αρχή.
«Ξέρουμε ότι δεν είναι αρκετό, αλλά μιλήσαμε γι’ αυτό ως θεμέλιο πάνω στο οποίο θα μπορούσαμε να χτίσουμε», σχολίασε.
«Όλοι πιστεύουμε ότι υπάρχουν πάρα πολλά που πρέπει να γίνουν για τη μεταρρύθμιση των ενοικίων. Απλώς δε βλέπουμε ότι η σύνδεση των δύο μαζί – το πρόγραμμα κοινωνικής και προσιτής στέγασης και η μεταρρύθμιση των ενοικίων – είναι καλή για τους Αυστραλούς».
Η διευθύνουσα σύμβουλος της Master Builders, Denita Wawn, δήλωσε ότι η καθυστέρηση του HAFF θα συνέβαλε μόνο στην κρίση στέγασης.
«Προβλέπουμε για το επόμενο οικονομικό έτος ότι θα κατασκευάσουμε μόνο λίγο [πάνω από] τα μισά σπίτια που χρειαζόμαστε για να στεγάσουμε όλους τους Αυστραλούς», επεσήμανε.
«Αυτό είναι ανησυχητικό, και ως εκ τούτου οι καθυστερήσεις απλώς δεν αρκούν».
«Βασιζόμασταν απεγνωσμένα στην κυβερνητική χρηματοδότηση για να διασφαλίσουμε ότι μπορούμε να έχουμε γη που είναι έτοιμη (να χτιστεί) … μέχρι να ολοκληρώσουμε τις υπάρχουσες συμβάσεις, οπότε υπάρχει μεγάλη επίπτωση στην αλυσίδα εφοδιασμού στην απόφαση να μην προχωρήσουμε».
Προειδοποίησε επίσης για σημαντική μείωση των ιδιωτικών επενδύσεων τους επόμενους 12 έως 18 μήνες λόγω του πληθωρισμού και της αύξησης των επιτοκίων.
