Ακόμη μία σεισμική δόνηση στη Βικτώρια, ισχυρή για τα δεδομένα της Αυστραλίας τουλάχιστον, έγινε ιδιαίτερα αισθητή σε χιλιάδες κατοίκους, ακόμη και σε περιοχές της Μελβούρνης, περί τις 1:30 τα ξημερώματα της Παρασκευής.

Σύμφωνα με το Geoscience Australia, ο σεισμός είχε μέγεθος 4,6 βαθμών στην κλίμακα Ρίχτερ, και το επίκεντρό του εντοπίστηκε σε «μικρό» βάθος -3 χιλιομέτρων- στο Rawson, βόρεια του Morwell στην κοιλάδα Latrobe Valley, περίπου 150 χιλιόμετρα ανατολικά της Μελβούρνης, κοντά στο όρος Baw Baw.

Πέρα από το «ταρακούνημα» και την ανησυχία σε αυτούς που τον ένιωσαν – είτε ήταν ξύπνιοι, είτε πετάχτηκαν από τα κρεβάτια τους μέσα στα «μαύρα μεσάνυχτα»- δεν αναφέρθηκαν τραυματισμοί ή υλικές ζημιές.

Ωστόσο, το ερώτημα που εγείρεται είναι αν… ο Εγκέλαδος έχει «βάλει στο μάτι» τελευταία τη Βικτώρια και την Αυστραλία ευρύτερα.

Οι απόψεις των επιστημόνων συγκλίνουν πώς όχι, καθώς η σεισμική δραστηριότητα, όπως λένε, παραμένει εντός φυσιολογικού πλαισίου, αν και η χώρα… μετακινείται 5-7 εκατοστά κάθε χρόνο προς τα βόρεια.

Πιο συγκεκριμένα, ο ανώτερος σεισμολόγος του Geoscience Australia, Jonathan Bathgate, δήλωσε ότι ο νέος σεισμός είναι πιθανό να αποτελεί μέρος μετασεισμών ακόμη από τη σεισμική δόνηση τον Σεπτέμβριο του 2021, στο Mansfield.

Αυτή ήταν η μεγαλύτερη που καταγράφηκε σε όλη τη Βικτώρια, μεγέθους 5,9 Ρίχτερ και είχε γίνει αισθητή σε όλη τη Μελβούρνη -προκαλώντας υλικές ζημιές ακόμη και στο κέντρο της πόλης- και μέχρι τη Νέα Νότια Ουαλία, την Τασμανία και τη Νότια Αυστραλία.

«Αυτό το γεγονός που συνέβη νωρίς σήμερα το πρωί (την Παρασκευή, 30 Ιουνίου) είναι μέρος αυτής της ακολουθίας που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2021 … και έχουμε καταγράψει τουλάχιστον 47 σεισμούς τώρα μεταξύ μεγέθους δύο και αυτού των 4,6 Ρίχτερ», επεσήμανε ο κ. Bathgate.

«Αυτός είναι ο μεγαλύτερος μετασεισμός που είχαμε μετά την κύρια δόνηση τον Σεπτέμβριο του 2021».

Πιο πρόσφατα είχαμε πάλι… κουνηθεί τον περασμένο Μάιο, όταν 3,8 Ρίχτερ καταγράφηκαν ανατολικά του Sunbury, περίπου 33 χιλιόμετρα από το κέντρο της Μελβούρνης, με το επίκεντρο μόλις 2 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια της Γης.

Ήταν ο μεγαλύτερος σεισμός μόνο για τη μητροπολιτική περιοχή τα τελευταία 120 χρόνια, αλλά περίπου 100 φορές λιγότερο ισχυρός από τον σεισμό του Mansfield τον Σεπτέμβριο του 2021. Ωστόσο, ήταν πολύ πιο κοντά στην πόλη και σε μικρότερο εστιακό βάθος, γι’ αυτό και έγινε τόσο ευρέως αισθητός.

Ο κ. Bathgate εξήγησε ότι ο αριθμός των σεισμών που καταγράφονται στη Βικτώρια δεν αυξάνεται, ούτε είναι ασυνήθιστος.

«Η Αυστραλία έχει αρκετή σεισμικότητα … περισσότερη από όση εκτιμούν οι άνθρωποι γενικά».

«Αυτός εδώ (ο νέος σεισμός στο Rawson) είναι ελαφρώς μεγαλύτερος, μεγέθους 4,6 βαθμών και, όπως είπα, είναι μέρος αυτής της μεγαλύτερης ακολουθίας σεισμών».

«Αλλά η Αυστραλία, γενικά, έχει σεισμούς επειδή βρισκόμαστε σε μια ήπειρο που κινείται βόρεια κατά περίπου 7 εκατοστά κάθε χρόνο».

«Αυτό εν μέρει ασκεί πιέσεις στα τοπικά μας ρήγματα και αυτή η πίεση απελευθερώνεται μέσω μικρών σεισμών».

Ο παρουσιαστής καιρού του ABC και μετεωρολόγος, Nate Byrne, δήλωσε ότι οι σεισμοί συμβαίνουν συνήθως εκεί όπου συναντώνται οι τεκτονικές πλάκες.

Αλλά ότι η Αυστραλία βρίσκεται στη μέση μιας πλάκας, σε ένα σημείο που δεν μένει ανεπηρέαστο.

«Είναι σαν να παίρνεις μια pavlova και να πιέζεις τις πλευρές», είπε.

«Αντί να είμαστε στις πλευρές όπου θα συνέβαινε μεγάλος θρυμματισμός, είμαστε στη μέση και θα περιμέναμε να δούμε ρωγμές να σχηματίζονται σε αυτό το σημείο. Αυτό συμβαίνει εδώ».

Η The Age επεσήμανε επίσης ότι η Αυστραλία έχει την τύχη να βρίσκεται στο κέντρο της «δικής της» τεκτονικής πλάκας.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα λιγότερους καταστροφικούς σεισμούς, σε σχέση για παράδειγμα τη  Νέα Ζηλανδία που βρίσκεται στα «σύνορα» της πλάκας.

Αλλά η πλάκα όπου βρίσκεται η Αυστραλία βρίσκεται υπό πίεση. Ως συνέπεια, μετακινούμαστε βόρεια περίπου 5 ή 6 εκατοστά το χρόνο (ή 7 κατά τον κ. Bathgate).

«Αυτό είναι πιο γρήγορα από ό,τι μεγαλώνουν τα νύχια σας, οπότε δεν είναι ασήμαντο», ανέφερε στην The Age ο αναπληρωτής καθηγητής Σεισμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, Mark Quigley.

Καθώς ωθούμαστε προς τα βόρεια, οι πλευρές της τεκτονικής πλάκας δέχονται τεράστια πίεση.

«Γίνονται όλες αυτές οι ‘συγκρούσεις’ γύρω από την πλάκα που μεταφέρουν την πίεση στο εσωτερικό της», επεσήμανε ο ίδιος.

Σε συνδυασμό με την πίεση από τα βόρεια, αυτό ασκεί τεράστια πίεση στα πετρώματα του εσωτερικού της Αυστραλίας, τα οποία κάθε τόσο, που πιέζονται ολισθαίνουν σε ρήγματα, προκαλώντας σεισμό.

Ο σεισμός του Sunbury τον Μάιο πιθανότατα συνέβη σε ένα ρήγμα περίπου στο μέγεθος του ιπποδρόμου Flemington, εξήγησε ο Δρ Brendan Duffy, τεχνικός διευθυντής της GHD, μιας εταιρείας παροχής υπηρεσιών μηχανικής που παρέχει εκτιμήσεις σεισμικού κινδύνου.

Οι περισσότεροι σεισμοί της Βικτώριας προκαλούνται από «αντίστροφα ρήγματα» (reverse faults), εξήγησε, στα οποία η πλευρά ενός ρήγματος ολισθαίνει ξαφνικά σε σχέση με την άλλη.

Αυτή η ξαφνική μετακίνηση απελευθερώνει ενέργεια με τη μορφή σεισμικών κυμάτων, τα οποία μεταφέρονται σε όλη την Πολιτεία.

Η Μελβούρνη βρίσκεται πάνω σε μία σκληρή, αδιάσπαστη πλάκα, οπότε αυτά τα κύματα μπορούν πραγματικά να «ταξιδέψουν».

Φανταστείτε να χτυπάτε ένα κομμάτι ξύλο με ένα σφυρί, είπε ο κ. Quigley.

Αν το ξύλο είναι σκληρό, μπορείτε να αισθανθείτε τα χτυπήματα του σφυριού στην άλλη άκρη.

Αλλά αν το ξύλο είναι γεμάτο ρωγμές, τα χτυπήματα δε μεταφέρονται και δε γίνονται το ίδιο αισθητά.

Αυτοί οι σεισμοί μπορούν να συμβούν οπουδήποτε στη Βικτώρια, υπογράμμισε ο ίδιος.

Και όταν οι ρωγμές φτάσουν στα όρια της καταπόνησής τους και μετακινηθούν ξαφνικά, ολόκληρο το τοπίο μπορεί να παραμορφωθεί καθώς η μία πλευρά ενός ρήγματος γλιστρά κάτω από την άλλη, πρόσθεσε ο Gary Gibson, σεισμολόγος στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης.

Το καλύτερο παράδειγμα στη Βικτώρια, πρόσθεσε, μπορεί να το δει κανείς οδηγώντας στο Bacchus Marsh στο Rowsley Scarp, όπου το επίπεδο τοπίο δίνει ξαφνικά τη θέση του σε λόφους, γεγονός που προκλήθηκε από σεισμό 5,0 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ το 1976.