Με τα διεθνή σύνορα ανοιχτά, τα lockdowns να αποτελούν παρελθόν και τους υγειονομικούς περιορισμούς να μην υφίστανται πλέον -με ελάχιστες εξαιρέσεις- η ζωή μας έχει επιστρέψει στην «κανονικότητα».

Τα ταξίδια στην Ελλάδα πλήττονται μόνο από… κρούσματα ακρίβειας, οι παρέες μαζεύονται και πάλι στα αγαπημένα τους στέκια -αν και ορισμένοι έχουν «φύγει»…- οι πιστοί έχουν επιστρέψει στους ναούς, οι οικογενειακές μαζώξεις πραγματοποιούνται ανεμπόδιστα και στις συναυλίες Ελλήνων καλλιτεχνών που έρχονται στην Αυστραλία… καίγεται το πελεκούδι.

Παράλληλα, στις δημόσιες συγκοινωνίες γίνεται και πάλι… χαμός.

Ο κορονοϊός έχει υποχωρήσει και η χρήση μάσκας, οι εξετάσεις, και οι εμβολιασμοί είναι πλέον κυρίως προσωπική επιλογή.

Αλλά δεν έχει εξαφανιστεί. Οι ειδικοί προειδοποιούν μάλιστα, ειδικά τις ευπαθείς ομάδες, ότι ο κίνδυνος, κυρίως γι’ αυτούς τους ανθρώπους, μεταξύ των οποίων οι ηλικιωμένοι, δεν έχει παρέλθει.

Είμαστε πλέον στο 7ο κύμα έξαρσης της στην Αυστραλία (και το 5ο της παραλλαγής «Όμικρον» του κορονοϊού) και οι θάνατοι σε όλη τη χώρα που σχετίζονται με την COVID-19 ξεπερνούν πια 18.000, με 8.100 σχεδόν να σημειώνονται στην «πολύπαθη» Βικτώρια.

Η κατάσταση βέβαια δε συγκρίνεται με το… πρόσφατο παρελθόν και οι Αρχές δεν «παρεμβαίνουν» με κανόνες και αυστηρά μέτρα, εκτός για χώρους υψηλού ρίσκου, όπως νοσοκομεία και γηροκομεία.

Εναπόκειται πλέον στον καθένα, αν θέλει, να προστατεύσει την υγεία τη δική του, των συγγενών του και ευρύτερα των συνανθρώπων του.

Κάποτε τύγχανε να ήσουν στο ίδιο κατάστημα με κάποιον που εξεταζόταν θετικός μετά από κάποια 24ωρα και ήσουν υποχρεωμένος να εξετάστεις με PCR, να μείνεις στην απομόνωση του σπιτιού για αρκετές ημέρες και ειδικές ομάδες ερχόταν να ελέγξουν κιόλας αν είσαι καλά και ότι παραμένεις «έγκλειστος». Οι δε μάσκες είχαν καταστεί απαραίτητο… αξεσουάρ.

Σήμερα, όπως αναφέρει το Υπουργείο Υγείας της Αυστραλίας δεν υπάρχει πλέον η νομική υποχρέωση της απομόνωσης ακόμη και γι’ αυτούς που νοσούν. Υπογραμμίζεται πάντως ότι «αν έχετε θετικό αποτέλεσμα για COVID-19, η παραμονή στο σπίτι προστατεύει τους ανθρώπους στην κοινότητά σας», καθώς όπως «όποιος διαγνωστεί με COVID-19 μπορεί να μεταδώσει τον ιό σε άλλους».

Ακόμη, προειδοποιείστε ότι «εάν το τεστ σας είναι θετικό, δεν πρέπει να επισκέπτεστε χώρους υψηλού κινδύνου, όπως νοσοκομεία και χώρους φροντίδας ηλικιωμένων και αναπήρων: για τουλάχιστον 7 ημέρες ή έως ότου υποχωρήσουν τα συμπτώματα, εκτός αν αναζητήσετε άμεση ιατρική περίθαλψη».

Σύμφωνα δε με το Υπουργείο Υγείας της Βικτώριας, είναι πολύ λίγοι αυτοί που στην Πολιτεία «αυτοαναφέρουν» -ηλεκτρονικά ή μέσω της σχετική γραμμής επικοινωνίας- αν έχουν εξεταστεί θετικοί, καθιστώντας τους εβδομαδιαίους δημοσιευμένους αριθμούς χωρίς νόημα.

Οι Αρχές θα εξακολουθήσουν πάντως να συγκεντρώνουν δεδομένα σχετικά με τις εξετάσεις PCR, τις νοσηλείες, τους θανάτους και τα αποτελέσματα των λυμάτων και σε κάθε περίπτωση προτρέπουν τους ανθρώπους να μη σταματήσουν να εξετάζονται για COVID-19.

«Η χρήση ενός RAT (rapid antigen test) παραμένει κρίσιμη για να βοηθήσει στην έγκαιρη ανίχνευση, να προστατεύσει τους άλλους και να επιτρέψει τη φροντίδα και τη θεραπεία την κατάλληλη στιγμή», αναφέρεται.

«Ωστόσο, με τη μείωση της συνολικής αναφοράς σε αυτό το στάδιο της πανδημίας, οι αριθμοί των κρουσμάτων προσφέρουν πλέον περιορισμένη κλινική ή επιδημιολογική αξία. Το Υπουργείο Υγείας θα συνεχίσει να παρακολουθεί τις τάσεις και να ανταποκρίνεται αναλόγως».

Την περασμένη εβδομάδα υπήρξε ένας κυλιόμενος μέσος όρος επτά ημερών 207 κατοίκων της Βικτώριας που νοσηλεύτηκαν στο νοσοκομείο με COVID-19, μια μείωση της τάξης του 15%.

Ακόμη, 58 άνθρωποι πέθαναν με COVID-19, κατά μέσο όρο οκτώ άνθρωποι την ημέρα.

Αναφέρθηκαν 2.560 κρούσματα,  που αντιστοιχούν σε 366 νέα  κάθε ημέρα, από 489 ανά ημέρα την προηγούμενη εβδομάδα.

Ορισμένες προσομοιώσεις πάντως υποδεικνύουν ότι ο αριθμός των λοιμώξεων από COVID-19 είναι τριπλάσιος από αυτόν που αναφέρεται σήμερα, σε όλη την Αυστραλία, καθώς «ξεχάσαμε τις καλές μας συνήθειες», όπως λένε ειδικοί: της καλή υγιεινής, της χρήσης μάσκας όταν υπάρχει συνωστισμός, του εμβολιασμού, τον καλών αερισμών κλειστών χώρων.

Η επιδημιολόγος Nancy Baxter, επικεφαλής της Σχολής Πληθυσμού και Παγκόσμιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης, δήλωσε στο ABC ότι οι εργοδότες και η κυβέρνηση πρέπει να κάνουν περισσότερα για να κάνουν τους χώρους εργασίας και τους δημόσιους πιο ασφαλείς.

Από την έναρξη της πανδημίας, 8.098 κάτοικοι της Βικτώριας έχουν χάσει τη ζωή τους από ή με COVID-19. Σύμφωνα δε με αποκλειστικό δημοσίευμα της εφημερίδας The Age τουλάχιστον 659 κόλλησαν τη νόσο αυτή και πέθαναν ενώ νοσηλεύονταν για άλλες παθήσεις σε νοσοκομεία της Πολιτείας.

Σε όλη την Αυστραλία οι θάνατοι ξεπέρασαν τους 18.012 έως τις 31 Μαΐου 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ABS).

Η υποκείμενη αιτία θανάτου για 14.289 (79,3%) από αυτά τα άτομα ήταν COVID-19.

Υπήρχαν ακόμη 3.723 που πέθαναν από άλλες αιτίες (π.χ. καρκίνο), αλλά η COVID-19 συνέβαλε στον θάνατό τους.

Οι χρόνιες καρδιακές παθήσεις ήταν η συχνότερη προϋπάρχουσα χρόνια πάθηση γι’ αυτούς στους οποίους πιστοποιήθηκε η COVID-19 ως υποκείμενη αιτία θανάτου.

Σημειώνεται από την ABS ότι αριθμός των θανάτων που δημοσιεύεται (με ημερομηνία 28 Ιουνίου 2023) είναι προσωρινός και θα αυξηθεί καθώς λαμβάνονται πρόσθετες καταγραφές.

Από τις 563.903 καταχωρίσεις θανάτου (τόσο από γιατρό όσο και από ιατροδικαστή) στην Αυστραλία κατά την περίοδο της πανδημίας, το 3,2% αφορά άτομα που πέθαναν με ή από COVID-19.

Την περασμένη εβδομάδα υπήρχαν περισσότεροι από 1.800 άνθρωποι που νοσηλεύονταν με COVID-19 σε όλη τη χώρα.

Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης, Tony Blakely, ο οποίος είναι πρόεδρος Βασιλικής Επιτροπής που εξετάζει την αντίδραση της Νέας Ζηλανδίας στην πανδημία, δήλωσε στο ABC:  «Από τη μία πλευρά, ο πληθυσμός έχει κουραστεί από την COVID-19. Οι Αρχές Δημόσιας Υυγείας πρέπει να επεξεργαστούν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της προώθησης μηνυμάτων (για τον κορονοϊό) τώρα, έναντι της ‘αποταμίευσης’ για την ‘επείγουσα’ αντιμετώπιση, για όταν έχουμε κάποια έξαρση».

«Από την άλλη πλευρά, η COVID-19 κινείται τώρα προς την ενδημία και αποτελεί κίνδυνο για την υγεία παρόμοιο με αυτόν της γρίπης».

«Η στοχευμένη αποστολή μηνυμάτων, τουλάχιστον, προς τους ηλικιωμένους, τους αδύναμους και τους ανοσοκατεσταλμένους – να ενημερώνονται για τα εμβόλια και να καλύπτουν τη μάσκα όταν βρίσκονται με άτομα εκτός σπιτιού – είναι σημαντική».

«Το να βρεθεί η σωστή ισορροπία είναι δύσκολο».

Δεν είναι τυχαίο ότι έως τις 8 Ιουνίου, πάνω από το 45% των ηλικιωμένων που θα μπορούσαν να έχουν κάνει το εμβόλιο δεν το είχαν πράξει ακόμη.

Αυτό παρά τις πιο πρόσφατες αλλαγές στις κατευθυντήριες γραμμές της Αυστραλίας για τα εμβόλια, που επιτρέπουν στους ενήλικες να λαμβάνουν «αναμνηστικό» (booster) εμβόλιο κάθε έξι μήνες και το συνιστούν για όσους είναι ηλικίας 65 ετών και άνω και γι’ άλλες ευάλωτες ομάδες.

Όπως αναφέρει το ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας, «όλοι οι ενήλικες μπορούν να λάβουν μια αναμνηστική δόση εάν έχουν περάσει 6 μήνες ή περισσότερο από την τελευταία αναμνηστική δόση COVID-19 ή την επιβεβαιωμένη λοίμωξη (όποιο από τα δύο είναι πιο πρόσφατο) για πρόσθετη προστασία από σοβαρή ασθένεια από COVID. Αυτό συνιστάται ιδιαίτερα για άτομα που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο σοβαρής ασθένειας, συμπεριλαμβανομένων των εξής: όλους τους 65 ετών και άνω, άτομα 18 ετών και άνω με ιατρικές συννοσηρότητες, αναπηρία ή σύνθετες ανάγκες υγείας».

«Τα παιδιά και οι νέοι ηλικίας 5 έως 17 ετών μπορούν να λάβουν αναμνηστική δόση εάν, έχουν μια κατάσταση υγείας που τους θέτει σε κίνδυνο σοβαρής ασθένειας, και εάν έχουν περάσει 6 μήνες από την τελευταία τους δόση ή μόλυνση με COVID-19. Ο γιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να αποφασίσετε εάν το παιδί σας πρέπει να λάβει αναμνηστική δόση».

«Οι αναμνηστικές δόσεις δε συνιστώνται αυτή τη στιγμή για παιδιά και εφήβους κάτω των 18 ετών που δεν έχουν παράγοντες κινδύνου για σοβαρό COVID-19».

«Όλα τα εμβόλια (που χορηγούνται) είναι εγκεκριμένα για χρήση στην Αυστραλία και εξακολουθούν να παρέχουν πολύ ισχυρή προστασία έναντι σοβαρής ασθένειας από COVID-19, ωστόσο προτιμώνται τα ειδικά για την ‘Όμικρον’ δισθενή εμβόλια για αναμνηστικές δόσεις».

Για να προστατεύσετε τους γύρω σας, συνίσταται από το Υπουργείο Υγείας: «να αποφεύγετε την επαφή με άτομα που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο σοβαρής νόσου (όπως οι ηλικιωμένοι), να φοράτε μάσκα εκτός σπιτιού, να εργάζεστε από το σπίτι όπου είναι δυνατόν, να αποφεύγετε να πηγαίνετε στο σχολείο, σε δημόσιους χώρους ή να ταξιδεύετε με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, με ταξί ή με υπηρεσίες κοινής χρήσης οχημάτων, να εφαρμόζετε καλή υγιεινή».